-
Hii ni chanjo mpya ya COVID-19
ya dozi moja kutoka Johnson & Johnson
-
katika mapema ya Machi,
zaidi ya dozi 6,000
-
zilipaswa kusafiriswa
kwa wakazi wa jiji la Detroit,Michigan
-
Lakini meya alisema"Hapana asante"
-
"Moderna na Pfizer ndio bora
-
na niko tayari kufanya kila ninaweza
-
kuhakikisha wakazi
wa jiji la detroit wanapata iliyo bora."
-
alikuwa akirejea tarakwimu hizi:
viwango vya ufanisi wa chanjo
-
Chanjo ya Pflizer/BioNTech na Moderna
-
Zina viwango vya ufanisi
wa hali ya juu saana:
-
Asilimia 95 na 94
-
lakini kwa hiyo ya Johnson & Johnson
-
kiwango chake ni asilimia 66 pekee
-
na ikiwa unatazama hizi takwimu hizi pekee
ni kawaida kufikiria kuwa chanjo hizi
-
ni mbaya kuliko hizi
-
Lakini dhana niyo si sahihi
-
Hizi takwimu
labda si kipimo kikuu
-
cha jinsi chanjo hizi zinafanya kazi
-
Ili kuelewa ni nini,
-
Kwanza inapaswa kuelewa ni
nini chanjo inapaswa kufanya.
-
Kiwango cha ufanisi wa chanjo hupimwa
katika majaribio makubwa ya kliniki
-
Wakati chanjo inajaribiwa
kwa maelfu ya watu
-
Watu hao wanagawanywa
katika vikundi viwili;
-
nusu wanapata chanjo,
na nusu wanapata chanjo bandia
-
Kisha wanatolewa kuendelea na maisha yao.
-
wakati wanasayansi wanafuatilia ikiwa
watapata COVID-19 au la kwa miezi kadhaa
-
Katika majaribio ya Pfizer-BioNTech,
mfano kulikuwa na washiriki 43,000.
-
mwishowe watu 170 waliopata maambukizo ya
ya COVID-19,
-
Na jinsi watu hao
wanavyojumuishwa katika kila kundi
-
inaamua ufanisi wa chanjo
-
ikiwa 170 wangegawanywa sawa
-
hiyo ingemaanisha una nafasi
sawa ya kuugua na chanjo
-
kama bila ya hiyo.
-
kwa hivyo ingekuwa na ufanisi wa 0%
-
Ikiwa watu wote 170 walikuwa katika kundi
la kidonge bandia na hakuna aliyeugua
-
ingekuwa na ufanisi wa asilimia 100.
-
Katika majaribio haya maalum kulikuwa
na 162 katika kundi la kidonge bandia
-
na 8 tu katika kundi la chanjo
-
Inamaanisha walio pata chanjo walikuwa na
nafasi asilimia 95 ndogo kuugua
-
Chanjo ilikuwa na ufanisi wa asilimia 95
-
hii haimaanishi ikiwa watu 100 wanapata
chanjo ,5 kati yao watapata maambukizo
-
badala yake ,asilimia 95
inatumika kwa mtu binafsi
-
kwa hivyo kila mtu aliyechanjwa
-
ana nafasi asilimia 95 ndogo kuliko mtu
asiye na chanjo kupata maambukizo
-
kila muda wanapokutana
na virusi vya covid 19
-
Na kiwango cha ufanisi wa kila
chanjo hukadiriwa kwa njia ileile
-
Lakini majaribio ya kila chanjo
yanaweza kufanywa katika tofauti kabisa"
-
"Hivyo, moja ya mambo muhimu sana hapa"
-
wakati tunaangalia hizi takwimu
-
ni wakati ambao
majaribio ya kliniki yalifanywa
-
hii ni idadi ya kesi za COVID-19 nchini
marekani tangu jangahilo lilipoanza
-
majaribio ya moderna yalifanywa kabisa
nchini marekani wakati wa kiangazi
-
majaribio ya pfizer-BioNTech yalikuwa
nchini marekani pia mwanzoni
-
na wakati huo huo
-
walakini,Johnson & Johnson,walifanya
majaribio yao nchini marekani wakati huo
-
wakati kulikuwa na fursa zaidi
-
ili washiriki waweze
kuwa wazi kwa maambukizo
-
na majaribio mengi
yalifanyika katika nchi nyingine
-
kwa kiasi kikubwa South Africa and Brazil
-
Na katika nchi nyingine hizi,
sio tu viwango vya kesi vilikuwa juu,
-
lakini virusi yenyewe ilikuwa tofauti
-
majaribio yalifanyika wakati
aina mpya za COVID-19 zilipojitokeza
-
na kuwa maambukizo makuu katika nchi hizi
-
aina za virusi ambazo zina nafasi kubwa
zaidi ya kuumbukiza washiriki
-
nchini africa kusini keshi nyingi katika
majaribio ya johnson johnson zilikuwa
-
aina ya mabadiliko, siyo ile asili
iliyokuwa katika US wakati wa kiangazi
-
Na licha ya hayo, bado ilipunguza
maambukizo kwa kiasi kikubwa.
-
"Ikiwa unajaribu kufanya linganisho
moja kwa moja kati ya"
-
Inahitaji wamechunguzwa katika majaribio
yaleyale, na vigezo vya kuingizwa sawa.
-
Katika sehemu sawa za dunia,
wakati uleule.
-
"Ikiwa tungechukua chanjo
za Pfizer na Moderna na
-
Kufanya upya jaribio lao klinikini wakati
uleule tulipoona jaribio la J&J."
-
Huenda tukawaona takwimu
tofauti kabisa za ufanisi kwa hizo
-
Takwimu hizi za ufanisi
zinaelezea tu nini kilichotokea kila
-
Haiwezi kutabiri kwa usahihi
kitakachotokea ulimwenguni halisi.
-
Lakini wataalamu wengi wanadai kuwa hii
sio takwimu bora ya kutathmini chanjo."
-
Kwa sababu kuzuia maambukizo yoyote
kwa ujumla sio daima lengo la chanjo."
-
Lengo la mpango wa chanjo
ya Covid-19 sio kufikia 'Covid'
-
lakini ni kutuliza virusi
kwa kuvinyang'anya nguvu
-
kuondoa uwezo wake kusababisha
maradhi akali, kulazwa hospitalini,
-
"Inasaidia kuangalia matokeo
tofauti ya kukutana na Covid-19 kama hivi
-
Kesi bora zaidi ni kwamba
hupatwi na ugonjwa kabisa.
-
Kesi mbaya zaidi ni kifo.
-
Katikati yake, kuna kulazwa hospitalini,
kuanzia kwa hali ngumu hadi wastani.
-
au kutokuwa na dalili kabisa
-
Katika mazingira bora,
chanjo hukupa ulinzi wote
-
Lakini kwa uhalisia, hiyo sio lengo kuu la
-
Lengo halisi ni kutoa mwili wako
ulinzi wa kutosha kufunika haya
-
Kwa hivyo, ikiwa utapata
maambukizo, itaonekana zaidi kama mafua.
-
Badala ya jambo ambalo
ungekulazwa hospitalini kwa ajili yake
-
Na hii ni jambo moja ambalo kila moja ya
chanjo hizi za Covid-19 hufanya vizuri
-
Katika majaribio haya yote, wakati baadhi
ya watu katika makundi ya placebo walikuwa
-
au hata kufariki kutokana na Covid-19
-
Hakuna mtu aliyevaccinate kabisa,
katika majaribio haya yoyote,
-
Hakuna aliyepelekwa hospitalini
au kufariki kutokana na Covid-19
-
Jambo moja ningefurahi meya angekielewa
-
Ni kwamba chanjo zote tatu zimekuwa
karibu na 100% ufanisi katika kulinda."
-
Meeya wa Detroit alirudi nyuma
na akasema atakuwa akitumia Johnson &
-
kwa sababu bado ni kwa kiasi kikubwa
ufanisi dhidi ya tunavyojali
-
Ufanisi ni muhimu.
Lakini sio jambo muhimu zaidi.
-
Swali sio ni chanjo gani itakayekulinda kutokana na Covid yoyote
-
bali ni ipi itakayokuweka hai?
-
au kutolazwa hospitalini?
-
Ni ipi itakayosaidia kumaliza janga?
-
Na hiyo inaweza kuwa yoyote kati yao
-
"Chanjo bora kwa sasa ni ile uliyopewa."
-
"Kila chanjo inayopewa kwa mtu mmoja
inatuleta karibu mwisho wa janga hili."