< Return to Video

Ağciyər hipertoniyası diqnozu | Tənəffüs sistemi xəstəlikləri | NCLEX-RN | Khan Academy

  • 0:02 - 0:03
    Ağciyər təzyiqinin ölçülməsi üçün
  • 0:03 - 0:06
    ürəyə birbaşa kateterin
    tikilməsi ən sadə üsul
  • 0:06 - 0:09
    və ya qızıl standartdır. Əlbəttə,
  • 0:09 - 0:11
    bunu etməyin bəzi digər yolları da var.
  • 0:11 - 0:13
    Ürək və ağciyərin qan-damar
  • 0:13 - 0:18
    sistemindəki əlaqəsinə baxaq.
  • 0:18 - 0:20
    Ürək burda, ağciyər isə buradadır.
  • 0:20 - 0:24
    Növbəti mərhələdə qan
  • 0:24 - 0:26
    ağciyərə gedəcək.
  • 0:26 - 0:29
    İlk öncə oksigen ilə zənginləşməmiş
  • 0:29 - 0:31
    qana baxaq. Bura
    dörd kamera çəkək.
  • 0:31 - 0:32
    İkisi yuxarıda, ikisi aşağıda olmaqla
  • 0:32 - 0:34
    dörd kamera çəkdim.
  • 0:34 - 0:37
    Oksigenə malik olmayan qan
  • 0:38 - 0:41
    sağ mədəcikdən ağciyərlərə gedir.
  • 0:42 - 0:43
    Bunların hamısını əksinə
    yadda saxlayın.
  • 0:43 - 0:45
    Sanki bu insan sizin
    qarşınızda dayanıb.
  • 0:45 - 0:48
    Deməli, bura sağ, bura isə soldur.
  • 0:48 - 0:50
    Qan sağ mədəcikdən
    ağciyərlərə , oradan isə
  • 0:50 - 0:54
    yenidən sol qulaqcığa gəlir.
  • 0:54 - 0:58
    Ürəyə geri qayıdan qan
    oksigenlə zənginləşmiş qandır.
  • 0:58 - 0:59
    Bu əlaqədən yola çıxaraq
  • 0:59 - 1:01
    deyə bilərik ki, ağciyərdə
    yüksək təzyiq olsa, qan
  • 1:01 - 1:03
    geriyə sağ mədəciyə
    qayıdar və sol qulaqcığa
  • 1:03 - 1:07
    kifayət qədər getməzdi.
    Ürək haqqındakı
  • 1:07 - 1:09
    bu məlumatlar ağciyər
  • 1:09 - 1:11
    hipertoniyasını anlamağa kömək edir.
  • 1:11 - 1:15
    Bu prosesi exokardioqramma
  • 1:16 - 1:17
    (adətən qısaca exo
    deyirik) adlandırırıq.
  • 1:17 - 1:20
    Deməli, exokardioqramma.
  • 1:23 - 1:26
    Bu analiz zamanı ürək
    nahiyyəsinə müxtəlif
  • 1:26 - 1:28
    istiqamətlərdə ultrasəs
    zondu qoyulur və ürəyin
  • 1:28 - 1:31
    fərqli hissələrində yerləşən
  • 1:31 - 1:33
    kameraların işinə baxılır.
  • 1:33 - 1:36
    Ağciyər hipertoniyası
    analizi üçün exokardioqramma
  • 1:36 - 1:39
    bizə sağ mədəciyi göstərə bilər.
  • 1:39 - 1:42
    Ora gedən axın, onun
    müqaviməti bizə ağciyər
  • 1:42 - 1:44
    hipertoniyası ilə bağlı
    ipucları verə bilər.
  • 1:44 - 1:47
    Eyni zamanda sol qulaqcığa
    nə qədər
  • 1:47 - 1:49
    qanın yığıldığını görə bilərik.
  • 1:49 - 1:52
    Beləliklə, exo həm ağciyər
    hipertoniyasını təyin etmək,
  • 1:52 - 1:54
    həm də ürəyin işləməsini
  • 1:54 - 1:56
    izləmək baxımından güclü
    diaqnostik vasitədir.
  • 1:56 - 1:58
    Bu cihaz vasitəsilə ürəyin
    bütün hissələrini,
  • 1:58 - 2:01
    həmçinin, sol mədəciyi də
    görə bilərik. Sol mədəcikdən
  • 2:01 - 2:04
    vurulan qanın miqdarına
  • 2:04 - 2:07
    əsasən ağciyər hipertoniyasına
  • 2:07 - 2:09
    nəyin səbəb olduğunu
    təyin edə bilərik.
  • 2:09 - 2:11
    Exo, ağciyər hipertoniyasının
  • 2:11 - 2:13
    olub-olmaması barədə
    məlumat verə bilər.
  • 2:13 - 2:15
    Eyniylə, onun səbəbini də deyə bilər.
  • 2:15 - 2:19
    Deməli, onun sayəsində biz
    ağciyər hipertoniyası üçün
  • 2:20 - 2:23
    bəli və xeyr cavabını ala bilər,
    həm də ürəyin işi ilə bağlı
  • 2:23 - 2:26
    məlumat toplaya bilərik.
    Yəni xəstənin nə üçün ağciyər
  • 2:26 - 2:30
    hipertoniyasına yoluxduğunu
    öyrənə bilərik.
  • 2:30 - 2:31
    Exo barədə bu qədər.
  • 2:31 - 2:33
    Xəstələr üçün həyata
    keçirə biləcəyimiz
  • 2:33 - 2:36
    digər analiz (əksər ağciyər
    xəstəlikləri zaman istifadə
  • 2:36 - 2:37
    olunan) rentgen şüalarıdır.
  • 2:37 - 2:40
    Rentgen şüaları radiasiyaya
    malik olsa da, döş nahiyyəsi
  • 2:40 - 2:43
    üçün o qədər də qorxulu deyil.
  • 2:43 - 2:45
    Rentgen şüaları.
  • 2:45 - 2:47
    Bu üsulla ağciyərlərin
    şişib-şişmədiyini, ağciyər
  • 2:47 - 2:48
    xəstəliklərindən xüsusilə
    hipertoniyaya səbəb olan
  • 2:48 - 2:53
    başqa əlamətlərin olub-olmadığını
  • 2:53 - 2:55
    görə bilərik. Əgər xəstədə
  • 2:55 - 2:57
    xroniki hipertoniya varsa,
  • 2:57 - 2:59
    buradakı damarlar
  • 2:59 - 3:00
    qalınlaşır.
  • 3:00 - 3:04
    Rentgen şüaları altında
    ağciyərin üzərində damar
  • 3:04 - 3:06
    yolları boyunca işarələnməni
    görürük. Bu bir növ
  • 3:06 - 3:09
    çapığa və ya uzunmüddətli
  • 3:09 - 3:10
    genişlənməyə bənzəyir.
  • 3:10 - 3:13
    Adətən bu analiz zamanı
    damarları və hava yollarını
  • 3:13 - 3:15
    belə çətinliklə görə bilərik,
    lakin ağciyər hipertoniyası
  • 3:15 - 3:17
    zamanı xəstəliyin dərəcəsindən
  • 3:17 - 3:18
    asılı olaraq onlar həddindən artıq
  • 3:18 - 3:20
    nəzərəçarpan ola bilər.
  • 3:20 - 3:22
    Beləliklə, ilk olaraq rentgen şüaları
    ilə yoxlamaq daha vacibdir.
  • 3:22 - 3:24
    Arterial qan qazı adlı başqa bir
  • 3:24 - 3:27
    analiz üsulu vasitəsilə ağciyərlərin
  • 3:27 - 3:30
    necə işlədiyinə baxa bilərik.
  • 3:30 - 3:33
    Bu analiz zamanı qandakı
    oksigen və karbon qazının
  • 3:33 - 3:36
    miqdarı ölçülür və ağciyər
    onları tarazlıqda saxlayır.
  • 3:36 - 3:38
    Arterial qanın qaz tərkibinin pis olması
  • 3:38 - 3:40
    bizə qazlar mübadiləsinin
    pozulduğundan xəbər verir.
  • 3:40 - 3:43
    Ancaq bu insanda dəqiq ağciyər
    hipertoniyasının olduğunu deyə
  • 3:43 - 3:46
    bilmərik. Qandakı qazlarla
  • 3:46 - 3:48
    bağlı verilən məlumatlara
  • 3:48 - 3:51
    əsasən sadəcə (əgər varsa)
  • 3:51 - 3:54
    onun ağciyər hipertoniyasının nə qədər
  • 3:54 - 3:57
    ağır olduğunu deyə bilərik.
  • 3:57 - 3:59
    Arterial qan qazı analizi ilə
    birlikdə ağciyərin işləməsini də
  • 3:59 - 4:02
    test edə bilərik. Bu, ağciyərlərin
    tam olaraq nə etdiyini və
  • 4:02 - 4:04
    nəyə qadir olduğunu
  • 4:04 - 4:07
    ölçməyin birbaşa yoludur.
  • 4:07 - 4:09
    Sonda onu deyə bilərik ki,
  • 4:09 - 4:10
    ağciyər hipertoniyasının diaqnozunda
  • 4:10 - 4:13
    ən vacib komponent kimi tarixi
  • 4:13 - 4:15
    məlumatlara əsaslanacayıq.
  • 4:15 - 4:17
    Bu analizlər sizə bu və ya
    digər şəkildə diaqnoz
  • 4:17 - 4:20
    qoymaq üçün kömək edə bilər
    və əlbəttə ki, dəqiq ölçmə əldə etmək
  • 4:20 - 4:23
    üçün hər zaman Şvan-Hanz
    kateteri yerləşdirə bilərsiniz.
Title:
Ağciyər hipertoniyası diqnozu | Tənəffüs sistemi xəstəlikləri | NCLEX-RN | Khan Academy
Description:

Created by Amy Fan.

Watch the next lesson: https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-pulmonary-hypertension/v/pulmonary-hypertension-treatment?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn

Missed the previous lesson? https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-pulmonary-hypertension/v/pulmonary-hypertension-diagnosis-swan-ganz-catheterization?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn

NCLEX-RN on Khan Academy: A collection of questions from content covered on the NCLEX-RN. These questions are available under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States License (available at http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/).

About Khan Academy: Khan Academy offers practice exercises, instructional videos, and a personalized learning dashboard that empower learners to study at their own pace in and outside of the classroom. We tackle math, science, computer programming, history, art history, economics, and more. Our math missions guide learners from kindergarten to calculus using state-of-the-art, adaptive technology that identifies strengths and learning gaps. We've also partnered with institutions like NASA, The Museum of Modern Art, The California Academy of Sciences, and MIT to offer specialized content.

For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything

Subscribe to Khan Academy’s NCLEX-RN channel: https://www.youtube.com/channel/UCDx5cTeADCvKWgF9x_Qjz3g?sub_confirmation=1
Subscribe to Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
04:24

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions