پێگەی ڕاستەقینەی ئافرەت لە ئاینەکم
-
0:01 - 0:04لەسەر ڕێگام بۆ ئێرە،
-
0:04 - 0:08زۆر ئارەزووم لە گفتوگۆبوو لەگەڵ
گەشتیارێکی تەنیشتم -
0:08 - 0:10لە ماوەی گەشتەکەم.
-
0:10 - 0:14پێی وتم، پێدەچێت لە ویلایەتە یەکگرتووەکان
ئیش نەما بێت، -
0:14 - 0:16لە بەرئەوەی تەنها هەندێک شت
هەڵدەبەستن: -
0:16 - 0:23پشیلەی دەرووناسی، چرپەی سەگ،
گێژەلوولکەی تۆڕنادۆ." -
0:23 - 0:26دوو خولەکی دواتر لێی پرسیم،
-
0:26 - 0:28"تۆ پیشەت چیە؟"
-
0:28 - 0:31و من وەکو "بانگەوازخوازی ئاشتی" بووم؟
-
0:31 - 0:33(پێکەنین)
-
0:35 - 0:39هەموو ڕۆژێک، بۆ پاڵپشتیکردنی دەنگی ئافرەت
کار دەکەم، -
0:39 - 0:42بۆ گرینگی دان بە تواناکانیان،
-
0:42 - 0:48بەژداریکردنیان لە کرداری ئاشتی و
بڕیاری دژیەک، -
0:48 - 0:50بەهۆی کارەکەمەوە،
-
0:50 - 0:56دەزانم تاکە ڕێگە بۆ بەژداری پێ کردنی گشت
ئافرەتانی جیهان -
0:56 - 0:59گێڕانەوەی ئاینە.
-
0:59 - 1:03ئێستا، ئەو ماددەیە بنچینەیەکی گرینگە بۆم
-
1:03 - 1:08وەک ئافرەتێکی گەنجی موسڵمان، زۆر شانازی
بە دینەکەم دەکەم. -
1:08 - 1:13هەموو ڕۆژێک باوەڕ و هێزم بۆ ئەنجامدانی
کارەکەم پێدەبەخشێت. -
1:13 - 1:15ئەوە هۆکاری ئامادەبوونمە لە بەرانبەر ئێوە.
-
1:16 - 1:21بەڵام ناتوانم سەیری ئەو تێکشکانە بکەم
کە بەناوی ئاینەکەم هەڵبەستراوە، -
1:21 - 1:26نەک تەنها ئاینەکەی من، بەڵکو
هەموو جۆرە ئاینەکانی دونیا. -
1:26 - 1:30بەیاننامەیەکی درۆ و خراپ بەکارهێنانی و
کارتێکردنە سەر کتێبە پیرۆزەکانی ئاینەکان -
1:30 - 1:34کاریگەری لەسەر کۆمەڵایەتی و
بنچینەی کلتورەکانمان و، -
1:34 - 1:37یاساکانمان و ژیانی ڕۆژانەمان هەیە،
-
1:37 - 1:40وەکو خالێک کە ئێمە هەندێک کات نایناسینەوە.
-
1:41 - 1:45دایبابم لە لیبیاوە باکوری ئەفریقا،
بۆ کەنەدا ڕۆشتن -
1:45 - 1:47لە سەرەتاکانی ١٩٨٠،
-
1:47 - 1:51لە ۱۱ منداڵەکە منداڵی ناوەندم.
-
1:51 - 1:52بەڵێ، ۱۱.
-
1:53 - 1:56لە پڕۆسەی گەشەسەندنم، باوانم بینی
-
1:56 - 1:59بڕوادار و ڕووحانی بوون
-
1:59 - 2:02نزا و سوپاس گوزاری خودایی گەورە دەبن
بۆ بەخشندەیەکانی، -
2:02 - 2:07هەر خۆی من بێگومان، بەڵام لەنێوان
ئەوانیترە. (پێکەنین) -
2:07 - 2:10ئەوان میهرەبان و گاڵتەچی و لەسەر خۆ بوون،
-
2:10 - 2:16ئارامبوونێکی بێ سنوور، هەبووی ۱۱ منداڵ
ئەو ئارامبوونە لەسەر دەچەسپێنێت. -
2:16 - 2:18هەروەها دادپەروەر بوون.
-
2:18 - 2:23بە هۆی تێڕوانینی کلتووری، بە هیچ جۆرێک ل دین ڕۆنەچووبووم.
-
2:23 - 2:25بە هەمان شێوە مامەڵەم لەگەڵ کرا،
-
2:25 - 2:27هەمان شتیشم لێ چاوەڕوان دەکرا.
-
2:28 - 2:32هەرگیز بیرم نەدەکردەوە خودا
حوکمێکی جیاواز لە نێوان ڕەگەزەکان بدات. -
2:33 - 2:38و تێگەیشتنی دایک و باوکم بۆ خودا وەکو
هاوڕێیەکی میهرەبان و بەسوودە -
2:38 - 2:42و ئەو شێوەیە دەبەخشێت من سەیری
جیهانم پێی کردووە. -
2:42 - 2:47ئێستا، بێگومان، سەرباری ئەوە چاودێریکردنم
بەسوودبووە. -
2:47 - 2:52یەکێک بیت لەنێوان ئەو ١١ منداڵانە
سەرەتای چوونە ناو دیپلۆماسیە۱۰۱. (پێکەنین) -
2:52 - 2:55لە ڕۆژێکی وەک ئەمڕۆماندا، دەپرسن لە
چ فێرگەیەک بووم، -
2:55 - 2:58بۆنموونە، "ئایا لە کۆلیژی کیندی هارڤارد
خوێندووتە"؟ -
2:58 - 3:00و سەیری ئەوان دەکەم و
دەڵێم "نەخێر" -
3:00 - 3:03لە قوتابخانەی{مورابیت }بۆ
کاروباری نێودەوڵەتی" خوێندوومە. -
3:03 - 3:08ئەوە زۆر تایبەتە. تۆ پێویستە قسە لەگەڵ
دایکم بکەیت بۆ وەرگرتنی ئەوە. -
3:08 - 3:10بەهیوای بەختێکی باش بۆ تۆ، ئەو لێرەیە.
-
3:12 - 3:16بەڵام یەکێک بیت لە نێوان ١١ منداڵەکان و
١٠ خوشک و برات هەبێت -
3:16 - 3:20زۆر شتت فێردەکەن دەربارەی هێزی پێكهاتن
و گونجاندن. -
3:20 - 3:24و سەرنج دان، پێویستە خێرا یا هێواش
بێیتە گۆ. -
3:24 - 3:26لەبەرئەوەی هەمیشە قسەت پێدەبڕن.
-
3:26 - 3:29گرینگی پەیامت فێردەکات.
-
3:29 - 3:33پێویستە پرسیارەکان بەشێوەیەکی ڕاست بکەیت
بۆ ئەوەی ئەو وەڵامانەی دەتەوێت وەریبگریت، -
3:33 - 3:37و تۆ پێویستە بڵێیت نا لە کاتێکی ڕاست بۆ
پاراستنی ئاشتی. -
3:37 - 3:41بەڵام گرینگترین وانە فێری بووم و گەشەم کرد
-
3:41 - 3:45گرینگی بەژدارکردن بوو.
-
3:45 - 3:49کاتێک چرا خۆشەویستەکی دایکم شکا، من
پێویست بوو لەوێبم کاتێک ئەو هەوڵیدەدا -
3:49 - 3:53بۆ دۆزینەوەی چۆن و ئەنجامدەرەکەی بۆ بەرگریکردن لەخۆم،
-
3:53 - 3:57لەبەرئەوەی ئەگەر نەتوانی، دواتر
ئەوە ئاماژەیە بۆ تۆ، -
3:57 - 4:00و پێش ئەوەی ئەوە بزانیت، سزا دەدرێیت.
-
4:00 - 4:03من لە بارەی ئەزموونەکانمەوە قسە ناکەم،
بێگومان. -
4:04 - 4:10کاتێک من ١٥ ساڵ بووم لە ٢٠٠٥، خوێندنی
ئامادەیم تەواوکرد و چووم -
4:10 - 4:12بۆ کەنەدا--ساسکاتۆن--
-
4:12 - 4:16بۆ هاوسەرگیری، ماڵی دایک و باوکم
لە لەیبیایە، -
4:16 - 4:19شارێکی زۆر لاسایانەیە.
-
4:19 - 4:24بە بیرت بێت، من تەنها چووبێتم بۆ لیبیا
پێشتر لە پشووبووە، -
4:24 - 4:28و وەکو کچێکی حەوت ساڵی، ئەوە سحراویە.
-
4:28 - 4:33ئایس کرێمێک، گەشتەکان قەراغی دەریا و
بەلەمەکان پڕ چێژن بوون. -
4:33 - 4:38بە شێوەیەکی دی، ئەوە بۆ خانمێکی ۱٥ ساڵی
جیاوازە. -
4:38 - 4:44من زۆر بەخێرای کلتوری لایەنەکانی ئاینەکەم
باس کرد. -
4:44 - 4:49ووشەی "حەرام" بە مانەی قەدەغەکردنی
ئاینیە-- -
4:49 - 4:52و "عەیب"بە مانای کردنی شتێکی کلتوری
نەشیاو بێت -
4:52 - 4:55کە بەبێ گوێ پێدان تێکەڵ بە یەک کراون،
-
4:55 - 4:59وەک ئەوەی مانای هەمان شت بدەن و
هەمان ئەنجامیان هەبێت. -
4:59 - 5:04و خۆم لە گفتوگۆی بەردەوام لەگەڵ
هاوپۆلەکانم دۆزییەوە. -
5:04 - 5:08و هاوپۆلەکانم، مامۆستاکانم، هاوڕێکانم،
تەنانەت خزمەکانیشم، -
5:08 - 5:12دەستیان بەپرسیارکردن دەربارەی ڕۆڵم و
ئاواتەکانم کرد. -
5:12 - 5:16و هەرچەندە بناغەی دایک و باوکم ئەوەی
پێ بەخشیم، -
5:16 - 5:20من ڕۆڵی خۆم وەکو ئافرەت
لە ئاینەکەم دۆزیەوە. -
5:20 - 5:24دواتر لە قوتابخانەی مورابیتی بۆ
کاروباری نێودەوڵەتی، -
5:24 - 5:27زۆر گفتوگۆ قووڵ بووینەوە،
-
5:27 - 5:33و یاسای ژمارە یەک توێژینەوەکەت بکەیت،
هەر ئەمەشم کردووە، -
5:33 - 5:36و ئەوە توشی شۆکی کردم کە چەند ئاسان بووە
-
5:36 - 5:40بۆ دۆزینەوەی ئافرەتان لە ئاینەکەم
کە سەرکردە بوون، -
5:40 - 5:44داهێنەربوون، بەهێزبوون
-
5:44 - 5:47سیاسەتمەدار، ئابووری، تەنانەت
لە ڕووی سەربازیشەوە. -
5:47 - 5:51خەدیجە خودا لێ ڕازیبێت، جووڵەی
دارای ئیسلام بوو -
5:51 - 5:52لە سەرەتاکانی ژیانی.
-
5:53 - 5:55ئێمە لێرە نەدەبووین ئەگەر بۆ ئەو نەبوایە.
-
5:56 - 5:58کەواتە بۆ ئێمە لە ئەوەوە فێر نەبووین؟
-
5:58 - 6:01بۆ دەربارەی ئەو ئافرەتانە فێر نەبووین؟
-
6:01 - 6:04بۆ ئافرەتان گرینگیەکی کەمیان پێدەدرێت
کە لە پێش -
6:04 - 6:07فێربوونەکانی ئاینەکەمانە؟
-
6:07 - 6:09و بۆچی؟ ئەگەر هەمووان لای خودای
یەکسان بین، -
6:09 - 6:12ئایا لە لایەن پیاوەکانەوە یەکسان نین؟
-
6:13 - 6:18بۆ من، دەگەڕێتەوە بۆ ئەو وانانەی کە
بە منداڵی فێریان بووم. -
6:18 - 6:22بڕیاردەر، کەسێکە کە کۆنتڕۆڵی
ئامانجەکە دەکات، -
6:22 - 6:25لەسەر مێزەکە دانیشتووە،
-
6:25 - 6:30و بەداخەوە، لە هەر ئاینێک لەم جیهانە،
-
6:30 - 6:32ئەوانە ئافرەت نین،
-
6:32 - 6:35دامەزراوە ئاینیەکان لە لایەن پیاوەکان
کۆنتڕۆڵ کراوە -
6:35 - 6:37و لە لایەن سەرکردەی نێرەوە بەڕێوە بردراوە،
-
6:37 - 6:41و ئەوان سیاسەتێکی هاوشێوەی خۆیان
دروست دەکەن، -
6:41 - 6:45و تاوەکو ئێمە دەتوانین سیستەمەکە
بە تەواوی بگۆڕین، -
6:45 - 6:48لە ڕاستییدا پێشبینی بەژداری کردن ناکەین
-
6:48 - 6:52و سیاسەتی بەژداری کردنی ئافرەتان.
-
6:52 - 6:55بنچینەکەمان لە کار کەوتووە.
-
6:56 - 7:01لە ڕاستیدا دایکم دەڵێت، ناتوانی خانووێکی
باش لەسەر زەوییەکی پوچەڵ درووست بکەیت. -
7:03 - 7:09لە ٢٠١١، شۆڕشی لیبیا هەڵگیرسا،و خێزانەکەم
لە هێڵێ ڕووبەڕوو بوونەوە بوون. -
7:10 - 7:13و شتێکی سەرنج ڕاکێش لە جەنگەکە ڕوویدا،
-
7:13 - 7:16بە نزیکی گۆڕینی کلتورە،
زۆر کاتی -
7:16 - 7:19و یەکەم جار بوو کە من هەستم کرد
ئەوە جێگای قبوڵ کردن نییە -
7:19 - 7:22بۆ بەژداری کردن، بەڵام هاندەربوو.
-
7:22 - 7:24ئەوە داواکراو بوو.
-
7:24 - 7:27خۆم و ژنەکانی دی لە سەر مێزەکە دانشتبووین.
-
7:27 - 7:31تەنها لە پشتەوە یا هاندەر نەبووین.
-
7:31 - 7:32ئێمە بەشێکی بڕیاردەر بووین.
-
7:32 - 7:36زانیارییەکانمان ئاڵوگۆڕ دەکرد و پێگەیەکی
گرینگمان هەبوو. -
7:36 - 7:41دەمویست و پێوستم بوو ئەو گۆڕینە
هەمیشەی بێت. -
7:42 - 7:45گۆڕینی ئەوە زۆر ئاسان نیە.
-
7:45 - 7:50تەنها پێویستی بە چەند هەفتەیەک بوو پێش
گەڕانەوەی ئەو ئافرەتەکان -
7:50 - 7:52بە ڕۆڵی پێشووتر کارم لەگەڵ کرد بوون.
-
7:52 - 7:55و زۆرینەی دەرکرا بوون بە هۆی
-
7:55 - 7:58پێشەوا ئاینی و سیاسیەکانیان،
-
7:58 - 8:02زۆرینەی تێکستە ئاینەکانیان وەکو بەڵگەیەکە.
-
8:02 - 8:06ئەوەی ئەوان پشتگیری لێ دەکەن بۆ
ئامانجەکەنیان. -
8:07 - 8:12کەواتە سەرەتا، من سەرنج دەخەمە سەر ئابووری
و سیاسی دەسەڵاتی ئافرەتان. -
8:12 - 8:16پێم وابوو دەتوانن کلتور و جڤاک
بگۆڕن. -
8:16 - 8:20ئەوە دەگۆڕێت، ئەوە کەمێکە، گشتگیر نییە.
-
8:20 - 8:25بڕیارم دا بۆ بەکارهێنانی داکۆکیکردنم
لێیان وەکو بێڕیزیەک، -
8:25 - 8:29و دەستم کرد بەسەرچاوە و خاڵە بنچینەیەکانی
قورئانی پیرۆز. -
8:29 - 8:34لە ٢٠١٢ و ٢٠١٣، ڕێكخراوەکەم ڕابەری
گەورەترین -
8:34 - 8:36و گەورەترین چالاکی لە لیبیا کرد.
-
8:36 - 8:41چووینە نێو ماڵەکان، فێرگەکان،
زانکۆکان و تەنانەت مزگەوتەکانیش. -
8:41 - 8:43ڕاستەوخۆ قسەمان بۆ ٥٠،٠٠٠ خەڵک کرد،
-
8:43 - 8:47و سەدان هەزار و زیاتر لە تابلۆ، ناساندنە
تەلەڤزیۆنیەکان -
8:47 - 8:50ڕادیۆ و پۆستەرەکان بینیان.
-
8:50 - 8:53و ڕەنگە زانخوازی چۆن ڕێكخراوێکی
مافی ئافرەتان -
8:53 - 8:56دەتوانێت ئەوە بکات لە ناو ئەو کۆمەڵگایە
کە لەوەو پێش دژی -
8:56 - 8:59ئێمە بووە
-
9:00 - 9:02کتێبە پیرۆزەکانم بەکارهێنا
-
9:02 - 9:08ئایەتێکیم لە قورئان و
فەرموودەیەکی پێغەمبەرە(د.خ) بەکارهێنا، -
9:08 - 9:12حەدیسەکان، فەرموودەیەکی وەک ئەوە،
-
9:12 - 9:15"باشترینتان ئەوەیە کە بۆ خێزانەکەی باشە".
-
9:15 - 9:19" رێگە مەدە براکەت ئازاری خەڵکی دی بدات".
-
9:19 - 9:24بۆ یەکەم جار، ڕابەرانی وتاری هەینی
لە لایەن پێشنوێژی خوێنێ ناوچەیی -
9:24 - 9:26مافی ئافرەتانیان بەرز نرخاند.
-
9:26 - 9:30گفتوگۆیان دەربارەی کاری ناڕەوا،
وەکو توندوتیژی کۆمەڵایەتی کرد. -
9:31 - 9:34سیاسی گۆڕدرا.
-
9:34 - 9:37لە کۆمەڵگەیەکی دیاریکراو، پێویست بوو تا
ئەوپەڕی بڕۆین -
9:37 - 9:41وەکو لێدوانێکی رێکخراوی مافی مڕۆڤ
جیهانی، -
9:41 - 9:45دەکرێت دژی بیت، چونکەلە لایەن زانایانی
ئاینەوە نەنوسراوە. -
9:45 - 9:50باشە، ئەوانە هەمان ڕێسای نێو
کتێبەکانمانن. -
9:50 - 9:54کەواتە، نەتەوە یەکگرتووەکان
تەنها لاسایی ئێمەی کرووەتەوە. -
9:56 - 9:59بە گۆڕینی پەیامەکە، توانیمان بیدەین
-
9:59 - 10:03چیڕۆکێکی گۆڕدراو کە مافی ئافرەتانی
لە لیبیا بەرزکردەوە. -
10:03 - 10:08لە ئێستادا شتێکە لە جیهان دا پەیڕەو دەکرێت
-
10:08 - 10:13دڵنیاتان دەکەمەوە کارێکی سانا نییە،
بڕوا بکەن سانا نییە. -
10:13 - 10:16لیبڕاڵی دەڵێت ئێمە ئاین بەکاردەهێنین و
بانگت دەکەم پارێزگارێکی خراپ. -
10:16 - 10:20پارێزگارەکان بە شتی جیاواز بانگت دەکەن.
-
10:20 - 10:24زۆر شتم بیستووە، "دایک و باوکتان
شەرمەزار بن". -
10:24 - 10:26هەڵەن، ئەوان لە گەورەترین هەوادارەکانن،
-
10:26 - 10:29بۆ " تۆ ئەوەت دروست نەکردووە بۆ ڕۆژی
لەدایک بوونت--" -
10:29 - 10:32دوبارە هەڵەن، لەبەر ئەوەی من کردم.
-
10:33 - 10:35و مامەوە
-
10:35 - 10:41باوەڕ بەخۆبوونێکی بەهێز کە مافی ئافرەتان و
ئاین پەیوەست نین بەیەکەوە. -
10:42 - 10:45بەڵام پێویستە گفتوگۆ بکەین.
-
10:46 - 10:50پێویستە وازنەهێنین لە شوێنەکەمان،
چونکە کاتێک بێدەنگ دەبین، -
10:50 - 10:55ڕێگە بە بەردەوامی چەوسانەوە و دەست
درێژی کردنە سەر ئافرەتانی جیهان دەدەین. -
10:56 - 10:59بە ووتنی شەڕ دەکەین بۆ مافی ئافرەتان
-
10:59 - 11:03و شەڕی بەرگری بکەین لەگەڵ بۆمب و شەرکردن،
-
11:03 - 11:07ئێمە بەتەواوی لە کۆمەڵگەی خۆجێی شەلین
کە پێویستەی بە چارەسەرە -
11:07 - 11:09بۆ بەردەوام بوون.
-
11:11 - 11:17ئاسان نیە، بەرانگبوونەوە لە پەیامێکی
ئاینێکی گۆڕاو. -
11:17 - 11:22ترست لە هاوبەشی ڕسوا کردن
و گاڵتە پێ کرد و ترساندن هەیە. -
11:22 - 11:24بەڵام پێویستە ئەنجامی بدەین.
-
11:24 - 11:29ئێمە هەڵبژاردنی ترمان نیە لە گێڕانەوەی
پەیامی مافی مرۆڤ، -
11:29 - 11:32ڕێساکانی ئاینمان،
-
11:32 - 11:34بە تەنها بۆ ئێمە و ئافرەتانی خێزانەکەت و
-
11:34 - 11:36ئەو ئافرەتانەی ئەو ژوورە نییە
-
11:36 - 11:39تەنانەت بۆ ئەو ئافرەتانەی لە دەرەوەی
ئێرەن نییە. -
11:39 - 11:43بەڵکو بۆ ئەو جڤاکەی کە بە
-
11:43 - 11:45بەژداری ئافرەت دەگۆڕێت.
-
11:46 - 11:48و تاکە ڕێگایە ئێمە بتوانین ئەنجامی بدەین،
-
11:48 - 11:50تاکە هەڵبژاردەیە،
-
11:50 - 11:54هەین و بەشداری دەکەین.
-
11:54 - 11:56سوپاستان دەکەم.
-
11:56 - 12:00(پێکەنین)
- Title:
- پێگەی ڕاستەقینەی ئافرەت لە ئاینەکم
- Speaker:
- ئالاء مورابی
- Description:
-
خێزانی ئالاء مورابی، کاتێک ۱٥ ساڵ بوو، لە کەنەداوە بۆ لیبیا چوون. پێش ئەوە، لەگەڵ براکانی هەستی بە یەکسانی دەکرد، بەڵام لە نێو ئەو ژینگە نوێیەدا هەستی بە بوونی ڕێگری لە هەمبەر خواستەکانی دەکرد. وەکو ژنێکی سەر بەرزی موسڵمان، پرسی: ئایا ئەوە ڕێبازی ڕاستەقینەی ئاینەکەمە؟ لەگەڵ گاڵتەکردن،
خۆشەویستی و نوێکردنەوەی هێرشکردنە سەر کلتوورە کۆنەکان، باسی نموونەی ژنێکی سەرکردە
لە مێژووی ئاینەکەی دەکات و بە بەکارهێنانی دەقی قورئانی دەست دەکات بە جەنگان بۆ مافی ئافرەتان. - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:13
![]() |
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris accepted Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women | |
![]() |
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for What my religion really says about women |