นาทีทองในสังสารวัฏ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 มิ.ย. 2568

ดูพวกเราที่ตั้งใจภาวนา
ดูเข้มแข็งขึ้น ค่อยยังชั่ว

ภาวนาแล้วป้อแป้ๆ ไม่ได้เรื่อง

อันนั้นภาวนาเอาแค่สบายใจว่าได้ภาวนา

มันสู้กิเลสไม่ไหว

สำนวนครูบาอาจารย์บอก

ภาวนาแบบกิเลสหนังไม่ถลอกเลย

อย่าว่าแต่จะไปถลกหนังมัน

ท่านบอกว่าการปฏิบัติ

ไม่ให้หย่อนไป ไม่ให้ตึงไป

แค่ไหนพอดี ท่านบอกให้ลำบากนิดๆ

ไม่ถึงขนาดว่าทุกข์ทรมาน จะเป็นจะตาย

เครียดเกินไป

แต่ว่าให้ลำบากนิดหน่อย

อย่างเราเคยเดินจงกรมได้
วันละชั่วโมงอะไรอย่างนี้

เราเขยิบไปเป็น 2 ชั่วโมง

พอทำไปช่วงหนึ่งจิตมันมีกำลัง

มันทำแล้วมีความสุข
ก็เพิ่มเป็น 3 ชั่วโมง 4 ชั่วโมงได้

อายุเยอะเดินไม่ไหวก็เดินสลับกับนั่ง สู้เอา

คนที่เขาได้ดี

ไม่เคยนั่งๆ นอนๆ แล้วก็ได้ดี

ได้ดีขึ้นมาก็เพราะต่อสู้ทั้งนั้น

ต้องใจแข็ง อย่ายอมแพ้

หลวงพ่อภาวนา ไม่ยอม

ไม่เคยยอมเลยเพราะว่า

เราภาวนาแล้วเราเห็นจิตเรา

มันติดข้องมันถูกขังอยู่

คล้ายๆ มันมีเปลือกหุ้มอยู่

ดูแล้ว เอ๊ะ นี่มันสภาพเดียวกับคนติดคุก

เราเกิดมาในคุก คุกอันนี้คือวัฏฏะ

อาสวกิเลสทั้งหลายห่อหุ้มเราอยู่

เราเกิดมาในคุก

ดำรงชีวิตอยู่ในคุกแล้วเรา
จะยอมตายไปในคุกอันนี้หรือ

พอเห็นจิตมันไม่มีอิสระ มันทนไม่ได้

เป็นอย่างไรก็จะทนไม่ได้

ตั้งเป้าหมายไว้ว่า

อย่างไรชาตินี้ต้องสู้เต็มที่

ถ้าแหกคุกนี้ได้ก็ดี ได้เลยก็ดี

ทำไม่ได้ก็ต้องสะสมกำลัง
ไปแหกคุกในชาติต่อไปอีก

ไม่ใช่ยอมแพ้ไปตลอด

ถ้าเรายอมแพ้
มันไม่มีวันที่จะเอาตัวรอดได้เลย

ต้องเข้มแข็ง อดทน อย่ากลัวลำบาก

ลำบากตอนนี้ดีกว่าลำบากไม่รู้จักจบ

หลวงพ่อถึงบอกพวกเรามาแต่ไหนแต่ไรว่า

เรียนกรรมฐานกับหลวงพ่อ อย่าขี้อ้อน

ไม่ต้องมาอ้อน ไม่ชอบ ไม่นิยม

เพราะหลวงพ่อไม่เคยอ้อนครูบาอาจารย์

เราต้องสู้เอา

บางครั้งก็แพ้ ล้มลุกคลุกคลาน

แต่ล้มแล้วต้องลุก

ลงไปคลุกฝุ่น ลุกไม่ขึ้นก็คลานไป

ต้องแบบนั้น

สู้กิเลสไม่ใช่ของง่าย

ถ้าสู้ง่ายมันไม่ครองโลก

เห็นไหมคนในโลกมันมีความทุกข์มากมาย

มันไม่รู้จักอิ่ม มันไม่รู้จักเต็ม
มันถูกกิเลสลากไปเรื่อยๆ

มีเงินแค่นี้ก็อยากมีให้เยอะๆ

พอมีเงินแล้วก็อยากมีอำนาจ

จะได้รักษาผลประโยชน์เอาไว้

ก็ต้องเล่นการเมืองต้องอะไร

ทำทุกอย่างทำเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว

ลืมไปอย่างหนึ่งว่าชีวิตคนไม่ยืนยาว

สะสมอะไรต่ออะไรไว้เยอะแยะ

หรือมีอำนาจมีอะไรต่ออะไรมากมาย

สุดท้ายมันก็ไปเป็นของคนอื่น

มันก็ไม่อยู่กับเราตลอด

สิ่งที่จะอยู่กับเราติดเนื้อติดตัว
เราข้ามภพข้ามชาติไป

คือบุญกับบาปของเรา

โดยเฉพาะทรัพย์สมบัติทางโลก
มันอยู่ไม่ได้จริง อยู่กับเราชั่วคราว

สะสมอริยทรัพย์ไว้

ลองไปดู Google อริยทรัพย์มีอยู่หลายอย่าง

เรื่องสติเรื่องสะสมอะไรพวกนี้

สิ่งเหล่านี้มันจะสร้างความคุ้ยเคยให้แก่จิต

มันมีกฎอยู่ข้อหนึ่งก็คือจิตเป็นอนัตตา

สั่งไม่ได้บังคับไม่ได้

แต่จิตเป็นธรรมชาติที่ฝึกได้

แล้วจิตมีธรรมชาติที่จะ
ไหลไปตามความเคยชิน

เราเคยชินที่จะตามใจกิเลส

จิตเราก็พร้อมจะตามใจกิเลส

แต่ถ้าเราสะสมสติสะสมปัญญาของเราไปเรื่อย

ยากลำบากแค่ไหนก็พยายามทำไปเรื่อย

จิตมันก็จะค่อยเข้มแข็งขึ้น

จากเดิมรักษาศีลยากก็จะรักษาง่าย

แต่เดิมเคยคิดแต่จะเอาอย่างเดียว
ตอนนี้รู้จักให้

รักษาศีลไม่เป็น ฝึกไป
มันก็รักษาศีลได้ง่ายขึ้น

ทำสมาธิไม่เป็น ฝึกไปเรื่อย

วันหนึ่งมันก็ทำสมาธิง่ายขึ้น

เจริญปัญญาเรียนรู้ความจริง
ของรูป นาม กาย ใจไม่เป็น

ฝึกไปเรื่อยๆ

ต่อไปปัญญามันก็แก่กล้าขึ้น มันก็ทำง่าย

กว่าคนๆ หนึ่งจะถึงพระนิพพานใช้เวลาสะสม

แล้วแต่ละคนสะสมมากน้อยไม่เท่ากัน

อย่างถ้าเราเป็นระดับสาวกธรรมดา
เราสะสมไม่มาก

สะสมไปเรื่อยๆ

แต่ถ้าจะเป็นระดับเอตทัคคะ
อันนี้ต้องทำเยอะแล้ว

เป็นท่านผู้เลิศด้านใดด้านหนึ่ง

ในศาสนาหนึ่งจะมี
ท่านผู้เลิศด้านนี้องค์เดียวเท่านั้น

ต้องสะสมบารมีแสนมหากัป
ระดับนั้น ของเราไม่ถึงหรอก

ของเราครูบาอาจารย์เคยบอกหลวงพ่อ

ว่าคนเริ่มต้นภาวนา
ถ้ารักดีจริงๆ ตั้งอกตั้งใจภาวนาจริงๆ

ทำไม่เลิก สู้ตาย

ไม่เกิน 7 ชาติ ท่านว่าอย่างนี้

อันนี้ไม่มีในตำรา

แต่เป็นญาณทัสสนะของ
ครูบาอาจารย์ที่ท่านสังเกตเอา

คนที่ภาวนาท่านดูไป

ท่านบอกจริงๆ ไม่มาก ไม่เกิน 7 ชาติ

สำหรับคนที่หวังความพ้นทุกข์ธรรมดาๆ

ถ้าหวังคุณสมบัติพิเศษต้องเยอะ

ระดับเอตทัคคะต้องทำแสนมหากัป

เอ๊ะ ใช่หรือเปล่า ใช่

ถ้าระดับอัครสาวก 1 อสงไขยแสนมหากัป

นานมาก

อสงไขยก็คือ 148

โอ๊ย คิดเลขยากๆ

10 ยกกำลัง 148 เท่าไร คูณเอา

อันนี้หลวงพ่อไม่ได้คิดเอง จำเขามาอีกที

คนเขาคำนวณไว้

ถ้าพระปัจเจกพุทธเจ้าสูงกว่านั้นอีก
สูงกว่าอัครสาวก

บำเพ็ญบารมี 2 อสงไขยแสนมหากัป

แล้วถ้าเป็นพระพุทธเจ้า

มีตั้งแต่ 16 อสงไขยแสนมหากัป
อย่างพระเมตไตรย

สะสมบารมีนานมากเลย ประเภทท็อปเลย

ส่วนพระพุทธเจ้าของเราองค์นี้

ทำบารมี 4 อสงไขยแสนมหากัป
บารมีท่านก็เต็มแล้ว

เพราะท่านเดินด้วยปัญญา

พระเมตไตรยท่านวิริยะเอา พากเพียรทนๆ เอา

ก็ใช้เวลาเยอะ

พระโคดมของเราปัญญามาก
เดินด้วยปัญญาเป็นหลัก

ใช้เวลาน้อย 4 อสงไขยแสนมหากัป

อันนี้หมายถึงที่ได้รับพยากรณ์แล้ว

ก่อนได้รับพยากรณ์อีกเยอะแยะเลย

สะสมบารมีมานานมากเลย

จนพร้อมที่จะบรรลุพระอรหันต์แล้ว

แล้วได้เจอพระพุทธเจ้า
แล้วเกิดตั้งความปรารถนา

ขอเป็นพระพุทธเจ้าองค์หนึ่งในอนาคต

พระพุทธเจ้าท่านพิจารณาแล้ว
เห็นว่าคนนี้ทำได้ ท่านจะพยากรณ์ให้

อย่างพระโคดมของเราก็ได้รับพยากรณ์
เมื่อ 4 อสงไขยแสนมหากัปก่อน

สร้างบารมีทั้งหมด 20 อสงไขย นาน

เราฟังตรงนี้เราอย่าใจฝ่อ
เพราะเราไม่ได้เป็นพระพุทธเจ้า

มีอีกประเด็นหนึ่ง คนชอบคิดว่า

พระเมตไตรยสร้างบารมีนาน
จะต้องเลิศกว่าพระโคดม

พระโคดมท่านเป็นพระพุทธเจ้า
ชนิดที่เลิศที่สุดอยู่แล้วล่ะ

อย่างมากที่สุด

พระพุทธเจ้าองค์อื่นอย่างมาก
ที่สุดก็เสมอกับพระโคดม

ท่านสูงสุดอยู่แล้ว

ทีนี้พวกเรา โอ้ พระเมตไตรยสร้างบารมีนาน

เราขอไปเกิดในยุคพระเมตไตรย
จะเจออะไรเด็ดๆ บ้าง

คิดแต่จะเอา

คิดว่าพระเมตไตรยจะอุ้มเราไปนิพพานหรือ

ถ้ายุคนี้ธรรมะยังดำรงอยู่
หลวงปู่ดูลย์ท่านบอก

ยุคนี้ธรรมะยังดำรงอยู่

แล้วไม่เอา จะรอพระเมตไตรย
ก็ธรรมะอันเดียวกัน

เหลวไหลตั้งแต่ชาตินี้

กว่าจะถึงยุคพระเมตไตรย
ยิ่งเหลวไหลหนักกว่านี้อีก

ก็ไม่ได้เรื่องอะไร

เคยไม่ได้เรื่องอย่างไร มันก็จะไม่ได้เรื่อง

เพราะมันเคยชินจะไม่ได้เรื่อง

ฉะนั้นรีบฝึกตัวเองเสียตั้งแต่วันนี้

พวกเราสนใจการปฏิบัติอย่างนี้

อาจจะไม่ใช่ชาติที่หนึ่งด้วยซ้ำไป

อาจจะเป็นชาติที่สาม ที่สี่

บางคนบารมีก็จะเต็มก็จะได้ธรรมะในชีวิตนี้

มรรคผลนิพพานไม่ใช่ของล้าสมัย

ไม่เคยหายไปไหนหรอก

ถ้าหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ายังดำรงอยู่

ถ้าเราลงมือปฏิบัติจริงจัง

โอกาสจะบรรลุมรรคผลนิพพานก็ยังมีอยู่เสมอ

แต่ถ้าไม่มีพระพุทธเจ้า
เราพยายามหามรรคผลนิพพาน

ก็จะลำบากหน่อย

อย่างเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า
ท่านไปได้ด้วยตัวเอง

แต่ต้องสร้างบารมีมากกว่า
พระโมคคัลลานะ พระสารีบุตรเสียอีก

ถ้า 7 ชาติยังไม่กล้าสร้าง

อย่ามาคุยเรื่องจะสร้างบารมี
เท่าพระปัจเจกพุทธเจ้าเลย

สู้ สังสารวัฏเป็นภัย น่ากลัว

พวกเราผ่านความทุกข์มามากมาย แต่ละคน

ทุกข์แล้วทุกข์อีก แก่แล้วแก่อีก

เจ็บแล้วเจ็บอีก ตายแล้วตายอีก

ไม่เข็ด เพราะมันจำไม่ได้

อย่างบางท่านท่านสอน

ครูบาอาจารย์บางองค์
ท่านสอนให้ระลึกชาติก็มีข้อดี

ระลึกไปแล้วเห็นเกิดทีไรก็มีแต่ทุกข์ทุกที

จิตใจท่านก็จะมุ่งมั่นต้องพ้นทุกข์ให้ได้

แต่ถ้าระลึกชาติตามแบบกิเลส

ก็จะระลึกแล้วกูเคยใหญ่เคยโต
เคยมีโน่นเคยมีนี่

หิวอดีตไป

อันนี้ไม่ได้ประโยชน์ เป็นโทษ

หลงสังสารวัฏ

มีครูบาอาจารย์ของหลวงพ่อองค์หนึ่ง
ชื่อหลวงพ่อกิม

คำว่ากิมนี้ไม่ใช่ภาษาจีน

ท่านเป็นคนสุรินทร์

หลวงพ่อกิม หลวงพ่อเคยถามท่าน

ทำไมท่านภาวนาเด็ดเดี่ยวห้าวหาญอย่างนี้

ท่านบอกท่านระลึกได้

ว่าท่านเคยเกิดเป็นวัวๆ แล้วก็

วันหนึ่งเจ้าของเอาท่านไปผูกไว้

เอาไม้หลักไปปักไว้ในท้องนา

เอาเชือกผูกคอท่าน
ให้ท่านเดินกินหญ้าอยู่ในท้องนา

เจ้าของกะว่า

ไปธุระประเดี๋ยวเดียวจะกลับมา
พาวัวไปกินน้ำ พาวัวเข้าร่ม

ปรากฏเจ้าของมีธุระอื่นติดพัน

ไม่กลับมาเลยจนเย็นจนค่ำ

ท่านบอกว่าท่านกระหายน้ำอย่างรุนแรง

ตากแดดอยู่ทั้งวันแล้วกระหายน้ำ

น้ำลายเป็นฟองแห้ง

ท่านบอกลำบากมากเลย

เห็นคนแปลกหน้าเดินมา

ก็นึกว่าเขาจะพาไปกินน้ำ ดีใจ

กระโดดโลดเต้นขึ้นมา

คนก็บอกวัวตัวนี้เป็นบ้าแล้ว กระโดดใหญ่

เขาก็หนีไป ไม่มีใครกล้ามาช่วย

จนเย็น เจ้าของถึงพาไปกินน้ำ

ท่านบอกว่าท่านเข็ดเลย

ท่านภาวนาแล้วท่านระลึกตรงนี้ได้ ท่านเข็ด

สังสารวัฏนี่น่ากลัวเหลือเกิน

บางองค์ท่านระลึกได้เยอะ

ท่านเคยตกนรกอะไรอย่างนี้ ท่านกลัว

รู้สึกสังสารวัฏน่ากลัว

มีบางองค์ อันนี้ท่านไม่ได้ระลึก

แต่ท่านเห็นว่าโลกนี้ไม่มั่นคง

ท่านมองทะลุลงไปที่พื้นดิน

ตอนที่เห็นเขายังเป็นโยมอยู่ ยังไม่ได้บวช

ไม่ใช่หลวงพ่อ คนทางสุรินทร์

เขาเดินจะเข้าวัดแล้วเขามองลงไปที่แผ่นดิน

เขาเห็นเปลือกโลกมันบางนิดเดียวเอง

ข้างล่างมันก็เป็นไฟ ข้างล่างมันร้อน

แล้วเปลือกโลกมันบางเหมือนไข่ไก่
เหมือนเปลือกไข่

โลกข้างในเหมือนเนื้อไข่ข้างใน

เปลือกโลกที่เราอาศัยอยู่ได้
บางเหมือนเปลือกไข่

มันจะแตกเมื่อไรไม่รู้

พอเขาเห็นอย่างนี้ สติปัญญาก็เกิด

ชีวิตเป็นของไม่แน่นอน ไม่ยั่งยืน

ชีวิตนี้ความตายจะมาถึงเมื่อไรก็ได้

โลกนี้ที่ว่าแข็งแรง

ที่จริงเป็นแค่เปลือกบางๆ
ที่เราเกาะอยู่ตามผิวโลกเท่านั้นเอง

คนมีสติมีปัญญา เขาเคยสะสมบารมีของเขามา

เขาเห็นอะไรก็เข้าใจเป็นธรรมะไปหมดเลย

แต่ถ้าคนไม่เคยสะสมมา
เห็นอะไรมันก็โลภไปหมด

มองแผ่นดินแล้ว โอ้ ตรงนี้มีขุมทอง จะขุดทอง

ตรงนี้มีสมบัติ ปู่โสมเฝ้าอยู่

จะต้องทำอย่างนั้นอย่างนี้เพื่อไล่ปู่โสม
แล้วไปเอาสมบัติอะไรอย่างนี้

ไร้สาระๆ จริงๆ

ฉะนั้นถ้าเราตั้งอกตั้งใจ เราจะรู้เลย

โลกนี้ไม่มั่นคง โลกนี้ไม่ปลอดภัย

สังสารวัฏไว้วางใจไม่ได้

ชาตินี้เป็นคน ชาติหน้าอาจจะไม่ได้เป็นคน

หรือชาติหน้าเป็นคน
แต่ชาตินั้นชาติหน้าของเรา

ไม่มีศาสนาพุทธแล้ว

เราจะเดินต่อไปจะเดินอย่างไร

ยกเว้นแต่เราสะสมอริยทรัพย์ของเราไว้มาก

จิตใจถึงไม่พบพระพุทธเจ้า ไม่พบพระศาสนาอะไร

มันจะกระตุ้นเตือนให้เราภาวนา

แต่ใจมันจะรู้สึกว้าเหว่

จะรู้สึกวังเวง ว้าเหว่

ถ้าระลึกไปแล้วเกิดในชาติที่ไม่มีศาสนาพุทธ

ใจมันว้าเหว่ ไม่รู้ทิศทาง
ไม่มีที่พึ่งที่อาศัย

เหมือนคนหลงในทะเล

ไม่รู้ทิศเหนือทิศใต้ ไม่รู้จะไปทางไหน

ไม่รู้ว่าฝั่งอยู่ทางไหน ร่อนเร่ไปเรื่อยๆ

น่าสงสาร

มีโอกาสแล้วอย่าขี้เกียจ

เข้มแข็งไว้ ต้องสู้ ต้องเอาตัวรอดให้ได้

อย่างน้อยที่สุดต้องได้โสดาบัน

พระโสดาบันไม่เหลือวิสัยที่คนรุ่นเราจะทำได้

พระสกิทาคามีก็ยังไม่เหลือวิสัย
พระอนาคามีก็ยังไม่เหลือวิสัย

พระอรหันต์ยากมากแล้วยุคนี้

ในตำราบอกยุคนี้ไม่มีพระอรหันต์

ตำราๆ มันเขียนขึ้นหลังพุทธกาลแล้ว

แต่ตำรารับรองไว้แค่ว่า
ยุคนี้ยังมีพระอนาคามีได้

ทีนี้เราไม่ต้องตั้งเป้าสูงขนาดนั้น

เอาโสดาบันให้ได้

ทำอย่างไรจะได้โสดาบัน

ดูคุณสมบัติของพระโสดาบัน

แล้วปฏิบัติตามคุณสมบัติของท่านให้ได้

พระโสดาบันมีศีล ศีล 5 ข้อ

ตั้งใจรักษาเอาไว้ให้ดี

นี่เป็นสมบัติสำคัญชิ้นหนึ่งของเราเลย

มีเงินแสนล้านก็ยังสู้มีศีลไม่ได้

เขามีเงินมากๆ มันก็
ไม่ได้กินได้ใช้ทั้งหมดหรอก

สุดท้ายมันก็เป็นของคนอื่น

จิตเคยถือศีลติดเนื้อ
ติดตัวเราข้ามภพข้ามชาติได้

มันเคยชินที่จะถือศีล

อย่างบางคนตั้งแต่เด็ก
เกิดมาไม่อยากทำร้ายสัตว์

ไม่ทำร้ายใคร ไม่ทำร้ายสัตว์

เป็นมาแต่เด็กเลย ตั้งแต่เล็กๆ

เขาเคยชินในการถือศีลข้ามภพข้ามชาติมา

บางคนใจบุญ

เห็นใครลำบาก ช่วยเหลือได้ก็ช่วย

เขาเคยทำทานจนเคยชินที่จะทำ

สงเคราะห์ผู้อื่นเท่าที่จะทำได้

บางคนตั้งแต่เด็กๆ ชอบภาวนา

แต่ละคนไม่เหมือนกัน

อย่างหลวงพ่อแต่เด็กหลวงพ่อชอบนั่งสมาธิ

ตอนเด็กๆ ก็ไม่รู้เรื่องอะไร

พอ 7 ขวบเจอท่านพ่อลี

ท่านให้นั่งทำอานาปานสติ ทำทุกวัน

ทำแล้วมันชอบ ทำแล้วมีความสุข

เวลาว่างๆ ไม่มีอะไรทำ

ก็จะนั่งสมาธิทันทีเลย เป็นนิสัย

ตอนเรียนหนังสือ

มีเวลาว่างปุ๊บไปนั่งสมาธิแล้ว

ตอนทำงาน ยังทำงานอยู่
ว่างเมื่อไรก็นั่งสมาธิ

กลางวันกินข้าวเสร็จแล้วเดินไปวัด

เป็นการเดินจงกรม เคยชินที่จะปฏิบัติ

ไม่รู้สึกว่าการปฏิบัติเป็นเรื่องยาก

แต่รู้สึกว่าเป็นของสมควรทำ

ทำแล้วเราได้เรียนรู้
ความชั่วของตัวเองมากขึ้นๆ

มันเป็นเรื่องดี

เห็นกิเลสตัวเอง เห็นความชั่วของตัวเอง

ถ้าภาวนาแล้วเห็นแต่ความดีของตัวเอง
ลำบากแล้ว

กิเลสมันหลอก

อย่างเราจะนั่งสมาธินานๆ เดินจงกรมนานๆ

กิเลสมันคร่ำครวญ

นั่งนานไปเดี๋ยวเป็นง่อย เดี๋ยวจะเดินไม่ไหว

เดินนานไปปวดเมื่อย
โอ๊ย เป็นอัตตกิลมถานุโยค

ไม่ใช่ทางสายกลาง

แล้วทางสายกลางอยู่ที่ไหน อยู่บนเตียง

นอนกลิ้งไปกลิ้งมานี่ทางสายกลาง

ฝึกๆ ปรับตัวเองให้มันเข้มแข็งขึ้นมา

เราจะข้ามวัฏฏะได้

มิฉะนั้นเราจะทุกข์แล้วทุกข์อีก
ทุกข์น่ากลัว

แล้วถ้าไม่เจอศาสนาพุทธ
เราก็ไม่ชั่วเพราะเราเคยชินที่จะดี

แต่ใจมันว้าเหว่ มันไม่มีที่พึ่งที่อาศัย

เวลาเจอศาสนาพุทธแล้ว ดีใจ

สมัยพุทธกาล

ก็มีพระเจ้าแผ่นดินองค์หนึ่ง
ชื่ออะไรจำไม่ได้แล้ว

อ่านมา 40 กว่าปีแล้ว

พระเจ้าแผ่นดินองค์นี้เขาชอบสืบข่าว

สมัยโบราณไม่มีอินเทอร์เน็ต ไม่มีดาวเทียม

ก็สืบข่าวจากพวกพ่อค้า

คอยถามพวกพ่อค้าที่เดินทางต่างเมืองมา

ว่ามีข่าวสำคัญอะไรบ้าง

อย่างข่าวว่าเมืองทางตะวันออกมัน
เตรียมทหาร 12,000 คนประชิดชายแดน

ถามพ่อค้าอะไรอย่างนี้

วันหนึ่งพ่อค้ามาบอกว่า

“พุทโธ โลเก อุปปันโน”
พระพุทธเจ้าเกิดขึ้นแล้วในโลก

“ธัมโม โลเก อุปปันโน”
พระธรรมเกิดขึ้นแล้วในโลก

“สังโฆ โลเก อุปปันโน”
พระสงฆ์เกิดขึ้นแล้วในโลก

พระเจ้าแผ่นดินฟังแทบช็อกเลย

ถามอะไร พูดซ้ำอีกทีสิ

พูดซ้ำหลายทีด้วยความปีติ

หลวงพ่อได้ยินคำว่า “พุทโธ โลเก อุปปันโน”

พูดให้พวกเราฟังนี่ขนลุกเลย

พูดถึงวันนี้ผ่านมานานก็ยังขนลุกอยู่

นึกถึงเรื่องนี้ทีไรก็ขนลุกเลยด้วยความปีติ

พระเจ้าแผ่นดินองค์นั้น
ท่านก็ปีติอย่างรุนแรง

ท่านก็ถามว่าพระพุทธเจ้าอยู่ที่ไหน
ท่านจะไปหาแล้ว

ก็บอกว่าอยู่ที่เมืองอะไรไม่รู้จำไม่ได้

ไม่รู้ สาวัตถีล่ะกระมัง หรือราชคฤห์

จำไม่ได้ แก่แล้ว อ่านมานานแล้วก็ลืม

พระเจ้าแผ่นดินก็เลยบอก
ว่าให้พ่อค้าเข้าไปในวัง

ไปบอกพระมเหสีท่าน

ว่าพระเจ้าแผ่นดินหนีออกจากเมืองไปแล้ว

จะไปเฝ้าพระพุทธเจ้าแล้ว

รีบไป ไม่ประมาท เพราะว่า

จะรู้ได้อย่างไรว่าตัวเองจะตายเมื่อไร

จะรู้ได้อย่างไรพระพุทธเจ้าจะนิพพานเมื่อไร

พอได้ข่าวรีบไปทันทีเลย

บอกให้พ่อค้าไปเอารางวัลที่พระมเหสี

แล้วตัวท่านขึ้นม้ารีบไปหาพระพุทธเจ้าเลย

พ่อค้าเข้าไปในวังก็ไปทูลพระมเหสี

บอกพระเจ้าแผ่นดินหนีไปแล้ว

ให้มารับรางวัล
ถามรางวัลอะไร รางวัลที่ให้ข่าว

ข่าวว่าอะไร

ข่าวว่า “พุทโธ โลเก อุปปันโน”
พระพุทธเจ้าเกิดแล้วในโลก

“ธัมโม โลเก อุปปันโน”
พระธรรมเกิดขึ้นแล้วในโลก

“สังโฆ โลเก อุปปันโน”
พระสงฆ์เกิดขึ้นแล้วในโลก

แล้วบอกว่าพระเจ้าแผ่นดิน
บอกให้พระมเหสีครองราชย์ต่อไป

ตัวท่านไปแล้ว

พระมเหสีบอก
เรื่องอะไรเอาของสกปรกมาให้เรา

ท่านก็ยกสมบัติให้ใครก็ไม่รู้จำไม่ได้

แล้วท่านก็รีบไปหาพระพุทธเจ้าเหมือนกัน

ทั้ง 2 องค์เลย

ทั้งพระเจ้าแผ่นดิน
ทั้งมเหสีออกไปเฝ้าพระพุทธเจ้า

ฟังธรรมแล้วก็เป็นพระอรหันต์ทั้งคู่เลย

เขาได้ยินประโยคนี้ว่าพระพุทธเจ้าอุบัติแล้ว

พระธรรมอุบัติแล้ว พระสงฆ์อุบัติแล้ว

เขาเห็นคุณค่า
เขาทิ้งทุกสิ่งทุกอย่างกระทั่งราชสมบัติ

เพื่อจะไปเอาธรรมะ

ของเราทิ้งความสุข ความสบายเล็กน้อย

เรายังจะไม่กล้าทิ้ง

ใจเรายังไม่คู่ควรกับธรรมะ

คนที่เขาผ่านมาใจเขาเข้มแข็งจริง

กล้า กล้ามากๆ

อย่างพระเวสสันดร อันนั้นระดับพระพุทธเจ้า

ท่านกล้า กล้าทิ้งหมดเลย

อะไรที่เป็นที่รักที่ผูกพัน

ถ้าใครขอยกให้หมด

กล้าหาญ ของเราไม่ต้องถึงขนาดนั้นหรอก

เพราะเราไม่ได้สร้างบารมีไปเป็นพระพุทธเจ้า

อดทน

เราไม่รู้ว่าพระพุทธศาสนาจะอยู่นานแค่ไหน

ศาสนาพุทธอยู่ไม่นานหรอก

เป็นธรรมชาติอย่างนั้น
เพราะมันเป็นศาสนาที่ทวนกิเลส

ศาสนาที่ทวนกระแส

ไม่ใช่ศาสนาที่ตามกระแสโลก

เอาความสุขเอาความสบายมาหลอกมาล่อ

อย่างคิดว่าถ้าเราสรรเสริญพระเจ้าไปเรื่อยๆ

เดี๋ยวตายแล้วพระเจ้ารับไปอยู่ด้วย
เราก็มีความสุขนิรันดร

อย่างเขาเอาความสุขมาหลอกล่อเรา

มันก็ดีอย่างของเขา

อย่างน้อยคนของเขาก็ไม่เกะกะเกเร

ทำความดีตามมาตรฐานของเขา

แต่ชาวพุทธเราไม่ได้เอาแค่ความสุข

เพราะความสุขไม่ใช่ของที่ยั่งยืน

ชีวิตเราผ่านความสุขมาตั้งเท่าไรแล้ว

สุดท้ายความสุขทุกอย่างในชีวิตเราก็ผ่านไป

อย่างตอนเด็กๆ
เรามีพ่อแม่พี่น้องอะไรเยอะแยะ

มีเพื่อนฝูงเยอะแยะ

พอโตขึ้นพ่อแม่พี่น้องเราก็ล้มหายตายจากไป

เพื่อนก็เหลืออยู่ไม่กี่คน

ตอนเด็กๆ มีเพื่อนเป็นร้อยเป็นพัน

โตขึ้นแล้วเพื่อนน้อยลงๆๆ

บางคนตอนนี้เหลือตัวคนเดียว
เพื่อนฝูงตายหมดแล้ว

ในโลกมันไม่มีอะไรยั่งยืนเลย
มันได้แค่นั้น

จะหลงอะไรกันนักหนา

ศาสนาพุทธอยู่ไม่นานหรอก

พวกเราก็เห็นอยู่แล้วทุกวันนี้เป็นอย่างไร

พุทธบริษัทเป็นอย่างไร

ภิกษุบริษัทเป็นอย่างไรก็เห็นอยู่

ภิกษุณีบริษัทไม่มีแล้ว

อุบาสกอุบาสิกาเป็นอย่างไร

ลองดูรอบตัวเราสิ

ศาสนาพุทธไม่ได้ดำรงอยู่ที่วัด

ไม่ได้ดำรงอยู่ที่ไหนเลย

แล้วถ้าจิตใจของเราปิดกั้น

รองรับธรรมะไม่ได้ ศาสนาก็สูญไป

ตอนนี้มีโอกาส ถือว่าในสังสารวัฏที่ยาวไกล

ชาตินี้ของเราเป็นนาทีทองในสังสารวัฏ

เพราะพระศาสนายังดำรงอยู่

หลักสติปัฏฐานยังดำรงอยู่

ตราบใดที่ยังมีสติปัฏฐาน
มีผู้เดินตามสติปัฏฐาน

มีสติรู้กายในกาย มีสติรู้เวทนาในเวทนา

มีสติรู้จิตในจิต รู้ธรรมในธรรมอยู่

ตราบใดที่ยังมีผู้ปฏิบัติอยู่

มรรคผลนิพพานยังไม่ใช่เรื่องเหลือวิสัย

น่าสงสารตรงที่ว่าชาวพุทธเรา

แทบไม่เคยได้ยินคำว่าสติปัฏฐานเลย

สติอาจจะได้ยินบ้าง

ติดอยู่ข้างขวดเหล้า
กินเหล้าแล้วขาดสติอะไรอย่างนี้

แล้วมึงทำเหล้ามาขายทำไม

รู้อยู่แล้วว่าเขากินเหล้าแล้วขาดสติ
จะเอาเงิน

สติปัฏฐานเป็นทางสายเอกเป็นทางสายเดียว

เพื่อความบริสุทธิ์หลุดพ้น

ทางสายเอกมีหลายความหมาย

อันหนึ่งเป็นทางของท่านผู้เป็นเอก

คือเป็นเส้นทางที่พระพุทธเจ้าค้นพบ

อีกอันหนึ่งเป็นทางที่เดินคนเดียว
ไปตามลำพัง

เอาตัวรอดตามลำพัง

ใครทำคนนั้นได้ ยุติธรรมที่สุดแล้ว

ไม่มีขบวนพ่วงไปแบบรถไฟ
พ่วงกันยาวๆ ไม่ต้องทำ

แต่เกาะคนที่เขาทำไปเรื่อยๆ บรรลุ
ไม่บรรลุหรอก

เป็นทางสายเอก เป็นทางสายเดียว

คือเป็นวิธีปฏิบัติอย่างเดียว

ที่จะพาเราไปพ้นทุกข์

เป็นทางสายเดียวหมายถึงว่า

เป็นทางที่ไปครั้งเดียว
แล้วไม่ต้องเดินทางอีก

พอเราทำสติปัฏฐานเต็มภูมิแล้ว

เราถึงฝั่งแห่งพระนิพพานแล้ว

เราก็ไม่ต้องมาฝึกทำสติปัฏฐานใหม่ ไม่ต้อง

ไม่เหมือนเรียนวิชาทางโลก

เรียนแล้วเดี๋ยวลืม ต้องไปเรียนใหม่

หรือความรู้สะสม ชาตินี้เป็นดอกเตอร์

ตายไปไปเกิดใหม่ ก็เป็นเด็ก ป.1 ใหม่

แต่สติปัฏฐาน ถ้าเราเดินไปแล้ว

เป็นทางที่เดินครั้งเดียว
ไม่ต้องเดินซ้ำทางนี้อีกแล้ว

ถ้าผ่านไปได้

ฉะนั้นสติปัฏฐานเป็นของวิเศษ

เป็นของดีของวิเศษอย่างยิ่งเลย

ฉะนั้นพวกเราต้องพยายามศึกษาไว้

หลักของสติปัฏฐานอันแรกเลยก็คือมีวิหารธรรม

ต้องมีวิหารธรรม

บางคนบอกเจริญสติ
ในชีวิตประจำวันไม่มีวิหารธรรม

เก่งเกินไปแล้ว

วิหารธรรมแปลว่าเครื่องอยู่ของจิต

ให้จิตมันมีเครื่องอยู่

ถ้าจิตไม่มีเครื่องอยู่ จิตก็ร่อนเร่

เป็นหมาจรจัดวิ่งไป

หิวที่โน้นก็วิ่งไป หิวอย่างนี้ก็วิ่งไป

คุ้ยถังขยะโน้นคุ้ยถังขยะนี้เรื่อยๆ

อย่างพวกเราหิวในกามแล้วก็วิ่งไปคุ้ยหากาม

ภาวนาแล้วรู้สึกไม่ได้ต่างกับหมาคุ้ยขยะเลย

คุ้ยกองนี้แล้วก็วิ่งไปคุ้ยกองโน้น

ถ้าไม่มีวิหารธรรมจิตเราจะร่อนเร่

แล้วดูยากเข้าใจยาก

เพราะฉะนั้นต้องมีเครื่องรู้ของจิต
เครื่องระลึกของสติ

วิหารธรรม ที่พระพุทธเจ้าทำไว้ให้

สอนไว้ให้

มีกายในกาย เวทนาในเวทนา
จิตในจิต ธรรมในธรรม

ฟังแล้วงง

กายในกายเป็นอย่างไร

กายในกายหมายถึงว่าเราเรียนกายบางอย่าง

ถ้าเราเข้าใจกายอันนั้นแล้วที่เราเรียน

เราจะเข้าใจกายทั้งหมด

มันคือการเรียนแบบการทำงานวิจัย

เหมือนเราจะวิจัยทัศนคติ
ของคนไทยต่ออะไรสักอย่างหนึ่ง

เราไม่ต้องถามคนทุกคน

เราสุ่มตัวอย่างมา
ถ้าตัวอย่างของเรากำหนดไว้ได้ดี

มันจะเป็นภาพสะท้อนที่ใกล้เคียงความจริง

ว่าคนทั้งหมดรู้สึกอย่างไร

คิดอย่างไร ต้องการอะไร

จะเป็นภาพอย่างนี้

ถ้าเราอยากรู้กายทั้งหมดของเรา

เราไม่ได้เรียนแพทย์ ไม่ต้องเรียนกายวิภาค

มีกระดูกเท่านั้น มีกล้ามเนื้อเท่านี้

มีเส้นประสาทอย่างนั้นอย่างนี้

เราไม่ได้เรียนอย่างนั้น

แต่เราจะเรียนเพื่อความพ้นทุกข์
เรียนเพื่อปล่อยวาง

เราเรียนกายในกายบางอย่าง เช่น

เราเห็นว่าร่างกายหายใจออก ร่างกายหายใจเข้า

ถ้าเราเห็นร่างกายที่หายใจออกไม่ใช่เรา

ร่างกายหายใจเข้าไม่ใช่เรา

ร่างกายทั้งหมดจะไม่ใช่เราแล้วล่ะ

เพราะทั้งวันมันก็มีแต่ร่างกาย
ที่หายใจออกกับหายใจเข้า

หรือจะเรียนอีกมุมหนึ่ง

ร่างกายที่ยืน ที่เดิน ที่นั่ง ที่นอน
แต่ละอย่างไม่ใช่ตัวเราของเรา

ถ้าเรียนอย่างนี้เราก็จะเห็น
ร่างกายทั้งหมดไม่ใช่ตัวเรา

เรียนบางแง่บางมุมแล้วจะเข้าใจทั้งหมด

เรียกว่ากายในกาย สุ่มตัวอย่างมาเรียน

หรือเรียนร่างกายที่เคลื่อนไหว
ร่างกายที่หยุดนิ่ง

ร่างกายเคลื่อนไหว รู้สึก
ร่างกายหยุดนิ่ง รู้สึก

ถ้าเห็นว่าร่างกายที่เคลื่อนไหวไม่ใช่เรา
ร่างกายหยุดนิ่งไม่ใช่เรา

สุดท้ายจิตมันจะปิ๊งขึ้นมา
มันจะรู้เลยร่างกายทั้งหมดไม่ใช่เรา

เรียนเวทนา เวทนาก็เหมือนกัน
หรือเรียนจิตในจิตก็เหมือนกัน

เรียนจิตในจิต เช่น เราเป็นคนขี้โมโห

อย่างหลวงพ่อเป็นคนใจร้อน

พวกใจร้อนรวดเร็ว

ทำอะไรอืดๆ อาดๆ ไม่ชอบ

ใครจะมาคุยกับหลวงพ่อแล้วคุยยาว

ไม่ชอบฟัง เสียเวลา

เป็นคนใจร้อน

พวกใจร้อน พวกโทสะ ใจร้อน

เวลาหลวงพ่อภาวนาแล้วหัดดูจิตดูใจ

ตัวที่เด่นที่สุดก็คือจิตโกรธ จิตมีโทสะ

เราภาวนาแล้วเห็น
เดี๋ยวก็ขัดใจ เดี๋ยวก็รำคาญ

เดี๋ยวก็หงุดหงิด

เห็นมันผุดๆๆ อย่างนี้เรื่อยๆ

พอเรารู้มันก็ดับ

จิตโกรธ รู้แล้วมันก็ดับ

จิตรำคาญ รู้แล้วมันก็ดับ

จิตหงุดหงิด รู้แล้วมันก็ดับ

จิตเบื่อ รู้แล้วมันก็ดับ

เห็นมันเกิดดับๆ เกิดดับๆ ไปเรื่อยๆ

ในที่สุดมันก็รู้
จิตทั้งวันของเรามีอยู่ 2 อย่าง

จิตมีโทสะกับจิตไม่มีโทสะ

จิตมีโทสะผุดขึ้นมา เราก็เห็น

จิตไม่มีโทสะเป็นอย่างไร

มีหลายแบบ เป็นกุศลก็มี เป็นอกุศลก็มี

จิตที่มีเมตตาอย่างนี้เป็นจิตที่ไม่มีโทสะ

เป็นจิตที่เป็นกุศล

จิตที่มีราคะๆ ขณะที่มีราคะจะไม่มีโทสะ

อันนี้จิตราคะเป็นอกุศล

มันจะเริ่มเห็นละเอียดๆ ขึ้น

จิตมีโทสะตัวหนึ่ง

ส่วนจิตไม่มีโทสะ
แตกออกไปได้อีกเยอะแยะเลย

เป็นจิตมีโมหะก็ได้ เป็นจิตมีราคะก็ได้
เป็นจิตที่เป็นกุศลก็ได้

สารพัดจะเป็น

แต่พอเรารู้ว่าจิตมีโทสะไม่ใช่เรา

จิตไม่มีโทสะไม่ใช่เรา
จิตทั้งหมดเลยไม่ใช่เรา

จะเห็นอย่างนี้

นี่เรียกว่าการเรียนแบบสุ่มตัวอย่าง

หลวงพ่อยกกายกับจิต
กายานุปัสสนากับจิตตานุปัสสนา

เพราะ 2 อันนี้เป็นกรรมฐานง่าย

เวทนานุปัสสนากับธัมมานุปัสสนา
เป็นกรรมฐานที่ยากขึ้น

ต้องมีสติมีปัญญาเข้มแข็งมากขึ้น

อย่างถ้าสติ สมาธิ ปัญญาเราไม่เข้มแข็ง
เราไปดูเวทนา

เจอความเจ็บความปวดประเดี๋ยวเดียว
สติแตกแล้ว สู้ไม่ไหว

ดูธัมมานุปัสสนา เดี๋ยวก็ฟุ้งซ่าน

กำลังไม่พอมันจะฟุ้งซ่าน

ดูของง่าย ดูกายกับจิต

กายานุปัสสนา จิตตานุปัสสนา

หลวงพ่อใช้จิตเป็นวิหารธรรม

วิหารธรรมคือรู้อยู่ประจำ รู้อยู่เนืองๆ

ท่านใช้คำว่ารู้เนืองๆ รู้บ่อยๆ

รู้มากที่สุดเท่าที่รู้ได้
ไม่ใช่รู้ตลอดเวลา

ถ้ารู้ตลอดเวลาแปลว่าเพ่งเอา ใช้ไม่ได้

จิตจะทื่อๆ รู้เนืองๆ

ท่านบอก “กาเย กายานุปัสสี วิหรติ”

มีกายในกายเป็นวิหารธรรม

อาตาปี มีความเพียรแผดเผากิเลสให้เร่าร้อน

เราปฏิบัติเพื่อสู้กับกิเลส

ไม่ได้ปฏิบัติเอาดี เอาสุข
เอาสงบอะไรทั้งสิ้น

อย่าไปคิดกระทั่งว่าจะเอามรรคผลนิพพาน

อย่าโลภ

ปฏิบัติเพื่อจะเรียนรู้จิตใจตัวเอง

เห็นกิเลสตัวเองไป

ปฏิบัติแล้วถ้าเริ่มต้นด้วยความอยาก

กิเลสไม่เร่าร้อนแต่ใจเราจะเร่าร้อน

อย่างอยากสงบเร็วๆ อย่างนี้ ใจเราเร่าร้อน

อยากได้มรรคผลนิพพาน ใจเราเร่าร้อน

ฉะนั้นเราภาวนาต้องแผดเผากิเลสให้เร่าร้อน

ให้กิเลสมันร้อน ไม่ใช่ให้เราร้อน

มีสัมปชัญญะรู้ว่า

อย่างตอนนี้เราควรทำสมถะ
ตอนนี้เราควรทำวิปัสสนา

รู้ว่าถ้าจะทำสมถะ เราควรทำสมถะแบบไหน

รู้ว่าจะทำวิปัสสนา
เราจะใช้วิปัสสนาอย่างไหน

เรียกว่ามีสัมปชัญญะ

แล้วตอนรู้ว่าควรจะทำกรรมฐานอย่างนี้

ทําสมถะอย่างนี้ วิปัสสนาอย่างนี้

ไม่หลง ไม่ลืม ไม่ละเลย

อันนี้เรียกอสัมโมหสัมปชัญญะ

สัมปชัญญะ มี 4 ตัว

มีสัมปชัญญะ สัมปชัญญะเป็นปัญญา

เป็นปัญญาเบื้องต้น
ที่จะสอนเราว่าเราควรทำอะไร

จะทำเมื่อไร ทำอย่างไร

ทำแล้วจะได้ผลอย่างไร จะรู้พวกนี้

แล้วก็มีสติ

มีวิหารธรรม อาตาปี มีความเพียรแผดเผากิเลส

สัมปชาโน มีสัมปชัญญะ

มีสติ สติเป็นตัวระลึกได้

ระลึกได้ถึงรูปธรรมนามธรรมที่มีอยู่

ระลึกได้ถึงความเคลื่อนไหว
เปลี่ยนแปลงของรูปธรรมนามธรรม

อย่างระลึกได้ว่าร่างกายมีอยู่

ระลึกได้ว่าร่างกายกำลังเคลื่อนไหว

กำลังหยุดนิ่งอยู่

กำลังหายใจออกหายใจเข้าอยู่

พอระลึกตรงนี้จิตก็ไม่หนีไปที่อื่น

จิตก็อยู่ เห็นร่างกายหายใจอยู่

เห็นร่างกายยืน เดิน
นั่ง นอน เคลื่อนไหว หยุดนิ่ง

แล้วแต่เราจะทำ

พอจิตไม่หนีไปที่อื่น

ในขณะเดียวกันจิตไม่ถลำลงไปเพ่งไปจ้อง

จิตถลำลงไปเพ่งลมก็ใช้ไม่ได้แล้ว
มันกลายเป็นกสิณไป

ไม่ได้เดินปัญญาต่อ

เห็นร่างกายที่หายใจออก ร่างกายที่หายใจเข้า

ไม่ใช่เห็นลมหายใจ

คนละอันกัน คนละแบบ
แล้วจิตจะเดินไม่เหมือนกัน

ถ้าเห็นลม จิตมันจะเดินไปทางกสิณ

แค่เราเห็นลมผ่านจมูกอย่างนี้

พอเห็นลมมันเคลื่อน เห็นความเคลื่อนคือตัวลม

เห็นช่องจมูกนี่คือกสิณช่องว่าง

เห็นลมที่เข้ามันเย็น ลมที่ออกมันร้อน

นี่กสิณไฟ

เห็นมันกระทบแถวนี้ ตัวนี้กสิณดิน

แค่หายใจถ้าไปจดจ่ออยู่ มันกลายเป็นกสิณ

ทำไปๆ มันกลายเป็นแสง

จะไปเพ่งเทียนหรือทำกสิณ 10 ข้อ

สุดท้ายมันก็มาเป็นแสงเหมือนกัน

ทำอานาปานสติ ทำไปมันก็เป็นแสงเหมือนกัน

แล้วก็ออกไปทางฌาน

ทางอภิญญา ทางอะไรได้

แต่เราไม่ต้องเล่นอย่างนั้น มันอ้อม

เวลาเรามีน้อย

ไม่ต้องไปเล่นของอ้อม
เอาของพ้นกิเลสเป็นหลัก

เราภาวนาเพื่ออาตาปี เพื่อแผดเผากิเลส

ไม่ใช่เพื่อภาวนาเอาฤทธิ์เอาเดชอะไร

ฉะนั้นมีสติรู้กายอย่างที่กายเป็น

มีสติรู้จิตอย่างจิตที่เป็น

พอเรามีสติรู้ทัน

จิตเราหลงไปจากกรรมฐาน รู้ทัน

จิตเราถลำจมลงไปเพ่งอารมณ์กรรมฐาน รู้ทัน

จิตจะดีดตัวขึ้นมา

พอสติรู้ทันสภาวะที่กำลังมีกำลังเป็น

สัมมาสมาธิจะเกิดร่วมด้วยเสมอ

จิตมันจะตั้งมั่นขึ้นมา

เมื่อมีจิตที่ตั้งมั่นมากขึ้นๆๆ
เราจะเดินปัญญาได้

สติเมื่อทำให้มาก สัมมาสติเมื่อทำให้มาก

จะทำให้สัมมาสมาธิบริบูรณ์

สัมมาสมาธิบริบูรณ์

จะทำให้สัมมาญาณะ
การเจริญปัญญามันจะสมบูรณ์ขึ้นมา

การทำวิปัสสนาจะทำได้ง่าย

ถ้าเราไม่มีสัมมาสติ ไม่มีสัมมาสมาธิ
ไม่ต้องพูดเรื่องวิปัสสนา แค่คิดเอา

อย่างถ้ายกเท้าย่างเท้า กำหนดไปเรื่อยๆ

ไม่ใช่วิปัสสนาหรอก

ยังไม่มีสติ ยังไม่ได้มีสัมมาสมาธิตัวจริง

ที่หลวงพ่อให้พวกเราไปทำในรูปแบบ

ไปปฏิบัติในรูปแบบวันละ 3 ชั่วโมง

ถ้าเดินไหวเดิน

ถ้าเดินไม่ไหว อายุเยอะหรือไม่สบาย

เดินบ้างนั่งบ้าง

ไม่ไหวจริงๆ จะนั่งหรืออะไรก็เอา

แต่อย่าให้ขาดสติก็แล้วกัน

นั่งก็เคลื่อนไหว
รู้สึกร่างกายที่เคลื่อนไหวไป

พูดอย่างนี้ เดี๋ยวเหมือนชี้โพรงให้กระรอก

เดี๋ยวจะนั่งรู้แล้วเคลื่อนไหว

หัวเราตกลงไปแล้ว รู้สึก

ห่วยแตก

เข้มแข็งหน่อย ยังเดินได้ก็เดินไป

อ่อนแอไม่ได้กินหรอก

เดินก็เดินอยู่ในหลักของสติปัฏฐาน

เห็นกายมันเดิน รูปมันเดิน

อันนี้เป็นวิหารธรรม
เห็นร่างกายที่เดินเป็นวิหารธรรม

ไม่ใช่ไปดูยกเท้าย่างเท้า อันนั้นจะไปเพ่ง

เห็นร่างกายมันเดิน เห็นร่างกายมันนั่ง

มีวิหารธรรม เดินจงกรม

เดินเพื่ออะไร เพื่อสู้กับกิเลส

เพื่อแผดเผากิเลส ไม่ใช่เดินตามใจกิเลส

ไม่ได้เดินเพราะอยากอย่างโน้นอยากอย่างนี้

เดินด้วยความรู้เนื้อรู้ตัว

รู้เนื้อรู้ตัวตอนนี้เราจะเดิน
เราจะสนใจเรื่องอื่น

เรื่องอื่นวาง นี่สัมปชัญญะ

แล้วก็เดินไปด้วยความมีสติ

ร่างกายเคลื่อนไหว รู้สึก
ร่างกายหยุดนิ่ง รู้สึก ทำไป

พอเรามีสติชำนิชำนาญ

สมาธิเราจะค่อยตั้งมั่นเด่นดวงขึ้นมา

ถัดจากนั้นการเดินปัญญา
จะเกิดขึ้นอย่างง่ายดาย

ขันธ์มันจะแตกตัวออก

แยกขันธ์ได้อย่างง่ายดายเลย

แล้วขันธ์แต่ละขันธ์จะแสดงไตรลักษณ์ให้เราดู

มันจะเห็นร่างกายไม่ใช่ตัวเรา

เห็นลึกเข้ามา
เวทนาที่เกิดในกายไม่ใช่ตัวเรา

มันของอยู่กับกาย

เวทนาที่เกิดอยู่ในใจกับสังขาร

ความปรุงดีปรุงชั่วที่เกิดอยู่ในใจ

ก็ไม่ใช่จิต

เป็นของที่ผ่านมาให้จิตรู้เท่านั้นเอง

สุดท้ายมันเข้ามาที่จิต

การปฏิบัติสุดท้ายมันจะลงมาที่จิต

แล้วมันก็จะเห็นว่า
จิตที่เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานนี่เอง

ก็ยังตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์

เดี๋ยวก็เป็นผู้รู้ เดี๋ยวก็เป็นผู้คิด

เดี๋ยวก็เป็นผู้รู้ เดี๋ยวเป็นผู้ไปดูรูป

เดี๋ยว เป็นผู้รู้ เดี๋ยวเป็นผู้ไปฟังเสียง
ไปดมกลิ่น ไปลิ้มรส ไปรู้สัมผัสทางกาย

ไปคิดนึกทางใจ ไปเพ่งอารมณ์ทางใจ

หรือไปเพ่งรูปภายนอก

เห็นการทำงานของจิต

เห็นพฤติกรรมของจิตที่มันวิ่งพล่านๆ
ทางอายตนะทั้ง 6

สุดท้ายมันก็ปิ๊งขึ้นมา กระทั่งจิตเอง

ก็ไม่ใช่ตัวเราของเรา

ถ้าถึงตรงนี้ได้ เราก็ได้โสดาบันแล้ว

ฉะนั้นถือศีล 5 ไว้แล้วลงมือปฏิบัติไป

เรียนรู้ไปจนเห็นตัวเราไม่มีหรอก

มีแต่ความคิดว่ามีตัวเรา

มีแต่ความสำคัญมั่นหมายว่ามีตัวเรา

คือมีความหมายรู้ผิดว่าเป็นตัวเรา

มีความคิดที่ผิดๆ ว่าเป็นตัวเรา

แล้วสุดท้ายก็มีความหลงผิด
ความเชื่อผิดว่ามีตัวเรา

ฉะนั้นตัวเราจริงๆ
ก็แค่ความเข้าใจผิดเท่านั้นเอง

ฝึกแยกธาตุแยกขันธ์

ทำสติปัฏฐานไปจนกระทั่งขันธ์มันแตกตัว

สติระลึกรู้อะไรด้วยจิตที่ตั้งมั่น เป็นกลาง

จะเห็นสิ่งนั้นไม่เที่ยง
เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

จากของหยาบวางเป็นลำดับๆ
เข้ามาจนถึงจิตถึงใจตัวเอง

วางรูป เวทนา สัญญา สังขารไป

เข้ามาที่จิตแล้วเห็น

จิตเองก็ตกใต้ไตรลักษณ์
เท่าๆ กับตัวอื่นนั่นล่ะ

จิตก็รู้ทันๆ จิตไม่ใช่ตัวเรา
ขันธ์ 5 ไม่ใช่เรา

ไม่มีเราในขันธ์ 5
ไม่มีเรานอกเหนือจากขันธ์ 5

ไปทำ ไม่มีใครช่วยได้แล้ว

หลวงพ่อช่วยเราได้แค่นี้ ได้แค่บอกให้ทำ

บอกทางให้เดิน กระตุ้นให้เดิน

ถ้ามีปัญหาติดขัดมาถาม

ถามหลวงพ่อไม่ได้ ถามผู้ช่วยสอนก็ได้

มีไว้ให้สำรองไว้ให้หลายคน

การแสดงธรรมบอกเรื่องที่ยังไม่รู้ให้รู้

บอกวิธีปฏิบัติให้ ชักชวนให้ปฏิบัติ

เร่งเร้า กระตุ้น ให้กำลังใจ

มีปัญหาช่วยแก้ไข

สอนให้ก้าวไปข้างหน้า ไม่หยุดอยู่กับที่

ฟังธรรมะมันต้องให้ได้สิ่งเหล่านี้

เราถึงจะได้ประโยชน์จริง

ถ้าฟังเพลินๆ พระเทศน์จบก็สาธุได้บุญแล้ว

โอ๊ย ตาย ห่างไกลกับศาสนาพุทธเหลือเกิน

วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้ ดุเดือดหน่อย

เพราะหมู่นี้คึกคัก กำลังคึกคัก

เห็นพวกเราภาวนาดีขึ้น

เมื่อก่อนเห็นแล้วจะเทศน์ให้ฟังดีหรือเปล่า

เทศน์ไปเหมือนตักน้ำใส่หลังหมา

สำนวนหลวงปู่แหวนอันนี้ ไม่ใช่ของหลวงพ่อ

เอาน้ำไปราดลงหนังหมาๆ

หมาก็สะบัดปุ๊บๆๆๆ น้ำแห้งแล้ว

เอาธรรมะไปให้ หมาก็สะบัดปุ๊บๆๆ

ใจก็เหมือนเดิม

ฉะนั้นพวกเราไม่ใช่หมา อย่าสวมหัวใจหมา

เป็นมนุษย์ มนุษย์ผู้มีใจสูง

มนุษย์ผู้สามารถพัฒนาจิตใจตัวเองได้

เทศน์ให้ฟังเท่านี้

เบอร์ 1: ในรูปแบบ สวดมนต์พร้อมรู้กาย

ทำสมาธิ รู้กายทั้งตัวก่อน

แล้วรู้ลมกระทบเบาๆ

บริกรรมบ้าง ไม่บริกรรมบ้าง

เดินจงกรมแบบรู้ทั้งกาย ไม่บริกรรม

ในชีวิตประจำวัน

ทำความรู้สึกที่กายทั้งตัวสลับกับรู้ลมบ้าง

จะตั้งต้นจากการรู้กายทั้งตัวเบาๆ ก่อน

ทำถูกต้องไหมครับ

ทำถูกแล้ว ไปทำอีก

ขยันทำ ไม่ทำบ้างเลิก ทำแล้วหยุดๆ ไม่ดี

เบอร์ 1 เห็นตัวเองไหม จิตมันเปลี่ยนแปลงไป

จิตมันพัฒนา

ขันธ์มันแยกได้ด้วย ดี ไปทำอีก

เบอร์ 2 อาวุโสมากแล้ว

เบอร์ 2: เดินจงกรมเป็นกรรมฐานหลัก

เฉลี่ยวันละ 3 - 5 ชั่วโมงหรือมากกว่า

เห็นร่างกายสะเทือน
สลับกับเห็นจิตกระเพื่อมไหว

การเห็นกายกับการเห็นจิต
จะสลับเองโดยไม่ได้ตั้งใจ

การดูจิตในอิริยาบถนั่ง
มักจะเคลิ้ม ซึม ง่วง ร่วมด้วย

ปฏิบัติถูกทางไหมคะ

ถูก ดีมากๆ เลย เข้มแข็ง

สมเป็นครูบาอาจารย์ ดี

ภาวนาใช้ได้ ภาวนาดี

ทำดีแล้วล่ะ ทำถูกแล้ว

ตอนนี้จิตออกนอกนิดหนึ่งเห็นไหม

เก่งจริง

จิตไหลออกไปก็รู้ รู้สึกเรื่อยๆ

พอเราอายุเยอะขึ้น
ไปนั่งสมาธิมันจะเคลิ้มง่าย

ฉะนั้นต้องเคลื่อนไหว พยายามกระดุกกระดิกไว้

ถ้าเดินไม่ไหว เคลื่อนไหว

บางคนก็นั่งถักไหมพรม ถัก

เห็นร่างกายมันถักไหมพรม
ใจเป็นคนรู้อะไรอย่างนี้

ถักผิดแล้วโมโห

ถักไปเรื่อยๆ พอขาดสติ อ้าว ถักผิดแล้ว

มันจะค่อยรู้สึกๆ

แต่ถ้าถักแล้วใจไปอยู่ที่ไหมพรม
ไม่ดี อันนั้นหลง

ถักแล้วก็รู้ทันใจตัวเอง

ไม่นั่งเฉยๆ นั่งเฉยๆ เดี๋ยวหลับ

หรือนั่งแล้วขยับ

เมื่อก่อนหลวงพ่อมี

เดี๋ยวนี้เขาก็ยังตั้งไว้ให้ มี

เราไปเดินเมื่อยแล้ว เหนื่อยเต็มที

นั่ง ไม่นั่งเฉยๆ นั่งเฉยๆ
เดี๋ยวหลับเพราะอายุเยอะแล้ว

ก็นั่งพัด เห็นร่างกายเคลื่อนไหว
ใจเป็นคนรู้สึก

เห็นลมมากระทบร่างกาย ใจเป็นคนรู้สึก

อากาศร้อน พอลมมากระทบ

จิตจะเกิดความยินดี

จิตใจเราเป็นคนรู้สึก มันรู้ลงไปได้

รู้ได้ตั้งแต่ร่างกายเคลื่อนไหว

รู้ถึงร่างกายที่มีลมมากระทบ

รู้ถึงความเปลี่ยนแปลงที่จิตใจ เห็นไหม

แค่โบกพัดทีเดียวทำกรรมฐาน
ได้ตั้งเยอะตั้งเยอะแล้ว

โบกแล้วไม่อยากเลิกเลย สบาย

ไปทำ เบอร์ 2 ใช้ได้

ไม่เสีย ไม่เสียชาติเกิด ดี ชีวิตมีประโยชน์

เบอร์ 3

ทำรูปแบบโดยดูเวทนา
เกิดดับของกายเป็นสัมปชัญญะ

เห็นจิตวิ่งไปตามจุดต่างๆ ของกาย

ไหลตามกระแสความคิด
สลับกับนิ่งว่างอยู่ภายใน

ระหว่างวันรู้สึกตัวเบาๆ สลับกับหลง

เคยติดเพ่งในกายและไปสว่างว่างอยู่ข้างนอก

จิตเข้าฐาน ตั้งมั่น
มีกำลังพอที่จะเห็นไตรลักษณ์เองไหมคะ

มี แต่ตอนนี้น้อมจิตให้ซึม ไม่ดี

ตรงนี้ยังเคยชินอยู่ น้อมไปให้มันนิ่งๆ

จิตเป็นอย่างไร รู้ว่าเป็นอย่างนั้น

เว้นแต่ต้องการทำสมถะ

ต้องการสมถะเราก็น้อมจิตไปอยู่
ในอารมณ์อันเดียวที่มีความสุข

แต่ไม่ได้น้อมให้เคลิ้มๆ มีสติ

แต่อยู่ในอารมณ์อันเดียวแล้วจิตมันรวมเอง

มันจะรวมแบบมีสติ ไม่ใช่รวมขาดสติ

ของเบอร์ 3 มันยังมี

ความชินที่จะน้อมจิตให้เคลิ้มอยู่นิดหนึ่ง

ยังเหลืออยู่หน่อยหนึ่ง อย่าทำจิตให้เคลิ้ม

มันเคลิ้มเองยังพอไหว

แต่ถ้าไปน้อมให้มันเคลิ้มไม่ดีเลย เคยตัว

ที่ทำอยู่ดี

แต่ตอนนี้จิตไม่เข้าฐานเห็นไหม

จิตยังอยู่ข้างนอก

ไม่ต้องดึง รู้สึกเข้ามาที่กายก่อน

รู้สึกในร่างกาย

เห็นไหมจิตมันเริ่มเข้ามาแล้ว

มันจะไม่เหมือนอย่างเมื่อกี้นี้
มันอยู่ข้างนอก

ฉะนั้นรู้สึกกายไปเรื่อยๆ ดีแล้วล่ะ

มีกายเป็นวิหารธรรมแล้วจิตก็ไม่ออกนอก

แต่อย่าไปเพ่งร่างกาย
ถ้าเพ่งร่างกายแล้วจิตออกนอก

เบอร์ 4

รูปแบบเดินจงกรม

ร่างกายเคลื่อนไหว ใจเป็นคนดู

เพิ่มเวลาเป็นอย่างน้อย 3 ชั่วโมง
แต่แบ่งเป็นช่วงๆ

และนั่งดูร่างกายเคลื่อนไหว 30 – 40 นาที

รู้สึกว่าจิตมีกำลังขึ้น

ถูก

และอุดรอยตุ่มรั่วได้หลายส่วน

แต่จิตยังมีความยินดียินร้ายต่อสภาวะ

ระหว่างวันเห็นจิตไหลไปคิดได้บ่อยขึ้น

ขอคำแนะนำไปปฏิบัติต่อครับ

ทำถูกแล้ว

ส่วนจิตยินดียินร้ายเราไม่ห้าม

แค่ยินดีก็รู้ทัน ยินร้ายก็รู้ทันไป

ถ้าไปห้ามยินดียินร้ายจะเพ่ง ผิดแล้ว

ที่ทำอยู่ดี ทำไป

ตอนนี้จิตออกนอกนิดหนึ่งเห็นไหม

เออ ต้องอย่างนี้ สิ

เบอร์ 3 ยังชินจะไปข้างนอก

เคลิ้มๆ เผลอๆ ไป

รู้สึกร่างกายให้เยอะๆ เบอร์ 3

ร่างกายขยับ รู้สึกไปเรื่อยๆ

มันเคลื่อนไหวอยู่แล้วล่ะ

ตื่นเต้นไหม เบอร์ 5

ไม่ต้องตื่นเต้นหรอก ภาวนาดี

เบอร์ 5: ในรูปแบบ นั่งหลับตา
ดูร่างกายหายใจ

เป็นโทสจริต มีความคิดเยอะ ชอบคิดวางแผน

บางครั้งคิดวน กังวลมากเป็นนิสัย

เวลาภาวนาจิตไม่ค่อยเข้าฐาน ฟุ้งง่ายมาก

บางครั้งเกิดปัญญาแต่ไม่แน่ใจว่า

เกิดด้วยการเห็นหรือการคิดเอา

ในชีวิตประจำวัน ดูอารมณ์บ่อยๆ

เห็นได้เร็วขึ้น เวลาที่ใจสั่น
กังวล หรือรำคาญใจ

ขอหลวงพ่อชี้แนะครับ

มันห้ามไม่ได้หรอก

อย่างเรามีงานต้องคิดต้องทำอะไรนี่

อย่างไรใจมันก็จะคอยวกไปเรื่อยๆ
ไปคิดเรื่อยๆ

ก็ภาวนา

ห้ามมันไม่ได้หรอก จิตมันเป็นอนัตตา

มีงานก็ทำๆ ไป

หมดเวลาทำงานก็ฝึกตัวเอง

หมดเวลาแล้วตอนนี้ คิดไปก็ไร้ประโยชน์

แต่แนะนำอย่างหนึ่ง

ต้องมีสมุดโน้ตไว้ข้างๆ ตัว

อะไรที่คิดได้แล้วจดไว้

ถ้าไม่จดไว้ มันจะคิดวนไม่เลิกหรอก
มันกลัวลืม

แล้วมันจะได้ไม่ต้องคิดซ้ำไปซ้ำมา เสียเวลา

เอามาภาวนา เอาเวลาไปภาวนา

ฉะนั้นตอนไหนที่คิดวนๆ จดเอาไว้เลย

เมื่อก่อนหลวงพ่อก็ทำ

เพราะหลวงพ่อก็เป็นอะไร เขาเรียกอะไร

จริตเดียวกับเบอร์ 5 นั่นล่ะ

ใจร้อน

มีงานยังไม่เสร็จเราก็ลุยอะไรอย่างนี้

แต่หลวงพ่อแบ่งเวลาเลย

หมดเวลางานแล้ว ไม่ใช่เวลางานแล้ว

เวลางานคือเวลาชาวโลก

ต่อไปนี้เป็นเวลาเพื่อตัวเราเองแล้ว

ถ้าระหว่างภาวนาแล้วมันนึกถึงงานได้
จดเอาไว้

มิฉะนั้นจะคิดอีก เดี๋ยวจะกลัวลืม คิดซ้ำ

ไปทำ ทำไปเบอร์ 5 ภาวนาได้ดีขึ้นเยอะแล้ว

เบอร์ 6 ก็ภาวนาดี ไม่ต้องกังวล

เบอร์ 6: เดือนที่แล้ว

เปลี่ยนกรรมฐานมาท่อง
“พุทโธใจรู้ พุทโธรู้ใจ”

ในอกเกิดสั่นไหว

คิดเอาเองว่าเป็นความอยาก

คิดว่าความอยากก็ไม่เที่ยง
แล้วใช้กรรมฐานเดิมต่อ

ใจรู้สึกสั่นก็ทน

ภาวนาจนวันหนึ่งรู้สึกว่าใจสั่น

ผุดขึ้นแรงเหมือนน้ำเดือด เกิดกลัว

ยังไม่เห็นกายแยกธาตุแยกขันธ์

ที่ปฏิบัติอยู่ถูกต้องไหมคะ

ถูก แล้วมันก็แยกธาตุแยกขันธ์แล้วด้วย

แยกธาตุแยกขันธ์ไม่ใช่

ถอดจิตออกจากร่างไปไว้ที่หนึ่ง

อยู่กับตัวนี่ล่ะ

แต่มันรู้ว่าขันธ์ 5 เป็นคนละส่วนกัน

ร่างกายกับจิตมันคนละอัน

เวทนากับร่างกาย เวทนากับจิตคนละอัน

สังขารกับร่างกาย กับเวทนา
กับจิตก็เป็นคนละอันกัน

มันแยกอย่างนี้

รู้สึกว่ามันเป็นส่วนๆ

คำว่าขันธ์ก็คือคำว่าส่วนนั่นล่ะ

ขันธ์ 5 ก็คือ 5 ส่วน

แยกสิ่งที่เรียกว่าเราเป็นส่วนๆ

แล้วจะพบว่าแต่ละส่วนไม่มีเรา

อันนี้เรียกว่าวิภัชวิธี

เป็นวิธีการของพระพุทธเจ้า วิภัชวิธี

เรียนรู้ความจริงด้วยการแยกส่วน
อย่างเราคิดว่านี่คือตัวเรา

แต่พอเราสามารถแยกได้ว่า

สิ่งที่เรียกว่าเรามีตั้ง 5 ส่วน

รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

แล้วเห็นแต่ละส่วนไม่ใช่เรา

ของไม่ใช่เรา 5 อันมารวมกัน

แล้วมันจะมาเป็นเรา มันเป็นไปไม่ได้แล้ว

ฉะนั้นที่ทำอยู่ขันธ์มันแยกแล้ว
แล้วภาวนาได้ดีด้วย

จิตก็มีกำลังมากพอสมควรแล้วล่ะ

รู้สึกไป

สติระลึกรู้กาย ก็รู้กาย
สติระลึกรู้จิตก็รู้จิตไป

สติระลึกรู้กายหรือรู้จิต

ก็เห็นมีแต่ไตรลักษณ์ ไม่มีเรา

ทำเรื่อยๆ อย่าคิดเยอะ

ไม่ต้องคิดเยอะ รู้ๆ ไป

เบอร์ 7

เบอร์ 6 ภาวนาดี ภาวนาได้ดี เบอร์ 6

เบอร์ 7: ภาวนาโดยดูจิตเป็นหลัก

ดูกระบวนการทำงานของขันธ์ 5

เห็นจิตโดนบีบคั้นแสวงหาอารมณ์ตลอดเวลา

แต่ไม่แน่ใจว่าฟุ้งซ่าน
หรือหลงไปหรือเปล่าครับ

เห็นจริงๆ มันเห็นได้แล้วล่ะ

ไม่ต้องไปคิดนำ

เห็นอย่างที่มันเป็นๆ นี่ล่ะ

เห็นถูกแล้ว ดูบ่อยๆ

ตอนนี้จิตออกนอกเห็นไหม

ตอนนี้เพ่งเข้าข้างในเห็นไหม

เออ ต้องอย่างนี้ รู้อย่างที่มันเป็น

จิตไหลไปข้างนอกก็รู้ จิตวกเข้ามาเพ่งก็รู้

รู้เรื่อยๆ

สติระลึกอะไรก็เห็นแต่ไตรลักษณ์นั่นล่ะ

ระลึกไป

เห็นไหม จิตมันเข้ามา

เดี๋ยวมันก็ออกไป เดี๋ยวมันก็เข้ามา
มันไม่เที่ยง

เบอร์ 8

เป็นคนโทสจริต ทิฏฐิมานะสูง

ถูกปฏิบัติในรูปแบบด้วยการสวดมนต์
แล้วนั่งเจริญเมตตา

ชีวิตประจำวันดูกาย เวทนา จิต ธรรม

แล้วแต่ว่าเห็นอะไร

แต่พอเห็นว่าหลงฟุ้งซ่าน

จะวนกลับมาที่กายเป็นประจำ

จิตฟุ้งซ่านเก่งมาก

เลยลงเรียนอภิธรรม
ให้จิตมีทิศทางในความฟุ้งซ่าน

ซึ่งเป็นที่พอใจของจิตเป็นอย่างมาก

ปฏิบัติได้ถูกทิศทางหรือไม่คะ

เวลาปฏิบัติจริง ลืมตำราเสีย

เวลาปฏิบัติจริง ต้องเห็นเอา เห็นสภาวะเอา

กางตำราอยู่มันจะไม่เห็นสภาวะหรอก

มันจะคิดนำ ตัวนี้มาอย่างนี้

ตัวนี้มีอันนี้เป็นเหตุใกล้

เมื่อเกิดแล้วมันมีกิจอย่างนี้
มันมีรสอย่างนี้

ไม่ได้กินหรอก มันฟุ้งซ่าน

ฉะนั้นเรียนก็เรียนไปเถอะ ทรงจำหลักวิชาไว้

เป็นประโยชน์กับโลกกับคนอื่นต่อไปภายหน้า

แต่เวลาที่เราลงมือปฏิบัติจริง
ลืมมันให้หมดเลย

ดูของจริงที่กำลังมีกำลังเป็น
ดูสภาวะที่กำลังมีกำลังเป็น

มิฉะนั้นฟุ้ง

เก่งอยู่อันหนึ่งที่หลวงพ่อ
ฟังส่งการบ้านแล้วชอบ

นั่นคือเห็นมานะอัตตา ของเราเยอะ แรง

เราสังเกตอย่าง
อันนี้ไม่ได้ปรามาสล่วงเกิน ขออภัยเลย

พวกที่เรียนอภิธรรม มานะอัตตาแรง

นี่กูก็รู้ๆ นี่ไม่ถูก พูดไม่ถูก

เห็นคนโน้นไม่ถูก คนนี้ไม่ถูก เก่งเหลือเกิน

ไม่เห็นว่ากูกำลังเก่งอยู่

กำลังพอง รู้จักปลาปักเป้าไหม

ปลาปักเป้าพอง

มีหนามแหลมคม ตัวพองๆ

ไปดู กำราบหนามของเรา

เบอร์ 5 จิตยังฟุ้งเยอะ ต้องทำในรูปแบบด้วย

ทำเยอะๆ ในรูปแบบ

อย่างเดินจงกรม เห็นร่างกายมันทำงาน
ใจเป็นคนรู้สึกไป

วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้

ลงท้ายที่ปลาปักเป้านี่เอง