< Return to Video

Trolün paradoksu bilmecesini çözebilir misin? - Daniel Finkel

  • 0:08 - 0:11
    Sen ve kardeşin
    başka bir dünyayı keşfettiniz
  • 0:11 - 0:13
    ve yeni, harika Parodoksika
  • 0:13 - 0:17
    ülkesini keşfe çıktınız.
  • 0:17 - 0:22
    Paradoksik yaratıklar, fantastik
    bir şekilde etrafınızda koşup uçuyorlar.
  • 0:22 - 0:24
    Bir trol görüyorsunuz.
  • 0:25 - 0:28
    Kocaman bir ağ ile
    bütün yaratıkları yakalıyor.
  • 0:29 - 0:32
    Cesurca öne çıkıp
    bırakmasını emrediyorsun.
  • 0:33 - 0:34
    Trol gülüyor.
  • 0:34 - 0:37
    ''Paradoksun hayranıysan
  • 0:37 - 0:39
    sana bir teklifte bulunayım.
  • 0:39 - 0:43
    Eğer doğru bir şey söylersen
    onları bırakacağım.'' diyor.
  • 0:43 - 0:46
    Tam sen ''Bir trolsün.'' diyecekken
  • 0:46 - 0:49
    trol kardeşini yakalıyor.
  • 0:49 - 0:51
    ''Eğer yanlış bir şey söylersen
  • 0:51 - 0:54
    kardeşini bırakacağım.
  • 0:54 - 0:57
    Söylediğin şey sadece bir cümle olabilir.
  • 0:57 - 1:01
    Gördüğün üzere, paradokstan nefret ederim.
  • 1:01 - 1:05
    Eğer paradoksik bir şey
    söyleyip kandırmaya çalışırsan
  • 1:05 - 1:07
    örneğin 'Bu söz yanlıştır.' gibi,
  • 1:07 - 1:10
    kardeşini ve yaratıkları yerim.'' diyor.
  • 1:11 - 1:14
    Trolün kardeşinizi ve paradoksik
    yaratıkları serbest bırakması için
  • 1:14 - 1:17
    hangi doğru/yanlış
    ifadeyi söyleyebilirsiniz?
  • 1:17 - 1:20
    [Kendiniz çözmek isterseniz
    videoyu şimdi durdurun!]
  • 1:20 - 1:21
    3 saniye
  • 1:21 - 1:23
    2 saniye
  • 1:23 - 1:26
    1 saniye!
  • 1:26 - 1:29
    İmkansız bir durum gibi görünüyor
  • 1:29 - 1:31
    ama akıl almaz bir şekilde,
  • 1:31 - 1:34
    trolün tutsaklarını salması için
    bir şey söyleyebilirsiniz.
  • 1:34 - 1:37
    Bu, büyük mantıkçı ve bulmaca yaratıcısı
  • 1:37 - 1:42
    Raymond Smullyan tarafından icat edilen
    zorlayıcı bir mantık örneğidir.
  • 1:42 - 1:46
    Smullyan hilesi,
    gerçeği veya sahtekarlığı,
  • 1:46 - 1:51
    trolün ne yapmasını istediğine bağlı olan
    bir ifade söylemekten ibarettir.
  • 1:51 - 1:54
    İfadeniz hala dikkatle hazırlanmalı.
  • 1:54 - 1:56
    Örneğin, eğer şöyle bir şey dersen;
  • 1:56 - 1:59
    ''Kardeşimi ve yaratıkları
    serbest bırakacaksın.''
  • 1:59 - 2:04
    trol ''Bu yanlış. Sadece kardeşini
    bırakacağım.'' diyebilir.
  • 2:04 - 2:07
    Benzer olarak ''Paradoksik
    yaratıkları bırakacaksın.'' dersen
  • 2:07 - 2:11
    trol ''Bu doğru.'' deyip
    yaratıkları serbest bırakabilir.
  • 2:11 - 2:16
    Ama eğer ''Kardeşimi
    serbest bırakacaksın.'' dersen neler olur?
  • 2:16 - 2:18
    İfade yanlış olmaz
  • 2:18 - 2:21
    çünkü yanış olsaydı trol,
    kendi kurallarına göre
  • 2:21 - 2:23
    kardeşini bırakırdı.
  • 2:23 - 2:27
    Bu, ifadeyi paradoksik olarak
    hem doğru hem yanlış yapar.
  • 2:27 - 2:29
    Ama trol paradokstan nefret ediyor
  • 2:29 - 2:32
    ve gönüllü bir şekilde
    bir paradoks yapamaz.
  • 2:32 - 2:36
    O zaman tek seçeneği
    ifadenin doğru olması.
  • 2:36 - 2:38
    Eğer ''Kardeşimi bırakacaksın.'' doğruysa
  • 2:38 - 2:40
    trol kardeşini bırakmak zorunda.
  • 2:40 - 2:45
    Kendi kurallarına göre trol,
    yaratıkları da bırakmak zorunda
  • 2:45 - 2:47
    çünkü doğru bir ifade söyledin.
  • 2:47 - 2:51
    Mantıksal bir neşter gibi
    sadece 5 kelime kullanarak
  • 2:51 - 2:54
    trolü bütün mahkumları
    serbest bırakmaya zorladınız.
  • 2:55 - 2:56
    Trol öfkelenirken paradokslar,
  • 2:56 - 3:00
    özgürlüklerini kazandığın için seviniyor
  • 3:00 - 3:03
    ve sizi merdivenlerin tepesindeki
    hazineye götürmeye söz veriyor.
  • 3:03 - 3:05
    Tabii eğer yetişebilirsen.
Title:
Trolün paradoksu bilmecesini çözebilir misin? - Daniel Finkel
Speaker:
Daniel Finkel
Description:

Tam dersi görüntüleyin: https://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-troll-s-paradox-riddle-dan-finkel

Sen ve kardeşin başka bir dünyayı keşfettiniz ve yeni harika dünyayı keşfe çıktınız. Yolda, muazzam bir ağda yaratık yakalayan bir trol görüyorsunuz. Hem doğru hem de yanlış olan bir ifade söyleyebilirseniz, trol yaratıkları serbest bırakmayı kabul eder. Doğru cümleyi bulabilir ve trolü serbest bırakmaya zorlayabilir misiniz? Dan Finkel nasıl yapılacağını gösteriyor.

Ders Dan Finkel, animasyon Artrake Studio tarafından yapıldı.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:00

Turkish subtitles

Revisions