รังสีมีอันตรายหรือเปล่า - แมท แอนติโคล (Matt Anticole)
-
0:06 - 0:08เมื่อเราได้ยินคำว่ารังสี
-
0:08 - 0:13มันชวนให้คิดถึงการระเบิดครั้งยิ่งใหญ่
และการกลายพันธ์ุที่น่ากลัว -
0:13 - 0:15แต่นั่นไม่ใช่ทั้งหมด
-
0:15 - 0:17รังสียังมีอยู่ในสายรุ้ง
-
0:17 - 0:20และเอ็กซ์-เรย์ที่หมอใช้ตรวจเรา
-
0:20 - 0:22แล้วจริง ๆ แล้วมันคืออะไร
-
0:22 - 0:25และเราควรเป็นกังวลถึงผลของมันมากแค่ไหน
-
0:25 - 0:28คำตอบต้องเริ่มมาจากความเข้าใจ
ต่อคำว่ารังสี -
0:28 - 0:32ที่ใช้อธิบายปรากฏการณ์ทางวิทยาศาสตร์
สองอย่างที่แตกต่างกัน -
0:32 - 0:34คือ รังสีแม่เหล็กไฟฟ้า
-
0:34 - 0:36และรังสีนิวเคลียร์
-
0:36 - 0:40รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นพลังงานบริสุทธิ์
-
0:40 - 0:44ที่ประกอบด้วยการมีปฏิสัมพันธ์กัน
ของคลื่นไฟฟ้าและแม่เหล็ก -
0:44 - 0:46ที่กวัดแกว่งไปในอากาศ
-
0:46 - 0:48เมื่อคลื่นเหล่านี้แกว่งเร็วขึ้น
-
0:48 - 0:50พวกมันจะมีพลังงานมากขึ้น
-
0:50 - 0:53ที่ระดับต่ำ รังสีเหล่านี้ ได้แก่ คลื่นวิทยุ
-
0:53 - 0:54รังสีอินฟาเรด
-
0:54 - 0:56และแสงที่เรามองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
-
0:56 - 0:58ที่ระดับสูง ได้แก่ รังสีอัลตราไวโอเลต
-
0:58 - 0:59รังสีเอ็กซ์-เรย์
-
0:59 - 1:01และรังสีแกมม่า
-
1:01 - 1:06โลกในยุคปัจจุบันพึ่งพาการส่ง
และการรับสัญญาณรังสีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า -
1:06 - 1:10เราอาจต้องดาวน์โหลดอีเมล
เข้ามาในโทรศัพท์ด้วยคลื่นวิทยุ -
1:10 - 1:12เพื่อเปิดภาพถ่ายเอ็กซ์-เรย์
-
1:12 - 1:17ซึ่งเราสามารถเห็นได้
เพราะว่าจอภาพนั้นปล่อยแสงที่เรามองเห็นได้ -
1:17 - 1:19แต่สำหรับรังสีนิวเคลียร์นั้น
-
1:19 - 1:21มันเกิดจากนิวเคลียสระดับอะตอม
-
1:21 - 1:26ที่โปรตอนทั้งหลายไล่กันและกัน
เนื่องจากพวกมันมีประจุบวกเหมือนกัน -
1:26 - 1:29ปรากฏการณ์นี้เป็นที่รู้กันว่า
มีแรงนิวเคลียร์สูง -
1:29 - 1:31ยากต่อการเอาชนะแรงผลักนี้
-
1:31 - 1:34และทำให้นิวเคลียสยึดติดอยู่ด้วยกัน
-
1:34 - 1:37อย่างไรก็ดี บางส่วนประกอบ
ของโปรตอนและนิวตรอน -
1:37 - 1:39ที่รู้จักกันในชื่อ ไอโซโทป
-
1:39 - 1:41มีความไม่เสถียร
-
1:41 - 1:43หรือมีกัมมันตรังสี
-
1:43 - 1:46พวกมันปล่อยสสาร และ/หรือ พลังงาน
ออกมาอย่างสุ่ม -
1:46 - 1:48ที่เรียกกันว่า รังสีนิวเคลียร์
-
1:48 - 1:50เพื่อจะทำให้มีความเสถียรมากขึ้น
-
1:50 - 1:54รังสีนิวเคลียร์ที่มาจากแหล่งธรรมชาติ
อย่าง เรดอน -
1:54 - 1:57ก๊าซที่พัดขึ้นจากพื้น
-
1:57 - 2:00เรายังกลั่นแร่กัมมันตรังสี
ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ -
2:00 - 2:03เพื่อใช้เป็นพลังงาน
โรงงานไฟฟ้านิวเคลียร์ -
2:03 - 2:08แม้แต่กล้วยก็ยังมีโพแทสเซียมไอโซโทป
ที่มีกัมมันตรังสีในปริมาณเล็กน้อย -
2:08 - 2:11ฉะนั้น ถ้าเราอยู่ในโลกของรังสี
-
2:11 - 2:14เราจะหลีกเลี่ยงอันตรายจากมันได้อย่างไร
-
2:14 - 2:17ก่อนอื่น รังสีทั้งหมดไม่ได้เป็นอันตราย
-
2:17 - 2:23รังสีจะก่อให้เกิดความเสี่ยง เมื่อมันชน
อิเล็กตรอนของอะตอมให้แยกออกจากกัน -
2:23 - 2:26กระบวนการที่ว่านี้สามารถทำลายดีเอ็นเอ
-
2:26 - 2:29มันเป็นที่รู้จักในชื่อ รังสีก่อประจุ
-
2:29 - 2:33เพราะว่าอะตอมที่เสียหรือได้อิเล็กตรอน
เรียกว่าประจุ -
2:33 - 2:36รังสีนิวเคลียร์ทั้งหมดเป็นรังสีก่อประจุ
-
2:36 - 2:41ในขณะที่รังสีพลังงานแม่เหล็กไฟฟ้า
ที่มีพลังงานสูงเท่านั้นที่เป็นรังสีก่อประจุ -
2:41 - 2:42นั่นรวมถึงรังสีแกมม่า
-
2:42 - 2:43เอ็กซ์-เรย์
-
2:43 - 2:46และอัลตราไวโอเล็ตที่มีพลังงานสูง
-
2:46 - 2:49นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไม
เพื่อเป็นการระวังระหว่างเอ็กซ์-เรย์ -
2:49 - 2:53หมอจึงป้องกันร่างกาย
ส่วนที่พวกเขาไม่ต้องการทำการศึกษา -
2:53 - 2:56และทำไมคนที่ไปชายหาด
จึงต้องทายากันแดด -
2:56 - 3:01เมื่อเปรียบเทียบ โทรศัพท์มือถือและไมโครเวป
ทำงานด้วยพลังงานที่ต่ำ -
3:01 - 3:05ฉะนั้น การใช้มันจึงไม่มีความเสี่ยง
ที่มาจากรังสีก่อประจุ -
3:05 - 3:09ความเสี่ยงมากที่สุดต่อสุขภาพ
ที่เกิดจากการสัมผัสรังสีก่อประจุ -
3:09 - 3:12มากเกินไปในเวลาอันสั้น
-
3:12 - 3:14ยังเป็นที่รู้จักกันในชื่อว่า
การสัมผัสอย่างเฉียบพลัน -
3:14 - 3:19การสัมผัสอย่างเฉียบพลันทำให้ร่างกาย
ไม่สามารถซ่อมแซมส่วนที่ถูกทำลายได้ทัน -
3:19 - 3:21มันสามารถกระตุ้นให้เกิดมะเร็ง
-
3:21 - 3:22การเสื่อมหน้าที่ระดับเซลล์
-
3:22 - 3:25และความเสี่ยงที่จะเสียชีวิต
-
3:25 - 3:27โชคดี ที่การสัมผัสอย่างเฉียบพลัน
เกิดขึ้นได้ยาก -
3:27 - 3:32แต่เรายังสัมผัสกับรังสีก่อประจุ
ในระดับต่ำ ๆ เป็นประจำทุกวัน -
3:32 - 3:35จากแหล่งตามธรรมชาติ
และที่สร้างโดยมนุษย์ -
3:35 - 3:39นักวิทยาศาสตร์ประสบปัญหามาก
ในการวัดความเสี่ยงเหล่านี้ -
3:39 - 3:43ร่ายกายของคุณมักซ่อมแซมส่วนเล็ก ๆ
ที่เสียหายจากรังสีก่อประจุ -
3:43 - 3:44และถ้ามันทำไม่ได้
-
3:44 - 3:49ผลจากการทำลายนั้นอาจไม่แสดงออกมา
เป็นเวลานานเป็นทศวรรษหรือนานกว่านั้น -
3:49 - 3:52วิธีการหนึ่งที่นักวิทยาศาสตร์
ใช้เปรียบเทียบการสัมผัสรังสีก่อประจุ -
3:52 - 3:54คือหน่วยที่เรียกว่า ซีเวิร์ต
-
3:54 - 3:59การสัมผัสอย่างเฉียบพลันต่อหนึ่งซีเวิร์ต
จะทำให้เกิดการมึนงงภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง -
3:59 - 4:02และสี่ซีเวิร์ตอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
-
4:02 - 4:06อย่างไรก็ดี การสัมผัสในชีวิตประจำวัน
อยู่ในระดับที่ต่ำกว่านั้นมาก -
4:06 - 4:10โดยเฉลี่ย คนจะได้รับรังสี 6.2 มิลลิซีเวิร์ต
-
4:10 - 4:13จากทุก ๆ แหล่ง ในหนึ่งปี
-
4:13 - 4:15ราว ๆ หนึ่งในสามเป็นเรดอน
-
4:15 - 4:18คุณจะได้รับรังสีเพียงแค่ห้าไมโครซีเวิร์ต
ในแต่ละครั้งที่คุณเอ็กเรย์ฟัน -
4:18 - 4:21คุณจึงต้องทำอย่างนั้นมากกว่า 1200 ครั้ง
-
4:21 - 4:23ถึงจะได้รับรังสีต่อปีมากเกินไป
-
4:23 - 4:24และจำกล้วยนั่นได้ไหม
-
4:24 - 4:27ถ้าคุณสามารถที่จะดูดซับรังสีทั้งหมด
ที่มาจากกล้วยได้ -
4:27 - 4:32คุณจะต้องใช้เวลาถึง 170 วัน
ถึงจะได้รับรังสีในระดับที่กำหนดต่อไป -
4:32 - 4:35เราอยู่ในโลกของรังสี
-
4:35 - 4:38อย่างไรก็ดี รังสีส่วนใหญ่ไม่ใช่รังสีก่อประจุ
-
4:38 - 4:40สำหรับรังสีก่อประจุ
-
4:40 - 4:43ตามปกติเราสัมผัสมันน้อยมาก
-
4:43 - 4:45และทางเลือกอย่าง
การตรวจระดับเรดอนในบ้าน -
4:45 - 4:47และการทายากันแดด
-
4:47 - 4:50สามารถช่วยลดความเสี่ยง
ที่อาจมีต่อสุขภาพได้ -
4:50 - 4:53มารี คูรี
หนึ่งในผู้บุกเบิกด้านรังสี -
4:53 - 4:56สรุปความท้าทายในเรื่องนี้ไว้ว่า
-
4:56 - 5:00"ไม่มีอะไรในชีวิตที่จะต้องกลัว
มันก็แค่ต้องทำความเข้าใจก็เท่านั้นเอง -
5:00 - 5:05ทีนี้ก็ถึงเวลาแล้วที่เราจะเข้าใจให้มากขึ้น
เพื่อเราจะได้กลัวให้น้อยลง"
- Title:
- รังสีมีอันตรายหรือเปล่า - แมท แอนติโคล (Matt Anticole)
- Speaker:
- Matt Anticole
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มที่: http://ed.ted.com/lessons/is-radiation-dangerous-matt-anticole
เมื่อเราได้ยินคำว่ารังสี มันชวนให้คิดถึงการระเบิดครั้งยิ่งใหญ่และการกลายพันธ์ุที่น่ากลัว แต่นั่นไม่ใช่ทั้งหมด -- รังสียังมีอยู่ในสายรุ้งและเอ็กซ์-เรย์ที่หมอใช้ตรวจเรา แล้วจริง ๆ แล้วมันคืออะไร และเราควรเป็นกังวลถึงผลของมันมากแค่ไหน แมท แอนติโคล อธิบายถึงรังสีชนิดต่าง ๆ
บทเรียนโดย Matt Anticole, แอนิเมชันโดย Tinmouse Animation Studio
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:21
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
Rawee Ma accepted Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Rawee Ma declined Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Rawee Ma edited Thai subtitles for Is radiation dangerous? | |
|
|
Rawee Ma edited Thai subtitles for Is radiation dangerous? |