< Return to Video

Całkowanie przez części (część 6 z tematu Całka nieoznaczona)

  • 0:00 - 0:01
    Witam ponownie.
  • 0:01 - 0:02
    Witam ponownie.
  • 0:02 - 0:06
    Pokażę teraz kilka przykładów dotyczących całkowania przez części,
  • 0:06 - 0:09
    tak wiele jak tylko uda się zmieścić w ciągu 10 minut,
  • 0:09 - 0:10
    nie mieszając za bardzo.
  • 0:10 - 0:11
    Zapiszę wzór na całkowanie przez części,
  • 0:11 - 0:14
    a jeśli gdy kiedykolwiek go zapomnisz- nie chcę przez to powiedzieć,
  • 0:14 - 0:16
    że trudno go zapamiętać, ale jeśli go zapomnisz-- możesz wtedy po prostu
  • 0:16 - 0:18
    otrzymać go z reguły
  • 0:18 - 0:19
    różniczkowania iloczynu funkcji.
  • 0:19 - 0:27
    Całkowanie przez części dotyczy sytuacji, gdy mamy całkę z f od x
  • 0:27 - 0:32
    razy g prim od x-- a więc gdy widzimy pod znakiem całki
  • 0:32 - 0:35
    jedną funkcję oraz pochodną innej funkcji.
  • 0:35 - 0:39
    Myślę, że dostrzeganie takich sytuacji przyjdzie z praktyką-
  • 0:39 - 0:40
    całkowanie przez części to pewna sztuka.
  • 0:40 - 0:45
    To nie jest automatyczne.
  • 0:45 - 0:52
    Wówczas to jest równe f od x razy g od x, w ten właśnie sposób jest to odwrócenie reguły
  • 0:52 - 0:56
    różniczkowania iloczynu funkcji-- minus całka z pochodnej pierwszej funkcji,
  • 0:56 - 1:02
    f prim od x, razy druga funkcja, g od x.
  • 1:02 - 1:04
    I jest to dość łatwo zapamiętać ze względu na
  • 1:04 - 1:05
    symetrię w tym wzorze.
  • 1:05 - 1:08
    Spójrzmy więc, jak możemy to wykorzystać.
  • 1:08 - 1:09
    Spójrzmy więc, jak możemy to wykorzystać
  • 1:09 - 1:12
    Myślę, że gdy już będziesz wiedzieć, że należy zastosować całkowanie przez części,
  • 1:12 - 1:15
    okaże się, że nie jest to takie trudne.
  • 1:15 - 1:18
    Trudność tkwi w tym, aby rozpoznać, kiedy należy
  • 1:18 - 1:19
    zastosować całkowanie przez części.
  • 1:19 - 1:23
    Z mojego punktu widzenia, to ostatni środek po jaki sięgam
  • 1:23 - 1:25
    lub gdy masz już sporo praktyki, pewnie rozpoznasz, że np.
  • 1:25 - 1:27
    jeśli mamy pod całką e do x albo funkcję trygonometryczną
  • 1:27 - 1:32
    i nie jest to pochodna funkcji złożonej ani nie można zastosować podstawienia,
  • 1:32 - 1:37
    wówczas całkowanie przez części jest prawdopodobnie najlepszym wyjściem,
  • 1:37 - 1:40
    zakładając, że widzisz ten przykład na egzaminie,
  • 1:40 - 1:40
    a nie w prawdziwym życiu.
  • 1:40 - 1:42
    W prawdziwym życiu może to być całka, której nie wyznaczymy analitycznie
  • 1:42 - 1:45
    i trzeba byłoby użyć komputera albo jakiejś innej techniki.
  • 1:45 - 1:47
    Ale jeśli widzisz coś na egzaminie, wiesz na pewno, że da się to rozwiązać analitycznie,
  • 1:47 - 1:48
    a gdy nie udaje ci się tego rozwiązać innym sposobem,
  • 1:48 - 1:51
    chodzi prawdopodobnie o całkowanie przez części.
  • 1:51 - 1:53
    Ale zróbmy po prostu kilka przykładów.
  • 1:53 - 2:00
    Powiedzmy, że chcę wyznaczyć całkę z x do kwadratu e do x dx.
  • 2:00 - 2:04
    Powiedzmy, że chcę wyznaczyć całkę z x do kwadratu e do x dx.
  • 2:04 - 2:06
    Więc gdybym zobaczył gdzieś coś takiego,
  • 2:06 - 2:09
    gdybym nie wiedział, że to prezentacja o całkowaniu przez części, wówczas stwierdziłbym:
  • 2:09 - 2:11
    po pierwsze-- z pewnością nie jest to wielomian, więc nie
  • 2:11 - 2:14
    wyznaczę tej całki tak jak wyznacza się funkcję pierwotną wielomianu.
  • 2:14 - 2:18
    Następnie spróbowałbym zobaczyć, czy mam pod znakiem całki
  • 2:18 - 2:23
    pochodną czegoś, jednej funkcji, pewnej funkcji złożonej
  • 2:23 - 2:25
    tak aby zastosować odwróconą regułę różniczkowania złożenia funkcji.
  • 2:25 - 2:28
    Pochodna x to 1, więc nic tu nie zdziałam.
  • 2:28 - 2:30
    Zastosuję więc całkowanie przez części.
  • 2:30 - 2:34
    A myślę o tej metodzie w ten sposób, że
  • 2:34 - 2:35
    dążę do uproszczenia problemu.
  • 2:35 - 2:38
    Gdy przejdę do tego wyrażenia tutaj, będę musiał
  • 2:38 - 2:40
    wybrać moją funkcję f od x.
  • 2:40 - 2:43
    Muszę wybrać f od x prawdopodobnie spośród tych dwóch
  • 2:43 - 2:48
    funkcji, tak aby f prim od x było prostszym wyrażeniem.
  • 2:48 - 2:54
    I muszę wybrać g prim od x, będzie to
  • 2:54 - 2:58
    albo x do kwadratu, albo e do x.
  • 2:58 - 3:01
    Chcę dokonać takiego wyboru, aby
  • 3:01 - 3:03
    po wyznaczeniu funkcji pierwotnej
  • 3:03 - 3:04
    uzyskać coś prostszego.
  • 3:04 - 3:06
    Albo przynajmniej nie bardziej skomplikowanego.
  • 3:06 - 3:08
    Wiem, że różniczkując x do kwadratu,
  • 3:08 - 3:09
    otrzymam coś prostszego.
  • 3:09 - 3:12
    Wiem też, że-- raz jeszcze, to dla mnie coś wspaniałego--
  • 3:12 - 3:16
    funkcja pierwotna z e do x to e do x.
  • 3:16 - 3:19
    funkcja pierwotna z e do x to e do x.
  • 3:19 - 3:24
    Więc pewnie to dobry pomysł, aby przyjąć, że f od x to--
  • 3:24 - 3:27
    zmienię kolory-- to dobry pomysł, aby
  • 3:27 - 3:31
    za f od x przyjąć x do kwadratu, bo później
  • 3:31 - 3:32
    wyznaczymy pochodną tego wyrażenia, a różniczkując
  • 3:32 - 3:36
    uprościmy to, a także dobrym pomysłem jest, aby od x
  • 3:36 - 3:40
    za g prim od x przyjąć e do x, ponieważ całkując to
  • 3:40 - 3:42
    otrzymamy e do x.
  • 3:42 - 3:43
    otrzymamy e do x.
  • 3:43 - 3:45
    Nie będzie to więc coś bardziej skomplikowanego.
  • 3:45 - 3:52
    Więc co się tu dzieje?
  • 3:52 - 3:57
    Cóż, mamy tu iloczyn dwóch funkcji rzeczywistych, tak?
  • 3:57 - 4:00
    Mówiąc funkcje rzeczywiste mam na myśli to, że
  • 4:00 - 4:01
    nie są to pochodne.
  • 4:01 - 4:04
    Przyjmujemy, że f od x to x do kwadratu.
  • 4:04 - 4:07
    Postaram się być konsekwentny w kwestii kolorów.
  • 4:07 - 4:10
    Wówczas to jest równe f od x razy g od x,
  • 4:10 - 4:13
    Powiedzieliśmy, że g prim od x--
  • 4:13 - 4:17
    zapiszę to tu w rogu-- powiedzieliśmy, że
  • 4:17 - 4:22
    g prim od x równa się e do x.
  • 4:22 - 4:26
    Oczywiście jeśli g prim od x równa się e do x, to g od x także
  • 4:26 - 4:31
    jest równe e do x.
  • 4:31 - 4:33
    Więc mamy g od x-- nie myśl, że to g prim od x.
  • 4:33 - 4:34
    Więc mamy g od x-- nie myśl, że to g prim od x.
  • 4:34 - 4:37
    Wyznaczyłem funkcję pierwotną, akurat tak się złożyło,
  • 4:37 - 4:38
    że to to samo.
  • 4:38 - 4:42
    Następnie odejmujemy od tego całkę, bierzemy
  • 4:42 - 4:48
    Następnie odejmujemy od tego całkę, bierzemy
  • 4:48 - 4:57
    pochodną x do kwadratu, więc mamy 2x, a później mnożymy przez
  • 4:57 - 5:00
    całkę z g prim od x.
  • 5:00 - 5:03
    Cóż, g prim od x to e do x, stąd wyznaczając
  • 5:03 - 5:06
    funkcję pierwotną znów otrzymamy e do x.
  • 5:06 - 5:09
    Pewnie powinienem być bardziej konsekwentny w sprawie
  • 5:09 - 5:12
    kolorów, abyś widział, co robię.
  • 5:12 - 5:15
    Przykład z e do x jest może nieco skomplikowany,
  • 5:15 - 5:17
    Przykład z e do x jest może nieco skomplikowany,
  • 5:17 - 5:18
    bo trudno pokazać, czy wziąłem pochodną,
  • 5:18 - 5:19
    czy też nie.
  • 5:19 - 5:21
    Ale jeśli się pogubisz, możesz zawsze powrócić
  • 5:21 - 5:22
    do wzoru na górze.
  • 5:22 - 5:29
    Wygląda na to, że trochę uprościłem.
  • 5:29 - 5:32
    Wygląda na to, że trochę uprościłem.
  • 5:32 - 5:37
    Ta całka wygląda na łatwiejszą niż ta.
  • 5:37 - 5:40
    Ale raz jeszcze, gdy na to patrzę, myślę sobie,
  • 5:40 - 5:41
    jak ja mam to rozwiązać?
  • 5:41 - 5:45
    Nie mogę zastosować podstawienia, ponieważ
  • 5:45 - 5:48
    nie mamy pod znakiem całki pewnej funkcji
  • 5:48 - 5:50
    i pochodnej tej funkcji.
  • 5:50 - 5:53
    Może więc powinniśmy ponownie zastosować całkowanie przez części?
  • 5:53 - 5:54
    Zróbmy tak.
  • 5:54 - 5:59
    Rozważmy to zagadnienie oddzielnie--
  • 5:59 - 6:01
    myślę, że już łapiesz, o co w tym chodzi.
  • 6:01 - 6:05
    W podobny sposób, niech teraz to będzie f od x,
  • 6:05 - 6:07
    a to g prim od x.
  • 6:07 - 6:09
    Robimy teraz coś w rodzaju całkowania przez części
  • 6:09 - 6:11
    wewnątrz całkowania przez części.
  • 6:11 - 6:14
    Zachodzi więc następująca równość,
  • 6:14 - 6:17
    ponieważ mamy minus tu z przodu,
  • 6:17 - 6:22
    więc ta całka będzie równa f od x
  • 6:22 - 6:25
    razy g od x,
  • 6:25 - 6:28
    gdzie f od x to 2x.
  • 6:28 - 6:31
    Nasze g od x to teraz g prim od x.
  • 6:31 - 6:33
    Pamiętajmy, zajmujemy się teraz nowym zagadnieniem
  • 6:33 - 6:35
    w ramach wyjściowego problemu.
  • 6:35 - 6:39
    Więc to jest g prim od x, ale g od x to wciąż e do x.
  • 6:39 - 6:42
    Wyznaczyłem funkcję pierwotną.
  • 6:42 - 6:48
    A następnie minus całka z
  • 6:48 - 6:50
    pochodnej pierwszej funkcji,
  • 6:50 - 6:52
    f prim od x.
  • 6:52 - 6:54
    A więc jest to po prostu 2.
  • 6:54 - 6:58
    Następnie całka z drugiej funkcji.
  • 6:58 - 6:58
    Cóż, to jest proste.
  • 6:58 - 7:00
    Całka z e do x to po prostu e do x.
  • 7:00 - 7:03
    Całka z e do x to po prostu e do x.
  • 7:03 - 7:04
    Interesujące.
  • 7:04 - 7:06
    Myślę, że teraz już widzisz dokąd zmierzamy.
  • 7:06 - 7:09
    Zapiszę całość.
  • 7:09 - 7:12
    Całka z x do kwadratu razy e do x dx.
  • 7:12 - 7:15
    Tak abyśmy nie stracili z oczu naszego wyjściowego problemu.
  • 7:15 - 7:15
    Interesujące.
  • 7:15 - 7:19
    Teraz mamy już całkę, którą
  • 7:19 - 7:20
    można dość prosto wyznaczyć.
  • 7:20 - 7:22
    Nie chcę zapomnieć o dx.
  • 7:22 - 7:26
    Jaka jest całka z-- moglibyśmy wyciągnąć 2 przed całkę,
  • 7:26 - 7:28
    wówczas będzie to już dość oczywiste--
  • 7:28 - 7:29
    jaka jest całka z e do x?
  • 7:29 - 7:31
    To jest skreślenie, miało to być dx.
  • 7:31 - 7:33
    No cóż, mamy trochę bałaganu.
  • 7:33 - 7:35
    Nie lubię tego koloru.
  • 7:35 - 7:36
    Magenta.
  • 7:36 - 7:39
    No cóż, całka z e do x albo funkcja pierwotna e do x
  • 7:39 - 7:41
    to e do x, zgadza się?
  • 7:41 - 7:42
    Zapiszę to.
  • 7:42 - 7:44
    Przepiszę raz jeszcze wszystko, co do tej pory zrobiliśmy.
  • 7:44 - 7:58
    Mamy więc x do kwadratu e do x minus 2x e do x, a następnie
  • 7:58 - 8:01
    minus, w połączeniu z tym minusem daje plus, więc mamy
  • 8:01 - 8:06
    plus 2-- po prostu wziąłem ten minus i pomnożyłem go przez
  • 8:06 - 8:09
    przez ten minus, w efekcie dostałem plus 2-- a następnie
  • 8:09 - 8:12
    całka z e do x, czyli po prostu e do x.
  • 8:12 - 8:17
    Na końcu oczywiście nigdy nie zapominajmy dodać stałej c.
  • 8:17 - 8:19
    Całkiem fajne, prawda?
  • 8:19 - 8:24
    Znaleźliśmy funkcję pierwotną lub inaczej mówiąc
  • 8:24 - 8:28
    całkę nieoznaczoną z x do kwadratu e do x- to właśnie ta fajna rzecz.
  • 8:28 - 8:30
    Założę się, że przed wysłuchaniem tej prezentacji
  • 8:30 - 8:34
    nie wyobrażałeś sobie, że poradzisz sobie z taką całką.
  • 8:34 - 8:37
    Mógłbyś spróbować z x do n razy e do x.
  • 8:37 - 8:39
    Możesz spróbować z x do 10 razy e do x.
  • 8:39 - 8:41
    Okazuje się, że musiałbyś wykonać to wiele, wiele,
  • 8:41 - 8:45
    wiele, wiele razy, ale za każdym razem gdy stosujesz całkowanie przez części,
  • 8:45 - 8:49
    wykładnik przy x staje się mniejszy i mniejszy,
  • 8:49 - 8:51
    do momentu aż otrzymasz coś, co naprawdę
  • 8:51 - 8:54
    łatwo scałkować- wówczas wykonasz to całkowanie
  • 8:54 - 8:55
    i otrzymasz długie wyrażenie tego rodzaju.
  • 8:55 - 8:59
    To może być nużące, to może być mrożące krew w żyłach, ale przynajmniej
  • 8:59 - 9:01
    masz pewien zestaw narzędzi- w każdym razie pewne narzędzie,
  • 9:01 - 9:05
    które pozwoli ci stawić czoła problemom tego rodzaju.
  • 9:05 - 9:08
    Prawdopodobnie przygotuję jeszcze jeden film o całkowaniu przez części,
  • 9:08 - 9:12
    ponieważ sądzę, że to jedna z trudniejszych koncepcji
  • 9:12 - 9:15
    do zrozumienia i przyswojenia, a następnie spróbuję
  • 9:15 - 9:17
    zrobić kilka przykładów.
  • 9:17 - 9:20
    Być może nie natychmiast, ale w ciągu najbliższych kilku tygodni,
  • 9:20 - 9:21
    po prostu na temat całkowania.
  • 9:21 - 9:23
    I zamierzam trochę to pomieszać, tak abyś, mam nadzieję,
  • 9:23 - 9:28
    miał szansę zobaczyć, jak dochodzę do tego, którą z metod całkowania
  • 9:28 - 9:30
    powinienem wykorzystać do rozwiązania danego problemu,
  • 9:30 - 9:31
    gdy patrzę na dane zadanie.
  • 9:31 - 9:33
    Do zobaczenia w następnej prezentacji.
  • 9:33 - 9:34
    Do zobaczenia w następnej prezentacji.
Title:
Całkowanie przez części (część 6 z tematu Całka nieoznaczona)
Description:

Przykład zastosowania całkowania przez części

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:33

Polish subtitles

Revisions