Vắc-xin COVID-19: Khoa học, Tối giản

Sau khi chúng ta tiếp xúc
với nguồn lây nhiễm,

hệ miễn dịch
sẽ ghi nhớ mối đe dọa đó,

cụ thể bằng cách sản sinh kháng thể.

Đây là những protein lưu thông
trong máu và khắp cơ thể.

Chúng nhanh chóng phát hiện và vô hiệu hóa
kẻ xâm lược khi chạm trán,

bằng cách đó, chúng ngăn chặn
hoặc giảm thiểu bệnh tật.

Đó là lý do chúng ta không hay bị ốm
hai lần vì cùng một nguyên do.

Chúng ta có miễn dịch.

Vắc-xin bắt chước quá trình này:

khuyến khích hệ thống miễn dịch
tạo kháng thể

mà chúng ta không phải
trải qua cơn bệnh.

Một số loại vắc-xin
phòng SARS-CoV-2 hàng đầu

là các "vắc-xin mRNA",

dựa vào sự tích hợp
bản thiết kế di truyền

cho protein gai chính
trên bề mặt vi rút

thành một công thức

mà khi tiêm vào cơ thể người,

chúng sẽ hướng dẫn
các tế bào của ta tạo protein gai.

Đổi lại, cơ thể sau đó tạo
kháng thể chống lại protein gai này,

bảo vệ ta
không bị nhiễm vi rút.

Cách này nhanh hơn
cách tiếp cận truyền thống,

thường tạo vi rút động lực yếu hay
các dạng bất hoạt của vi rút còn sống,

hoặc tạo ra lượng lớn protein gai

để xem chúng có thể
thúc đẩy phản ứng tạo kháng thể hay không.

Khi một vắc-xin tiềm năng được tìm ra,

nó sẽ phải vượt qua vài vòng kiểm tra
trước khi được tiêm cho người.

Đầu tiên là xét nghiệm tiền lâm sàng

gồm các thử nghiệm
trong phòng thí nghiệm và với động vật.

Nhà khoa học cần đảm bảo

vắc-xin thử nghiệm
không chỉ hiệu quả mà còn an toàn.

Ví dụ: phản ứng tạo kháng thể
đối với vắc-xin không hoàn hảo có thể,

trong những trường hợp cực kỳ hiếm gặp,

lại làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Khi vắc-xin tiềm năng đáp ứng
các kết quả tiền lâm sàng cần thiết,

có thể bắt đầu thử nghiệm lâm sàng
cho một nhóm nhỏ đối tượng.

Nếu có tiến triển tốt,

vắc-xin này sẽ được thử nghiệm
trên nhiều người hơn

được các nhà khoa học và bác sĩ

giám sát chặt chẽ
về tính an toàn, hiệu lực và liều lượng.

Khi các thử nghiệm lâm sàng thành công,

vắc-xin đó phải được
kiểm duyệt và phê chuẩn

bởi các cơ quan quản lý,

chẳng hạn như FDA,

trước khi được sản xuất và phân phối
trên quy mô lớn

và vắc-xin được cấp phép đó
mới được sử dụng rộng rãi.

Người dịch: Mỹ Linh
Người hiệu đính: Nguyệt Nguyễn