Çin Mərkəzi Bankı Xəzinələri satın alır

Çin Mərkəzi Bankı Xəzinələri satın alır
Daha çpx pulsuz dərslər: http://www.khanacademy.org/video?v=MN4SWiEEqKo

Gəlin əvvəlki videolarda
etdiklərimizi nəzərdən keçirib

qaldığımız yerdən davam edək.

Deyək ki, hazırda reallıq budur ki,

1 dollar üçün məzənnə dərəcəsi
10 yuandır.

Nəzərinizə çatdırım ki,
bu, gerçək valyuta məzənnəsi deyil

və mən bu rəqəmləri sırf
sadə olduqları üçün istifadə edirəm.

Biz indi elə vəziyyətdəyik ki,
Çin Mərkəzi Bankı,

bu qiymət-mənfəətin artıma
olan nisbətini

olduğu kimi saxlamaq və

həmin nöqtəyə kilidləmək istəyir.

O, hər nə qədər bu valyuta
məzənnəsini saxlamaq istəsə də,

biz reallıqda görürük ki,
Çindən ABŞ-a ixrac

edilib satılan mallar
ABŞ-dan Çinə gələnlərdən

çox daha yüksək miqdardadırlar.

Bu da bizim əvvəlki
videolardan

öyrəndiyimiz qəribə prosesə
gəlib çıxır.

Bu gördüyünüz Çindir, burda olan isə

Amerika Birləşmiş Ştatlarıdır.

Gəlin deyək ki, bu
valyuta məzənnəsi ilə

bənövşəyi rəngdə gördüyünüz

Çindən ABŞ-a gələn mallarınız var.

Bunlar Çin mallarıdır və biz bu

mallar üçün ödəməni dollarla edirik.
Yəni həmin pullar

Çinə göndərilmiş olur.

Gəlin deyək ki, biz, bir il olan
bu vaxt ərzində

ödənişi edirik.

Bizim Çinə malların dəyəri üçün
100 dollar göndərdiyimizi düşünək.

Bu, sadəcə bizim keçən videolarda

gördüklərimizin qısaldılmış halıdır.

Digər tərəfdən də düşünün ki,

ABŞ-dan da Çinə bəzi mallar göndərilib.

Çinə ABŞ-dan ixrac olunan mallar var

və onların Çində satılmasına görə,

ABŞ-a gedən müəyyən qədər yuan var.

Təbii ki, çox nadir hallarda pul,

Sakit okeandan göndərilən gəmidə olur.

Bütün bu pulların hamısı

bank hesablarında yerləşir.

Real mübadilə, əsasən,
internet üzərindən baş verir.

Hansısa fiziki
yerdə nəsə baş verməsə də

bu, vəziyyəti anlamağı
asanlaşdıra bilər.

Deməli, ABŞ malları Çində
satılır və

ABŞ istehsalçısı yuan əldə edir.

Fərz edək ki, onlar, bu
mallara görə 500 yuan qazandılar.

Burada, gerçək müvazinət qiymətinin
nə olacağını bilmirsiniz,

çünki tələb, hər
ölkədəki qiymətin nə

qədər olduğundan asılı olaraq dəyişir.

Amma deyək ki, siz həqiqətən də
Çin istehsalçısının əldə edəcəyi bu

100 dolları 10-a 1 nisbətlə yuana
çevirmək istəyirsiniz.

Bunun üçün isə biz fərz edirik ki,

Çin hökuməti bu QMA-nın qalmasını istəyir.

Belə ki, hər dollar üçün 10 yuan məzənnəsi
ilə mübadilə edilsə,

100 dolları çevirmək üçün sizin
1000 yuana ehtiyacınız olacaq.

İndi ABŞ istehsalçısının--

gəlin burada onu fərqli

bir rənglə göstərim.

Biz, ABŞ istehsalçısının dollara
çevirəcəyi 500 yuanının olduğunu

artıq bir neçə dəfə görmüşük.

Lakin bu valyutaların necə
dəyişəcəyini yenidən

göstərmək istəyirəm.

Yuan üçün olan tələb
təklifdən daha çoxdur.

Eyni şeyi dollar
üçün də deyə bilərik ki,

dollar üçün olan tələb

təklifdən daha azdır.

Əgər biz QMA-nı düşünsək,
100 dollarlıq təklif olmasına baxmayaraq,

bu valyuta məzənnəsi ilə

bu sadəcə 50 dollar edər.

Lakin gəlin yuana fokuslanaq.

Bu valyuta məzənnəsi ilə,
onların 1000 yuana ehtiyacı var

və yaxud da, dollara çevrilə bilən
1000 yuan var.

Əgər bizdə üzən valyuta
məzənnəsi olsa idi, bu,

yuan üçün olan tələbi artıra bilərdi.
Sonra da, bu rəqəm

aşağı enərdi. Yaxud da
başqa gözlə baxsaq,

ya o rəqəm aşağı düşərdi,
ya da bu rəqəm yuxarı qalxardı.

Burada siz deyə bilərdiniz ki,
yuan daha da bahalaşacaqdı.

Bəlkə də, hər dollara görə
9 və ya 8 yuan olacaqdı.

Yaxud da məsələyə digər
tərəfdən baxıb,

10 yuan üçün 1 dollar almaq əvəzinə,
1,10, 1,20 və ya

1,30 dollar ala bilərdiniz.

Biz öncəki videolarda da gördük ki,

bu QMA-nın baş verməsi üçün

Çin Mərkəzi Bankı işlərə
müdaxilə etməlidir.

Xatırlayın ki, artıq qalan

dollarlar buradadırlar.

Gəlin bunu aydınlaşdırım.

Burada, yuana çevrilməli olan

100 dollarımız var.

Burada isə dollara çevrilməli olan

500 yuanımız var.

Çin hökuməti istəyir ki, bu 100 dollar,

1000 yuana çevrilsin.

Buna görə də, onlar deyirlər ki,

buradakı 100 dolların 50-si

500 yuana mübadilə edilə bilər.

Gəlin burada ikili ox çəkim.
Amerika istehsalçısına

50 dollar gedir və bunun qarşılığı
olaraq da

Çin istehsalçısına 500 yuan gedir.

Şübhəsiz ki, bu,

koordinasiya edilmir.

Heç kəs kiməsə bu pulu

onlara verməlisən deməyib.

Lakin əsas məsələ budur ki,
sadəcə 50 dollar

yuana çevriləcək və qalan
50 dollar isə

Çin Mərkəzi Bankına gedəcək.

Gəlin Çin Mərkəzi Bankını çəkək.
Onlar

sadəcə yuan çap edərək
başqa 500 yuan da verəcəklər.

Keçən videoda da baş verən
tam olaraq bu idi,

amma bir az fərqli çəkmişdim.

Mənim göstərməyə çalışdığım
tək şey odur ki,

onların 1000 yuana ehtiyacı olsa da,

çevriləsi yalnız 500 yuanları var idi.

Bunu kompensasiya etmək üçün isə
Çin Mərkəzi Bankı

əlavə Çin valyutası
çap edir və

onunla dollar alır.

Burada baş verən odur ki, o,

dollar zəifləməsin deyə artıq

qalan pulu bir növ udur.

Dediyim kimi, bunu etməkdə
səbəbi odur ki,

dollar təklifi çox yüksək olmasın ki
nə dollar zəifləsin,

nə də yuan güclənsin.

Bu, Çinin ticarət balanssızlığını

saxlamaq üçün istifadə etdiyi yoldur ki,

idxal etdiklərindən daha çox

mal ixrac etməyə davam etsinlər.

Bunun təsirlərinin nə olduğunu

artıq görmüşük.

Ticarət balanssızlığı ola-ola
bu QMA-nı saxlamaq üçün,

Çin Mərkəzi Bankı
yuan çap etməyə

və dollar yığmağa davam edir.

Elə bir ehtimal yoxdur ki,

onlar dollar yığmağı saxlasınlar və

QMA olduğu kimi qalsın.

Əgər onlar bunu saxlamaq
qərarına gəlsələr, onda

QMA dəyişəcək.

Onlar, bunu hər dövrdə etməlidirlər.

Bazarda aktiv şəkildə iştirak edib,
yuan çap etməyə

və dollar almağa məcburdurlar.

Onlar bunu QMA-nı saxlamaq üçün
hər gün edirlər.

Bəlkə də yox, yuanın özü-özünə
dəyişməyəcəyi vaxt etmirlər.

Ancaq görsələr ki yuan bahalaşır,

bu zaman nizamı saxlayıb dollar alacaqlar

və bütün bu dollarları

yığmağa davam edəcəklər.

İşlər burada maraqlı hal alır.

Çin Mərkəzi Bankı bu qədər
nağd pul ilə nə edir?

İndi nağd pul heç bir işə yaramır,

ondan heç bir faiz əldə etmirsiniz və

o, sadəcə kağız parçasıdır.

Ancaq o sizə icazə verir ki,
ondan istifadə edib

sizə müəyyən qədər gəlir və ya
dəyər gətirəcək nəsə alasınız.

Çin Mərkəzi Bankının da etdiyi
odur ki,

o, bu dollarları saxlamır.

O, gedib ABŞ-a aid ən təhlükəsiz

aktivi almağa çalışır.

Digər məsələ də budur ki,
onlar təkcə təhlükəsizliyi önəmsəmirlər.

Onlar, dollarla ifadə olunan

təhlükəsiz və etibarlı aktivi
almağa çalışırlar.

Bu da o deməkdir ki, bunu
ancaq dollarla almaq mümkündür.

Əgər o, faiz yaratsa, həmin
faiz də dollarla olacaq.

O, bunu inanılmaz dərəcədə
böyük bir həcmdə edir.

Burada söhbət 100 milyonlarla
dollardan,

daha doğrusu, ehtiyatdakı

trilyonlarla dollardan gedir.

Belə ki, onlar gedib təsadüfi
bir şirkətin səhmini ala bilməzlər.

Bu, təhlükəli olmaqla bərabər,
bu qədər çox

dollardan istifadə etdikləri üçün qiyməti
sonsuzluğa doğru belə çəkə bilər.

Bu səbəbdən də o, likvid
bir aktiv olmalıdır.

Elə dərin bir bazar olmalıdır ki,
orada ticarət edən insanlar,

onlarla və yüzlərlə milyard

dollarlardan istifadə etsin.

Bütün bu tələbləri qarşılayan
yalnız bir aktiv varsa,

o da ABŞ xəzinə kağızlarıdır.

Bu, onların edəcəyi yeganə
yatırım deyil, amma

böyük əksəriyyəti budur.

Yəni ki, Çin Mərkəzi Bankı
artıq qalan dollarla,

əsasən, ABŞ xəzinə kağızları alır.

Beləcə o, dolları paylayır.

Yəni təbii ki, pulsuz paylamır.
Həmin dollarları

ABŞ xəzinə kağızlarına sahib olan
insanlara verir və

əvəzində həmin xəzinə
kağızlarını alır.

İndi bir az təkrar üçün deyirəm,

ABŞ xəzinə kağızları nədir?

ABŞ xəzinə vekselləri və istiqrazları
Federal Hökumətə

verilən kreditdir.

Bəlkə də, bunu elə bu cür
görsəniz yetərlidir.

Bunlar, Federal Hökumətə
verilən kreditlərdir.

Onların əldə etdikləri bu

xəzinə istiqrazları və ya vekselləri,

faktiki olaraq ABŞ-ın
"Mənim sənə borcum var"

deməyinə bərabərdir.
Bunlar, sözün həqiqi mənasında

ABŞ hökumətinin borclarıdır
və ABŞ hökuməti

faiz ödəyəcək.
Baş verən şeyləri aydınlaşdırmaq üçün

deyirəm. Deməli, onlar pul çap edirlər

və dollar alıb yığırlar.

Sonra da, bu dollarları götürüb
ya açıq bazardan,

ya da ki, ABŞ Xəzinədarlığından

ABŞ xəzinə kağızları satın alırlar.

Bu da o mənaya gəlir ki, onlar,
ABŞ hökumətinə

bu pulu borca verirlər.

Mən sizi bu nöqtədə
buraxacam və bəlkə də

yeni bir video izləməmişdən
öncə bu haqda

bir az düşünərsiniz.

Növbəti videoda, biz,
bunun nə mənaya

gəldiyini danışacağıq.

Əgər bu qədər böyük bir miqdarda

ABŞ dolları saxlayan biri gedib
xəzinə kağızları alsa və

o pulu ABŞ hökumətinə borc
vermək istəsə,

nə baş verər?

Bu barədə düşünün.

Xüsusilə də, faiz dərəcəsinə
nə baş verəcəyini düşünün.

Həmin aşağı faiz dərəcəsinin
ABŞ iqtisadiyyatında

və onun borcları üzərində

ola biləcək təsirini düşünün.