Hoe leer ik een taal in 6 maanden | Chris Lonsdale | TEDxLingnanUniversity

Chris Lonsdale heeft een unieke en geïntegreerde leeraanpak ontwikkeld die mensen helpt om op korte tijd nieuwe dingen te leren. Op basis van 5 principes en 7 acties kan je op zes maanden tijd vlot een tweede taal aanleren.

De mensen achterin,
kunnen jullie mij verstaan?

Mooi zo.

Heb je ooit zo lang
met een vraag rondgelopen

dat het een deel van je denken wordt?

Misschien zelfs deel
van je persoonlijkheid?

Ik heb jarenlang rondgelopen met de vraag:

hoe kan je sneller leren?

Dat is een interessante vraag,

want als je sneller leert,

kan je minder lang op school zitten.

En als je echt snel leert,

moet je wellicht niet eens naar school.

Toen ik jong was, was school
min of meer oké, maar ...

ik vond dat de school vaak
het leren in de weg stond.

Dus had ik die vraag in mijn hoofd:
hoe kan je sneller leren?

Dat begon al toen ik piepjong was.

Toen ik 11 was,

stuurde ik een brief naar onderzoekers
in de Sovjet-Unie, over hypnopedie,

slaapleren,

waarbij je een bandopnemer
naast je bed zet

en die 's nachts opzet,

terwijl je slaapt.

Daar zou je dan van moeten leren.

Een goed idee, maar helaas werkt het niet.

Maar hypnopedie opende de deuren
naar onderzoek in andere gebieden.

Ongelooflijke ontdekkingen over het leren

zijn gebaseerd op die eerste vraag.

Dit leidde tot een passie
voor psychologie.

Ik bleef er op vele verschillende
manieren mee bezig,

mijn leven lang,
tot op de dag van vandaag.

In 1981 trok ik naar China.

Ik besloot dat ik binnen de 2 jaar Chinees
op moedertaalniveau zou spreken.

Je moet voor ogen houden dat in 1981
het algemene idee heerste

dat Chinees heel erg moeilijk was

en dat een westerling
het 10 jaar lang kon studeren

zonder het echt onder de knie te krijgen.

Ik ging erheen met een ander idee:

dat ik alle conclusies

uit psychologisch onderzoek
tot op dat punt

zou toepassen op het leerproces.

Echt cool was dat ik op 6 maanden tijd
vlot Mandarijns sprak.

Het duurde wat langer om het te spreken
als mijn moedertaal.

Maar ik keek om me heen
en zag mensen uit verschillende landen

vreselijk worstelen met Chinees,

ik zag mensen uit China worstelen
om Engels en andere talen te leren,

en dus verfijnde ik mijn vraag tot:

hoe kan je een normale volwassene helpen

om snel, gemakkelijk en effectief
een nieuwe taal te leren?

Dat is een heel erg belangrijke vraag
in de wereld van vandaag.

We staan voor enorme
uitdagingen inzake milieu,

sociale ontworteling,

oorlogen, allerlei dingen die gebeuren,

en als we niet kunnen communiceren,

wordt het heel moeilijk
om die problemen op te lossen.

We moeten dus elkaars taal kunnen spreken.

Dat is heel erg belangrijk.

De vraag is dan: hoe doe je dat?

Wel, eigenlijk is het heel makkelijk.

Zoek mensen die het al doen,

zoek situaties waar het al werkt,

identificeer de principes
en pas ze toe.

Dat heet modelleren, en ik bestudeer

modelleren in taalverwerving
al 15 tot 20 jaar.

Mijn conclusie, mijn observatie is

dat elke volwassene een tweede taal
vlot kan leren spreken in 6 maanden tijd.

Als ik dat zeg, verklaren de meeste mensen
me gek: dat is niet mogelijk.

Ik herinner even aan de geschiedenis
van de menselijke vooruitgang.

Het gaat om het uitbreiden
van onze grenzen.

In 1950 dacht iedereen dat je een mijl
onmogelijk in 4 minuten kon lopen,

tot Roger Bannister het deed in 1956,

en sindsdien werd het korter en korter.

100 jaar geleden geloofde iedereen
dat zware dingen niet vliegen.

Maar dat is wel zo,
en we weten het allemaal.

Hoe vliegen zware dingen?

We organiseren het materiaal
op basis van principes die we leerden

uit observatie van de natuur,
in dit geval vogels.

En vandaag gaan we zelfs verder...

Je kan nu met een auto vliegen.

Je kan deze kopen voor een paar
honderdduizend dollar.

Er bestaan nu vliegende auto's.

Het is een andere manier van vliegen,
die we van de eekhoorn leerden.

Je moet dus alleen maar
de vliegende eekhoorn imiteren,

een 'wing suit' maken en daar ga je,
klaar om te vliegen als een eekhoorn.

De meeste mensen, velen,
maar niet iedereen,

velen denken dat ze niet kunnen tekenen.

Maar er zijn een paar basisprincipes,
vijf principes, die je kan toepassen

om te leren tekenen,
en dat kan je in 5 dagen.

Als je zo tekent, leer je
die principes in 5 dagen,

je past ze toe, en na 5 dagen
teken je iets als dit.

Ik weet dat dat klopt,
want dat was mijn eerste tekening.

Na vijf dagen van toepassing
van deze principes, kon ik dit.

Ik keek hiernaar en dacht:

"Wow, zo zie ik eruit als ik me
zo intens concentreer

dat mijn brein ontploft."

Iedereen kan dus leren tekenen
op vijf dagen tijd.

Op dezelfde manier,
vanuit dezelfde logica,

kan iedereen een tweede taal leren
in zes maanden tijd.

Hoe? Met 5 principes en 7 acties.

Misschien zijn er wel meer,
maar deze zijn essentieel.

Voor ik erop inga, wil ik

twee mythes uit de wereld helpen.

De eerste is dat je talent nodig hebt.

Laat me over Zoe vertellen.

Zoe kwam uit Australië, trok
naar Nederland, probeerde de taal te leren,

deed heel, heel erg hard haar best...

en de mensen zeiden:
"Je bakt er niets van.

Je hebt geen talent. Stop ermee.
Je verdoet je tijd."

Ze werd er helemaal depri van.

Toen vond ze deze 5 principes.

Ze verhuisde naar Brazilië
en paste ze toe.

Binnen de 6 maanden
sprak ze vlot Portugees.

Talent doet er dus niet toe.

Mensen denken ook dat je je in een land
moet onderdompelen om een taal te leren.

Maar kijk naar Hong Kong,
naar alle westerlingen

die er al 10 jaar zijn
en geen woord Chinees spreken.

Kijk naar de Chinezen in Amerika,
Groot-Brittannië, Australië en Canada.

Ze wonen er 10, 20 jaar
en spreken geen woord Engels.

Onderdompeling werkt niet altijd.

Waarom? Omdat een drenkeling
niet kan leren zwemmen.

Als je een taal niet spreekt,
ben je als een baby.

Als je je in een context gooit

met alleen maar volwassenen die
over je hoofd heen praten, leer je niets.

Wat zijn de vijf principes
waar je op moet letten?

Eerst: de vier woorden,

aandacht, betekenis,
relevantie en geheugen.

Die zijn heel dicht met elkaar verbonden.

Vooral als het over leren gaat.

Ga met me mee op tocht door het woud.

Je bent op tocht door het woud

en je ziet zoiets:
kleine markeringen op een boom.

Misschien let je erop, misschien niet.

50 meter verder zie je dit...

Je kan maar beter opletten.

En als je niet hebt opgelet,
zie je 50 meter verder dit...

Op dat punt let je wel op.

Je hebt zopas geleerd dat dit ...
belangrijk is,

het is relevant, omdat het dit betekent.

Alles wat verband houdt met jouw overleven

zijn dingen waar je op zal letten

en die je je dus zal herinneren.

Als het gaat om je persoonlijke doelen,

zal je er aandacht aan besteden.

Als het relevant is, zal je het onthouden.

De eerste regel als je een taal leert,

is focussen op taalinhoud
die relevant is voor jou.

Dat brengt ons bij hulpmiddelen.

We leren het snelst met hulpmiddelen

die relevant zijn voor ons.

Laat me een verhaal delen.

Een toetsenbord is een hulpmiddel.

Er zijn methodes om Chinees te typen.
Dat is een hulpmiddel.

Vele jaren geleden had ik een collega

die avondschool volgde:
dinsdagavond, donderdagavond,

twee uur les, thuis oefenen.

Na negen maanden
kon ze geen Chinees typen.

Op een avond was er een crisis.

We hadden 48 uur de tijd
om een handboek in het Chinees te maken.

Zij kreeg de taak, en ik garandeer je:

binnen de 48 uur leerde ze Chinees typen,

omdat het relevant, betekenisvol
en belangrijk was.

Ze gebruikte een hulpmiddel
om waarde te creëren.

Het tweede principe is dus:
gebruik je taal

als communicatiemiddel
vanaf de allereerste dag.

Zoals kinderen doen.

Toen ik in China aankwam,
sprak ik geen woord Chinees.

Tijdens mijn tweede week
moest ik een nachttrein nemen.

Ik bracht acht uur door
in de restauratiewagen,

in gesprek met een treinbegeleider.

Om één of andere reden
vond hij me boeiend.

We praatten de hele nacht Chinees.

Hij maakte tekeningen,
handgebaren

en gelaatsuitdrukkingen
en beetje bij beetje

begreep ik alsmaar meer.

Maar wat echt cool
was dat ik twee weken later,

als mensen om me heen
Chinees praatten,

er echt wat van begreep,

en ik had zelfs nog geen
moeite gedaan om te studeren.

Ik had het die nacht op de trein
in me opgenomen.

Dat brengt ons bij het derde principe.

Als je eerst de boodschap begrijpt,

zal je de taal onbewust verwerven.

Dat is nu heel goed gedocumenteerd,

het heet 'begrijpelijke input'.

Er bestaat 20 tot 30 jaar onderzoek over.

Toponderzoeker Stephen Krashen

heeft allerlei studies gepubliceerd.

Dit is er maar één van.

De purperen staven tonen de scores
op verschillende taaltesten.

De purperen mensen hadden geleerd
met grammatica en formele studie,

de groene met begrijpelijke input.

Begrijpen werkt dus.
Het is essentieel.

Een taal leren gaat niet
over het accumuleren van kennis.

Het gaat in vele opzichten
over fysiologische training.

Ik ken een vrouw uit Taiwan
die erg goed was in Engels op school.

Ze haalde alleen maar tienen,

studeerde aan de universiteit,
prima cijfers, ging naar de VS,

en stelde vast dat ze niets begreep
van wat de mensen zegden.

Mensen gingen vragen:
"Ben je doof?"

En dat was ze.

Engelsdoof.

Omdat we filters hebben in ons brein

die de klanken eruit halen
waar we vertrouwd mee zijn.

De klanken van talen die we niet kennen,
worden eruit gefilterd.

Als je het niet kan horen,
zal je het niet begrijpen.

Als je het niet begrijpt,
zal je het niet leren.

Je moet de klanken dus kunnen horen.

Daar zijn middelen voor,
maar het gaat om fysiologische training.

Om te spreken heb je spieren nodig.

Je hebt 43 spieren in je gezicht.

Die moet je zo coördineren

dat je klanken produceert
die anderen begrijpen.

Heb je ooit een nieuwe sport beoefend,
enkele dagen lang,

en weet je hoe je lichaam dan voelt?
Doet pijn?

Als je gelaat pijn doet,
doe je het goed.

Het laatste principe is staat.
Psycho-fysiologische staat.

Ben je verdrietig, bang, boos, ontsteld,
dan leer je niet. Punt aan de lijn.

Ben je blij, ontspannen,
in alfabrein-modus, nieuwsgierig,

dan leer je heel snel.

Je moet vooral
tegen dubbelzinnigheid kunnen.

Ben je zo iemand die
de volle 100 procent moet begrijpen,

elk woord dat je hoort,
dan word je gek

en zal je permanent onrustig zijn,
omdat je niet perfect bent.

Als het voor jou oké is
dat je niet alles snapt

en gewoon let op wat je wel snapt,

dan voel je je goed, ontspannen,
en leer je snel.

Op basis van die 5 principes,
wat zijn de 7 te ondernemen acties?

Nummer één: luister veel.

Ik noem het breindompelen.

Zet je in een context

waarin je massa's en massa's
van een taal hoort,

maakt niet uit of je het snapt of niet.

Luister naar het ritme,
naar weerkerende patronen,

naar de opvallende dingen.

(Chinees) Pào nǎozi.

(Engels) Dompel je brein hierin onder.

De tweede actie is dat je
de betekenis eerst snapt,

zelfs voor je de woorden snapt.

Jij: "Hoe doe ik dat?
Ik ken de woorden niet!"

Wel, je snapt wat
deze houdingen betekenen.

Menselijke communicatie is
grotendeels lichaamstaal.

Vanuit lichaamstaal kan je
heel wat communicatie begrijpen,

en door te begrijpen, verwerf je,
via begrijpelijke input.

Je kan ook patronen gebruiken
die je al kent.

Als je Mandarijns en Kantonees Chinees
spreekt, en je gaat naar Vietnam,

dan begrijp je 60 procent van wat ze je
in dagdagelijkse gesprekken zeggen,

want Vietnamees is 30 procent
Mandarijns en 30 procent Kantonees.

De derde actie: ga mengen.

Je hebt dit wellicht nog nooit bedacht,

maar met 10 werkwoorden,
10 substantieven en 10 adjectieven

kan je 1000 verschillende dingen zeggen.

Taal is een creatief proces.

Wat doen baby's? "Ikke bad nu".

Zo communiceren ze.

Ga mengen, wees creatief,
amuseer je ermee,

het moet niet perfect zijn,
het moet gewoon werken.

Terwijl je dat doet,
richt je je op de kern.

Wat wil dat zeggen?

Elke taal bestaat uit
veel voorkomende inhoud.

In het Engels zijn er 1000 woorden
die 85 procent afdekken

van wat je ooit gaat zeggen
in dagdagelijkse communicatie.

3000 woorden geven je 98 procent

van de dagdagelijkse conversatie.

Met 3000 woorden spreek je de taal.

De rest is de kers op de taart.

Als je begint met een nieuwe taal,

begin dan met je gereedschapskist.

In week één zeg je

in je nieuwe taal dingen als:

"Hoe zeg je dat?"
"Dat snap ik niet."

"Kan je dat herhalen?"
"Wat betekent dat?"

Zeg dat allemaal in je doeltaal.

Je gebruikt ze als nuttig werktuig.

Het is relevant om andere
dingen over de taal te leren.

Tegen de tweede week zeg je dingen als:

'Ik', 'dit', 'jij', 'dat', 'geef', 'warm'.

Simpele voornaamwoorden, simpele
naamwoorden, simpele werkwoorden,

simpele adjectieven,
je communiceert als een baby.

Tegen week 3 of 4 kom je
bij de 'lijmwoorden':

'hoewel', 'maar', 'daarom'.

Dit zijn logische omvormers

die stukken taal aan elkaar plakken
waardoor je complexere dingen kan uiten.

Op dat moment ben je aan het praten.

Als je dat doet, moet je
een taalouder zoeken.

Als je de interactie tussen kinderen
en ouders bekijkt,

dan begrijp je wat dat betekent.

Als een kind praat, gebruikt het
simpele woorden, simpele combinaties,

soms een nogal rare uitspraak,

die mensen buiten het gezin
niet begrijpen.

Maar de ouders wel.

Het kind heeft dus een veilige omgeving
en krijgt vertrouwen.

De ouders praten met de kinderen
via lichaamstaal

en met simpele woorden waarvan ze weten
dat de kinderen ze begrijpen.

Dat is dus begrijpelijke input
in een veilige omgeving.

We weten dat het werkt, anders zouden
jullie je moedertaal niet spreken.

Zoek dus een taalouder,

iemand met belangstelling
voor jou als persoon,

die met jou communiceert als gelijke,

maar die erop let dat je
de boodschap kunt begrijpen.

Er zijn vier regels voor een taalouder.

Echtgenoten zijn hier trouwens
niet goed in.

De vier regels zijn:

ten eerste doen ze hard hun best
om te begrijpen wat je bedoelt,

ook al sla je de bal volledig mis.

Ten tweede, ze verbeteren
je fouten nooit.

Ten derde, ze geven je hun begrip
van wat je zegt terug

zodat je gepast kan reageren
en feedback krijgt.

Ze gebruiken woorden die jij begrijpt.

Het zesde ding dat je moet doen,
is het gezicht kopiëren.

Je moet de spieren correct
aan de praat krijgen,

zodat je klank voortbrengt
die mensen begrijpen.

Je doet een aantal dingen.

Je hoort hoe het voelt en
voelt hoe het klinkt,

je hebt een terugkoppeling in je gezicht,

maar ideaal is dat je kijkt
naar een moedertaalspreker,

bekijkt hoe die zijn gezicht gebruikt,

en je onbewuste brein
de regels laat opnemen.

Dan zal je het kunnen oppikken.

Als je geen moedertaalspreker vindt om
naar te kijken, dan zijn er deze dingen.

(Vrouwenstem) Sing, song,
king, stung, hung.

(Chris Lonsdale) En de laatste actie is

iets dat ik 'directe connectie' noem.

De meeste mensen leren
een tweede taal

door woorden in de moedertaal
en de doeltaal door te nemen

en ze telkens weer te overlopen
en van buiten te leren - superinefficiënt.

Je moet beseffen

dat alles wat je doet, een beeld
in je geest is, het zijn gevoelens.

Als je over vuur praat, ruik je de rook,

je hoort het knetteren,
je ziet de vlammen.

Je moet dus putten
uit die beelden in je geheugen,

en je legt een nieuw pad aan.

Ik noem het: 'zelfde doos, nieuw pad'.

Je gebruikt dat pad
en bouwt het mettertijd uit.

Je wordt alsmaar beter
in het verbinden van nieuwe geluiden

met de beelden die je al hebt,
tot een innerlijke voorstelling.

Mettertijd word je er vanzelf goed in,

het wordt onbewust.

Dit zijn dus 5 principes om mee
aan de slag te gaan, en 7 acties.

Als je er ook maar eentje van doet,
zal je beter worden.

Onthou dat jij deze dingen
als lerende onder controle hebt.

Doe ze allemaal en je zal binnen 6 maanden
vlot een tweede taal spreken. Dankuwel.

(Applaus)