< Return to Video

Czy rozwiążesz zagadkę paradoksu trolla? - Daniel Finkel

  • 0:08 - 0:11
    Razem z bratem odkryliście
    przejście do innej krainy,
  • 0:11 - 0:13
    więc zaraz będziecie odkrywać
  • 0:13 - 0:17
    wspaniały świat Paradoksyki.
  • 0:17 - 0:22
    Całkowicie paradoksalne stworzenia
    pełzają, biegają i latają wokół was.
  • 0:22 - 0:25
    Następnie widzicie trolla.
  • 0:25 - 0:29
    Łapie stworzenia do ogromnej sieci.
  • 0:29 - 0:33
    Odważnie się mu przeciwstawiasz
    i każesz je wypuścić.
  • 0:33 - 0:34
    Troll śmieje się.
  • 0:34 - 0:37
    Mówi: "Skoro jesteś fanem paradoksów,
  • 0:37 - 0:39
    to mam dla ciebie propozycję.
  • 0:39 - 0:43
    Jeśli powiesz coś prawdziwego,
    to wypuszczę wszystkie stworzenia".
  • 0:43 - 0:46
    Już chcesz powiedzieć: "Jesteś trollem".
  • 0:46 - 0:49
    Jednak zanim to robisz,
    troll chwyta twojego brata.
  • 0:49 - 0:51
    Kontynuuje: "Jeśli powiesz coś fałszywego,
  • 0:51 - 0:54
    to wypuszczę twojego brata".
  • 0:54 - 0:57
    Twoje twierdzenie musi być jednym zdaniem.
  • 0:57 - 1:01
    Jak widzisz, strasznie
    nienawidzę paradoksów.
  • 1:01 - 1:05
    Jeśli będziesz oszukiwać,
    chcąc powiedzieć coś paradoksalnego,
  • 1:05 - 1:07
    jak "to zdanie jest fałszywe",
  • 1:07 - 1:11
    to zjem twojego brata
    i wszystkie stworzenia".
  • 1:11 - 1:14
    Jakie prawdziwo-fałszywe zdanie
    możesz powiedzieć, żeby zmusić trolla,
  • 1:14 - 1:18
    by uwolnił twojego brata
    i paradoksalne stworzenia?
  • 1:18 - 1:19
    Wstrzymaj nagranie, żeby to przemyśleć.
  • 1:19 - 1:21
    Odpowiedź za: 3
  • 1:21 - 1:23
    Odpowiedź za: 2
  • 1:23 - 1:26
    Odpowiedź za: 1
  • 1:26 - 1:29
    To wydaje się niemożliwe,
  • 1:29 - 1:31
    ale co ciekawe, można powiedzieć coś,
  • 1:31 - 1:34
    co zmusi trolla do uwolnienia
    wszystkich więźniów.
  • 1:34 - 1:37
    To przykład logiki represyjnej,
  • 1:37 - 1:42
    wymyślonej przez wielkiego logika
    i twórcę zagadek, Raymonda Smullyana.
  • 1:42 - 1:46
    Sztuczka wymyślona przez Smullyana
    polega na wypowiedzeniu zdania,
  • 1:46 - 1:51
    którego prawda lub fałsz zależy od tego,
    co chcesz, żeby zrobił troll.
  • 1:51 - 1:54
    Twoje zdanie nadal musi być
    starannie przygotowane.
  • 1:54 - 1:56
    Przykładowo, jeśli chcesz powiedzieć
  • 1:56 - 1:59
    "uwolnisz stworzenia i mojego brata",
  • 1:59 - 2:04
    troll może odpowiedzieć: "Fałsz...
    Uwolnię tylko twojego brata".
  • 2:04 - 2:07
    Podobnie jeśli powiesz: "uwolnisz
    paradoksalne stworzenia,"
  • 2:07 - 2:11
    troll może powiedzieć: "to prawda"
    i uwolni tylko te stworzenia.
  • 2:11 - 2:16
    Zobacz, co się stanie gdy powiesz:
    "Uwolnisz mojego brata".
  • 2:16 - 2:18
    Twoje zdanie nie może być fałszywe,
  • 2:18 - 2:21
    bo gdyby było, to troll
    według własnych zasad
  • 2:21 - 2:23
    musiałby uwolnić twojego brata.
  • 2:23 - 2:27
    To sprawiłoby, że zdanie jest
    paradoksalnie prawdziwe i fałszywe.
  • 2:27 - 2:29
    Ale skoro troll nienawidzi paradoksów,
  • 2:29 - 2:32
    sam nie wymyśliłby go celowo.
  • 2:32 - 2:36
    Jego jedyną opcją jest to,
    że zdanie jest prawdziwe.
  • 2:36 - 2:38
    Jeśli "uwolnisz mojego brata" jest prawdą,
  • 2:38 - 2:40
    to troll musi uwolnić twojego brata.
  • 2:40 - 2:45
    Kierując się własnymi zasadami
    troll musi też uwolnić stworzenia,
  • 2:45 - 2:47
    bo wypowiedziane zdanie było prawdziwe.
  • 2:47 - 2:51
    Dzięki starannemu doborze trzech słów,
    prawie jak logicznym skalpelem,
  • 2:51 - 2:55
    troll musi teraz uwolnić
    wszystkich więźniów.
  • 2:55 - 2:56
    Gdy zły troll odchodzi,
  • 2:56 - 3:00
    paradoksalne stworzenia
    za odzyskaną wolność
  • 3:00 - 3:03
    obiecują zaprowadzić cię
    do skarbu na szczycie schodów.
  • 3:03 - 3:06
    Jeśli tylko do nich dotrzesz.
Title:
Czy rozwiążesz zagadkę paradoksu trolla? - Daniel Finkel
Speaker:
Daniel Finkel
Description:

Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-troll-s-paradox-riddle-dan-finkel

Razem z bratem znaleźliście przejście do innej krainy, zaraz będziecie odkrywać nowy, wspaniały świat. Po drodze widzicie, jak troll łapie stworzenia do ogromnej sieci. Zgadza się je uwolnić, gdy tylko wymyślisz zdanie jednocześnie prawdziwe i fałszywe. Czy wymyślisz poprawne zdanie i zmusisz trolla, żeby je wypuścił? Dan Finkel pokazuje, jak to zrobić.

Lekcja: Dan Finkel, reżyseria: Artrake Studio.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:00

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.