Gever Tulley - 5 niebezpiecznych zabaw dla dzieci

Gever Tulley, twórca Szkoły Majsterkowania, mówi o pięciu niebezpiecznych zabawach, na które powinno się pozwolić swoim dzieciom. Zaprezentowano na TED University 2007.

Witam w "Pięciu niebezpiecznych zabawach,
na które należy pozwalać dzieciom".

Sam nie mam dzieci.

Pożyczam dzieci od znajomych.

(Śmiech)

Traktujcie moje uwagi z przymrużeniem oka.

Nazywam się Gever Tulley.

Z zawodu jestem informatykiem,

ale jestem też założycielem
tak zwanej Szkoły Majsterkowania.

Jest to zielona szkoła
pomagająca dzieciom nauczyć się,

jak konstruować przedmioty,
które sobie wymyślą.

Budujemy wiele rzeczy.

Daję drugoklasistom
urządzenia elektryczne do ręki.

Jeśli więc chcecie posłać dzieci
do Szkoły Majsterkowania,

to wrócą posiniaczone,
podrapane i pokrwawione.

Nasz świat podlega
coraz surowszym przepisom

dotyczącym bezpieczeństwa dzieci.

To, jak bardzo niedorzeczne
mogą być te przepisy,

wydaje się nie mieć granic.

Ostrzeżenia przed uduszeniem
widnieją na każdym kawałku folii

wyprodukowanej lub sprzedawanej
w USA z jakąś inną rzeczą.

Daje się ostrzeżenia na kubkach do kawy,

mówiące, że ich zawartość może sparzyć.

Twierdzimy, że każdy przedmiot
ostrzejszy od piłeczki golfowej

jest zbyt ostry
dla dzieci poniżej 10 roku życia.

Gdzie leży kres takiego myślenia?

Jeśli zaokrąglimy każdy kant
i pozbędziemy się ostrych przedmiotów,

każdej wystającej rzeczy na świecie,

to gdy dzieci pierwszy raz
zetkną się z czymkolwiek ostrym

lub nie wykonanym
z zaokrąglonego plastiku,

zrobią sobie tym krzywdę.

Gdy kurczą się granice tego,
co określamy jako strefa bezpieczeństwa,

odcinamy nasze pociechy
od cennych możliwości nauczenia się,

jak oddziaływać z otaczającym je światem.

Mimo najszczerszych chęci i starań,

dzieciaki i tak zawsze wynajdą sposób,

by zrobić najbardziej niebezpieczną rzecz,
jaką tylko mogą,

gdziekolwiek by nie były.

Mimo prowokacyjnego tytułu,
ta prezentacja jest o bezpieczeństwie

i o pewnych prostych rzeczach,
które możemy zrobić,

żeby wychować nasze dzieci
na pomysłowych, pewnych siebie ludzi,

umiejących radzić sobie z otoczeniem.

Pokażę wam fragmenty
z pisanej właśnie książki pod tytułem

"50 niebezpiecznych zabaw"
("50 Dangerous Things").

Teraz powiem tylko o pięciu.

Pierwsza z nich - igraj z ogniem.

Uczenie się panowania
nad jedną z podstawowych sił przyrody

jest przełomowym wydarzeniem
w życiu dziecka.

Czy o tym pamiętamy, czy nie,

jest to pierwszy raz,

kiedy panujemy nad jedną
z tych tajemniczych sił.

Te tajemnice odkrywają tylko ci,

którzy mają okazję się nimi pobawić.

Zatem - zabawa z ogniem.

Ogień jest jedną z tych
niesamowitych rzeczy, które odkryliśmy.

Bawiąc się nim,
dzieci uczą się podstawowych praw,

uczą się o zużyciu tlenu,
procesie spalania i spalinach.

Ogień działa w oparciu o te trzy składowe,

które trzeba znać,
by dobrze go kontrolować.

Można myśleć o otwartym ogniu
jako o laboratorium.

Nigdy nie wiadomo,
czego się przy tej zabawie nauczą.

Pozwólmy dzieciom bawić się
na ich własnych zasadach,

a możecie mi wierzyć, że poznają rzeczy,

których nie nauczyłyby się dzięki
zabawkom z serii "Dora poznaje świat".

Punkt drugi - miej własny scyzoryk.

Scyzoryki powoli odchodzą
z naszej świadomości kulturowej

i jest to rzecz straszna.

(Śmiech)

Pierwszy scyzoryk jest to pierwsze
uniwersalne narzędzie, które się dostaje.

Może służyć do podważania, jako szpatułka,

jako śrubokręt czy po prostu nóż.

Jest potężnym
i dającym poczucie siły narzędziem.

W wielu kulturach noże daje się dzieciom,

które dopiero uczą się chodzić.

To są eskimoskie dzieci
odkrawające wielorybi tłuszcz.

Zobaczyłem to pierwszy raz
w kanadyjskim filmie edukacyjnym.

Miałem 10 lat
i wywarło to na mnie ogromne wrażenie.

To pokazuje, że dzieci potrafią
rozwijać poczucie siebie dzięki narzędziu

i to już w bardzo młodym wieku.

Ustala się kilka prostych zasad.

Ostrze zawsze kieruj od ciała,
nie używaj tępego ostrza, nic na siłę.

Dzieci potrafią zrozumieć te zasady
i kierować się nimi.

Tak, skaleczą się.

Sam mam na nogach okropne blizny po nożu.

Ale dzieciom rany szybko się goją.

(Śmiech)

Punkt trzeci - rzucaj oszczepem.

Okazuje się, że nasze mózgi
są zaprogramowane do rzucania.

Podobnie jak mięśnie,
jeśli części mózgu są nieużywane,

to z czasem zanikają.

Ale jeśli je trenujesz,

każdy mięsień umacnia całe ciało

i tyczy się to również mózgu.

Wykazano, że gdy ćwiczy się rzucanie,

pobudzane są płaty czołowe i ciemieniowe,

które odpowiadają za ostrość wzroku,
myślenie przestrzenne,

czy całościowe podchodzenie do problemów.

Pomaga to rozwinąć
zdolności obrazowania i przewidywania.

Rzucanie jest połączeniem
umiejętności analitcznych i fizycznych,

więc jest to ćwiczenie ogólnorozwojowe.

Ćwiczenia oparte na celowaniu
pomagają dzieciom

rozwijać zdolność
skupienia uwagi i koncentracji.

Są więc znakomite.

Punkt czwarty - rozkręcaj urządzenia.

Można znaleźć mnóstwo
ciekawych rzeczy wewnątrz zmywarki.

Następnym razem, gdy będziesz chciał
wyrzucić urządzenie, nie rób tego.

Rozbierz je z dzieckiem na części
lub przyślij je do naszej szkoły,

a my z dzieciakami się tym zajmiemy.

Nawet gdy się nie wie, co to za części,

kombinowanie, do czego mogą służyć,

jest świetnym zajęciem dla dzieci.

Poczują, że mogą rozebrać coś na części,

i nieważne czy coś jest skomplikowane,

wystarczy, że zrozumieją
jakąś część z tego,

bo w końcu zrozumieją całość.

Chodzi o to poczucie, że da się coś pojąć.

Te czarne pudełka,
które uważamy za coś oczywistego,

są obiektami złożonymi,
ale stworzonymi przez innych ludzi

i można je zrozumieć.

Punkt piąty - podwójny.

Łam ustawę DMCA
o prawach autorskich w cyfrowych mediach.

(Śmiech)

Poza przepisami bezpieczeństwa
są inne prawa,

które ograniczają możliwości działania
z rzeczami, które posiadamy,

w tym przypadku - nagrania cyfrowe.

To bardzo proste ćwiczenie,
kup piosenkę na iTunes, zapisz na CD,

zgraj ją do formatu MP3
i odsłuchaj na tym samym komputerze.

Właśnie złamałeś prawo.

Zasadniczo w USA można skazać
za złamanie praw autorskich.

Ważne jest by dzieci zrozumiały,

że niektóre z tych praw
są łamane przez przypadek

i że prawo trzeba interpretować.

Często rozmawiamy o tym z dziećmi,

gdy bawimy się różnymi rzeczami,
otwieramy je,

rozkładamy je i używamy do innych rzeczy,

a także gdy prowadzimy samochód.

Prowadzenie auta
daje dziecku poczucie kontroli,

jest to szczyt do osiągnięcia.

(Śmiech)

Ci, którzy nie chcą łamać prawa,

mogą prowadzić samochód razem z dzieckiem.

Jest to dla dzieci wspaniały etap.

Dzieje się to mniej więcej wtedy,

gdy zaczynają fascynować się dinozaurami

i innymi wielkimi rzeczami
z zewnętrznego świata,

które próbują zrozumieć.

Auto to podobny przedmiot,
a dzieci mogą wsiąść i nim kierować.

Pozwala im to kontrolować świat w sposób,

który normalnie jest dla nich niedostępny.

I jest to zupełnie legalne.

Znajdź pustą działkę,
upewnij się, że nic na niej nie ma

i że jest własnością prywatną,
i pozwól im prowadzić.

Właściwie jest to bardzo bezpieczne.

I sprawia frajdę całej rodzinie.

(Śmiech)

Zobaczmy.

To chyba wszystko. Punkt pięć i pół.