< Return to Video

Andy Warhol, Campbell's Soup Cans: Why is this Art?

  • 0:00 - 0:05
    (piano ifa edir)
  • 0:05 - 0:09
    Qarşımızda 1962-ci ildə Müasir İncəsənət Muzeyində
  • 0:09 - 0:12
    Endi Uorholun "Kambl Sup Kans"
  • 0:12 - 0:14
    seriyasının rəsmlərindən biridir.
  • 0:14 - 0:17
    Müasir incəsənətlə bağlı ortaya çıxan
  • 0:17 - 0:21
    vacib suallardan biri də budur ki, niyə məhz bu sənət?
  • 0:21 - 0:25
    Məndən bu barədə soruşanda ağlıma çox şey gəlir.
  • 0:25 - 0:28
    Bu, həqiqətən də məndə bir növ hisslər oyadır,
  • 0:28 - 0:30
    ona görə də "Bəli" demək istəyirəm, amma orada
  • 0:30 - 0:33
    çoxlu başqa şeylər də var ki, əgər bunu muzeydə yox,
  • 0:33 - 0:35
    Kampls Sop-un marketinq şöbəsində görsəydiniz,
  • 0:35 - 0:37
    buna fərqli baxardınız?
  • 0:37 - 0:39
    Çünki o zaman reklam olur.
    Bəli.
  • 0:39 - 0:41
    Ancaq muzey kontekstində və ya Endi Uorholun studiyası
  • 0:41 - 0:45
    kontekstində bu, tam olaraq reklam deyil, elə deyilmi?
  • 0:45 - 0:48
    Hətta eyni şey olsa belə.
    Bəli.
  • 0:48 - 0:50
    Və ideya ondan ibarətdir ki, onu muzeyə qoymaqla
  • 0:50 - 0:52
    biz insanları buna fərqli baxmağa təşviq edirik.
  • 0:52 - 0:55
    Düzdür, o, həqiqətən onun yerini dəyişir,
  • 0:55 - 0:58
    mənasını dəyişdirir, transformasiya edir
  • 0:58 - 1:00
    və bu, həqiqətən də, müasir incəsənətin mərkəzi ideyalarından biridir ki,
  • 1:00 - 1:03
    siz texniki bacarıqlara əsaslanmayan bir şeyi
  • 1:03 - 1:06
    qəbul edə bilərsiniz, çünki onun gözəl şəkildə
  • 1:06 - 1:10
    işlənib hazırlandığını deyə bilməzsiniz.
    .
  • 1:10 - 1:11
    Ancaq bu, onun yerini dəyişir və bizi bu barədə başqa cür düşünməyə vadar edir.
  • 1:11 - 1:15
    Məncə, hər kəsin şkafında gördüyünüz çox sıradan bir şeyi götürməsi
  • 1:15 - 1:19
    və onu diqqət mərkəzinə çevirməsi,
  • 1:19 - 1:24
    o şeyə diqqət yetirməyiniz onun ləyaqətidir.
  • 1:24 - 1:27
    Düşünürəm ki, bu, tam olaraq doğrudur və məncə,
  • 1:27 - 1:31
    o, bunu kifayət qədər adi olan bir mövzu ilə əlaqədar edir.
  • 1:31 - 1:34
    Mən böyük ustadların təsviri sənətindən çox uzaq olan
  • 1:34 - 1:39
    ucuz reklam sənətini nəzərdə tuturam və burada bir qutu şorba qədər adi bir şeyə
  • 1:39 - 1:44
    və hətta toyuq qaymağına diqqət yetirmək lazımdır, elə deyilmi? (Gülür.)
  • 1:44 - 1:48
    Demək olar ki, o bunu 50 il əvvəl etsəydi,
  • 1:48 - 1:50
    insanlar bu oğlanı şarlatan hesab edərdilər
  • 1:50 - 1:53
    və yaxud indi bunu etsəydi, onun sadəcə orijinal olmadığını düşünərdilər və...
  • 1:53 - 1:57
    Sadəcə, insanların təsadüfən bunun sənət olduğuna qərar verdiyi vaxt idi.
  • 1:57 - 1:59
    Bunun doğru olduğunu düşünürəm.
  • 1:59 - 2:02
    1962-ci ildə Uorhol deyirdi ki,
  • 2:02 - 2:07
    bizim mədəniyyətimizdə həqiqətən orijinal və vacib olan nədir?
  • 2:07 - 2:09
    Söhbət kütləvi istehsaldan gedirdi, fabriklər haqqında idi.
  • 2:09 - 2:13
    O, müəyyən mənada deyirdi ki, təbiətə
  • 2:13 - 2:17
    hələ aqrar mədəniyyət kimi baxmayaq, biz indi sənaye mədəniyyətiyik.
  • 2:17 - 2:20
    İndi bizim vizual dünyamız nədən ibarətdir.
  • 2:20 - 2:21
    Mən 80 faiz orda olduğumu düşünürəm.
  • 2:21 - 2:25
    Yadımdadır, kollecdə bir tələbə rəsm sərgisi keçirirdi
  • 2:25 - 2:29
    və zarafatla tələbələrdən biri orada kiçik bir podium təqdim etdi
  • 2:29 - 2:30
    və nahar qabını orada qoydu.
  • 2:30 - 2:33
    O, onun yanında kiçik bir işarə qoydu: "Şənbə günü Nahar qabı"
  • 2:33 - 2:35
    və ya buna bənzər bir şey.
  • 2:35 - 2:37
    Bunu zarafatla etdi və hər kəs bunun çox gülməli olduğunu düşündü,
  • 2:37 - 2:41
    amma müəyyən dərəcədə bəlkə də bu, onun etdiyinin sənət olduğuna işarədir.
  • 2:41 - 2:42
    Düşünürəm ki, bu qədər yaxın olduğuna görə
  • 2:42 - 2:43
    gülməli idi, elə deyilmi?
  • 2:43 - 2:46
    Və müəyyən dərəcədə kimsə nahar nimçəsini götürüb
  • 2:46 - 2:49
    ona uyğun işıqlandırma verəndə, ona baxmaq üçün podium təqdim edəndə
  • 2:49 - 2:52
    və bu barədə bütöv bir təsvir yazanda, mən doğrudan da nimçəyə
  • 2:52 - 2:53
    başqa cür baxmağa başladım.
  • 2:53 - 2:54
    Bu, hər gün istifadə etdiyiniz adi
  • 2:54 - 2:57
    bir şeylə eyni ideyadır.
  • 2:57 - 2:59
    Yəni, buna nə deyərdiniz?
  • 2:59 - 3:00
    Bu zarafat idi, yoxsa sənət?
  • 3:00 - 3:02
    Məncə, bu, zarafatdır, həm də əsrin əvvəllərində
  • 3:02 - 3:05
    yaradılmış bəzi mühüm sənətə çox yaxındır.
  • 3:05 - 3:08
    Marsel Duşamp adlı birinin sayəsində bunu etmək üçün sərbəstliyi var idi.
  • 3:08 - 3:12
    Uorhol bir növ eyni sərbəstliyə sahib idi,
  • 3:12 - 3:16
    yəni bir şey yaratmağa diqqət yetirməmək, fırçaya diqqət yetirməmək,
  • 3:16 - 3:19
    kompozisiyaya diqqət yetirməmək, rəngə diqqət yetirməmək,
  • 3:19 - 3:22
    əksinə fikirləri yenidən cəmləşdirməyə diqqət yetirmək.
  • 3:22 - 3:25
    Uorhol, Duşamp və ya bu insanlardan hər hansı biri
  • 3:25 - 3:28
    haqqında danışmağımızın səbəbi, sizin öncə qeyd etdiyiniz kimi,
  • 3:28 - 3:30
    texniki cəhətdən dərin bir şey etmələri deyil.
  • 3:30 - 3:32
    Kampl Sop-un marketinq şöbəsi artıq eyni
  • 3:32 - 3:37
    dərəcədə dərin bir şey etmişdi,
  • 3:37 - 3:41
    onlar dünyaya bir az fərqli şəkildə baxan və bunu vurğulayan insanlar idi.
  • 3:41 - 3:42
    .
  • 3:42 - 3:47
    Uorhol həm də məktəbinizdəki pranksterin
  • 3:47 - 3:50
    verdiyi sualları vermək üçün çox çalışır.
  • 3:50 - 3:53
    Deyir, bu sənət ola bilərmi?
  • 3:53 - 3:54
    O, çox israrlıdır.
  • 3:54 - 3:56
    Bir anlıq rəsmə diqqətlə baxın.
  • 3:56 - 3:59
    Bu, onun həqiqətən çəkdiyi son rəsmlərdən biridir.
  • 3:59 - 4:02
    O, Kemplinin xəttatlığını müəyyən etdi
  • 4:02 - 4:06
    o, yuxarıdakı bankanın əksini göstərdi.
  • 4:06 - 4:09
    Amma sonra dayandı və dedi ki, mən flör dö li-ni boyamaq istəmirəm.
  • 4:09 - 4:12
    Aşağıda o kiçik flör dö li-ni görürsünüz.
  • 4:12 - 4:13
    Mən bunları çəkmək istəmirəm.
  • 4:13 - 4:15
    O, əslində onlardan hazırlanmış kiçik bir rezin möhürə sahib idi
  • 4:15 - 4:18
    və onları mexaniki şəkildə yerləşdirdi.
  • 4:18 - 4:20
    Onda rəssamın mən onu çəkmək
  • 4:20 - 4:22
    belə istəmirəm deməsi nə deməkdir?
  • 4:22 - 4:25
    Mən sadəcə bunu asanlaşdırmaq üçün mexaniki bir proses tapacağam.
  • 4:25 - 4:27
    Məncə, Uorhol, çox vacib bir şey edir - o,
  • 4:27 - 4:29
    bizim necə istehsal etdiyimizi,
  • 4:29 - 4:32
    dünyamızı necə qurduğumuzu əks etdirir.
  • 4:32 - 4:35
    Özümüzü əhatə etdiyimiz şeyləri düşünün,
  • 4:35 - 4:38
    demək olar ki, hər şey bir fabrikdə hazırlanmışdır.
  • 4:38 - 4:40
    Artıq dünyada qeyri-adi heç nə yoxdur.
  • 4:40 - 4:43
    Bu, bizim adətən gözəl hesab etdiyimiz dünya deyil.
  • 4:43 - 4:46
    Bilmirəm, hərdən mənə elə gəlir, səhvim varsa düzəldin,
  • 4:46 - 4:50
    Uorholun verdiyi bu qərar maraqlı və ya möhtəşəmdir,
  • 4:50 - 4:54
    sonra insanlar onun böyüklüyünə haqq qazandırmaq üçün onun şeylərini şərh edəcəklər.
  • 4:54 - 4:58
    Baxın, o, çəkmək əvəzinə printerdən istifadə etdi ki,
  • 4:58 - 5:02
    bu da sənaye və ya buna bənzər bir şeyi əks etdirdiyini göstərir,
  • 5:02 - 5:04
    amma bunu başqa cür etsəydi, əllə
  • 5:04 - 5:08
    və ya dirsəklə çəksəydi, ya da barmağı ilə, ya da başqa cür çəksəydi,
  • 5:08 - 5:10
    insanlar "Oh, bu heyrətamiz deyilmi" deyəcəkdi, çünki biz adətən
  • 5:10 - 5:13
    belə şeylərin maşında çap etdirildiyini görürük, lakin o, bunu öz əlləri ilə etdi.
  • 5:13 - 5:17
    Sizcə bu nə dərəcədə doğrudur, yoxsa mən arsızam?
  • 5:17 - 5:21
    Xeyr, hesab edirəm ki, müəyyən dərəcədə arsızlığın dəyəri var
  • 5:21 - 5:25
    və mən düşünürəm ki, biz avanqard sənətkar
  • 5:25 - 5:27
    olmağın nə demək olduğu haqqında danışırıq?
  • 5:27 - 5:29
    İncəsənətin dilini bir növ dəyişdirmək
  • 5:29 - 5:34
    və incəsənətin tarixi anımızla birbaşa və orijinal şəkildə
  • 5:34 - 5:36
    əlaqəli yollarını tapmağa çalışmaq nə deməkdir?
  • 5:36 - 5:38
    Bu barədə danışmaq mənim üçün asan ola bilər,
  • 5:38 - 5:43
    çünki rəsm dərsində 5-ci sinifdə oxuyanda buna baxdığımı xatırlayıram,
  • 5:43 - 5:48
    Endi Uorhol və onun etdikləri ona görə də indi o qədər də unikal görünmür,
  • 5:48 - 5:51
    amma 62-ci ildə Uorholun həqiqətən diqqətəlayiq olduğunu eşitdim,
  • 5:51 - 5:53
    çünki o, həqiqətən insanları düşünməyə vadar edirdi.
  • 5:53 - 5:58
    Məncə, 1962-ci ildə Uorhol təsviri sənət hesab edə biləcəyimiz
  • 5:58 - 6:03
    çərçivəyə tamamilə uyğun olmayan mövzular axtarırdı.
  • 6:03 - 6:04
    Onun müasirlərindən biri olan Roy Lixtenşteyndən
  • 6:04 - 6:07
    pop sənətinin nə olduğu soruşulanda cavabında dedi:
  • 6:07 - 6:10
    "Biz o qədər sadə, o qədər adi olan əşyalar axtarırdıq ki,
  • 6:10 - 6:14
    heç kim bunun həqiqətən sənət olduğuna inana bilməzdi".
  • 6:14 - 6:16
    Düşünürəm ki, siz haqlısınız və indi bu, vizual mədəniyyətimizin
  • 6:16 - 6:20
    elə bir hissəsidir ki, biz ona baxanda dərhal qəbul edə bilirik.
  • 6:20 - 6:23
    Amma məncə, bunun nə qədər heyrətamiz
  • 6:23 - 6:26
    və radikal olduğunu xatırlamaq çox maraqlıdır.
  • 6:26 - 6:27
    .
  • 6:27 - 6:29
    Görünür, bunda böyük potensial var,
  • 6:29 - 6:32
    bu, başqa məqsədlər üçün,
  • 6:32 - 6:36
    kommersiya məqsədləri üçün yaradılan psevdo-sənətdir,
  • 6:36 - 6:39
    amma bunu həqiqətən işıqlandırdığınız kimi işıqlandırsanız...
  • 6:39 - 6:43
    Sizcə bu maneəni sənətə çevirirmi?
  • 6:43 - 6:45
    Öncə də qeyd etdiyiniz kimi,
  • 6:45 - 6:48
    indi kimsə bunu etsəydi, bu, heç də orijinal görünməzdi.
  • 6:48 - 6:50
    .
  • 6:50 - 6:54
    Düşünürəm ki, bu, mədəniyyətimizdə dünyaya yeni bir şəkildə baxmağımız üçün
  • 6:54 - 6:57
    yollar tapmağın nə qədər çətin olduğunu vurğulayır.
  • 6:57 - 6:59
    .
  • 6:59 - 7:06
    (piano ifa edir)
Title:
Andy Warhol, Campbell's Soup Cans: Why is this Art?
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:09

Azerbaijani subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions