< Return to Video

Dlaczego nie należy porównywać szczepionek przeciw Covid-19.

  • 0:01 - 0:06
    To nowa jednodawkowa szczepionka
    przeciw Covid-19, Johnson & Johnson.
  • 0:06 - 0:09
    Na początku marca planowano przesłać
    do Detroit w Michigan
  • 0:09 - 0:13
    ponad 6000 dawek,
  • 0:13 - 0:15
    ale burmistrz powiedział: „Nie, dziękuję”.
  • 0:15 - 0:18
    Najlepsze szczepionki
    to Moderna i Pfizer,
  • 0:18 - 0:20
    a ja zrobię, co mogę,
  • 0:20 - 0:24
    by mieszkańcy Detroit
    dostali to, co najlepsze.
  • 0:24 - 0:29
    Odnosił się do tych liczb:
    wskaźników skuteczności szczepionek.
  • 0:29 - 0:32
    Szczepionki Pfizer/BioNTech i Moderna
  • 0:32 - 0:34
    wykazują wysoką skuteczność,
  • 0:34 - 0:37
    95% i 94%.
  • 0:37 - 0:39
    A Johnson & Johnson?
  • 0:39 - 0:41
    Tylko 66%.
  • 0:41 - 0:46
    Patrząc jedynie na te dane,
    naturalnie można uważać, że te szczepionki
  • 0:46 - 0:48
    są gorsze od tych.
  • 0:48 - 0:50
    Taki wniosek jest błędny.
  • 0:50 - 0:54
    Te liczby nie są nawet najważniejszą miarą
  • 0:54 - 0:57
    skuteczności szczepionek.
  • 0:57 - 0:58
    By zrozumieć, co nią jest,
  • 0:58 - 1:02
    najpierw trzeba wiedzieć,
    jakie jest zadanie szczepionek.
  • 1:06 - 1:11
    Wskaźnik skuteczności obliczany jest
    w dużych badaniach klinicznych,
  • 1:11 - 1:15
    w których udział biorą
    dziesiątki tysięcy ludzi.
  • 1:15 - 1:17
    Ludzi tych dzieli się na dwie grupy:
  • 1:17 - 1:21
    połowa dostaje szczepionkę, druga placebo.
  • 1:21 - 1:23
    Później żyją swoim życiem,
  • 1:23 - 1:28
    a naukowcy obserwują,
    czy ci ludzie zachorują na Covid-19.
  • 1:28 - 1:34
    Badania Pfizera objęły
    na przykład 43 000 osób.
  • 1:34 - 1:39
    Na Covid-19 zachorowało 170.
  • 1:39 - 1:42
    To, do której grupy
    należały zarażone osoby
  • 1:42 - 1:45
    wpływało na wskaźnik efektywności.
  • 1:45 - 1:48
    Gdyby ta liczba rozkładała się
    równo na obie grupy,
  • 1:48 - 1:51
    to znaczyłoby, że prawdopodobieństwo
    zachorowania mimo szczepienia
  • 1:51 - 1:53
    jest takie samo jak bez szczepionki.
  • 1:53 - 1:56
    Czyli 0% skuteczności.
  • 1:56 - 2:02
    Gdyby zachorowało 170 osób
    z grupy placebo, a z zaszczepionych nikt,
  • 2:02 - 2:06
    szczepionka miałaby 100% skuteczności.
  • 2:06 - 2:10
    W tych badaniach
    162 osoby należały do grupy placebo,
  • 2:10 - 2:12
    a do grupy zaszczepionych tylko osiem.
  • 2:12 - 2:18
    To znaczy, że zaszczepieni byli w 95%
    mniej narażeni na Covid-19,
  • 2:18 - 2:22
    a skuteczność szczepionki to 95%.
  • 2:23 - 2:29
    To nie znaczy,
    że na 100 zaszczepionych, 5 zachoruje.
  • 2:29 - 2:34
    95% raczej odnosi się do jednostki.
  • 2:34 - 2:35
    W porównaniu do niezaszczepionych,
  • 2:35 - 2:41
    każda zaszczepiona osoba była
    o 95% mniej narażona na zachorowanie
  • 2:41 - 2:44
    przy każdym kontakcie z wirusem.
  • 2:44 - 2:49
    Wskaźnik skuteczności każdej szczepionki
    oblicza się tak samo.
  • 2:49 - 2:55
    Ale każde badanie może być przeprowadzane
    w innych okolicznościach.
  • 2:55 - 2:58
    Jednym z najważniejszych czynników,
  • 2:58 - 2:59
    gdy patrzymy na te liczby,
  • 2:59 - 3:03
    jest to, kiedy przeprowadzano te badania.
  • 3:03 - 3:09
    To dzienna liczba zachorowań na Covid-19
    w USA od początku pandemii.
  • 3:09 - 3:14
    Badania Moderny
    przeprowadzano w USA, latem.
  • 3:14 - 3:17
    Badania Pfizera
    też przeprowadzano w USA
  • 3:17 - 3:20
    w tym samym czasie.
  • 3:20 - 3:25
    Ale badania skuteczności
    szczepionki Johnson & Johnson w USA
  • 3:25 - 3:26
    prowadzono wtedy,
  • 3:26 - 3:30
    gdy uczestnicy byli
    bardziej narażeni na infekcje.
  • 3:30 - 3:33
    Większość badań
    miało miejsce w innych krajach,
  • 3:33 - 3:36
    głównie w RPA i Brazylii.
  • 3:36 - 3:40
    Tam nie dość, że było więcej zachorowań,
  • 3:40 - 3:43
    to jeszcze sam wirus był inny.
  • 3:43 - 3:47
    Badania prowadzono,
    gdy pojawiły się inne warianty wirusa,
  • 3:47 - 3:50
    które zdominowały te kraje.
  • 3:50 - 3:54
    Warianty, które są bardziej zaraźliwe.
  • 3:54 - 3:59
    W RPA większość zachorowań
    w badaniach Johnson & Johnson
  • 3:59 - 4:03
    była spowodowana innym wirusem niż ten,
    który panował latem w USA.
  • 4:03 - 4:09
    Mimo to, szczepionka nadal
    znacząco zmniejszyła liczbę zachorowań.
  • 4:09 - 4:12
    Jeśli chce się porównać szczepionki,
  • 4:12 - 4:16
    należy to robić w tym samym badaniu
    o identycznych kryteriach włączenia,
  • 4:16 - 4:19
    w tym samym miejscu na świecie
    i w tym samym czasie.
  • 4:19 - 4:22
    Gdyby wziąć Pfizera i Modernę
  • 4:22 - 4:27
    i powtórzyć badania w tym samym czasie,
    w którym badano J&J,
  • 4:27 - 4:31
    wskaźnik skuteczności
    mógłby być zupełnie inny.
  • 4:31 - 4:36
    Wskaźniki skuteczności pokazują tylko,
    co stało się w każdym badaniu,
  • 4:36 - 4:39
    a nie to, co będzie w rzeczywistości.
  • 4:39 - 4:45
    Według wielu ekspertów to nie jest
    najlepszy sposób, by ocenić szczepionkę.
  • 4:45 - 4:49
    Zapobieganie jakiejkolwiek infekcji
    nie zawsze zależy od szczepienia.
  • 4:49 - 4:54
    Celem programu szczepień
    nie jest wyeliminowanie Covid-19,
  • 4:54 - 4:57
    ale okiełznanie wirusa,
    unieszkodliwienie go i sprawienie,
  • 4:57 - 5:01
    by nie powodował groźnej choroby,
    hospitalizacji i śmierci.
  • 5:01 - 5:06
    Pomaga to spojrzeć na różne skutki
    narażenia na Covid-19 w ten sposób:
  • 5:06 - 5:09
    najlepszy scenariusz to brak choroby;
  • 5:09 - 5:12
    najgorszy to śmierć.
  • 5:12 - 5:15
    Pośrodku mamy hospitalizację,
    objawy od ciężkich do łagodnych
  • 5:15 - 5:18
    lub ich brak.
  • 5:18 - 5:24
    W najlepszych okolicznościach
    szczepionki chronią całkowicie.
  • 5:24 - 5:30
    Ale to nie jest ich cel.
  • 5:30 - 5:35
    Celem jest dać organizmowi ochronę
    przy każdej możliwości tak,
  • 5:35 - 5:39
    by zachorowanie było jak przeziębienie,
  • 5:39 - 5:42
    a nie coś, co wymaga hospitalizacji.
  • 5:42 - 5:47
    A to jest coś, z czym dobrze sobie radzi
    każda z tych szczepionek.
  • 5:47 - 5:52
    Choć we wszystkich badaniach część osób
    z grupy placebo była hospitalizowana
  • 5:52 - 5:54
    lub nawet zmarła na Covid-19,
  • 5:54 - 5:59
    nikt z grupy osób w pełni zaszczepionych
  • 5:59 - 6:02
    nie trafił do szpitala,
    ani nie umarł z powodu Covid-19.
  • 6:02 - 6:04
    Żałuję, że burmistrz
    nie rozumiał jednej rzeczy:
  • 6:04 - 6:11
    że wszystkie trzy szczepionki
    w stu procentach chronią przed śmiercią.
  • 6:11 - 6:16
    Burmistrz Detroit wycofał się, mówiąc,
    że przyjmie szczepionki Johnson & Johnson,
  • 6:16 - 6:21
    bo wciąż „skutecznie chronią przed tym,
    o co najbardziej się martwimy”.
  • 6:21 - 6:25
    Skuteczność jest ważna,
    ale nie najważniejsza.
  • 6:25 - 6:30
    Nie chodzi o to, która szczepionka ochroni
    przed zachorowaniem na Covid,
  • 6:30 - 6:32
    tylko która utrzyma cię przy życiu.
  • 6:32 - 6:34
    Lub z dala od szpitala.
  • 6:34 - 6:36
    Która pomoże zakończyć pandemię?
  • 6:36 - 6:38
    Każda.
  • 6:38 - 6:42
    Najlepszą szczepionką dla ciebie
    jest ta, którą ci proponują.
  • 6:42 - 6:46
    Każde ukłucie przybliża nas
    do końca pandemii.
Title:
Dlaczego nie należy porównywać szczepionek przeciw Covid-19.
Description:

Czym właściwie jest wskaźnik skuteczności?

Zapisz się na nasz newsletter: http://www.vox.com/video-newsletter

W Stanach Zjednoczonych dwiema pierwszymi dostępnymi szczepionkami były Pfizer/BioNTech i Moderna. Obie mają bardzo wysoki wskaźnik skuteczności, około 95%. Natomiast skuteczność trzeciej wprowadzonej w USA szczepionki, Johnson & Johnson, jest znacząco niska: zaledwie 66%.

Zestawiając razem te liczby, naturalnie można założyć, że jedna z tych szczepionek jest dużo gorsza. Po co wziąć 66%, gdy można mieć 95%? To jednak nie jest prawidłowe rozumienie wskaźnika skuteczności szczepionki, ani nawet tego, co ona robi. Eksperci w zakresie zdrowia publicznego twierdzą, że przy określaniu, która szczepionka jest najlepsza, wskaźnik skuteczności wcale nie jest najważniejszą liczbą.

Czytaj więcej na stronie Vox:

Dlaczego porównywanie skuteczności szczepionek może być mylące: https://www.vox.com/22311625/covid-19-vaccine-efficacy-johnson-moderna-pfizer

Czynnik szczepionki ważniejszy niż skuteczność: https://www.vox.com/22273502/covid-vaccines-pfizer-moderna-johnson-astrazeneca-efficacy-deaths

Ograniczenia, o których mówią nam wskaźniki skuteczności szczepionek: https://www.vox.com/21575420/oxford-moderna-pfizer-covid-19-vaccine-trial-biontech-astrazeneca-results

Vox.com to serwis informacyjny, który pomaga przebrnąć przez hałas i zrozumieć, co naprawdę napędza wydarzenia, o których mówią nagłówki. Zajrzyj na: http://www.vox.com.

Zobacz wszystkie filmy: http://goo.gl/IZONyE
Obserwuj Vox na Facebooku: http://goo.gl/U2g06o
Lub Twitterze: http://goo.gl/XFrZ5H

more » « less
Video Language:
English
Team:
Amplifying Voices
Project:
COVID-19 Pandemic
Duration:
07:02

Polish subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions