< Return to Video

Interest (part 2)

  • 0:00 - 0:03
    Gəlin, son təqdimatdan öyrəndiklərimizi
  • 0:03 - 0:04
    ümumiləşdirək.
  • 0:04 - 0:07
    Tutaq ki, mən P dollar borc aldım.
  • 0:07 - 0:09
    P dollar borcum var, deməli,
  • 0:09 - 0:11
    bu, mənim əsas
  • 0:11 - 0:11
    sərmayəm sayılır.
  • 0:15 - 0:17
    r borc aldığım faiz
  • 0:17 - 0:18
    dərəcəsinə bərabərdir.
  • 0:18 - 0:23
    Bunu 100r% kimi də yaza bilərik.
  • 0:23 - 0:24
    Borc alacağım isə -
  • 0:24 - 0:26
    yaxşı, bilmirəm - t il.
  • 0:29 - 0:32
    t ilin sonunda nə qədər borcum olduğunu
  • 0:32 - 0:36
    bilmək üçün sadə və mürəkkəb faizlərdən
  • 0:36 - 0:38
    istifadə edərək tənliklər quraq.
  • 0:38 - 0:41
    Gəlin ilk öncə sadəni edək.
  • 0:41 - 0:48
    Deməli, t 0 olduqdada, - bu, bizim t oxumuz olsun -
  • 0:48 - 0:49
    borcum nə qədər olacaq?
  • 0:49 - 0:52
    Bu, düzdür, çünki borcu dərhal qaytaranda
  • 0:52 - 0:55
    sadəcə P borcum olacaq, elə deyilmi?
  • 0:55 - 1:01
    t 1 olduqda P üstəgəl faiz, buna pulun
  • 1:01 - 1:04
    icarə haqqı kimi baxa bilərsiniz və r vur P.
  • 1:04 - 1:06
    Əvvəlki misalda,
  • 1:06 - 1:08
    o, 10% idi.
  • 1:08 - 1:11
    P 100 idi, yəni 1 illik borc almaq üçün 10 dollar
  • 1:11 - 1:13
    ödəməli idim və mən 110 dollar qaytarmalı oldum.
  • 1:13 - 1:19
    P vur 1 üstəgəl r ilə eyni olacaq, elə deyilmi?
  • 1:19 - 1:22
    Çünki sadəcə 1P üstəgəl rP istifadə edə bilərsiniz.
  • 1:22 - 1:24
    Bəs 2 il sonra nə qədər borcumuz olacaq?
  • 1:24 - 1:28
    Hər il daha bir rP ödəyirik, elə deyilmi?
  • 1:28 - 1:31
    Əvvəlki misalda 10 dollar fərqli idi.
  • 1:31 - 1:34
    Beləliklə, hər il əsas sərmayəmizdən
  • 1:34 - 1:35
    yalnız 10% ödəyirik.
  • 1:35 - 1:39
    Deməli, 2 il sonra P üstəgəl rP - hansı ki
  • 1:39 - 1:42
    1 ilə olan borcumuz- sonra isə daha bir rP əlavə edirik,
  • 1:42 - 1:45
    və bu, P üstəgəl 1 üstəgəl 2r-ə bərabər olur.
  • 1:45 - 1:48
    P-ni mötərizə xaricinə çıxartsaq,
    1 üstəgəl r
  • 1:48 - 1:50
    üstəgəl r alırıq o da 1 üstəgəl 2r-ə bərabər olur.
  • 1:50 - 1:55
    3-cü ildə bizim borclu olduğumuz daha 2 il qalır.
  • 1:55 - 2:00
    P üstəgəl rP üstəgəl rP,
  • 2:00 - 2:04
    tutaq ki, r 10% və ya 50%-dir,
  • 2:04 - 2:10
    üstəgəl rP, bu da 1 üstəgəl 3r-ə bərabərdir.
  • 2:10 - 2:16
    Nəticədə, t il sonra nə qədər borcumuz olur?
  • 2:16 - 2:19
    P vur 1 üstəgəl,
  • 2:19 - 2:22
    bu, tr olacaq.
  • 2:22 - 2:26
    Bunu dəyişə bilərik, çünki hər il
  • 2:26 - 2:27
    Pr ödəyirik və t illəri bildirir.
  • 2:27 - 2:29
    Buna görə də məna kəsb edir.
  • 2:29 - 2:32
    Əgər mən borc götürürəmsə,-
  • 2:32 - 2:33
    gəlin, ədədlərlə işləyək.
  • 2:33 - 2:35
    Sizə bu üsulu məsləhət görürəm.
  • 2:35 - 2:37
    Yalnız düsturları əzbərləməməlisiniz.
  • 2:37 - 2:46
    Əgər 15 il üçün 15% sadə faizlə 50 dollar borc alsaydım, -
  • 2:46 - 2:51
    ya da deyək ki, 20 il ərzində, 20 ilin sonunda,
    mən 50 dollar
  • 2:51 - 3:04
    vur 1 üstəgəl 20 vur 0.15 qədər borclu olardım, düzdür?
  • 3:04 - 3:09
    Bu, 50 dollar vur 1 üstəgəl - 20 vur 0.15 neçədir?
  • 3:09 - 3:11
    3-dür, düzdür?
  • 3:11 - 3:12
    Düzdür.
  • 3:12 - 3:18
    Deməli, 50 vur 4,
  • 3:18 - 3:19
    20 illik borc almaq üçün 200 dollar edir.
  • 3:19 - 3:23
    20 il ərzində 15% ilə 50 dollar ödəsək, ümumi
  • 3:23 - 3:25
    200 dollar ödəməli oluruq.
  • 3:25 - 3:27
    Beləliklə, gördükləriniz sadə faizlə idi,
  • 3:27 - 3:28
    və onun düsturu bu idi.
  • 3:28 - 3:33
    Gəlin eynisini mürəkkəb faizlə edək.
  • 3:33 - 3:36
    Bunları silək.
  • 3:39 - 3:43
    Belə silmək istəmirdim.
  • 3:43 - 3:44
    Belə.
  • 3:48 - 3:53
    Mürəkkəb faizlə 1-ci il eynidir,
  • 3:53 - 3:55
    biz sadə faizlə olan nümunəni
  • 3:55 - 3:56
    əvvəlki videoda gördük.
  • 3:56 - 4:05
    Borc aldığım P üstəgəl rP və bu da
  • 4:05 - 4:08
    P vur 1 üstəgəl r-ə bərabərdir.
  • 4:08 - 4:09
    Yaxşı.
  • 4:09 - 4:13
    2-ci il isə mürəkkəb və sadə faizlər arasındakı fərqdir.
  • 4:13 - 4:15
    Sadə faizlə biz yenə bir rP ödəyirik
  • 4:15 - 4:17
    və 1 üstəgəl 2r alınır.
  • 4:17 - 4:19
    Mürəkkəb faizdə yeni bir
  • 4:19 - 4:22
    sərmayə yaranır, düzdür?
  • 4:22 - 4:25
    Əgər bu, yeni sərmayədirsə, biz 1 üstəgəl
  • 4:25 - 4:28
    r vur bunu ödəməyə hazırıq, düzdür?
  • 4:28 - 4:30
    Bizim əsas sərmayəmiz P idi.
  • 4:30 - 4:35
    Bir ildən sonra biz 1 üstəgəl r vur
  • 4:35 - 4:38
    əsas məbləğ vur 1 üstəgəl r ödəyirik.
  • 4:38 - 4:43
    2-ci ilə keçmək üçün biz 1-ci ilin sonunda
  • 4:43 - 4:48
    yaranan borcu ödəməliyik, hansı ki P vur
  • 4:48 - 4:50
    1 üstəgəl r-dir .
    Sonra bunu r faiz qədər artıracağıq.
  • 4:50 - 4:53
    Bunu yenidən 1 üstəgəl r-ə vuracağıq.
  • 4:58 - 5:03
    P vur 1 üstəgəl r kvadratı alınır.
  • 5:03 - 5:05
    Beləliklə, gördüyünüz kimi sadə faizdə
  • 5:05 - 5:09
    hər il bir Pr əlavə etdik.
  • 5:09 - 5:12
    Sadə faizdə biz üstəgəl Pr-i hər il əlavə edirdik.
  • 5:12 - 5:17
    Əgər bu, 50 dollar idisə və bu da 15 faizdirsə, hər il 3 dollar
  • 5:17 - 5:19
    əlavə edirik - bu, nə idi?
  • 5:19 - 5:20
    50%.
  • 5:20 - 5:24
    Biz 7.50 dollar faizə əlavə edirik, harada ki
  • 5:24 - 5:25
    P sərmayəmiz sayılır, r isə faiz dərəcəsidir.
  • 5:25 - 5:27
    Mürəkkəb faiz də isə borc hər il
  • 5:27 - 5:32
    P vur 1 üstəgəl r qədər dəyişir, düzdür?
  • 5:32 - 5:34
    Əgər 3 ilə keçsə, biz bunu
  • 5:34 - 5:35
    1 üstəgəl r-ə vuracağıq.
  • 5:35 - 5:39
    3-cü il borc P vur 1 üstəgəl r-in kubu olacaqq.
  • 5:39 - 5:42
    t il ildə borc sərmayə vur 1
  • 5:42 - 5:45
    üstəgəl r üstü t olacaq.
  • 5:45 - 5:48
    Gəlin, həmin nümunəyə baxaq.
  • 5:48 - 5:51
    Biz bu nümunədə sadə faizlə 200 dollar borc aldıq.
  • 5:51 - 5:53
    Gəlin, mürəkkəb faizlə necə borc alacağımıza baxaq.
  • 5:53 - 5:55
    Sərmayəmiz 50 dollardır.
  • 5:59 - 6:01
    1 üstəgəl - faiz dərəcəsi neçə idi?
  • 6:01 - 6:03
    0.15.
  • 6:03 - 6:06
    Biz borcu 20 il üçün götürürük.
  • 6:06 - 6:15
    Bu, 50 vur 1.15 üstü 20-yə bərabərdir.
  • 6:15 - 6:18
    Bunu oxuya bilmədiyinizi bilirəm, amma,
  • 6:18 - 6:21
    icazə verin, 20-ci dərəcə ilə nə edə biləcəyimizə baxım.
  • 6:21 - 6:24
    İcazənizlə Excel cədvəlindən istifadə edəcəyəm və bu, sizə aydın olacaq.
  • 6:28 - 6:32
    Əslində, mən daha aydın olsun deyə
  • 6:32 - 6:35
    qələm əvəzinə siçanı işlətməliyəm.
  • 6:35 - 6:37
    Təsadüfi bir nöqtə seçək.
  • 6:37 - 6:42
    Mən -- müsbət 1.15-i 20-ci dərəcədən hesablamaq istəyirəm,
  • 6:42 - 6:47
    siz hər hansı kalkulyatordan istifadə edə bilərsiniz: 16.37 deyək.
  • 6:47 - 6:55
    50 vur 16.37.
  • 6:55 - 6:58
    50-yə vurulanda neçə olur?
  • 6:58 - 7:09
    Bunu 50-yə vuraq: 818 dollar edir.
  • 7:09 - 7:12
    İndi başa düşdünüz ki, kimsə sizə kredit verdikdə
  • 7:12 - 7:14
    -- 20 illik kreditə ehtiyacın var?-- sualını verəcək?
  • 7:14 - 7:16
    Sizə 15%-li borc verə bilərəm.
  • 7:16 - 7:20
    Sadə və ya mürəkkəb faizlə
  • 7:20 - 7:24
    15% ödəməli olub-olmadığınızı
  • 7:24 - 7:26
    aydınlaşdırmaq çox vacibdir.
  • 7:26 - 7:29
    Çünki mürəkkəb faizlə ödəmək istəsəniz,
  • 7:29 - 7:32
    buna baxın: yalnız 50 dollar borc almaq üçün bu sadə faizdəkindən
  • 7:32 - 7:36
    618 dollar çox ödəyəcəksiniz.
  • 7:36 - 7:40
    Təəssüf ki, real dünyada onun
  • 7:40 - 7:42
    çoxu mürəkkəb faizdir.
  • 7:42 - 7:44
    Tək mürəkkəbləşmə ilə kifayətlənmirlər,
  • 7:44 - 7:46
    hətta hər il, yaxud 6 ayda bir dəfə
  • 7:46 - 7:49
    mürəkkəbləşmirlər, davamlı olaraq mürəkkəbləşirlər.
  • 7:49 - 7:51
    Davamlı maraq göstərərək növbəti
  • 7:51 - 7:54
    bir neçə videoya baxmalısınız və onda
  • 7:54 - 7:57
    e-nin sirrini öyrənməyə başlayacaqsınız.
  • 7:57 - 8:00
    Hər halda, hamınızı növbəti videoda görəcəyəm.
Title:
Interest (part 2)
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
08:02

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions