ตำนานอียิปต์เกี่ยวกับความตายของโอไซริส - อเล็กซ์ เกนด์เลอร์ (Alex Gendler)

รับชมบทเรียนเต็ม: https://ed.ted.com/lessons/the-egyptian-myth-of-the-death-of-osiris-alex-gendler

เทพนักรบ เซต ได้วางแผนจะโค่นบัลลังก์พี่ชายของตน โอไซริส เทพผู้ปกครองอียิปต์ทั้งมวล เนื่องจากริษยามาเป็นเวลานาน โดยวางกลอุบายจัดงานเลี้ยงขึ้น เซตได้เสนอเกมขึ้นมา—หากว่าผู้ใดเข้าไปนอนในหีบได้พอดี ก็จะได้หีบนั้นเป็นรางวัล แต่หีบนั้นเป็นโลงศพที่กักขังโอไซริสไว้ภายใน น้องสาวทั้งสองของเขาจะช่วยเหลือและปลดปล่อยให้โอไซริสเป็นอิสระได้หรือไม่? อเล็กซ์ แกนด์เลอร์จะมาอธิบายรายละเอียดตำนานของโอไซริสให้ฟัง

บทเรียนโดย อเล็กซ์ แกนด์เลอร์ กำกับโดย คีแกน ธอร์นฮิลล์

มันคืองานฉลองที่อิยิปต์
ไม่เคยมีมาก่อน

เทพเจ้าสงคราม เซต
และภรรยาของเขา เทพีเนฟติส

ได้ตกแต่งห้องโถงให้หรูหราโอ่อ่า
ในโอกาสอันดีเช่นนี้

โดยหีบไม้ทรงสวยถูกประดับอยู่กลางโถง

ทั้งสองเชื้อเชิญเทพองค์สำคัญทั้งหมดมา
เชิญเทพชั้นผู้น้อยมาอีกนิดหน่อย

และกษัตริย์จากต่างแดน

ไม่มีใครน่าตื่นเต้นที่ได้พบไปกว่าโอไซริส
พี่ชายของเซตและเนฟติส

เทพผู้ปกครองอียิปต์ทั้งมวล
และนำความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ทุกคน

เซตจึงประกาศว่ามีเกมมาให้เล่น

ผู้ใดก็ตามที่เข้าไปในหีบไม้ได้พอดี
ก็จะได้มันเป็นรางวัล

แขกเหรื่อพยายามยัดตนเองเข้าไปทีละคนๆ
แต่ไม่มีใครเข้าไปได้พอดีเลย

และในที่สุดก็ถึงตาของโอไซริส

เมื่อเขาเอนตัวลงนอน
ทุกคนเห็นเป็นประจักษ์ว่าเขาพอดีกับหีบนั้น

เป็นชัยชนะอีกครั้ง
สำหรับเทพผู้ไม่เคยผิดพลาด

จากนั้น เซตปิดฝาหีบในขณะที่
โอไซริสยังอยู่ในนั้น ปิดผนึกแน่นหนา

และนำไปโยนทิ้งที่แม่น้ำไนล์

ที่จริงหีบนั้นก็คือโลงศพ

ซึ่งเซตได้เตรียมการเป็นพิเศษ
เพื่อกักขังพี่ชายของตนเอาไว้

และวางแผนจัดงานเลี้ยงเพื่อลวงมาติดกับ

เซตริษยาการครองราชย์ที่ประสบผลสำเร็จ
ของพี่ชายมานานแล้ว

และหวังจะได้มาแทนที่เขา
ในฐานะผู้ปกครองอียิปต์ทั้งมวล

กระแสน้ำไนล์นำโลงออกไปสู่ทะเล
และลอยน้ำอยู่หลายวัน

ก่อนจะไปขึ้นฝั่งใกล้ๆ กับเมืองบิบลอส
ที่ๆ ต้นซีดาร์ต้นใหญ่เติบโตจนล้อมโลงได้

พลังของเทพโอไซริส
ได้มอบรัศมีศักดิ์สิทธิ์ให้กับต้นไม้

เมื่อราชาแห่งเมืองบิบลอส
สัมผัสรัศมีนั้นได้

จึงสั่งให้ไพร่พลตัดต้นไม้
แล้วนำไปที่วัง

เขานั้นหารู้ไม่ว่า ในโลงไม้

มีเทพผู้ทรงอำนาจที่สุดนอนอยู่ภายในนั้น

ชัยชนะของเซตดูเหมือนจะสัมฤทธิ์ผล
แต่เขาไม่ได้พึ่งพาน้องสาวของเขาเลย

เนฟทิส ภรรยาของเซต
ก็เป็นน้องสาวของเขาเช่นกัน

ส่วนเทพีไอซิส น้องสาวอีกคนของเซต

ได้แต่งงานกับโอซิริสผู้พี่

ไอซิสมีความมุ่งมั่นในการตามหาโอไซริสมาก

และได้ให้เนฟติสช่วยเหลือเธออย่างลับๆ
โดยไม่ให้เซตรู้

สองสาวกลายร่างเป็นเหยี่ยว
และเหาะเหินเดินทางไกลด้วยกัน

เด็กๆ ที่เคยเห็นโลงศพลอยมาตามน้ำ

ได้บอกให้พวกเขาไปที่วังของเมืองบิบลอส

ไอซิสปลอมตัวอีกครั้ง และเข้าไปในวัง

ราชินีหลงใหลในเทพีที่ปลอมตัวมาอย่างมาก

ถึงขนาดไว้ใจให้เธอเลี้ยงองค์ชายตัวน้อย

ไอซิสตัดสินใจจะทำให้เด็กเป็นอมตะ
โดยการพาเขาไปอาบไฟ

เมื่อราชินีเข้ามาเห็นภาพดังกล่าว

ไอซิสจึงได้เผยตัวตน และร้องขอต้นไม้คืน

เมื่อเธอเลื่อยไม้แล้วเปิดออก

ก็พบโอไซริสเป็นศพเสียแล้ว

เธอแบกร่างสามีกลับไปอียิปต์
และซ่อนศพไว้ในบึงทั้งน้ำตา

ขณะเดียวกัน เธอก็ออกค้นหา
วิธีชุบชีวิตเขากลับคืนมา

แต่ตอนที่เธอไม่อยู่นั้น

เซตพบร่างโอไซริสเข้า
จึงตัดแบ่งเป็นชิ้นๆ

และนำไปทิ้งให้กระจัดกระจายทั่วอียิปต์

ไอซิสสูญเสียโอไซริสเป็นหนที่สอง
แต่เธอก็ไม่ถอดใจ

เธอค้นหาไปทั่วดินแดน
โดยเดินทางด้วยเรือที่ทำจากพาไพรัส

เธอตามหาชิ้นส่วนของสามี

ที่กระจายอยู่ทั่วทุกเมืองในอียิปต์ทีละชิ้น

แล้วจัดงานศพให้แต่ละชิ้นส่วน

ท้ายที่สุด เธอก็ได้ชิ้นส่วนมาหมดแล้ว
เหลือเพียงชิ้นเดียว คือองคชาติของเขา

ซึ่งปลาในแม่น้ำไนล์ได้กินไปแล้ว

เธอได้ประกอบร่างสามีและชุบชีวิตขึ้นใหม่
ด้วยชิ้นส่วนเท่าที่มี

แต่พอไร้สิ้นองคชาติ
โอไซริสก็ไม่สมบูรณ์

เขาไม่อาจทนอยู่สู้หน้ากับคนเป็นได้

ไม่อาจกลับมาเป็นผู้ปกครอง
ของอียิปต์ได้เหมือนเก่า

เขาจึงไปปกครองดินแดนดูอัท
ดินแดนของคนตายแทน

แต่ก่อนจะไป เขาและไอซิสได้มีลูกชาย
เพื่อสืบทอดทุกอย่างต่อจากพ่อ

และเพื่อวันนึง จะได้แก้แค้นให้พ่อตนเอง