< Return to Video

Identifying Conics 1

  • 0:00 - 0:01
    .
  • 0:01 - 0:04
    Cebir dersinde genellikle size bir eşitlik verilir ve sizden koni geometrisini tanımlamanız ve yapabilirseniz grafiğe dökmeniz istenir.
  • 0:04 - 0:06
    .
  • 0:06 - 0:09
    .
  • 0:09 - 0:11
    Ve size verdikleri denklem standart formda olmayacak çünkü eğer olsaydı, siz bunu önceki videolarımda gösterdiğim şekilde yapabilirdiniz.
  • 0:11 - 0:14
    .
  • 0:14 - 0:15
    .
  • 0:15 - 0:16
    .
  • 0:16 - 0:18
    Öyleyse hadi böyle bir soru yapalım ve yapıp yapamayacağımza bakalım.
  • 0:18 - 0:19
    .
  • 0:19 - 0:29
    Elimizde şöyle bir eşitlik var: 9 xkare artı 4 ykare artı 54 x eksi 49 eşittir 0.
  • 0:29 - 0:41
    .
  • 0:41 - 0:44
    Bunun standart formda olmadığını anlayabiliyoruz.
  • 0:44 - 0:45
    .
  • 0:45 - 0:48
    Ve küçük bir ipucu: ilk bakmamız gereken şey ,eğer varsa, karesi olan x ve y terimleri.
  • 0:48 - 0:52
    .
  • 0:52 - 0:55
    Eğer x'i kareli olan bir terim ve sonrasında bir adet karesi olmayan y terimi varsa, büyük ihtimalle bir parabol ile karşı karşıyasınızdır.
  • 0:55 - 0:57
    .
  • 0:57 - 0:59
    Buna sonra geleceğiz.
  • 0:59 - 1:01
    Ya da eğer x karesizse ve y kareliyse bu da büyük ihtimalle bir paraboladır.
  • 1:01 - 1:03
    .
  • 1:03 - 1:07
    Ancak, biz bir çember, elips ya da hiperbol ile karşı karşıyaysak burada bir kareli x ve bir kareli y olacaktır.
  • 1:07 - 1:09
    .
  • 1:09 - 1:11
    .
  • 1:11 - 1:14
    Eğer iki taraf aynı katsayıya sahipse bu bizim bir çemberle karşı karşıya olduğumuza dair çok büyük bir ipucudur.
  • 1:14 - 1:16
    .
  • 1:16 - 1:17
    .
  • 1:17 - 1:20
    Eğer ikisinin de katsayıları farklı fakat bu katsayılar pozitifse bu da bizim bir elips ile karşı karşıya olduğumuza dair çok büyük bir ipucudur.
  • 1:20 - 1:22
    .
  • 1:22 - 1:26
    .
  • 1:26 - 1:28
    Eğer bunlardan birinin katsayısı negatifse ve diğeri pozitifse bu bir hiperbol ile karşı karşıya olduğumuza dair büyük bir ipucudur.
  • 1:28 - 1:30
    .
  • 1:30 - 1:33
    .
  • 1:33 - 1:35
    Bunları söylüyorum çünkü bunlar size bu seviyede bazı şeyleri tanımlamanızda yardımcı olur ama size bunu grafiğe dökmeniz ya da standart forma geçirmenizde yardımcı olmaz.
  • 1:35 - 1:37
    .
  • 1:37 - 1:38
    .
  • 1:38 - 1:40
    Öyleyse hadi standart forma geçelim.
  • 1:40 - 1:43
    Ve standart forma geçmenin anahtarı kareyi tamamlamaktan geçiyor.
  • 1:43 - 1:44
    .
  • 1:44 - 1:46
    Size "kareye tamamlama" videosunu tekrar izlemenizi öneririm çünkü standart formda yapacağımız şey aynen bu.
  • 1:46 - 1:48
    .
  • 1:48 - 1:50
    .
  • 1:50 - 1:51
    Burada ilk yapacağım şey kareye tamamlamak ve siz de bunu x değişkenlerine ve y değerlerine göre yapmalısınız.
  • 1:51 - 1:54
    .
  • 1:54 - 1:56
    .
  • 1:56 - 1:57
    .
  • 1:57 - 2:03
    X değerleri: 9x kare artı 54 x
  • 2:03 - 2:09
    .
  • 2:09 - 2:13
    .
  • 2:13 - 2:22
    Ve sonrasında 4y kare eksi 8y artı 49 eşittir 0
  • 2:22 - 2:24
    .
  • 2:24 - 2:30
    .
  • 2:30 - 2:33
    Ve bunu kareye tamamlamak için yapacağımız şey çok açık: bu sayıların xlileri 9'a ylileri de 4'e bölünebiiyor.
  • 2:33 - 2:36
    .
  • 2:36 - 2:38
    .
  • 2:38 - 2:39
    .
  • 2:39 - 2:41
    Bunu yapalım, çünkü bu bize kareye tamamlamamızda yardımcı olacak.
  • 2:41 - 2:42
    .
  • 2:42 - 2:49
    Bu da şuna eşittir: 9 kere x kare artı 9 kere 6x eşittir 54 artı buraya birşey ekleyeceğim ama ne olduğu belli değil o yüzden boşluk bırakıyorum.
  • 2:49 - 2:52
    .
  • 2:52 - 2:53
    .
  • 2:53 - 2:56
    .
  • 2:56 - 3:04
    Ve 4 kere y kare eksi 2y ve buraya da birşey eklemem gerek ama şimdilik boş bırakıyorum.
  • 3:04 - 3:09
    .
  • 3:09 - 3:14
    Artı 49 eşittir 0.
  • 3:14 - 3:15
    Peki buralara ne ekleyeceğiz?
  • 3:15 - 3:16
    Kareye tamamlayacağız.
  • 3:16 - 3:21
    Buraya öyle bir sayı eklemek istiyoruz ki bu sayıyı koyduğumuzda bu 3 terimli ifade bir tam kare ifade olsun.
  • 3:21 - 3:24
    .
  • 3:24 - 3:26
    Aynısı burada da geçerli. Buraya öyle bir sayı eklemeliyim ki bu üç terimli ifade bir tam kare ifade olmalı.
  • 3:26 - 3:29
    .
  • 3:29 - 3:31
    ve tabii ki bu tarafa ne eklersek bunu 9'la çarğmalıyız çünkü bunu 9 kere toplamış oluyoruz.
  • 3:31 - 3:33
    .
  • 3:33 - 3:34
    .
  • 3:34 - 3:36
    Ve bunu karşı tarafa da ekliyoruz.
  • 3:36 - 3:37
    Ve burya da ne koyarsak koyalım 4'le çarpıp karşı tarafa ekliyoruz.
  • 3:37 - 3:39
    .
  • 3:39 - 3:42
    Eğer buraya 1 eklersek aslında burada 4 olmuş oluyor çünkü 1 kere 4, 4 eder ve burada da 1 kere 9 var elimizde.
  • 3:42 - 3:46
    .
  • 3:46 - 3:47
    Burada 9 oluyor.
  • 3:47 - 3:48
    Hadi şunu yapalım.
  • 3:48 - 3:50
    Kareye tamamlarken, ortadaki değerin yarısını alıyoruz.
  • 3:50 - 3:51
    .
  • 3:51 - 3:54
    Buradaki değer 6 ve yarısı 3. 3'ün karesini alırsak 9.
  • 3:54 - 3:55
    .
  • 3:55 - 3:58
    .
  • 3:58 - 4:01
    Unutmayın bu bir denklem bu yüzden denklemin bir tarafına ne yaparsak karşı tarafa da aynısını yapmalıyız.
  • 4:01 - 4:01
    .
  • 4:01 - 4:06
    Eğer buraya 9 eklediysek biz aslında 9 kere 9dan 81 eklemiş oluyoruz ve karşı tarafa da 81 ekleyerek denklemi koruyoruz.
  • 4:06 - 4:10
    .
  • 4:10 - 4:13
    .
  • 4:13 - 4:16
    .
  • 4:16 - 4:17
    .
  • 4:17 - 4:20
    .
  • 4:20 - 4:24
    Ve tabii ki buraya da 81 eklemeliyim.
  • 4:24 - 4:25
    Şimdi y'li terimlere bakalım.
  • 4:25 - 4:28
    Burada ortadaki terim -2.
    -2'nin yarısı -1
  • 4:28 - 4:30
    .
  • 4:30 - 4:33
    Karesini alırsak 1 elde ederiz.
  • 4:33 - 4:35
    1 kere 4, 4 ettiği için aslında sol tarafa 4 eklemiş oluyoruz.
  • 4:35 - 4:38
    .
  • 4:38 - 4:41
    .
  • 4:41 - 4:44
    Sağ tarafa da 4 ekliyoruz.
  • 4:44 - 4:46
    .
  • 4:46 - 4:48
    .
  • 4:48 - 4:50
    Ve şimdi elimizde ne var?
  • 4:50 - 4:55
    Bu ifade 9 kere kaç?
  • 4:55 - 4:58
    Bu ifade 9 kere (x+3) oluyor. ve bu tarafta da 4 kere (y-1) oluyor.
  • 4:58 - 5:06
    .
  • 5:06 - 5:09
    .
  • 5:09 - 5:13
    .
  • 5:13 - 5:16
    Eğer bu yöntem zor geldiyse polinom faktorleme ve kareye tamamlamaya tekrar bakabilirsiniz.
  • 5:16 - 5:18
    .
  • 5:18 - 5:19
    .
  • 5:19 - 5:26
    Ve sonrasında artı 49 eşittir 0 artı 81 artı 4 ki bu da 85 e eşittir.
  • 5:26 - 5:30
    .
  • 5:30 - 5:38
    Tamam öyleyşe elimizde 9 kere x+3 ün karesi ve 4 kere y+1 in karesi var.
  • 5:38 - 5:41
    .
  • 5:41 - 5:44
    İki taraftan da 49'u çıkaralım.
  • 5:44 - 5:51
    Bu da eşittir 36.
  • 5:51 - 5:53
    .
  • 5:53 - 5:57
    .
  • 5:57 - 6:00
    Şimdi birşeylerin standat formuna yaklaşıyoruz ama hatırlayın yaptığımız bütün standart formlarından yola çıkarak bunun bir çember olmadığını biliyoruz.
  • 6:00 - 6:02
    .
  • 6:02 - 6:04
    .
  • 6:04 - 6:06
    Çünkü bunlar garip katsayılar, tamam garip değil ama değişik katsayılar.
  • 6:06 - 6:09
    .
  • 6:09 - 6:10
    Ve bu tarafın 1 olmasını sağlamak için hepsini 36'ya bölüyoruz.
  • 6:10 - 6:12
    .
  • 6:12 - 6:21
    Eğer herşeyi 36'ya bölersek bu terim 9/36 dan 1/4 olur yani x+3 kare bölü 4 olur.
  • 6:21 - 6:28
    .
  • 6:28 - 6:35
    Ve burada da 4/36'dan 1/9 yani y-1 kare bölü 9 olur.
  • 6:35 - 6:39
    Bu ikisinin toplamı da 1'e eşit olur.
  • 6:39 - 6:40
    Hadi bakalım.
  • 6:40 - 6:43
    Şimdi elimizde bir standart formumuz var ve burdan anlayabiliyoruz ki sorunun başındaki tahminimiz doğruymuş.
  • 6:43 - 6:45
    .
  • 6:45 - 6:50
    Bu bir elipsmiş öyleyse hani bunu grafiğe dökelim.
  • 6:50 - 6:52
    Öncelikle merkez çizmeye başlamak için güzel bir yer.
  • 6:52 - 6:54
    Peki elipsin merkez neresi olacak?
  • 6:54 - 6:57
    x şuan -3'e eşit.
  • 6:57 - 7:00
    Peki hangi sayı bu terimi 0'a eşitler?
  • 7:00 - 7:04
    Buna göre x -3 y de 1'e eşit oluyor.
  • 7:04 - 7:05
    .
  • 7:05 - 7:09
    hangi y bu terimi 0 yapar? 1.
  • 7:09 - 7:10
    Ve işte merkezimiz.
  • 7:10 - 7:16
    Bunun yerini gösterelim bu sayede elipsimizi çizebiliriz.
  • 7:16 - 7:17
    Bu elips negatif çeyrekte olacak.
  • 7:17 - 7:23
    Bu x bu da y eksenimiz.
  • 7:23 - 7:30
    Elipsimizin merkezi -3'e 1.
  • 7:30 - 7:34
    .
  • 7:34 - 7:37
    X yönünde yarıçap kaçtır?
  • 7:37 - 7:41
    Biz sadece kare kökünü aldık ki bu da 2.
  • 7:41 - 7:45
    Demek ki x yönünde 2 sağa gidiyoruz.
  • 7:45 - 7:48
    İki de sağa.
  • 7:48 - 7:49
    Peki y yönünde ne yapıyoruz?
  • 7:49 - 7:51
    Orada da 3 yukarı ve 3 aşağı gidiyoruz.
  • 7:51 - 7:53
    .
  • 7:53 - 7:54
    Yapıyorum...
  • 7:54 - 8:06
    .
  • 8:06 - 8:10
    Unutmayın ikisinin de karekökünü almalıyız.
  • 8:10 - 8:14
    Dik eksen büyük yarıçap ya da yarı büyük çap 3 çünkü o uzun olan.
  • 8:14 - 8:18
    .
  • 8:18 - 8:22
    Ve iki de küçük yarıçap çünkü o da küçük olan.
  • 8:22 - 8:23
    .
  • 8:23 - 8:27
    Ve şimdi elipsimizi çizmeye hazırız.
  • 8:27 - 8:28
    Kahverengiyle yapıyorum.
  • 8:28 - 8:30
    .
  • 8:30 - 8:33
    .
  • 8:33 - 8:36
    Evet, buna benziyor.
  • 8:36 - 8:37
    .
  • 8:37 - 8:41
    .
  • 8:41 - 8:42
    .
  • 8:42 - 8:47
    Sadece x ve y'yi karelerine tamamladık.
  • 8:47 - 8:49
    Sonrasında iki tarafı da böldük ve onları standart forma dönüştürdük.
  • 8:49 - 8:50
    .
  • 8:50 - 8:52
    Ve sonra bunun bir elips olduğuna karar verdik.
  • 8:52 - 8:55
    Evet şuan bütün terimleri bulduk ve bunlar pozitif. Bunları ekliyoruz çıkarmıyoruz, ve bunlar değişik katsayılara sahipler altlarında.
  • 8:55 - 8:57
    .
  • 8:57 - 8:59
    .
  • 8:59 - 9:02
    Şimdi elipsin üzerinden gitmeye hazırız, ve fark ettik ki merkez -3 e 1di o yüzden büyük ve küçük yarıçapları çizdik.
  • 9:02 - 9:04
    .
  • 9:04 - 9:08
    .
  • 9:08 - 9:08
    Bir sonraki videoda görüşmek üzere.
  • 9:08 - 9:10
    .
Title:
Identifying Conics 1
Description:

Part 1 of identifying and graphic conic sections

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:11

Turkish subtitles

Revisions