อะไรดีกว่ากันระหว่างสบู่และเจลล้างมือ? - อเล็กซ์ โรเซนธอล และ พัลล์ ทอร์ดาร์สัน
-
0:08 - 0:11เมื่อมองเข้าไปใกล้ ๆ มือของคุณ
จะมีอะไรนอกจากความเรียบ -
0:11 - 0:14แต่ก็เต็มไปด้วยยอดและหุบเขา
รอยพับและรอยแยก -
0:14 - 0:18ซึ่งมีที่ซ่อนมากมายให้แก่ไวรัสมาเกาะ
-
0:18 - 0:22และหากคุณเผลอสัมผัสใบหน้า
คุณก็สามารถติดเชื้อจากไวรัสได้ -
0:22 - 0:27แต่มีสองวิธีที่แสนง่ายดายที่คุณ
สามารถใช้ป้องกันการติดเชื้อไม่ให้เกิดขึ้น -
0:27 - 0:29นั่นคือ น้ำกับสบู่ และเจลล้างมือ
-
0:29 - 0:32แล้ววิธีไหนล่ะที่ดีกว่ากัน
-
0:32 - 0:35ไวรัสโคโรนาที่ทำให้เกิดโรคโควิด-19 นั้น
-
0:35 - 0:41เป็นหนึ่งในไวรัสที่มีพื้นผิวป้องกันด้านนอก
ที่ทำมาจากชั้นไขมันสองชั้น (lipid bilayer) -
0:41 - 0:46ไขมันเหล่านี้มีโมเลกุลลักษณะคล้ายเข็ม
ซึ่งหัวของมันจะดึงดูดกับโมเลกุลน้ำ -
0:46 - 0:49ในขณะที่หางจะเกิดแรงผลักกับน้ำ
-
0:49 - 0:55ดังนั้นในสภาพแวดล้อมที่มีน้ำมาก
ไขมันชนิดนี้จะจับตัวเป็นชั้นแบบนี้ -
0:55 - 0:58โดยที่ส่วนหัวจะอยู่ด้านนอก
และส่วนหางจะอยู่รวมกันภายใน -
0:58 - 1:04และปฏิกิริยาของน้ำต่อไขมันทำให้
ไขมันเลือกที่จะรวมกลุ่มกันอย่างหลวม ๆ -
1:04 - 1:07ลักษณะนี้เรียกว่า
ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิก -
1:07 - 1:12โครงสร้างด้านนอกของไขมันนี้
จะช่วยให้ส่วนประกอบของไวรัส -
1:12 - 1:16สามารถทำลายเยื่อหุ้มเซลล์
และบุกเข้ามาในเซลล์ของเรา -
1:16 - 1:20แต่โครงสร้างไขมันก็มีจุดอ่อน
นับพันจุด -
1:20 - 1:23ซึ่งเป็นจุดที่หากใช้โมเลกุลที่เหมาะสม
ก็จะสามารถแยกไขมันออกจากกันได้ -
1:23 - 1:25และนั่นคือที่มาของสบู่
-
1:26 - 1:32สบู่เพียงหยดเดียวในทุกยี่ห้อ
มีโมเลกุลเกินล้านล้านโมเลกุล -
1:32 - 1:36ซึ่งเรียกว่า แอมฟิไฟล์
โดยมีลักษณะคล้ายกับไขมันในธรรมชาติ -
1:36 - 1:40หางของพวกแอมฟิไฟล์นั่นก็ผลักกับ
น้ำเหมือนไขมัน -
1:40 - 1:45และจะเข้าไปแย่งชิงพื้นที่ในชั้นไขมัน
ที่ทำหน้าที่เป็นเปลือกของไวรัส -
1:45 - 1:50แต่ด้วยความแตกต่างของรูปร่าง แอมฟิไฟล์จะ
เข้าไปทำลายความสม่ำเสมอของเยื่อหุ้มไวรัส -
1:50 - 1:54และทำให้ทุกอย่างพังทลาย
-
1:54 - 1:59จากนั้นแอมฟิไฟล์เหล่านั้นจะรวมตัวกัน
เป็นฟองล้อมรอบอนุภาคต่างๆ -
1:59 - 2:03รวมถึงอาร์เอ็นเอของไวรัสและโปรตีน
-
2:03 - 2:08และเมื่อคุณล้างด้วยน้ำ
ฟองเหล่านั้นก็จะถูกล้างหมดไป -
2:08 - 2:13ในขณะที่เจลล้างมือทำงานไม่เหมือนสบู่ที่ทำ
งานเป็นชะแลง แต่จะคล้ายการเกิดแผ่นดินไหว -
2:13 - 2:16เมื่อคุณล้อมรอบไวรัสโคโรนาด้วยน้ำ
-
2:16 - 2:21ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิกทำให้พันธะของไขมัน
ของเยื่อหุ้มเซลล์แข็งแกร่งขึ้น -
2:21 - 2:24ปรากฏการณ์เช่นเดียวกันนี้
ยังเกิดกับโปรตีนขนาดใหญ่ -
2:24 - 2:28นั้นทำให้เกิดลักษณะของหนามบนเยื่อหุ้ม
-
2:28 - 2:32ซึ่งเป็นส่วนที่ช่วยให้ไวรัส
สามารถแพร่เชื้อในเซลล์ของคุณ -
2:32 - 2:36หากคุณพยายามเป่าไวรัสให้แห้งในอากาศ
มันจะยังสามารถคงรูปร่างได้ -
2:36 - 2:41แต่ถ้าล้อมรอบมัน
ด้วยแอลกอฮอล์ความเข้มข้นสูง -
2:41 - 2:46เช่นเอทานอลหรือไอโซโพรพานอล
ซึ่งสามารถพบได้ในเจอล้างมือส่วนใหญ่ -
2:46 - 2:48สิ่งนี้จะทำให้ปรากฏการณ์ไฮโดรโฟบิกหายไป
-
2:48 - 2:51และทำให้โมเลกุลต่าง ๆ ขยับเขยื้อนไปรอบ ๆ
-
2:51 - 2:57ผลกระทบทั้งหมดจะเหมือนการดึงตะปูและปูน
ทั้งหมดออกจากบ้าน -
2:57 - 2:59จากนั้นก็กระแทกมันด้วยแผ่นดินไหว
-
2:59 - 3:04เยื่อหุ้มเซลล์จะพังทลาย
และหนามโปรตีนเหล่านั้นก็จะสลาย -
3:04 - 3:08โดยในทั้งสองกระบวนการ
ทำลายไวรัสนี้ -
3:08 - 3:10สามารถเกิดขึ้นได้ในเวลาเพียงไม่กี่วินาที
-
3:10 - 3:14แต่แพทย์แนะนำให้เราล้างมือ
อย่างน้อย 20 วินาที -
3:14 - 3:18เนื่องจากลักษณะพื้นผิวที่ซับซ้อน
บนมือของคุณ -
3:18 - 3:24สบู่และเจลล้างมือจำเป็นจะต้องเข้าถึงทุกที่
รวมถึงบริเวณฝ่ามือ ปลายนิ้ว -
3:24 - 3:27ด้านนอกของมือ
และระหว่างนิ้วมือของคุณ -
3:27 - 3:29เพื่อการปกป้องอย่างสะอาดหมดจด
-
3:29 - 3:32และเมื่อพูดถึงการระบาด
ของไวรัสโคโรนา -
3:32 - 3:37แพทย์แนะนำให้ล้างมือ
ด้วยสบู่และน้ำทุกครั้งที่สามารถทำได้ -
3:37 - 3:41แม้ว่าแนวทางทั้งสองจะมีประสิทธิภาพ
คล้ายกันในการฆ่าไวรัส -
3:41 - 3:44สบู่กับน้ำมีประโยชน์สองข้อ:
-
3:44 - 3:49ข้อแรกคือมันจะทำการล้างสิ่งสกปรกอื่น ๆ
ซึ่งสามารถซ่อนอนุภาคไวรัสออกได้ -
3:49 - 3:50แต่ที่สำคัญกว่านั้นคือ
-
3:50 - 3:54มันง่ายกว่าที่จะล้างมือของคุณ
ด้วยสบู่กับน้ำให้สะอาดในทุกซอกทุกมุม -
3:54 - 3:56ภายในเวลา 20 วินาที
-
3:56 - 4:01แน่นอนว่าเจลทำความสะอาดมือ
สะดวกกว่าที่จะใช้ในระหว่างการเดินทาง -
4:01 - 4:06ในกรณีที่ไม่มีอ่างล้างมือให้ใช้ ควรใช้
เจลล้างมือให้บ่อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ -
4:06 - 4:09และถูมือของคุณเข้าด้วยกัน
จนกว่าเจลล้างมือจะแห้ง -
4:09 - 4:12แต่โชคร้ายที่มีผู้คนเป็นพันล้าน
-
4:12 - 4:15ที่ไม่สามารถเข้าถึงน้ำดื่มที่สะอาด
-
4:15 - 4:20ซึ่งนั่นเป็นปัญหาใหญ่ตลอดที่ผ่านมา
และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเกิดโรคระบาด -
4:20 - 4:25นักวิจัยและกลุ่มผู้ช่วยเหลือกำลังทำงาน
เพื่อแก้ปัญหาสำหรับชุมชนเหล่านี้ -
4:25 - 4:30หนึ่งในตัวอย่างคืออุปกรณ์ที่ใช้เกลือ
น้ำ และแบตเตอรี่รถยนต์ -
4:30 - 4:34เพื่อทำน้ำผสมคลอรีน
ที่สามารถฆ่าเชื้อโรคอันตรายได้ -
4:34 - 4:37และปลอดภัยสำหรับการล้างมือ
-
4:37 - 4:41ดังนั้นเมื่อเป็นไปได้ ควรล้างมือ
ด้วยสบู่กับน้ำเพื่อกำจัดไวรัสโคโรนา -
4:41 - 4:45แต่สบู่และน้ำจะดีที่สุดสำหรับ
การระบาดของไวรัสทุกชนิดหรือไม่ -
4:45 - 4:47คำตอบคือไม่จำเป็น
-
4:47 - 4:51เช่นโรคหวัดที่พบบ่อยมักจะเกิด
จากไรโนไวรัส -
4:51 - 4:55ซึ่งมีโครงสร้างโปรตีนรูปทรงเรขาคณิต
ที่เรียกว่า แคปซิด -
4:55 - 4:57ห่อหุ้มแทนที่ของเยื่อหุ้มไขมัน
-
4:57 - 5:00แคปซิดไม่ได้มีจุดอ่อนมากขนาดนั้น
-
5:00 - 5:03ที่จะให้โมเลกุลแอมฟิไฟล์ของสบู่สามารถ
แทรกเข้าไปได้ -
5:03 - 5:06ดังนั้นสบู่จึงต้องใช้เวลานานกว่า
ถึงจะเห็นผล -
5:06 - 5:10อย่างไรก็ตามบางส่วนบนพื้นผิวของ
โปรตีนก็ยังคงมีช่องโหว่ -
5:10 - 5:13ทำให้เจลล้างมือ
สามารถทำลายเสถียรภาพของไวรัสได้ -
5:13 - 5:18โดยในกรณีนี้หรือคล้ายกัน
เจลล้างมืออาจมีประสิทธิภาพมากกว่า -
5:18 - 5:23โดยเฉพาะเมื่อคุณล้างมือ
เพื่อกำจัดสิ่งตกค้างต่อ -
5:23 - 5:27วิธีที่จะรู้ว่าสิ่งไหนเหมาะสมสำหรับ
การระบาดของโรคใด ๆ ที่สุด -
5:27 - 5:31คือทำทุกอย่างให้ดีที่สุด
ที่สามารถบรรเทาความเจ็บป่วยได้ -
5:31 - 5:35และทำตามคำแนะนำ
ของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่เชื่อถือได้
- Title:
- อะไรดีกว่ากันระหว่างสบู่และเจลล้างมือ? - อเล็กซ์ โรเซนธอล และ พัลล์ ทอร์ดาร์สัน
- Speaker:
- อเล็กซ์ โรเซนธอล และ พัลล์ ทอร์ดาร์สัน
- Description:
-
ดูบทเรียนเต็มที่ : https://ed.ted.com/lessons/which-is-better-soap-or-hand-sanitizer-alex-rosenthal-and-pall-thordarson
เมื่อมองเข้าไปใกล้ ๆ มือของคุณ จะมีอะไรนอกจากความเรียบ แต่ก็เต็มไปด้วยยอดและหุบเขา รอยพับและรอยแยก ซึ่งมีที่ซ่อนมากมายให้แก่ไวรัส และหากคุณเผลอสัมผัสใบหน้า คุณก็สามารถติดเชื้อจากไวรัสได้ แต่ก็มีสองวิธีที่แสนง่ายดายที่คุณสามารถใช้ในการป้องกันการติดเชื้อไม่ให้เกิดขึ้น นั่นคือน้ำกับสบู่ และเจลล้างมือ แล้ววิธีไหนล่ะที่ดีกว่ากัน? อเล็กซ์ โรเซนธอล และ พัลล์ ทอร์ดาร์สัน จะมาไขปริศนานี้ให้คุณ
บทเรียนโดย อเล็กซ์ โรเซนธอล และ พัลล์ ทอร์ดาร์สัน กำกับโดย Artrake Studio - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:36
![]() |
Sakunphat Jirawuthitanant approved Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? | |
![]() |
Sakunphat Jirawuthitanant edited Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? | |
![]() |
Supanat Termchaianan accepted Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? | |
![]() |
Supanat Termchaianan edited Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? | |
![]() |
Yanawut Manmana edited Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? | |
![]() |
Yanawut Manmana edited Thai subtitles for Which is better: Soap or hand sanitizer? |