Nima uchun biz qumursqalarni iste'mol qilmaymiz?

Bizning ovqatimiz do'kondan keladi, to'g'rimi? Yo'q, aniq emas. Ushbu sarguzashtimiz davomida biz nima iste'mol qilayotganimizni o'rganamiz va parhezimizning atrof-muhitga bo'lgan ta'siri haqida bilib olamiz. Shuningdek, biz oziq-ovqat tizimimizda hasharotlarning ajablanarli rolini ham ko'ramiz. (Ular bizning ovqatimizning 1/3 qismini changlatadilar va o'qituvchi Emma Brays bizga ularning aslida juda mazali va oqsil miqdoriga boy ekanligini ko'rsatib beradi!)

[Nega biz qumursqalarni
yemaymiz?]

Asrlar davomida odamlar hasharotlarni,
qo'ng'izlardan

tortib kapalak qurti,

chigirtkalar-u termitlar va

ninachilargacha iste'mol qilishgan.

Bu amaliyotning hatto nomi ham bor:

entomofagiya.

Ilk ovchilar, balki, buni
oqsillarga boy hasharotlar bilan

oziqlanuvchi va ularga
ergashuvchi hayvonlardan o'rganishgandir.

Biz rivojlanib, hasharotlar bizning
parhez an'analarimizga aylanganida,

ular asosiy oziq-ovqat va
noziklikning rolini bajardilar.

Qadimgi Yunonistonda sikadalarga
hashamatli taom sifatida qaralgan.

Va hatto Rimliklar ham qo'ng'iz
lichinkalarini g'ayrioddiy deb topganlar.

Nega biz qumursqalarga
bo'lgan ehtiyojimizni

yo'qotdik? Bunday
cheklanishimizning sababi tarixga borib

taqaladi va bu voqea, ehtimol

miloddan avvalgi 10000 - yilda
O'rta Sharqda

qishloq xo'jaligining asosiy

vatani bo'lgan
Fertil Crescent da boshlanadi.

O'sha vaqtlarda ko'chmanchi bo'lgan ajdod-
larimiz Crescent ga joylasha boshlashdi.

Va ular yerda ekinlarni yetishtirish
va hayvonlarni xonakilashtirishni

o'rgangan vaqtda, qarashlar

o'zgarib, bu Yevropa, umuman G'arbiy
dunyoning yarimiga yetib borgan.

Dehqonchilik boshlanganda,

odamlar hasharotlarni hosilni
yo'q qiladigan zararkunandalarga

aylantirgan bo'lishi mumkin.

Aholi ko'payib, G'arb shaharlashgan,

o'tmishdagi oziq izlash
muammolari ham susaydi.

Odamlar shunchaki hasharotga
boy tarixni unutdilar.

Bugun entomofagiya bilan
tanish bo'lmaganlarga qumursqa

shunchaki qichima
uyg'otuvchidir.

Ular bizning ovqatimizga qo'nadi,
tishlaydi va zararlantiradi.

Biz ular bilan bog'liq
bo'lgan "achchiq omil" ni

his qilamiz va hasharotlarni
pishirishdan jirkanamiz.

Deyarli 2000 hasharot turlari
oziq-ovqatga aylanib,

dunyo bo'ylab ikki milliard odam uchun

kundalik ovqatlanishning
katta qismini tashkil etadi.

Tropik mamlakatlar hasharotlarni
sevib iste'mol qiluvchilardir,

chunki madaniy tomondan
bu qabul qilingan.

Ushbu mintaqalarda tarqalgan turlar
yirik va xilma-xil bo'lib,

ularni yig'ib olishni
osonlashtiruvchi guruh yoki

to'da bo'lish
tendentsiyasiga ega.

Janubi-Sharqiy Osiyodagi Kambodjani

olaylik, u yerda ulkan
tarantulalar yig'iladi,

qovuriladi va bozorlarda sotiladi.

Afrikaning janubida

suvli mopan qurti parhez mahsulotidir,

achchiq sousga solingan yoki

quritilgan va tuzlangan
holda iste'mol qilinadi.

Meksikada esa to'g'ralgan jumililar
sarimsoq, limon va tuz bilan qovuriladi.

Qumursqalarni to'liq
iste'mol qilish uchun

ovqatni tayyorlash yoki un, kukun va
xamirga qo'shish mumkin.

Ammo barchasi ta'mga bog'liq emas.

Bu salomatlik uchun zarur.

Olimlar entomofagiya rivojlanayotgan
mamlakatlar uchun oziq-ovqat masalasida

iqtisodiy jihatdan samarali
yechim bo'lishi mumkin deyishadi

Hasharotlarda 80% gacha
protein mavjud, va ular

organizmning hayotiy muhim tarkibiy

qismlari bo'lib, katta
energiyaga ega yog', tola,

vitaminlar va minerallar
singari mikroelementlarga ega.

Bilasizmi, ko'pchilik yeyish mumkin
bo'lgan hasharotlar tarkibi

mol go'shti bilan bir xil miqdorda
yoki undan ko'proq mineral

temir moddasiga ega. Temir tanqisligini
hozirgi kunda dunyodagi eng keng tarqalgan

oziqlanish muammosi deb hisoblasak,
ular ulkan, foydalanilmagan manba emasmi?

Taom qurtlari yana bir to'yimli misoldir.

Sariq qo'ng'iz lichinkalari vatani
Amerikada ularni yetishtirish oson.

Ularning tarkibi vitaminlarga boy,

foydali minerallar ko'p,

hattoki, deyarli 50 foizgacha
oqsil bo'lishi mumkin,

ya'ni hu mol go'shti tarkibidagi
miqdor bilan teng.

Uni pishirish uchun shunchaki
sariyog' va tuzga soling

yoki qovurdoq va sho'rlangan gazak
uchun shokolad seping.

"Yoqimsiz omil"dagi
yengish kerak bo'lgan

narsa, ovqatlanish va
ta'mga ega bo'lish.

Hasharotlar mazali
bo'lishi mumkin.

Taom qurtlari qovurilgan
yong'oqqa kabidir.

Chigirtkalar qisqichbaqalarga
o'xshaydi.

Kriketlarda, ba'zi odamlar aytadiki,
popkorn xushbo'yligi bor.

Hasharotlarni oziq-ovqat uchun
yetishtirish, shuningdek, chorvachilik

fermalariga qaraganda kamroq

ekologik ta'sirga ega, chunki
hasharotlar juda kam issiqxona

gazini chiqaradi va kam joy,
suv va oziq-ovqat sarflaydi.

Ijtimoiy-iqtisodiy tomondan,
hasharot ta'minoti

rivojlanayotgan davlatlardagi odamlarni

rivojlantirishi mumkin,
chunki hasharot fermalari

kichik hajmli, yuqori mahsuldor va saqlash
uchun arzon bo'lishi ham mumkin.

Hasharotlarni chorva mollari
uchun barqaror oziq-ovqat mahsulotlariga

aylantirish, o'simlik polizlari
kabi organik

chiqindilarda yetishtirish

mumkin, aks holda
chiqindixonalarda chirishi mumkin.

Ochlikni his qilmayapsizmi?

Bir likopcha qovurilgan kriket bilan
duch kelgan odamlarning aksariyati bugun

ham oyoqlari va sezgichlari tish orasida
qolishini tasavvur qilib, chekinishadi.

Omar haqida bir o'ylang.

Bu deyarli oyoqlari va sezgichlari
bo'lgan ulkan hasharotdir,

ular ilgari oddiy, jirkanch oziq-ovqat
sifatida qabul qilingan.

Hozirda, omar - bu nafosat.

Xuddi shu paradigma o'zgarishi
sodir bo'lishi mumkinmi?

Xullas, sinab ko'ring!

Uni og'zingizga soling va

qarsillashidan lazzatlaning.