พอเราเจริญวิปัสสนากรรมฐานมากๆ
เราก็จะเห็นข้อบกพร่องของกาย
มันบกพร่องคือมันไม่เที่ยง
มันถูกความทุกข์บีบคั้น
มันเป็นแค่วัตถุธาตุ
ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา จิตก็วาง
เห็นความจริงทางนามธรรมทั้งหลาย
ล้วนแต่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
ไม่อยู่ในอำนาจบังคับ ควบคุมไม่ได้
พอเห็นความจริง จิตก็วาง
เรื่องอะไรต้องไปดิ้นรนแสวงหาความสุขในโลกให้วุ่นวาย
ในเมื่อมันเป็นของที่ไม่ยั่งยืน
เรื่องอะไรจะต้องเกลียดความทุกข์มากมาย
ในเมื่อจริงๆ แล้วโลกนี้ก็มีแต่ทุกข์ ไม่มีอย่างอื่นหรอก

พอเราเดินปัญญาจริงๆ
จิตเราก็จะเป็นกลางต่อสุขและทุกข์ ต่อดีและชั่ว
สุดท้ายเราก็ปล่อยวาง
เห็นความไม่ได้สาระแก่นสารก็วาง
เพราะฉะนั้นการที่เราจะปล่อยวางรูปธรรมนามธรรมได้
เราต้องเดินวิปัสสนา
ดูไตรลักษณ์ของรูปธรรมของนามธรรม
ดูแล้วดูอีก ไม่ใช่คิดเอาเองว่ามันเป็นไตรลักษณ์
ต้องรู้สึกเอา ต้องดูจนซาบซึ้งถึงอกถึงใจ
ถึงจะปล่อยวางได้

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
17 มีนาคม 2567

อ่านถอดบทความฉบับเต็มได้ที่ https://www.dhamma.com/detachment/
สารบัญวีดีโอ
0:00 อารัมภบท
4:27 ธรรมทั้งหลายทั้งปวงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น
14:05 ต้องเห็นทุกข์เห็นโทษ ถึงจะวางได้
24:38 วีธีที่เราจะไม่ถือมั่นในธรรมทั้งหลาย
33:26 ถ้าใจเราเป็นกลางกับความสุขความทุกข์ใจวางได้
42:05 ว่างเพราะจิตพ้นจากความปรุงแต่ง
50:00 ช่วงส่งการบ้าน