< Return to Video

Tarihi yeniden yazan prenses - Leonora Neville

  • 0:07 - 0:09
    Bizans imparatoru
  • 0:09 - 0:10
    Alexios Kommenos,
  • 0:10 - 0:13
    savaşta ordusunu İskit topluluğunun
  • 0:13 - 0:14
    üzerine saldı.
  • 0:14 - 0:15
    İyi şans için
  • 0:15 - 0:16
    Hristiyan alemindeki
  • 0:16 - 0:18
    en kutsal emanetlerden birini taşıyordu:
  • 0:18 - 0:20
    Meryem Ana'ya
  • 0:20 - 0:21
    ait olan örtü.
  • 0:22 - 0:24
    Maalesef faydası dokunmadı.
  • 0:24 - 0:26
    Sadece ordusu yenilmekle kalmadı,
  • 0:26 - 0:27
    kaçarken İmparator
  • 0:27 - 0:30
    kalçasından bıçaklandı.
  • 0:30 - 0:32
    Yetmezmiş gibi
  • 0:32 - 0:35
    kuvvetli rüzgar emaneti taşımayı
    o kadar zorlaştırdı ki
  • 0:35 - 0:37
    kaçarken çalıların arasına
  • 0:37 - 0:38
    saklamak zorunda kaldı.
  • 0:38 - 0:39
    Fakat kaçarken bile,
  • 0:39 - 0:42
    silah arkadaşlarını kurtarmak için
  • 0:42 - 0:44
    birkaç İskit öldürmeyi başardı.
  • 0:44 - 0:47
    En azından Alexios'un kızı Anna,
  • 0:47 - 0:49
    altmış sene sonra
  • 0:49 - 0:51
    hikayeyi böyle anlattı.
  • 0:52 - 0:55
    Uzun hayatının son on yılını
  • 0:55 - 0:57
    babasının saltanat tarihini anlatan
  • 0:57 - 1:00
    beş yüz sayfalık Aleksiad'ı
    yazarak geçirdi.
  • 1:00 - 1:02
    Yunanca yazılan kitap,
  • 1:02 - 1:04
    Yunan destanları ve tarihi yazıları
  • 1:04 - 1:05
    örnek alınarak yazıldı.
  • 1:05 - 1:08
    Fakat Anna'nın
    geleneksel yazarlardan farklı
  • 1:08 - 1:10
    ve daha kurnaz bir görevi vardı:
  • 1:10 - 1:12
    Kendi ailesi hakkında yazan
  • 1:12 - 1:13
    bir prenses olarak
  • 1:13 - 1:15
    Alexios'un utanç verici
  • 1:15 - 1:17
    kalçadan bıçaklanma
    olayı gibi olayları
  • 1:17 - 1:19
    doğru tasvir etme sorumluluğu ile
  • 1:19 - 1:21
    soyuna olan sadakatini
  • 1:21 - 1:23
    dengelemek zorunda kaldı.
  • 1:24 - 1:26
    Babasının yönetiminde
  • 1:26 - 1:28
    bir ömür boyu çalışma ve katılım
  • 1:28 - 1:30
    Anna'yı bu girişim için hazırladı.
  • 1:30 - 1:32
    Anna 1083 yılında doğdu,
  • 1:32 - 1:34
    kısa süre sonra babası
  • 1:34 - 1:36
    on yıllarca süren acımasız iç savaş
  • 1:36 - 1:38
    ve isyanların ardından
  • 1:38 - 1:40
    Roma İmparatorluğunu ele geçirdi.
  • 1:41 - 1:42
    Başa geçtiğinde
  • 1:42 - 1:44
    İmparatorluk derin bir çöküşteydi
  • 1:44 - 1:46
    ve her bir yandan tehdit ediliyordu:
  • 1:46 - 1:48
    Doğuda Selçuk Türkleri,
  • 1:48 - 1:49
    batıda Normanlar
  • 1:49 - 1:52
    ve kuzeyde İskit akıncıları tarafından.
  • 1:52 - 1:54
    Anna'nın çocukluk
  • 1:54 - 1:55
    ve ergenlik dönemi boyunca
  • 1:55 - 1:58
    Alexios imparatorluğunun
    sınırlarını korumak için
  • 1:58 - 2:00
    sürekli gazvelerde savaştı,
  • 2:00 - 2:02
    hatta Haçlılarla
  • 2:02 - 2:04
    huzursuz bir ittifak bile kurdu.
  • 2:05 - 2:07
    Bu sırada Konstantinopolis'te
  • 2:07 - 2:09
    Anna kendi savaşını veriyordu.
  • 2:09 - 2:11
    Bir Bizans prensesi için
  • 2:11 - 2:13
    münasip sayılan,
  • 2:13 - 2:15
    âdâb-ı muaşeret ve İncil gibi
  • 2:15 - 2:16
    konuları çalışması bekleniyordu
  • 2:16 - 2:18
    ama klasik mitleri ve felsefeyi
  • 2:18 - 2:19
    tercih etti.
  • 2:19 - 2:21
    Bu malzemeye erişebilmesi için
  • 2:21 - 2:23
    Antik Yunanca okumayı ve konuşmayı
  • 2:23 - 2:26
    geceleri gizlice çalışarak
    öğrenmesi gerekti.
  • 2:27 - 2:28
    Sonunda ailesi
  • 2:28 - 2:30
    ne kadar ciddi olduğunun farkına vardı
  • 2:30 - 2:31
    ve ona öğretmen tuttular.
  • 2:32 - 2:33
    Anna çalışmalarını
  • 2:33 - 2:36
    klasik edebiyat, sözbilim, tarih,
  • 2:36 - 2:39
    felsefe, matematik, astronomi
  • 2:39 - 2:40
    ve tıbba genişletti.
  • 2:41 - 2:42
    Hatta bir âlim,
  • 2:42 - 2:43
    onun sürekli
  • 2:43 - 2:45
    daha fazla Aristo yorumu istemesinin
  • 2:45 - 2:47
    gözlerini yorduğundan yakındı.
  • 2:47 - 2:48
    Anna on beş yaşında,
  • 2:48 - 2:50
    aileler arasındaki
  • 2:50 - 2:51
    eski çatışmaları gidermek
  • 2:51 - 2:54
    ve Alexios'un saltanatını
    güçlendirmek için
  • 2:54 - 2:55
    Nikephoros Bryennios ile evlendi.
  • 2:56 - 2:58
    Neyse ki Anna ve Nikephorosun
  • 2:58 - 2:59
    zamanın önde gelen âlimlerini
  • 2:59 - 3:01
    barındıran ve tartışan
  • 3:01 - 3:04
    birçok ortak entelektüel
    ilgi alanı paylaşıyorlardı.
  • 3:05 - 3:07
    Bu sırada Alexios'un askeri seferleri
  • 3:07 - 3:09
    sonuç getirmeye başladı;
  • 3:09 - 3:11
    imparatorluğun
    eski topraklarının çoğu
  • 3:11 - 3:12
    geri alınıyordu.
  • 3:13 - 3:14
    Babası yaşlandıkça
  • 3:14 - 3:15
    Anna ve kocası,
  • 3:15 - 3:18
    imparatorluk görevlerinde ailesine
    yardımcı oluyorlardı.
  • 3:18 - 3:20
    Bu süre boyunca Anna,
  • 3:20 - 3:21
    söylentilere göre
  • 3:21 - 3:23
    insanların yönetimle olan
    anlaşmazlıklarının
  • 3:23 - 3:25
    giderilmesini destekliyordu.
  • 3:26 - 3:27
    Alexios'un ölümünden sonra
  • 3:27 - 3:29
    Anna'nın kardeşi John tahta çıktı,
  • 3:29 - 3:31
    Anna da felsefe ve ilime
  • 3:31 - 3:33
    geri döndü.
  • 3:33 - 3:34
    Kocası,
  • 3:34 - 3:36
    büyük babasının
  • 3:36 - 3:39
    Alexios'dan daha iyi bir
    imparator olacağına dair
  • 3:39 - 3:40
    bir tarihçe yazdı
  • 3:40 - 3:41
    ama Anna buna katılmadı.
  • 3:42 - 3:43
    Babasının imparator olarak
  • 3:43 - 3:45
    davasının esasını anlatan
  • 3:45 - 3:47
    Aleksiad üzerinde çalışmaya başladı.
  • 3:47 - 3:48
    Bizans tarihinin
  • 3:48 - 3:51
    son 11. ve 12. yüzyıllarını
    kapsayan Aleksiad,
  • 3:51 - 3:53
    Aleksios'un saltanatının çalkantılarını,
  • 3:53 - 3:56
    ebeveynlerinin ve eşinin
  • 3:56 - 3:58
    ölümünün düşüncesinin bile
  • 3:58 - 4:01
    Anna'yı göz yaşlarına boğması gibi
  • 4:01 - 4:03
    Anna'nın kendi tepkilerini anlatıyor.
  • 4:04 - 4:06
    Bu duygusal kısımları
  • 4:06 - 4:07
    kadınların
  • 4:07 - 4:09
    savaşlar ve imparatorluklar hakkında
  • 4:09 - 4:11
    yazmaması gerektiğine inanan bir topluma
  • 4:11 - 4:13
    daha hoş gelmesi umuduyla
    dahil etmiş olabilir.
  • 4:14 - 4:15
    Babasına olan sadakati
  • 4:15 - 4:18
    saltanatının lehine olduğu açık olsa da
  • 4:18 - 4:21
    olaylara kendi
    eleştirilerini ve görüşlerini de
  • 4:21 - 4:22
    dahil etti.
  • 4:23 - 4:24
    Ölümünden sonraki yüzyıllarda
  • 4:24 - 4:27
    Anna'nın Aleksiad'ı tekrar tekrar basıldı
  • 4:27 - 4:29
    ve hala Aleksios'un saltanatına
  • 4:29 - 4:30
    şahitlik eden
  • 4:30 - 4:32
    paha biçilemez bir tanık.
  • 4:33 - 4:34
    Destansı tarih anlatımıyla
  • 4:34 - 4:36
    Anna Komnene,
  • 4:36 - 4:39
    tarihteki yerini sağlama aldı.
Title:
Tarihi yeniden yazan prenses - Leonora Neville
Speaker:
Leonara Neville
Description:

Tüm dersi görüntülemek için: //ed.ted.com/lessons/the-princess-who-rewrote-history-leonora-neville

Bizans imparatoru Aleksios'un kızı Anna Komnene, hayatının son on yılını babasının saltanat tarihini anlatan 500 sayfalık "Aleksiad"ı yazarak geçirdi. Kendi ailesi hakkında yazan bir prenses olarak, olayları doğru tasvir etme sorumluluğu ile soyuna olan sadakatini dengelemek zorunda kaldı. Leonora Neville bu destansı tarih anlatımını inceliyor.

Bu ders Leonora Neville tarafından verilmiş ve Els Decaluwe tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:55

Turkish subtitles

Revisions