< Return to Video

"Einstein'ın Bulmacası"nı çözebilir misin? - Dan Van der Vieren

  • 0:09 - 0:12
    Genç Einstein fizik dünyasını
    değiştirmeden önce,
  • 0:12 - 0:16
    bu ipuçlarını içeren bir bilmece
    hazırlayarak
  • 0:16 - 0:22
    zekâsını göstermiş oldu.
  • 0:22 - 0:24
    Tarihteki en zeki insanlardan
    biri tarafından yazılmış
  • 0:24 - 0:27
    bu zekâ oyununu oynamaya
    hayır diyebilir misiniz?
  • 0:27 - 0:29
    Deneyelim.
  • 0:29 - 0:33
    Dünyanın en nadir bulunan balığı
    şehir akvaryumundan çalındı.
  • 0:33 - 0:39
    Polis izleri 5 özdeş evin olduğu bir
    sokağa kadar takip etti.
  • 0:39 - 0:41
    Ama bütün evleri aynı anda
    aramaları mümkün değil
  • 0:41 - 0:45
    ve eğer yanlış evi seçerlerse,
    hırsız takip edildiğini anlayarak kaçacak.
  • 0:45 - 0:50
    Bu davayı çözmek şehrin en iyi dedektifi
    olduğunuz için size verildi.
  • 0:50 - 0:53
    Olay yerine vardığınızda, polis
    size bildiklerini anlatıyor.
  • 0:53 - 0:55
    Birincisi:
  • 0:55 - 0:58
    Her evin sahibi farklı bir
    milliyete mensup,
  • 0:58 - 1:00
    farklı türde bir içecek
  • 1:00 - 1:03
    ve farklı türde bir sigara tüketiyor.
  • 1:03 - 1:04
    İkincisi:
  • 1:04 - 1:08
    Her evin iç duvarları farklı
    renkte boyanmış.
  • 1:08 - 1:09
    Üçüncüsü:
  • 1:09 - 1:15
    Her evde farklı bir hayvan var.
    Bunlardan biri balık.
  • 1:15 - 1:18
    Birkaç saat süren dedektiflik işinden
    sonra birkaç ipucu buldunuz.
  • 1:18 - 1:21
    Bu bilgiler çok fazla gibi görünebilir,
  • 1:21 - 1:24
    ama cevaba giden açık bir mantık yolu var.
  • 1:24 - 1:26
    Bilmeceyi çözmek, sudokuya çok benziyor.
  • 1:26 - 1:33
    Bu yüzden aklınızdakileri bunun gibi
    bir tabloda düzenlemek isteyebilirsiniz.
  • 1:33 - 1:36
    İpuçlarını gördüğünüzde, incelemek
    ve bilmeceyi çözmek için videoyu durdurun.
  • 1:39 - 1:40
    Cevap için 3
  • 1:40 - 1:41
    2
  • 1:41 - 1:42
    1
  • 1:42 - 1:47
    Başlarken, 8. ve 9. bilgiler için
    kanıtları sıralıyoruz.
  • 1:47 - 1:51
    Anında, Norveçli'nin sokağın
    sonunda oturduğu için
  • 1:51 - 1:54
    yanında sadece bir ev olduğunu
    fark ediyorsunuz,
  • 1:54 - 1:57
    ki bu ev 14. ipucundaki gibi
    mavi boyalı olmalı.
  • 1:57 - 2:02
    5. ipucuna göre yeşil boyalı
    evin sahibi kahve içiyor.
  • 2:02 - 2:06
    Bu ortadaki ev olamaz çünkü sahibinin
    süt içtiğini biliyorsunuz
  • 2:06 - 2:11
    ve ikinci ev de olamaz, çünkü
    bu ev mavi duvarlı.
  • 2:11 - 2:13
    Ve 4. ipucu.
  • 2:13 - 2:17
    Yeşil duvarlı ev, beyaz duvarlı evin
    hemen solunda dediği için
  • 2:17 - 2:20
    ilk ve beşinci ev de olamaz.
  • 2:20 - 2:23
    Yeşil duvarlı ev için tek kalan yer
  • 2:23 - 2:26
    kahve içen sahibiyle 4. ev,
  • 2:26 - 2:29
    böylece 5. ev de beyaz boyalı olan.
  • 2:29 - 2:32
    1. ipucu sana milliyet ve renk veriyor.
  • 2:32 - 2:36
    Bu iki bilginin de eksik olduğu tek
    sütun ortadaki olduğu için
  • 2:36 - 2:39
    bu, İngiliz'in kırmızı duvarlı evi olmalı.
  • 2:39 - 2:42
    Elimizde tek kalan duvar rengi
    sarı olduğundan
  • 2:42 - 2:44
    bu 7. ipucunun Dunhill sigarasını
    içtiğini söylediği
  • 2:44 - 2:47
    ilk ev olmalı.
  • 2:47 - 2:52
    11. ipucu at sahibinin bu evin komşusu
    olduğunu söylüyor,
  • 2:52 - 2:55
    bu ancak 2. ev olabilir.
  • 2:55 - 3:00
    Bir sonraki adım ilk evdeki Norveçli'nin
    ne içtiğini bulmak.
  • 3:00 - 3:03
    3. ipucu Danimarkalı'nın çay içtiğini
    söylediği için çay olamaz.
  • 3:03 - 3:09
    12. ipucuna göre kök birası içen kişi
    Bluemaster içtiği için
  • 3:09 - 3:11
    ve zaten süt ve kahveyi
    yerleştirdiğin için
  • 3:11 - 3:13
    aradığın içecek su olmalı.
  • 3:13 - 3:14
    15. ipucundan
  • 3:14 - 3:18
    Norveçli'nin 2. evde oturduğunu
    bildiğimiz komşusunun
  • 3:18 - 3:20
    Blends sigarasını içtiğini buluyoruz.
  • 3:20 - 3:23
    Şimdi tabloda hem sigara hem de
    içecek olmayan tek yer,
  • 3:23 - 3:25
    5. sütun olduğu için
  • 3:25 - 3:28
    bu, 12. ipucundaki kişinin evi olmalı.
  • 3:28 - 3:31
    Bu durum sadece 2. evi içeceksiz
    bıraktığı için
  • 3:31 - 3:36
    çay içen Danimarkalı
    orada yaşıyor olmalı.
  • 3:36 - 3:41
    Şu an 4. ev hem milliyet hem sigara
    markası eksik tek yer olduğu için
  • 3:41 - 3:45
    13. ipucundaki Prince içen
    Alman burada yaşıyor olmalı.
  • 3:45 - 3:49
    Eleme metoduyla, İngiliz'in
    Pall Mall içtiğini,
  • 3:49 - 3:51
    İsveçli'nin 5. evde oturduğunu,
  • 3:51 - 3:54
    6. ve 2. ipucunun yardımıyla da
  • 3:54 - 3:58
    bu ikisinin sırayla kuşu ve köpeği
    olduğunu buluyoruz.
  • 3:58 - 4:02
    10. ipucu kedi sahibinin, Blend içen
    Danimarkalı'nın yanında yaşadığını
  • 4:02 - 4:05
    belirterek onu 1. eve yerleştiriyor.
  • 4:05 - 4:08
    Şimdi tablodaki tek boşlukla,
  • 4:08 - 4:12
    yeşil duvarlı Alman'ın suçlu
    olduğunu anlıyorsunuz.
  • 4:12 - 4:14
    Polisle birlikte eve baskın yapıp
  • 4:14 - 4:17
    hırsızı balık elinde yakalıyorsunuz.
  • 4:17 - 4:19
    Bu açıklama anlaşılır olsa da
  • 4:19 - 4:24
    bunun gibi bulmacalar genellikle
    yanlış başlangıçlar ve çıkmazlar içerir.
  • 4:24 - 4:26
    İşin püf noktası eleme metodunu kullanmak
  • 4:26 - 4:31
    ve birçok kere deneyip yanılmakla doğru
    parçalara odaklanmayı öğrenmek.
  • 4:31 - 4:32
    Ne kadar bulmaca çözersen,
  • 4:32 - 4:34
    yeterli bilgi olduğunda,
  • 4:34 - 4:39
    çıkarım yapma içgüdün
    o kadar gelişmiş olacak.
  • 4:39 - 4:42
    Peki genç Einstein gerçekten
    bu bulmacayı yazdı mı?
  • 4:42 - 4:44
    Muhtemelen hayır.
  • 4:44 - 4:45
    Yazdığına dair kanıt yok
  • 4:45 - 4:48
    ve bahsi geçen bazı markalar çok yeni.
  • 4:48 - 4:49
    Ama buradaki mantık,
  • 4:49 - 4:53
    evrenin doğasını anlatan çok
    bilinmeyenli denklemleri
  • 4:53 - 4:56
    çözmek için kullanılandan farklı değil.
Title:
"Einstein'ın Bulmacası"nı çözebilir misin? - Dan Van der Vieren
Speaker:
Dan Van der Vieren
Description:

Tüm dersi görmek için: http://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-einstein-s-riddle-dan-van-der-vieren

Tüm ipuçlarını görmek için: http://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-einstein-s-riddle-dan-van-der-vieren#digdeeper

Fizik dünyasını yerle bir etmeden önce, söylentiye göre genç Albert Einstein zekâsıyla gösteriş yapmak için çalınan egzotik bir balık ve uzun bir şüpheliler listesi içeren karışık bir bulmaca icat etmiş. Tarihteki en zeki insanlardan biri tarafından yazılan bu bulmacayı çözmeye çalışmaya karşı koyabilecek misiniz? Dan Van der Vieren size nasıl olduğunu gösteriyor.

Ders: Dan Van der Vieren, Animasyon: Artrake Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:13

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions