3 τρόποι να εξασκηθείτε στην ευγένεια

Τι σημαίνει να είναι κανείς ευγενικός; Ο δημοσιογράφος Στίβεν Πέτροου ψάχνει απαντήσεις στην αρχική σημασία της λέξης, δείχνοντας γιατί η ευγένεια δεν θα έπρεπε να απορρίπτεται ως πολιτική ορθότητα που καταπνίγει τη συζήτηση ή λογοκρισία. Μάθετε τρεις τρόπους που μπορούμε να δουλέψουμε ο καθένας μας για να είμαστε πιο ευγενικοί -- και να ξεκινήσουμε να μιλάμε για τις διαφορές μας με σεβασμό.

Θα ήθελα να ξεκινήσω λέγοντας
δύο πράγματα για μένα

πριν περάσω στην πλήρη ομιλία μου.

Το πρώτο είναι ότι γράφω
για τρόπους και ευγένεια

πάνω από 20 χρόνια,

ως συγγραφέας και αρθρογράφος περιοδικών.

Το δεύτερο είναι,

οι φίλοι μου ξέρουν να είναι επιφυλακτικοί
στο να με προσκαλέσουν για δείπνο

καθώς όποια απρέπεια συμβαίνει στο τραπέζι

πιθανόν να καταλήξει σε επίπληξη.

(Γέλια)

Γι' αυτό, παρακολουθώ, βλέπω εκεί πίσω
και έχω μάτια και στην πλάτη.

(Γέλια)

Μιλώντας για φιλικά γεύματα,

θέλω να σας πάω πίσω στο 2015
και σε ένα δείπνο που είχα πάει.

Για να το προσδιορίσω,

ήταν όταν πρωτοεκδηλωνόταν
η Κέιτλιν Τζένερ,

αποποιώντας την ταυτότητά της
ως Καρντάσιαν

και προχωρώντας στη ζωή της
ως τρανσέξουαλ ακτιβίστρια.

Έγραψα μια στήλη τότε
στο περιοδικό People,

μιλώντας για τη σημασία των ονομάτων

και πώς τα ονόματα αποτελούν
την ταυτότητά μας.

Και πως με το να κάνουμε κατάχρηση
ή μη χρήση μας εξαλείφει με κάποιον τρόπο.

Και ιδιαίτερα με την Κέιτλιν Τζένερ,

μίλησα για την Κέιτλιν,
αλλά και για τη χρήση των αντωνυμιών της.

Τις δικές της.

Είμαι λοιπόν σ' αυτό το δείπνο --
όλα ήταν τέλεια --

όταν την οικοδέσποινα την πιάνει
παραλήρημα για την Κέιτλιν Τζένερ.

Και λέει ότι δείχνει ασέβεια
προς την Κέιτλιν Τζένερ

να την αναγκάζουν να χρησιμοποιεί
νέο όνομα και τις νέες αυτές αντωνυμίες.

Δεν μασάει τα λόγια της,

και την ακούω, και επειδή κάνω διαλογισμό,

πήρα την ιερή μου παύση πριν απαντήσω.

(Γέλια)

Και της υπενθύμισα, πως όταν παντρεύτηκε,

άλλαξε το όνομά της,

και πήρε το όνομα του συζύγου της.

Αυτό το όνομα χρησιμοποιούμε όλοι σήμερα.

Και όχι απλά επειδή είναι το νόμιμο όνομα,

αλλά επειδή δείχνουμε σεβασμό.

Παρομοίως για την δις Τζένερ.

Ήταν ανένδοτη και δεν μιλούσαμε για καιρό.

(Γέλια)

Έτσι...

Είμαι γνωστός ως
ο Υπέρμαχος της ευγένειας.

Και πιθανόν είναι μια λέξη
που δεν γνωρίζετε.

Δεν ανήκει στην κοινή διάλεκτο

και προέρχεται από τα Λατινικά
και τα Γαλλικά,

και σημαίνει ένα άτομο που προσπαθεί
να ζήσει με βάση έναν ηθικό κώδικα,

που προσπαθεί να είναι καλός πολίτης.

Η λέξη «ευγένεια» προέρχεται από αυτό

και ο αρχικός ορισμός της ευγένειας

είναι πολίτες, πρόθυμοι
να προσφέρουν για το καλό της πόλης,

για το κοινό καλό, για το ευρύτερο καλό.

Σε αυτή την ομιλία,

θα μάθετε τρεις νέους τρόπους
να είστε ευγενικοί, ελπίζω,

κι αυτό θα είναι σύμφωνα
με τον αρχικό ορισμό της ευγένειας.

Το πρώτο μου πρόβλημα είναι:

η ευγένεια είναι μια απαρχαιωμένη λέξη.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι:

η ευγένεια έχει αρνητικό πρόσημο
σε αυτή τη χώρα.

Κι αυτό είτε αν έχετε δεξιές
είτε αριστερές πολιτικές τάσεις.

Εν μέρει οφείλεται στο ότι στις μέρες μας
η ευγένεια εξισώνεται με την ευπρέπεια,

με την τυπική ευγένεια,
την τυπική συμπεριφορά.

Έχουμε απομακρυνθεί από την ιδέα
της αγωγής του πολίτη.

Θα ξεκινήσω μιλώντας σας λίγο
για τους φίλους μου στη δεξιά,

που έχουν συνδυάσει την ευγένεια
με αυτό που αποκαλούν πολιτική ορθότητα.

Και για αυτούς, μηνύματα για ευγένεια

μοιάζουν πολύ με αυτό που έγραψε
ο Τζορτζ Όργουελ στο «1984» --

την ονόμασε «καινογλώσσα».

Αυτό ήταν μια προσπάθεια
να αλλάξουμε τον τρόπο ομιλίας μας

αλλάζοντας με τη βία τη γλώσσα
που χρησιμοποιούμε.

Για να αλλάξουμε τις ιδέες μας
αλλάζοντας τη σημασία των λέξεων.

Νομίζω η οικοδέσποινα του δείπνου
ίσως να είχε αυτό στο μυαλό της

προκαλώντας της σύγχυση.

Εγώ πρώτα προσωπικά κατάλαβα, πάντως,

το θέμα της δεξιάς με την ευγένεια

όταν έγραψα για τον τότε
υποψήφιο Ντόναλντ Τραμπ.

Κι αυτός είχε πει απλώς

πως δεν είχε χρόνο
για πλήρη πολιτική ορθότητα

και πίστευε πως ούτε η χώρα είχε.

Εγώ το πήρα κατάκαρδα, ήταν πολύ --

Το κοινό το συζήτησε πολύ
στο διαδίκτυο, όπως φαντάζεστε.

Υπήρχαν χιλιάδες απαντήσεις,
και αυτή μου έκανε ξεχωριστή εντύπωση

επειδή ήταν αντιπροσωπευτική:

«Η πολιτική ορθότητα
είναι ένα παθολογικό σύστημα

όπου επιτρέπει στους φιλελεύθερους
να κυριαρχούν στη συζήτηση,

να χαρακτηρίζουν, να δαιμονοποιούν
και να φιμώνουν την αντιπολίτευση».

Έτσι πιστεύω, πως για τη δεξιά,
η ευγένεια μεταφράζεται σε λογοκρισία.

Αυτή λοιπόν είναι η δεξιά.

Και τώρα οι φίλοι μου από την αριστερά
έχουν κι αυτοί πρόβλημα με αυτό.

Για παράδειγμα, έχουμε αυτούς

που έχουν παρενοχλήσει στελέχη του Τραμπ

που υποστηρίζουν
το συνοριακό τείχος του προέδρου.

Τους έχουν αποκαλέσει
αγενείς και ελεεινούς,

τους έχουν αποκαλέσει χειρότερα.

Μετά από ένα τέτοιο περιστατικό πέρυσι,

ακόμα και η Washington Post --

ξέρετε, η αριστερίζουσα εφημερίδα --

σε άρθρο της τάχθηκε υπέρ της ευπρέπειας.

Και υποστήριξαν πως τα στελέχη
πρέπει να μπορούν να δειπνούν εν ειρήνη.

Χμ.

«Tο τείχος είναι η πραγματική αγένεια εδώ.

η ρίψη δακρυγόνων στα παιδιά,
ο διαχωρισμός των οικογενειών».

Αυτό υποστηρίζουν οι διαδηλωτές.

Φανταστείτε αν τασσόμασταν,
σε αυτή τη χώρα,

υπέρ της ευπρέπειας και της αβρότητας
σε όλη την ιστορία μας.

Θυμάμαι τώρα τις σουφραζέτες.

Διαδήλωσαν και έκαναν μπλόκα.

Τιμωρήθηκαν, συνελήφθησαν

για την επιδίωξη της γυναικείας ψήφου
τη δεκαετία του 1920.

Θυμάμαι επίσης τον αιδεσιμότατο
Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ,

τον πατέρα της αμερικανικής
ειρηνιστικής πολιτικής ανυπακοής.

Χαρακτηρίστηκε ανάγωγος στην προώθηση
της φυλετικής και οικονομικής δικαιοσύνης.

Έτσι νομίζω έχετε μια ιδέα

γιατί η ευγένεια έχει γίνει εδώ
ένα πρόβλημα, μια κακή λέξη.

Αυτό αποκλείει τυχόν διαφωνίες
και την έκφραση της άποψής μας;

Φυσικά και όχι.

Πρόσφατα μίλησα
με τη Δρ Κάρολιν Λουκενσμάιερ.

Θεωρείται η γκουρού
της ευγένειας σε αυτή τη χώρα

και διευθυντικό στέλεχος ενός φορέα

που ονομάζεται Εθνικό
Ινστιτούτο Πολιτικού Λόγου.

Και μου είπε,

«Ευγένεια δεν σημαίνει καθησυχασμός
ή αποφυγή σημαντικών διαφορών.

Σημαίνει να ακούμε και να μιλάμε
για αυτές τις διαφορές με σεβασμό».

Σε μια υγιή δημοκρατία,
οφείλουμε να το κάνουμε.

Και αυτό το ονομάζω, συμμετοχή με σεβασμό.

Ωστόσο ο πολιτικός λόγος χρειάζεται
επίσης κανόνες, χρειάζεται όρια.

Για παράδειγμα, υπάρχει διαφορά

μεταξύ της γλώσσας που είναι
απλώς αγενής ή υποτιμητική,

και του λόγου που ξυπνά μίσος
και μισαλλοδοξία.

Συγκεκριμένα ομάδων.

Και σκέφτομαι φυλετικές
και εθνικές ομάδες,

Σκέφτομαι τη ΛΟΑΤΚ κοινότητα.

Σκέφτομαι τα άτομα με αναπηρία.

Εμείς, οι μη μου άπτου το ονομάζουμε
«ρητορική μίσους».

Και η ρητορική μίσους
μπορεί να οδηγήσει στη βία.

Έτσι, μέχρι αυτό το σημείο,
το φθινόπωρο του 2018,

έγραψα μια στήλη
για τη Δρ Κριστίν Μπλάζι Φορντ.

Ίσως να τη θυμάστε,

κατηγόρησε και αυτή τον υποψήφιο
του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Μπρετ Κάβανο

για σεξουαλική κακοποίηση.

Και ανάμεσα στις απαντήσεις,

έλαβα αυτό το μήνυμα,
ένα προσωπικό μήνυμα,

που μπορείτε να δείτε εδώ στην παρουσίαση.

Έχει διαγραφεί μεγάλο μέρος του.

(Γέλια)

Αυτό το μήνυμα έπιανε 50 λέξεις.
10 από αυτές ήταν η λέξη από «γ».

Χαρακτηρίστηκαν και οι Δημοκρατικοί,
και ο πρόδερος Ομπάμα

και αναφέρθηκαν σε εμένα
με πραγματικά χυδαίο και άξεστο τρόπο.

Υπήρχε ρητή απειλή σε αυτό το μήνυμα,

και γι' αυτό οι συντάκτες στην Post
το έστειλαν στις αρχές.

Ήρθε λίγο πριν τις βομβιστικές επιθέσεις
σε άλλα μέσα ενημέρωσης,

έτσι όλοι ήταν σε επιφυλακή εκεί.

Και σε μεγαλύτερη κλίμακα,
πριν λίγους μήνες,

πέντε υπάλληλοι σκοτώθηκαν
σε εφημερίδα του Μέριλαντ.

Πυροβολήθηκαν θανάσιμα
από έναν μνησίκακο αναγνώστη.

«Σκάστε, αλλιώς».

Και περίπου εκείνη την ώρα

ένας άλλος αναγνώστης μου άρχισε
να με παρακολουθεί στο διαδίκτυο.

Και στην αρχή, ήταν...

θα το πω κάπως ήπιο.

Περίπου εκείνη την περίοδο πέρυσι

και είχα ακόμα τα χριστουγεννιάτικα

και μου έστειλε ένα μήνυμα λέγοντας,

«Να ξεστολίσεις τα χριστουγεννιάτικα».

Μετά πρόσεξε ότι ο σκύλος μου
ήταν χωρίς λουρί μια μέρα,

και μετά σχολίασε
ότι είχα πάει στην αγορά.

Έπειτα μου έγραψε χαρακτηριστικά,

«Αν σε πυροβολούσε κάποιος,

δεν θα ήταν και καμία απώλεια».

Μακάρι η ιστορία να τελείωνε εκεί.

Γιατί στη συνέχεια, λίγους μήνες αργότερα,
ήρθε στη μπροστινή πόρτα,

γεμάτος οργή προσπαθώντας
να τη ρίξει κάτω.

Τώρα έχω το σύστημα ασφαλείας mace

και ένα Louisville Slugger
ρόπαλο του μπέιζμπολ.

(Αναστεναγμοί)

«Σκάσε, αλλιώς».

Έτσι, τι μπορεί να γίνει

για να αποτρέψουμε την ευγένεια
από το να γίνει άσχημη και βίαια;

Πρώτος κανόνας: αποκλιμάκωση της γλώσσας.

Έχω σταματήσει να χρησιμοποιώ
στον γραπτό λόγο λέξεις που προκαλούν.

Όταν λέω λέξεις που προκαλούν,
εννοώ «ομοφοβικός», «ρατσιστής»,

«ξενοφοβικός», «σεξιστής», λόγου χάρη.

Όλες αυτές οι λέξεις.

Δίνουν έναυσμα στον κόσμο.

Είναι εμπρηστικές

και δεν μας επιτρέπουν
να βρίσκουμε κοινό έδαφος.

Δεν μας επιτρέπουν
να μοιραζόμαστε απόψεις.

Κι έτσι μέχρι τότε, όταν πέθανε
ο Τζον Μακέιν το 2018,

οι υποστηρικτές του πρόσεξαν
πως ποτέ δεν έκανε προσωπικές επιθέσεις.

Αλλά και οι αντίπαλοί του επίσης

και σκέφτηκα, ότι αυτό ήταν αξιοσημείωτο.

Αμφισβητούσε τις πρακτικές,
ακόμα και τις θέσεις των ατόμων,

αλλά ποτέ σε προσωπικό επίπεδο.

Οπότε αυτός είναι ο δεύτερος κανόνας.

Άρα το πρόβλημα της ευγένειας
δεν υπάρχει μόνο στην Αμερική.

Στην Ολλανδία, υπάρχει τώρα
η ανάγκη για αδίκημα ευγένειας,

και όπως είπε και ένας Ολλανδός φιλόσοφος,

η χώρα έχει υποκύψει
σε μάγια του «verhuftering».

Δεν είναι μια λέξη, που ήδη γνωρίζω
και γι' αυτό έκανα αρκετή έρευνα.

Μέσες άκρες σημαίνει εκφοβισμός
και εξάλειψη καλών τρόπων συμπεριφοράς.

Βασικά σημαίνει κάτι πολύ χειρότερο,
αλλά αυτό λέω εδώ στην ουσία.

Όταν έχεις μια συγκεκριμένη λέξη, πάντως,
για να περιγράψεις ένα τέτοιο θέμα,

ξέρεις ότι έχεις όντως πρόβλημα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο,
η [2016] ψήφος για το Brexit...

όπως ξέρετε, έχει διαχωρίσει
ένα έθνος ακόμα περισσότερο.

Ένας επικριτής της διάσπασης
χαρακτήρισε όσους ήταν υπέρ --

τη λατρεύω αυτή τη φράση --

«το φοβισμένο, παρωχημένο
και στενό μυαλό της Βρετανίας».

Το φοβισμένο, παρωχημένο
και στενό μυαλό της Βρετανίας.

Αυτό είναι προσωπικό.

Και με κάνει να αναπολώ το «Downton Abbey»

και την ευγένεια που το χαρακτηρίζει.

Αλλά εκεί έγκειται ο τρίτος κανόνας:

μη συγχέετε την ευπρέπεια,
με την ευγένεια.

Ακόμα κι αν έχετε μια χήρα κόμισσα
τόσο υπέροχη, όσο η Λαίδη Μάγκι Σμιθ.

(Γέλια)

[Μην είσαι ηττοπαθής.
Είναι μεσοαστικό.]

Να σας πω μια τελευταία ιστορία.

Πριν λίγο καιρό, ήμουν σε έναν φούρνο,
και φτιάχνουν εκπληκτικά βουτήματα.

Σε μια μεγάλη ουρά --
έχει τόσα πολλά βουτήματα.

Και ένα ένα, τα βουτήματα εξαφανίζονται

μέχρι που ήρθε μια κυρία
ανάμεσα σε μένα και το τελευταίο.

(Γέλια)

Δόξα τω Κύριο, είπε, «Θα πάρω κρουασάν».

(Γέλια)

Οπότε όταν ήρθε η σειρά μου, είπα,
«Θα πάρω αυτό το βούτημα».

Ο τύπος πίσω μου --

ποτέ δεν γύρισα, δεν τον είχα δει ποτέ --

φώναξε, «Αυτό είναι δικό μου!

Περιμένω στην ουρά 20 λεπτά».

Και του λέω, «Ποιος είστε εσείς;

Εγώ περιμένω στην ουρά 20 λεπτά,
και είστε από πίσω μου».

Μεγάλωσα λοιπόν εδώ στη Νέα Υόρκη

και πήγα λύκειο όχι πολύ μακριά από εδώ.

Και εδώ μπορεί να φαίνομαι
πολύ ευγενικός και τα λοιπά,

αλλά μπορώ να παραμερίσω όποιον από εσάς
για να μπω σε ταξί σ' αυτούς τους δρόμους.

Έτσι εξεπλάγην όταν είπα
σε αυτόν τον τύπο...

«Θα θέλατε το μισό;»

«Θα θέλατε το μισό;»

Δεν το σκέφτηκα, απλά έτσι μου βγήκε.

Τότε, προβληματίστηκε πολύ,
και είδα το πρόσωπό του να αλλάζει

και μου είπε,

«Βασικά, να πάρω κι εγώ κάτι άλλο
και να τα μοιραστούμε και τα δύο;»

Και το έκανε, το κάναμε.

Και καθίσαμε και μιλήσαμε.

Δεν είχαμε τίποτα κοινό.

(Γέλια)

Δεν είχαμε τίποτα κοινό: εθνικότητα,
σεξουαλικό προσανατολισμό, επάγγελμα.

Μα μέσα απ' αυτή τη στιγμή της καλοσύνης,
μέσα απ' αυτή τη στιγμή της επικοινωνίας,

αναπτύξαμε μια φιλία, κρατάμε ακόμα επαφή.

(Γέλια)

Παρόλο που σοκαρίστηκε όταν έμαθε,
ότι με αποκαλούν Υπέρμαχο της ηθικής.

(Γέλια)

Αλλά εγώ το αποκαλώ, η χαρά της ευγένειας.

Η χαρά της ευγένειας.

Και με έκανε να αναρωτηθώ,

ποιο είναι το καλό που αφήνουμε,
όχι μόνο το θέμα που αποφεύγουμε,

όταν επιλέγουμε να είμαστε αγενείς.

Όταν λεώ καλό, εννοώ
τη φιλία, την επικοινωνία.

Εννοώ το να μοιράζεσαι 1000 θερμίδες.

Αλλά το εννοώ και με την ευρύτερη έννοια.

Ξέρετε, ως κοινότητες και ως χώρα
αλλά και ως κόσμος.

Τι είναι αυτό που μας ξεφεύγει;

Έτσι, σήμερα, έχουμε αρχίσει
έναν μεγάλο εμφύλιο ιδεών και ταυτότητας.

Και δεν έχουμε κανόνες για αυτές.

Ξέρετε, υπάρχουν κανόνες για τον πόλεμο.

Δείτε τις Συμβάσεις της Γενεύης.

Εξασφαλίζουν ανθρώπινη
μεταχείριση των στρατιωτών,

εντός και εκτός του πεδίου της μάχης.

Έτσι, ειλικρινά, πιστεύω
πως χρειαζόμαστε μια Σύμβαση Γενεύης,

για να θέσουμε τους κανόνες λόγου
για τις παραμέτρους του.

Για να γίνουμε καλύτεροι πολίτες
των κοινοτήτων μας και των χωρών μας.

Και αν έχω να πω κάτι σχετικά με αυτό,

θα βάσιζα αυτούς του κανόνες
στον αρχικό ορισμό της ευγένειας.

από τα Λατινικά και τα Γαλλικά.

Ευγένεια:

πολίτες πρόθυμοι να προσφέρουν
για το ευρύτερο καλό.

Για το καλό της πόλης.

Έτσι, με αυτή την έννοια,
πιστεύω η ευγένεια δεν είναι κακή λέξη.

Ελπίζω ο υπέρμαχος της ηθικής να μη γίνει
ή να μην παραμείνει παρωχημένος.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)