შაბანა ბასიჯ-რასიხ : გამბედაობა რომ გაანათლო ავღანელი გოგონები
-
0:00 - 0:02როდესაც 11 წლის ვიყავი,
-
0:02 - 0:06მე მახსოვს სიხარულის ნოტაზე გაღვიძება ერთ დილას.
-
0:06 - 0:09მამაჩემი უსმენდა "ბიბისის" სიახლეებს
-
0:09 - 0:13თავის პატარა ნაცრისფერ რადიოში.
-
0:13 - 0:16მის სახეზე ღიმილმა გაირბინა, რაც არც თუ ხშირი იყო,
-
0:16 - 0:20რადგან ახალი ამბები უმეტესად თრგუნავდა მას.
-
0:20 - 0:25"თალიბანები წავიდნენ ! " მამაჩემი ყვირდოდა,
-
0:25 - 0:27მე კი არ ვიცოდი ეს რას ნიშნავდა,
-
0:27 - 0:33მაგრამ იმას კი ვხედავდი რომ მამაჩემი ძალიან, ძალიან ბედნიერი იყო.
-
0:33 - 0:41"შენ ეხლა უკვე შეგიძია ნამდვილ სკოლაში წახვიდე " მან მითხრა.
-
0:41 - 0:46ეს იყო დილა რომელსაც არასოდეს დავივიწყდება.
-
0:46 - 0:51ნამდვილი სკოლა.
-
0:51 - 0:55როგორც მოგეხსენებათ, მე ვიყავი ექვსი წლის როდესაც თალიბანებმა დაიპყრეს ავღანეთი
-
0:55 - 0:58და აკრძალეს გოგონებისათვის სკოლაში სიაურული.
-
0:58 - 1:01შესაბამისად შემდეგი ხუთი წელი მე ვიცვამდი როგორც ბიჭი,
-
1:01 - 1:04რათა გამეცილებინა ჩემი უფროსი და,რომელსაც აღარ შეეძლო
-
1:04 - 1:09საიდუმლო სკოლაში ევლო მარტო.
-
1:09 - 1:14ეს იყო ერთადერთი გზა რომ ორივეს მიგვეღო განათლება .
-
1:14 - 1:17ყოველ დღე ჩვენ ვირჩევდით სხვადასხვა გზას,
-
1:17 - 1:21შესაბამისად ვერავინ იღებდა ეჭვს თუ სად მივდიოდით.
-
1:21 - 1:23ჩვენ ვმალავდით ჩვენს წიგნებს სურსათის ჩანთებში,
-
1:23 - 1:29რაც აფიქრებინებდა სხვებს რომ სავაჭროდ მივდიოდით.
-
1:29 - 1:32სკოლა მოწყობილი იყო სახლში,
-
1:32 - 1:37100ზე მეტი ბავშვი ვეტეოდით ერთ პატარა ოთახში.
-
1:37 - 1:43ეს იყო მყუდრო ზამთარში მაგრამ ექსტრემალურად ცხელი ზაფხულში.
-
1:43 - 1:46ჩვენ ყველამ ვიცოდით რომ ჩვენს სიცოცხლეს საფრთხეში ვიგდებდით--
-
1:46 - 1:50მასწავლებელი, მოსწავლეები და ჩვენი მშობლები.
-
1:50 - 1:52დროდადრო, სკოლამ მუშაობა შეწყვიტა რამოდენიმე თვით,
-
1:52 - 1:56რადგანაც თალიბანებმა ეჭვი აიღეს.
-
1:56 - 1:59ჩვენ ყოველთვის გვაინტერებდა რას ფიქრობდნენ ისინი ჩვენზე.
-
1:59 - 2:02დაგვედევნებოდნენ ?
-
2:02 - 2:06იცოდნენ სად ვცხოვრობდით ?
-
2:06 - 2:08ძალიან გვეშინოდა,
-
2:08 - 2:15მაგრამ მაინც სკოლა ის ადგილი იყო სადაც გვინდოდა რომ ვყოფილიყავით.
-
2:15 - 2:19მე იღბლიანი ვიყავი რომ გავიზარდე ისეთ ოჯახში
-
2:19 - 2:25სადაც განათლება დაფასებული იყო და ქალიშვილები კი ოჯახის საგანძურებად ითვლებოდნენ.
-
2:25 - 2:30ბაბუაჩემი იყო თავის დროს ექსტრაორდინალური ადამიანი.
-
2:30 - 2:34სრულიად განსხვავებული და თავისუფალი აზროვნების პიროვნება ავღანეთის შორეული პროვინციიდან,
-
2:34 - 2:37მან ყველაფერი გააკეთა რომ თავის ქალიშვილს- დედაჩემს
-
2:37 - 2:44სკოლაში ევლო, რის გამოც მამამისმა უარყო იგი.
-
2:44 - 2:47თუმცა განათლებული დედაჩემი გახდა მასწავლებელი
-
2:47 - 2:50და აი ისიც .
-
2:50 - 2:53ის 2 წლის წინ წამოვიდა სამსახურიდან მხოლოდ იმიტომ რომ ექცია ჩვენი სახლი
-
2:53 - 2:58სკოლად გოგონებისა და ქალებისათვის.
-
2:58 - 3:03და მამაჩემი - აი ეს არის -
-
3:03 - 3:10ის იყო პირველი თავის ოჯახში ვინც მიიღო განათლება.
-
3:10 - 3:12კითხვაც კი აღარ ჩნდებოდა რომ მისი შვილებიც
-
3:12 - 3:17ისწავლიდნენ, ქალიშილების ჩათვლით.
-
3:17 - 3:21მიუხედავად თალიბანებისა, მიუხედავად სხვა საშიშროებებისა.
-
3:21 - 3:30მისთვის მთავარი რისკი იყო რომ ვერ მიიღებდნენ განათლებას მისი შვილები.
-
3:30 - 3:33თალიბანთა დროს მე მახსოვს
-
3:33 - 3:38იყო დრო როცა მე იმედგაცრუებული ვიყავი ჩვენი ცხოვრებით
-
3:38 - 3:42და ყოველთვის მაშინებდა მომავალზე ფიქრი.
-
3:42 - 3:45მე ვფიქრობდი რომ მიმეტოვებინა სწავლა,
-
3:45 - 3:48თუმცა მამაჩემა
-
3:48 - 3:51მე მითხრა :
-
3:51 - 3:53"მისმინე შვილო,
-
3:53 - 3:56შენ შეიძლება დაკარგო ყველაფერი შენს ცხოვრებაში.
-
3:56 - 4:00შენ შეიძლება მოგპარონ ფული, შენ შეიძლება გაიძულონ დატოვო შენო სახლი ომის დროს,
-
4:00 - 4:03მაგრამ ერთადერთი რამ რაც ყოველთვის შენთან იქნება
-
4:03 - 4:06არის ის რაც აქაა,
-
4:06 - 4:11და თუკი ჩვენ მოგვიწევს გავყიდოთ ჩვენი სისხლი რათა გადავიხადოთ სკოლის გადასახადები,
-
4:11 - 4:14ჩვენ ამას ვიზავთ.
-
4:14 - 4:19ამის შემდეგ კიდევ გინდა რომ შეწყვიტო ? "
-
4:19 - 4:23დღეს მე 22 წლის ვარ.
-
4:23 - 4:25მე გავიზარდე იმ ქვეყანაში რომელსაც
-
4:25 - 4:29ათწლეულების ომი ანგრევდა.
-
4:29 - 4:34ჩემი ასაკის მხოლოდ 6 პროცენტზე ნაკლებმა ქალმა მოახერხა იგივე საშუალო სკოლის მიღმა,
-
4:34 - 4:36და რომ არა ჩემი ოჯახის თავდადება ჩემი განათლების მიმართ,
-
4:36 - 4:39მეც ერთერთი მათგანი ვიქნებოდი.
-
4:39 - 4:44ამისნაცვლად, მე ამაყად ვდგავარ აქ "მიდლებური"-ს კოლეჯ დამთავრებული.
-
4:44 - 4:54(აპლოდისმენტები)
-
4:54 - 4:57როდესაც მე დავბრუნდი ავღანეთში, ბაბუაჩემი,
-
4:57 - 5:02რომელიც განდევნილი იყო ოჯახიდან, რადგან მან გაბედა და განათლებას აზიარა ქალიშვილები,
-
5:02 - 5:05იყო პირველი მათგანი ვინც მომილოცა.
-
5:05 - 5:08იგი არა მარტო ტრაბახობს ჩემი კოლეჯის ხარისხით,
-
5:08 - 5:10მაგრამ ასევე ხაზს უსვამს რომ მე ვიყავი პირველი ქალი
-
5:10 - 5:12და მე ვარ პირველი ქალი
-
5:12 - 5:15რომელმაც მანქანით გაასეირნა იგი ქაბულის ქუჩებში.
-
5:15 - 5:21(აპლოდისმენტები)
-
5:21 - 5:23ჩემს ოჯახს ჯერა ჩემი.
-
5:23 - 5:28მე ბევრს ვოცნებობ, მაგრამ ჩემი ოჯახი უფრო ბევრს ოცნებობს ჩემზე.
-
5:28 - 5:33აი ამიტომ ვარ მე საყოველთაო ელჩი 10x10- სათვის, რომელიც არის
-
5:33 - 5:35ქალთა განმანათლებელი საყოველთაო კამპანია.
-
5:35 - 5:38აი ამიტომ ვარ "სოლა"-ს თანადამფუძნებელი,
-
5:38 - 5:40პირველი და სავარაუდოდ ერთადერთი სკოლა ინტერნატი
-
5:40 - 5:42გოგონებისათვის ავღანეთში,
-
5:42 - 5:48ქვეყანაში სადაც ისევ საშიშია გოგონებისათვის სკოლაში სიარული.
-
5:48 - 5:52ამაღელვებელი მომენტი ჩემთვის არის ის როდესაც ვხედავ სკოლის მოსწავლეებს,
-
5:52 - 5:57ამბიციით რომ გამოიყენონ ეს შესაძლებლობა.
-
5:57 - 6:00და მე ვხედავ მათ მშობლებს, მამებს,
-
6:00 - 6:05რომლებიც, მსგავსად ჩემებისა , ეხმარებიან საკუთარ შვილებს,
-
6:05 - 6:14მიუხედავათ ასეთი საშიში მოწინააღმდეგეების დროს.
-
6:14 - 6:16აი როგორც აჰმედი. ეს არ არის მისი ნამდვილი სახელი
-
6:16 - 6:19და მე არ შემიძლია გაჩვენოთ მისი სახე,
-
6:19 - 6:23მაგრამ აჰმედი არის ჩემი მოსწავლის მშობელი.
-
6:23 - 6:26ერთ თვეზე ნაკლები დროის წინ, ის და მისი ქალიშვილი
-
6:26 - 6:30"სოლა"- დან ბრუნდებოდნენ უკან თავიანთ სოფელში.
-
6:30 - 6:36და ისინი ფაქტიურად აცდნენ სიკვდილს
-
6:36 - 6:41რომელიც გამოწვეული იყო გზისპირა აფეთქებით.
-
6:41 - 6:44როგორც კი სახლში მივიდა, ტელეფონმა დარეკა,
-
6:44 - 6:47ხმამ გააფრთხილა,
-
6:47 - 6:51რომ თუკი ის უკან გაგზავნიდა ქალიშვილს სკოლაში,
-
6:51 - 6:53ისინი კვლავ გაიმეორებდნენ იმავეს.
-
6:53 - 6:57"მომკალით ეხლავე, თუკი ასე გსურთ" მან უპასუხა,
-
6:57 - 7:01"მაგრამ მე არ დავანგრევ ჩემი ქალიშვილის მომავალს,
-
7:01 - 7:06თქვენი მოძველებული და ჩამორჩენილი იდეების გამო."
-
7:06 - 7:08როდესაც მე ვფიქრობ ავღანეთზე,
-
7:08 - 7:12,და ეს არის რაღაც რაც ხშირად განსხვავებულია დასავლეთში,
-
7:12 - 7:15მათ უკან, ვინც წარმატებას მივაღწიეთ,
-
7:15 - 7:22დგას მამა რომელიც აღიარებას მისი ქალიშვილის მნიშვნელობას
-
7:22 - 7:27და რომელიც მიიჩნევს ქალიშვილის წარმატებას საკუთარ წარმატებად.
-
7:27 - 7:31მე არ ვამბობ რომ დედაჩვენებს არ მიუძღვით წამყვანი როლი ჩვენს წარმატებაში,
-
7:31 - 7:36სინამდვილეში, ისინი არიან მთავარი და დამარწმუნებელი მომლაპარაკეებლები
-
7:36 - 7:39თავიანთი ქალიშვილების ნათელ მომავალზე,
-
7:39 - 7:42მაგრამ ავღანეთის საზოგადოების მაგალითზე,
-
7:42 - 7:46ჩვენ უნდა გვქონდეს მამაკაცთა მხარდაჭერა.
-
7:46 - 7:49თალიბანთა დროს, გოგონები რომლებიც დადიოდნენ სკოლაში,
-
7:49 - 7:51დაახლოებით ასამდე
-
7:51 - 7:53ახსოვთ, რომ ეს იყო არალეგალური.
-
7:53 - 7:59მაგრამ დღეს, სამ მილიონზე მეტი გოგონა დადის სკოლაში.
-
7:59 - 8:06(აპლოდისმენტები)
-
8:06 - 8:12ავღანეთი ამერიკისგან ძალიან განსვავდება,
-
8:12 - 8:17მე აღმოვაჩინე რომ ამერიკელები ამჩნევენ მერყეობას ცვლილებებში,
-
8:17 - 8:20ვშიშობდი, რომ ეს ცვილებები აღარ გასტანს დიდხანს,
-
8:20 - 8:25როდესაც ამერიკელები თავიანთ ჯარებს გაიყვანენ.
-
8:25 - 8:28მაგრამ როდესაც მე უკან დავბრუნდი ავღანეთში,
-
8:28 - 8:33როდესაც დავინახე ჩემი სკოლის მოსწავლეები
-
8:33 - 8:36და მათი მშობლები რომლებიც იბრძვიან მათთვის,
-
8:36 - 8:40რომლებიც ამხნევენებ მათ, მე ვხედავ პერსპექტიულ მომავალს
-
8:40 - 8:44და ხანგრძლივ ცვლილებას.
-
8:44 - 8:52ჩემთვის, ავღანეთი არის იმედებისა და უსაზღვრო შესაძლებლობების ქვეყანა
-
8:52 - 8:55და ყოველ დღე
-
8:55 - 8:59"სოლა"-ს გოგოები მარწმუნებენ ამაში.
-
8:59 - 9:02ჩემსავით, ისინი ოცნებობენ ბევრს.
-
9:02 - 9:04დიდი მადლობა.
-
9:04 - 9:15(აპლოდისმენტები)
- Title:
- შაბანა ბასიჯ-რასიხ : გამბედაობა რომ გაანათლო ავღანელი გოგონები
- Speaker:
- Shabana Basij-Rasikh
- Description:
-
წარმოიდგინე ქვეყანა სადაც გოგონები მალულად იპარებიან სკოლაში სასიკვდილო შედეგების ფონად , თუკი მათ ვინმე გამოიჭერს. ეს იყო ავღანეთი თალიბანთა დროს და საფრთხის კვალი კვლავ რჩება. 22 წლის შაბანა ბასიჯ-რასიხი მართავს სკოლას გოგონებისათვის ავღანეთში.იგი ხაზს უსვამს ოჯახის მხარდაჭერის სიძლიერესა და მნიშვნელობაზე-- და იგი გვიყვება ერთი მამაცი მამის შესახებ რომელიც წინ აღუდგა ადგილობრივ მუქარას. ( გადაღებულია TEDxWomen -ზე )
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:36
![]() |
Dimitra Papageorgiou approved Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Sandro Subeliani accepted Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Sandro Subeliani edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Sandro Subeliani edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Nini Popkhadze edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Nini Popkhadze edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Nini Popkhadze edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls | |
![]() |
Nini Popkhadze edited Georgian subtitles for Dare to educate Afghan girls |