„Zapiski syna tego kraju”. Świat według Jamesa Baldwina - Christina Greer

Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/notes-of-a-native-son-the-world-according-to-james-baldwin-christina-greer

W latach 60. FBI zebrało prawie 2000 dokumentów w ramach śledztwa dotyczącego jednego z najpopularniejszych umysłów w kraju. Osobą centralną w dochodzeniu był pisarz James Baldwin, jeden z najlepiej sprzedających się czarnych autorów na świecie w tamtym czasie. Co sprawiło, że przykuł sobą tak duże zainteresowanie nie tylko społeczeństwa, ale i władz? Christina Greer opowiada o życiu i dziełach Jamesa Baldwina.

Lekcja: Christina Greer, animacja: Gibbons Studio.

W latach 60.

FBI zebrało prawie 2000 dokumentów

podczas śledztwa w sprawie

jednego z najpopularniejszych
umysłów w kraju.

Jego obiektem był pisarz James Baldwin.

W tamtym czasie

FBI śledziło wielu artystów i myślicieli,

ale rozmiary ich teczek
bladły przy teczce Baldwina.

W okresie śledztw prowadzonych przez FBI

Baldwin został jednym z bestselerowych
czarnych autorów na świecie.

Co sprawiło, że przykuł
tak duże zainteresowanie

nie tylko społeczeństwa, ale i władz?

Urodzony w Harlemie w 1924 roku

James był najstarszym
z dziewięciorga dzieci.

W wieku 14 lat został kaznodzieją.

Prawienie kazań pomogło mu
znaleźć głos pisarza,

lecz spowodowało też konflikt
z podejściem Kościoła

do nierówności rasowej i homoseksualizmu.

Po liceum zaczął pisać powieści i eseje,

a jednocześnie parał się różnymi pracami.

Problemy, które oddaliły go od Kościoła,

były wciąż obecne w jego życiu.

Ciągłe wystawienie na rasizm i homofobię

wzmagało jego złość i rozczarowanie
oraz marzenia o lepszym życiu.

Dlatego w 1948, w wieku 24 lat,

przeprowadził się do Paryża
na stypendium pisarskie.

We Francji opublikował pierwszą powieść

"Głoś to na górze" w 1953 roku.

Umiejscowiona w Harlemie

książka opowiada o Kościele
jako źródle ucisku i nadziei.

Znalazła uznanie zarówno wśród czarnych,
jak i białych czytelników.

Wśród rosnącej sławy

Baldwin zebrał swoje przemyślenia
na temat rasy, klas, kultury i wygnania

w rozszerzonym eseju z 1955 roku
"Zapiski syna tego kraju".

Tymczasem

w Ameryce nasilał się ruch
na rzecz praw obywatelskich.

Czarni Amerykanie odnosili sukcesy
w systemie głosowania,

ale wciąż odmawiano im godności
w autobusach, szkołach, pracy,

a także w armii.

Mimo że do końca życia
mieszkał głównie we Francji,

Baldwin był mocno zaangażowany
w działanie ruchu

i w pełni świadom
niedotrzymanych obietnic ojczyzny.

Widział jak rodzina, przyjaciele, sąsiedzi

popadają w nałogi, trafiają do więzienia
i popełniają samobójstwa.

Wierzył, że ich los
zrodził się z ograniczeń

podzielonego społeczeństwa.

W 1963 roku

opublikował "Następnym razem pożar",

uderzający portret sporu rasowego,

za który obwiniał białą Amerykę,

ale w którym dodawał,

że rasizm jest szkodliwy też dla białych.

Według Baldwina

wszyscy byli nieprzerwanie uwikłani
w tej samej strukturze społecznej.

Jego zdaniem

"ludzie są uwięzieni w historii,
a historia jest uwięziona w nich".

Rola Baldwina w ruchu

przekraczała obserwację i relacjonowanie.

Podróżował także po Ameryce Południowej,

gdzie przemawiał na zgromadzeniach.

Dyskutował na temat białych polityków
i czarnych aktywistów,

w tym Malcolma X,

i służył za łącznika między czarnymi
aktywistami i intelektualistami

a liderami białego establishmentu,
takimi jak Robert Kennedy.

Ze względu na talent Baldwina

do opowiadania o przyczynach
napięć społecznych tak,

że chcieli go słuchać biali,

Kennedy i inni widzieli w nim
ambasadora czarnych Amerykanów,

etykietkę, którą Baldwin odrzucił.

W tym samym czasie

jego kunszt słowny sprawił,
że FBI uznało go za zagrożenie.

Nawet wśród członków ruchu
na rzecz praw obywatelskich

Baldwin czuł się czasem wyobcowany

przez wybór mieszkania za granicą
i swoją seksualność,

o której pisał otwarcie w czasach,

gdy panoszyła się homofobia.

Przez całe życie

Baldwin uważał za swoją rolę
niesienie świadectwa.

W przeciwieństwie do wielu kolegów

udało mu się dożyć
niektórych zwycięstw ruchu,

ale bardzo mu ciążyły
nieustanne nierówności rasowe w USA.

Choć mógł się czuć
więźniem momentu historii,

jego słowa dały głos wielu pokoleniom,

a jednocześnie prowadziły je
do dokładniejszego zrozumienia

najbardziej złożonych kwestii społecznych.