Patofizjologia przewlekłego zapalenia oskrzeli | Choroby układu oddechowego | NCLEX-RN | Khan Academy
-
0:02 - 0:04Zanim przejdziemy do tego,
-
0:04 - 0:06w jaki sposób rozwija się przewlekłe zapalenie oskrzeli (PZO),
-
0:06 - 0:07przypomnę jedną z podstawowych zasad funkcjonowania organizmu.
-
0:07 - 0:10przypomnę jedną z podstawowych zasad funkcjonowania organizmu.
-
0:10 - 0:11Niech to będzie przykładowy
-
0:11 - 0:13naturalny otwór ciała.
-
0:13 - 0:16Zaznaczę tu środowisko zewnętrzne.
-
0:16 - 0:18Przez każdy taki otwór
-
0:18 - 0:21do wnętrza organizmu może dostać się jakiś czynnik drażniący,
-
0:21 - 0:23coś obcego,
-
0:23 - 0:25co indukuje stan zapalny.
-
0:25 - 0:29W takim wypadku, podstawowym mechanizmem obronnym
-
0:29 - 0:32jest mobilizacja gruczołów
-
0:32 - 0:36do wydzielania większej ilości śluzu.
-
0:36 - 0:40Powstały płyn miesza się z czynnikami drażniącymi
-
0:40 - 0:42i może zostać dzięki temu
-
0:42 - 0:44łatwiej usunięty z organizmu.
-
0:44 - 0:46Myślę, że bez problemu możesz wskazać
-
0:46 - 0:48przykłady takich mechanizmów.
-
0:48 - 0:49Chociażby łzy.
-
0:49 - 0:51Jeśli coś trafi do naszego oka
-
0:51 - 0:53to zaczyna ono łzawić, prawda?
-
0:53 - 0:54W ten sposób mechanicznie pozbywamy się intruza z naszego oka.
-
0:54 - 0:57W ten sposób mechanicznie pozbywamy się intruza z naszego oka.
-
0:57 - 1:00Inny przykład to wydzielina z nosa, katar.
-
1:00 - 1:01Inny przykład to wydzielina z nosa, katar.
-
1:01 - 1:03Ma ona za zadanie
-
1:03 - 1:04usunąć niechciane drobiny,
-
1:04 - 1:06które dostały się do naszego nosa.
-
1:06 - 1:09Trzecim przykładem, który ma największe znaczenie
-
1:09 - 1:10w kontekście dzisiejszego tematu
-
1:10 - 1:12jest flegma.
-
1:12 - 1:15Gdy coś dostaje się do naszego gardła lub płuc,
-
1:15 - 1:17ich ściany wydzielają śluz,
-
1:17 - 1:19z którego formuje się flegma.
-
1:19 - 1:21Dodatkowo dochodzi do uruchomienia
-
1:21 - 1:23odruchu kaszlu.
-
1:23 - 1:25Dorysuję tu jeszcze mięśniówkę gładką
-
1:25 - 1:28znajdującą się w ścianie dróg oddechowych.
-
1:28 - 1:31znajdującą się w ścianie dróg oddechowych.
-
1:31 - 1:35Kiedy dochodzi do drażnienia,
-
1:35 - 1:36te mięśnie kurczą się
-
1:36 - 1:37i pojawia się kaszel,
-
1:37 - 1:39który wyrzuca flegmę na zewnątrz.
-
1:39 - 1:41Pamiętajmy jednak o tym,
-
1:41 - 1:42że jest to pierwsza linia obrony organizmu.
-
1:42 - 1:45To coś pożądanego,
-
1:45 - 1:47chcemy żeby organizm tak się zachowywał.
-
1:47 - 1:49W przewlekłym zapaleniu oskrzeli
-
1:49 - 1:51"tego dobrego" jest niestety za dużo.
-
1:51 - 1:54Produkcja śluzu jest tak intensywna,
-
1:54 - 1:57że płuca nie są w stanie się go pozbyć,
-
1:57 - 1:59to już przedobrzenie
-
1:59 - 2:02i pojawia się PZO.
-
2:02 - 2:05Drażnienie wywołuje stan zapalny
-
2:05 - 2:07w obrębie dróg oddechowych
-
2:07 - 2:11i mamy przewlekłe zapalenie oskrzeli.
-
2:11 - 2:13Narysuję drogi oddechowe.
-
2:13 - 2:15Tchawica,
-
2:15 - 2:20dalej oskrzela główne i ich odgałęzienia
-
2:20 - 2:22oraz odgałęzienia tych odgałęzień
-
2:22 - 2:25i tak dalej.
-
2:25 - 2:25i tak dalej.
-
2:25 - 2:28Stają się coraz mniejsze
-
2:28 - 2:30i obejmują całe płuca.
-
2:30 - 2:33Jak już dobrze wiesz, tlen wędruje do płuc
-
2:33 - 2:37a dwutlenek węgla je opuszcza.
-
2:37 - 2:38W normalnych warunkach
-
2:38 - 2:42drogi oddechowe są "czyste" i powietrze może swobodnie przez nie przepływać.
-
2:42 - 2:44To zmienia się, gdy coś je podrażnia.
-
2:44 - 2:47Czynnikiem, który najczęściej
-
2:47 - 2:48wywołuje drażnienie płuc
-
2:48 - 2:50jest oczywiście dym papierosowy.
-
2:50 - 2:54Przyjrzyjmy się temu papierosowi.
-
2:54 - 2:57wydobywa się z niego dym, który jest w rzeczywistości
-
2:57 - 3:00mieszaniną milionów cząsteczek
-
3:00 - 3:03mogących osiadać w naszych płuchach.
-
3:03 - 3:07W odpowiedzi na to, gruczoły znajdujące się w ścianie dróg oddechowych
-
3:07 - 3:09zaczynają wydzielać śluz.
-
3:09 - 3:11Jak już wspominałam, jest to cześć
-
3:11 - 3:13naturalnej odpowiedzi obronnej.
-
3:13 - 3:16W przypadku PZO mamy z tym do czynienia przewlekle.
-
3:16 - 3:16Dzieje się tak codziennie, przez wiele lat.
-
3:16 - 3:18Dzieje się tak codziennie, przez wiele lat.
-
3:18 - 3:22Drogi oddechowe nie są już tak "czyste" jak powinny,
-
3:22 - 3:23wypełniają się śluzem.
-
3:23 - 3:27To tak, jakbyś zamiast wody
-
3:27 - 3:30pił przez słomkę gęsty shake.
-
3:30 - 3:32pił przez słomkę gęsty shake.
-
3:32 - 3:36Nie przechodzi on przez nią tak łatwo jak woda,
-
3:36 - 3:37słomka zapycha się
-
3:37 - 3:39i trzeba użyć więcej siły żeby go wypić.
-
3:39 - 3:43Podobnie jest ze śluzem w drogach oddechowych.
-
3:43 - 3:45Jego nadmiar może zaczopować jakieś odgałęzienie
-
3:45 - 3:48i uniemożliwić wymianę gazową
-
3:48 - 3:49w części płuca.
-
3:49 - 3:52Zależnie od stopnia zaawansowania choroby
-
3:52 - 3:54różne części płuc
-
3:54 - 3:57mogą zostać wyłączone z wentylacji.
-
3:57 - 3:59Zawsze powinniśmy mieć tu na uwadze palenie papierosów,
-
3:59 - 4:00ale nie jest to jedyna przyczyna PZO.
-
4:00 - 4:02ale nie jest to jedyna przyczyna PZO.
-
4:02 - 4:04Może być nią też zanieczyszczenie powietrza.
-
4:04 - 4:07W smogu także znajdują się miliony
-
4:07 - 4:10substancji drażniących.
-
4:10 - 4:12W niektórych krajach stanowi to ogromny problem
-
4:12 - 4:15i zapadalność na PZO jest bardzo duża.
-
4:15 - 4:16Wśród górników takim czynnikiem
-
4:16 - 4:18jest pył węglowy.
-
4:18 - 4:21Wśród pracowników budowy - azbest.
-
4:21 - 4:23Narażeni są też pracownicy stoczni.
-
4:23 - 4:26Każdy, kto codziennie jest wystawiony
-
4:26 - 4:28na działanie substancji podrażniających
-
4:28 - 4:30drogi oddechowe.
-
4:30 - 4:32Teraz, palenie papierosów przez kilka dni
-
4:32 - 4:34spowoduje oczywiście nadprodukcję śluzu,
-
4:34 - 4:35ale nie nazwiemy tego jeszcze PZO.
-
4:35 - 4:38W patofizjologii tego schorzenia
-
4:38 - 4:41ważny jest także przerost gruczołów śluzowych.
-
4:41 - 4:43Musi dojść do zmian w strukturze tkanki,
-
4:43 - 4:46przy czym diagnostyka PZO
-
4:46 - 4:48jest zwykle prowadzona na podstawie objawów klinicznych.
-
4:48 - 4:50Wykorzystuje się dane z wywiadu,
-
4:50 - 4:52a nie specjalistyczne badania.
-
4:52 - 4:53Jednak z badań sekcyjnych płuc
-
4:53 - 4:55osób chorujących na PZO
-
4:55 - 4:58wiemy, że zmiany morfologiczne tkanek są u nich obecne.
-
4:58 - 4:59Przyjrzyjmy się im.
-
4:59 - 5:01To będzie nasze światło.
-
5:01 - 5:03Światło, czyli wnętrze rury,
-
5:03 - 5:05w tym przypadku oskrzela.
-
5:05 - 5:07To tędy przepływa powietrza.
-
5:07 - 5:10Te czarne przestrzenie są zatem ścianami
-
5:10 - 5:12dróg oddechowych.
-
5:12 - 5:15Teraz popatrzmy na przekrój poprzeczny przez oskrzele.
-
5:15 - 5:19W środku znajduje się światło,
-
5:19 - 5:21a na zewnątrz ściana,
-
5:21 - 5:23którą się teraz zajmiemy.
-
5:23 - 5:27Jak już mówiłam, w jej skład wchodzi m.in.
-
5:27 - 5:29tkanka mięśniowa gładka.
-
5:29 - 5:31Ma ona zdolność do kurczenia się,
-
5:31 - 5:33przez co uczestniczy np. w kaszlu.
-
5:33 - 5:37Bardziej wewnętrznie, w warstwie graniczącej ze światłem,
-
5:37 - 5:39znajdują się z kolei gruczoły
-
5:39 - 5:41odpowiedzialne za produkcję śluzu.
-
5:41 - 5:43O tym też już dziś wspominałam.
-
5:43 - 5:47Jak widzisz, są one zlokalizowane bardzo blisko powierzchni wewnętrznej,
-
5:47 - 5:49dokąd trafia ich wydzielina.
-
5:49 - 5:51Żeby mieć pełen obraz tych procesów
-
5:51 - 5:53narysuję jeszcze w środku czynniki drażniące.
-
5:53 - 5:54narysuję jeszcze w środku czynniki drażniące.
-
5:54 - 5:58Tak wygląda przekrój przez prawidłowe drogi oddechowe.
-
5:59 - 6:02Jego morfologię jesteśmy w stanie opisać też w sposób numeryczny,
-
6:02 - 6:03ale robimy to tylko u osób zmarłych,
-
6:03 - 6:05ale robimy to tylko u osób zmarłych,
-
6:05 - 6:08których płuca zostają poddane badaniu patomorfologicznemu.
-
6:08 - 6:10Ogląda się je wtedy pod mikroskopem
-
6:10 - 6:12i ocenia wskaźnik Reida,
-
6:12 - 6:15czyli stosunek grubości warstwy gruczołów podśluzówkowych
-
6:15 - 6:18do grubości całej ściany oskrzela.
-
6:18 - 6:22Prawidłowo wynosi on mniej niż 40%.
-
6:22 - 6:24Grubość tego
-
6:24 - 6:27do całej grubości ściany
-
6:27 - 6:30powinna być mniejsza niż 0,4.
-
6:30 - 6:32W ścianie oskrzela znajdują się też oczywiście inne elementy
-
6:32 - 6:32jak chrząstka, czy tkanka łączna.
-
6:32 - 6:34jak chrząstka, czy tkanka łączna.
-
6:34 - 6:36więc trochę to zapełnijmy.
-
6:37 - 6:39W przebiegu PZO
-
6:39 - 6:43warstwa gruczołów staje się grubsza.
-
6:43 - 6:47Gruczoły ulegają proliferacji,
-
6:47 - 6:50bo ich dotychczasowa liczba nie wystarcza
-
6:50 - 6:52do produkcji zwiększonej ilości śluzu.
-
6:52 - 6:54Dlatego organizm zaczyna produkować więcej gruczołów
-
6:54 - 6:58i granica pomiędzy nimi a mięśniówką przesuwa się w kierunku mięśni.
-
6:58 - 7:00Tym samym zmianie ulega wskaźnik Reida.
-
7:00 - 7:04W PZO wynosi on zwykle > 50%,
-
7:04 - 7:06czyli ponad połowa ściany oskrzeli
-
7:06 - 7:09jest zbudowana z gruczołów śluzowych.
-
7:09 - 7:12Pamiętajmy, że nie ocenia się tego wskaźnika u żywych,
-
7:12 - 7:14bo musielibyśmy usunąć im płuca.
-
7:14 - 7:17Badanie to nie służy do diagnostyki,
-
7:17 - 7:19aczkolwiek rozpoznanie i leczenie PZO
-
7:19 - 7:22jest ustalane na podstawie objawów klinicznych,
-
7:22 - 7:24których źródło leży właśnie w tych zmianach morfologicznych.
-
7:24 - 7:27których źródło leży właśnie w tych zmianach morfologicznych.
- Title:
- Patofizjologia przewlekłego zapalenia oskrzeli | Choroby układu oddechowego | NCLEX-RN | Khan Academy
- Description:
-
Stworzone przez Amy Fan.
Obejrzyj następną lekcję: https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-chronic-bronchitis/v/chronic-bronchitis-treatment?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn
Przegapiłeś poprzednią lekcję? https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-chronic-bronchitis/v/rn-what-is-chronic-bronchitis?
Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu wolontariuszy.
NCLEX-RN w Khan Academy: Zbiór pytań z treści zawartych w NCLEX-RN. Pytania dostępne są na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States License (dostępne pod: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/).
O Khan Academy: Khan Academy dostarcza materiały ćwiczeniowe, filmy instruktażowe i spersonalizowany pulpit, umożliwiające uczniom samodzielną naukę w klasie i poza nią. Przygotowujemy materiały z przedmiotów ścisłych, w tym matematyki, programowania, historii, historii sztuki, ekonomii, a także innych dziedzin. Naszą misją jest poprowadzenie uczniów od przedszkola aż do rachunku różniczkowego przy pomocy najnowocześniejszej technologii adaptacyjnej, która identyfikuje zarówno mocne strony, jak i luki w nauce. Ponadto współpracujemy z takimi instytucjami jak NASA, Muzeum Sztuki Współczesnej, Kalifornijską Akademią Nauk oraz MI, aby móc dostarczyć uczniom specjalistyczne treści naukowe.
Za darmo. Dla każdego. Zawsze. #YouCanLearnAnything
Subskrybuj kanał Khan Academy NCLEX-RN: https://www.youtube.com/channel/UCDx5cTeADCvKWgF9x_Qjz3g?sub_confirmation=1
Subskrybuj kanał Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy
- Video Language:
- English
- Team:
Khan Academy
- Duration:
- 07:27
![]() |
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Chronic bronchitis pathophysiology | Respiratory system diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Chronic bronchitis pathophysiology | Respiratory system diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Chronic bronchitis pathophysiology | Respiratory system diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Chronic bronchitis pathophysiology | Respiratory system diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
![]() |
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Chronic bronchitis pathophysiology | Respiratory system diseases | NCLEX-RN | Khan Academy |