-
Witam ponownie.
-
Witam ponownie.
-
Pokażę teraz kilka przykładów dotyczących całkowania przez części,
-
tak wiele jak tylko uda się zmieścić w ciągu 10 minut,
-
nie mieszając za bardzo.
-
Zapiszę wzór na całkowanie przez części,
-
a jeśli gdy kiedykolwiek go zapomnisz- nie chcę przez to powiedzieć,
-
że trudno go zapamiętać, ale jeśli go zapomnisz-- możesz wtedy po prostu
-
otrzymać go z reguły
-
różniczkowania iloczynu funkcji.
-
Całkowanie przez części dotyczy sytuacji, gdy mamy całkę z f od x
-
razy g prim od x-- a więc gdy widzimy pod znakiem całki
-
jedną funkcję oraz pochodną innej funkcji.
-
Myślę, że dostrzeganie takich sytuacji przyjdzie z praktyką-
-
całkowanie przez części to pewna sztuka.
-
To nie jest automatyczne.
-
Wówczas to jest równe f od x razy g od x, w ten właśnie sposób jest to odwrócenie reguły
-
różniczkowania iloczynu funkcji-- minus całka z pochodnej pierwszej funkcji,
-
f prim od x, razy druga funkcja, g od x.
-
I jest to dość łatwo zapamiętać ze względu na
-
symetrię w tym wzorze.
-
Spójrzmy więc, jak możemy to wykorzystać.
-
Spójrzmy więc, jak możemy to wykorzystać
-
Myślę, że gdy już będziesz wiedzieć, że należy zastosować całkowanie przez części,
-
okaże się, że nie jest to takie trudne.
-
Trudność tkwi w tym, aby rozpoznać, kiedy należy
-
zastosować całkowanie przez części.
-
Z mojego punktu widzenia, to ostatni środek po jaki sięgam
-
lub gdy masz już sporo praktyki, pewnie rozpoznasz, że np.
-
jeśli mamy pod całką e do x albo funkcję trygonometryczną
-
i nie jest to pochodna funkcji złożonej ani nie można zastosować podstawienia,
-
wówczas całkowanie przez części jest prawdopodobnie najlepszym wyjściem,
-
zakładając, że widzisz ten przykład na egzaminie,
-
a nie w prawdziwym życiu.
-
W prawdziwym życiu może to być całka, której nie wyznaczymy analitycznie
-
i trzeba byłoby użyć komputera albo jakiejś innej techniki.
-
Ale jeśli widzisz coś na egzaminie, wiesz na pewno, że da się to rozwiązać analitycznie,
-
a gdy nie udaje ci się tego rozwiązać innym sposobem,
-
chodzi prawdopodobnie o całkowanie przez części.
-
Ale zróbmy po prostu kilka przykładów.
-
Powiedzmy, że chcę wyznaczyć całkę z x do kwadratu e do x dx.
-
Powiedzmy, że chcę wyznaczyć całkę z x do kwadratu e do x dx.
-
Więc gdybym zobaczył gdzieś coś takiego,
-
gdybym nie wiedział, że to prezentacja o całkowaniu przez części, wówczas stwierdziłbym:
-
po pierwsze-- z pewnością nie jest to wielomian, więc nie
-
wyznaczę tej całki tak jak wyznacza się funkcję pierwotną wielomianu.
-
Następnie spróbowałbym zobaczyć, czy mam pod znakiem całki
-
pochodną czegoś, jednej funkcji, pewnej funkcji złożonej
-
tak aby zastosować odwróconą regułę różniczkowania złożenia funkcji.
-
Pochodna x to 1, więc nic tu nie zdziałam.
-
Zastosuję więc całkowanie przez części.
-
A myślę o tej metodzie w ten sposób, że
-
dążę do uproszczenia problemu.
-
Gdy przejdę do tego wyrażenia tutaj, będę musiał
-
wybrać moją funkcję f od x.
-
Muszę wybrać f od x prawdopodobnie spośród tych dwóch
-
funkcji, tak aby f prim od x było prostszym wyrażeniem.
-
I muszę wybrać g prim od x, będzie to
-
albo x do kwadratu, albo e do x.
-
Chcę dokonać takiego wyboru, aby
-
po wyznaczeniu funkcji pierwotnej
-
uzyskać coś prostszego.
-
Albo przynajmniej nie bardziej skomplikowanego.
-
Wiem, że różniczkując x do kwadratu,
-
otrzymam coś prostszego.
-
Wiem też, że-- raz jeszcze, to dla mnie coś wspaniałego--
-
funkcja pierwotna z e do x to e do x.
-
funkcja pierwotna z e do x to e do x.
-
Więc pewnie to dobry pomysł, aby przyjąć, że f od x to--
-
zmienię kolory-- to dobry pomysł, aby
-
za f od x przyjąć x do kwadratu, bo później
-
wyznaczymy pochodną tego wyrażenia, a różniczkując
-
uprościmy to, a także dobrym pomysłem jest, aby od x
-
za g prim od x przyjąć e do x, ponieważ całkując to
-
otrzymamy e do x.
-
otrzymamy e do x.
-
Nie będzie to więc coś bardziej skomplikowanego.
-
Więc co się tu dzieje?
-
Cóż, mamy tu iloczyn dwóch funkcji rzeczywistych, tak?
-
Mówiąc funkcje rzeczywiste mam na myśli to, że
-
nie są to pochodne.
-
Przyjmujemy, że f od x to x do kwadratu.
-
Postaram się być konsekwentny w kwestii kolorów.
-
Wówczas to jest równe f od x razy g od x,
-
Powiedzieliśmy, że g prim od x--
-
zapiszę to tu w rogu-- powiedzieliśmy, że
-
g prim od x równa się e do x.
-
Oczywiście jeśli g prim od x równa się e do x, to g od x także
-
jest równe e do x.
-
Więc mamy g od x-- nie myśl, że to g prim od x.
-
Więc mamy g od x-- nie myśl, że to g prim od x.
-
Wyznaczyłem funkcję pierwotną, akurat tak się złożyło,
-
że to to samo.
-
Następnie odejmujemy od tego całkę, bierzemy
-
Następnie odejmujemy od tego całkę, bierzemy
-
pochodną x do kwadratu, więc mamy 2x, a później mnożymy przez
-
całkę z g prim od x.
-
Cóż, g prim od x to e do x, stąd wyznaczając
-
funkcję pierwotną znów otrzymamy e do x.
-
Pewnie powinienem być bardziej konsekwentny w sprawie
-
kolorów, abyś widział, co robię.
-
Przykład z e do x jest może nieco skomplikowany,
-
Przykład z e do x jest może nieco skomplikowany,
-
bo trudno pokazać, czy wziąłem pochodną,
-
czy też nie.
-
Ale jeśli się pogubisz, możesz zawsze powrócić
-
do wzoru na górze.
-
Wygląda na to, że trochę uprościłem.
-
Wygląda na to, że trochę uprościłem.
-
Ta całka wygląda na łatwiejszą niż ta.
-
Ale raz jeszcze, gdy na to patrzę, myślę sobie,
-
jak ja mam to rozwiązać?
-
Nie mogę zastosować podstawienia, ponieważ
-
nie mamy pod znakiem całki pewnej funkcji
-
i pochodnej tej funkcji.
-
Może więc powinniśmy ponownie zastosować całkowanie przez części?
-
Zróbmy tak.
-
Rozważmy to zagadnienie oddzielnie--
-
myślę, że już łapiesz, o co w tym chodzi.
-
W podobny sposób, niech teraz to będzie f od x,
-
a to g prim od x.
-
Robimy teraz coś w rodzaju całkowania przez części
-
wewnątrz całkowania przez części.
-
Zachodzi więc następująca równość,
-
ponieważ mamy minus tu z przodu,
-
więc ta całka będzie równa f od x
-
razy g od x,
-
gdzie f od x to 2x.
-
Nasze g od x to teraz g prim od x.
-
Pamiętajmy, zajmujemy się teraz nowym zagadnieniem
-
w ramach wyjściowego problemu.
-
Więc to jest g prim od x, ale g od x to wciąż e do x.
-
Wyznaczyłem funkcję pierwotną.
-
A następnie minus całka z
-
pochodnej pierwszej funkcji,
-
f prim od x.
-
A więc jest to po prostu 2.
-
Następnie całka z drugiej funkcji.
-
Cóż, to jest proste.
-
Całka z e do x to po prostu e do x.
-
Całka z e do x to po prostu e do x.
-
Interesujące.
-
Myślę, że teraz już widzisz dokąd zmierzamy.
-
Zapiszę całość.
-
Całka z x do kwadratu razy e do x dx.
-
Tak abyśmy nie stracili z oczu naszego wyjściowego problemu.
-
Interesujące.
-
Teraz mamy już całkę, którą
-
można dość prosto wyznaczyć.
-
Nie chcę zapomnieć o dx.
-
Jaka jest całka z-- moglibyśmy wyciągnąć 2 przed całkę,
-
wówczas będzie to już dość oczywiste--
-
jaka jest całka z e do x?
-
To jest skreślenie, miało to być dx.
-
No cóż, mamy trochę bałaganu.
-
Nie lubię tego koloru.
-
Magenta.
-
No cóż, całka z e do x albo funkcja pierwotna e do x
-
to e do x, zgadza się?
-
Zapiszę to.
-
Przepiszę raz jeszcze wszystko, co do tej pory zrobiliśmy.
-
Mamy więc x do kwadratu e do x minus 2x e do x, a następnie
-
minus, w połączeniu z tym minusem daje plus, więc mamy
-
plus 2-- po prostu wziąłem ten minus i pomnożyłem go przez
-
przez ten minus, w efekcie dostałem plus 2-- a następnie
-
całka z e do x, czyli po prostu e do x.
-
Na końcu oczywiście nigdy nie zapominajmy dodać stałej c.
-
Całkiem fajne, prawda?
-
Znaleźliśmy funkcję pierwotną lub inaczej mówiąc
-
całkę nieoznaczoną z x do kwadratu e do x- to właśnie ta fajna rzecz.
-
Założę się, że przed wysłuchaniem tej prezentacji
-
nie wyobrażałeś sobie, że poradzisz sobie z taką całką.
-
Mógłbyś spróbować z x do n razy e do x.
-
Możesz spróbować z x do 10 razy e do x.
-
Okazuje się, że musiałbyś wykonać to wiele, wiele,
-
wiele, wiele razy, ale za każdym razem gdy stosujesz całkowanie przez części,
-
wykładnik przy x staje się mniejszy i mniejszy,
-
do momentu aż otrzymasz coś, co naprawdę
-
łatwo scałkować- wówczas wykonasz to całkowanie
-
i otrzymasz długie wyrażenie tego rodzaju.
-
To może być nużące, to może być mrożące krew w żyłach, ale przynajmniej
-
masz pewien zestaw narzędzi- w każdym razie pewne narzędzie,
-
które pozwoli ci stawić czoła problemom tego rodzaju.
-
Prawdopodobnie przygotuję jeszcze jeden film o całkowaniu przez części,
-
ponieważ sądzę, że to jedna z trudniejszych koncepcji
-
do zrozumienia i przyswojenia, a następnie spróbuję
-
zrobić kilka przykładów.
-
Być może nie natychmiast, ale w ciągu najbliższych kilku tygodni,
-
po prostu na temat całkowania.
-
I zamierzam trochę to pomieszać, tak abyś, mam nadzieję,
-
miał szansę zobaczyć, jak dochodzę do tego, którą z metod całkowania
-
powinienem wykorzystać do rozwiązania danego problemu,
-
gdy patrzę na dane zadanie.
-
Do zobaczenia w następnej prezentacji.
-
Do zobaczenia w następnej prezentacji.