Ода за живеењето на Земјата
-
0:01 - 0:02(Оливер Џеферс)
-
0:02 - 0:04(Ода за живеењето на Земјата)
-
0:05 - 0:07Здраво.
-
0:07 - 0:10Сигурен сум додека
да ја завршам реченицава, -
0:10 - 0:11со начинот на кој зборувам,
-
0:11 - 0:14сите ќе имате сфатено дека
доаѓам од место наречено -
0:14 - 0:15планета Земја.
-
0:15 - 0:17Земјата е прилично одлична.
-
0:17 - 0:19Таа е нашиот дом.
-
0:20 - 0:21И на микробите.
-
0:21 - 0:24Тие мали (бип) се во позадината
за времетраењето, -
0:24 - 0:27затоа што верувајте или не,
не дејствуваат само тие. -
0:27 - 0:29Планетата е дом и на
автомобили, прокељ, -
0:29 - 0:32тие чудни рибести нешта
со сопствени фарови; -
0:32 - 0:34уметност, оган,
-
0:34 - 0:35противпожарни апарати,
-
0:35 - 0:37закони, гулаби, шишиња пиво,
-
0:37 - 0:38лимони и сијалици;
-
0:38 - 0:40Пино ноар и парацетамол;
-
0:40 - 0:42духови, комарци, фламингоси, цвеќиња,
-
0:42 - 0:44укулелето, лифтови и мачки,
-
0:44 - 0:46видеа со мачки, интернетот;
-
0:46 - 0:47железни греди, згради и батерии,
-
0:47 - 0:50целата генијалност и светли идеи,
целиот познат живот -
0:50 - 0:52и многу други работи.
-
0:52 - 0:54Скоро сѐ што знаеме
и за сѐ што сме чуле. -
0:54 - 0:56Всушност, тоа ми е омиленото место.
-
0:56 - 0:58Оваа мала сфера,
-
0:58 - 1:00што лебди во студен и осамен
дел од космосот. -
1:01 - 1:04А, акцентот е од Белфаст,
патем, што е... -
1:04 - 1:06тука.
-
1:06 - 1:07Отприлика.
-
1:08 - 1:10Можеби мислиш дека ја знаете оваа
планета Земја, -
1:10 - 1:12затоа што си од тука.
-
1:12 - 1:13Но, постојат шанси дека
-
1:13 - 1:16ти можеби немаш размислено
за основите долго време. -
1:16 - 1:17Јас мислев дека ги знам.
-
1:17 - 1:18Дури мислев дека сум експерт.
-
1:18 - 1:21Сѐ додека требаше да го објаснам
целото место, -
1:21 - 1:23како треба да работи
-
1:23 - 1:26на некој што никогаш не бил тука.
-
1:26 - 1:27Не тоа што го помисли,
-
1:27 - 1:29иако татко ми секогаш велеше
-
1:29 - 1:31дека знакот на паметен
живот таму некаде -
1:31 - 1:33е тоа што не се потрудиле
да нѐ контактираат. -
1:34 - 1:37Всушност сакав да ги објаснам работите
на мојот новороден син. -
1:37 - 1:39Никогаш не сме биле родители,
-
1:39 - 1:40мојата жена и јас,
-
1:40 - 1:44и се однесувавме со него како гостите
кога тој дојде дома за прв пат, -
1:44 - 1:45со тура низ домот.
-
1:45 - 1:47Тука живееш, сине.
-
1:47 - 1:48Во оваа соба правиме храна.
-
1:48 - 1:52Во оваа соба ја чуваме колекцијата
на столици и така натаму. -
1:52 - 1:53Освежувачки е,
-
1:53 - 1:56објаснувајќи како работи планетата
на 0 годишно дете. -
1:56 - 1:57Но по насмевките,
-
1:57 - 2:00и кога големината на тоа дека новите луѓе
не знаат апсолутно ништо -
2:00 - 2:03ќе ја сфатиш и колку малку и ти
знаеш, -
2:03 - 2:06објаснувањето ја целата планета
станува застрашувачко. -
2:06 - 2:08Но, пробав како и да е.
-
2:08 - 2:11Како што се шетав тие први неколку недели,
-
2:11 - 2:13раскажувајќи го светот како што го гледав,
-
2:13 - 2:16започнав да бележам
какви смешни работи кажував. -
2:16 - 2:19Забелешките се претвораа во писмо
-
2:19 - 2:21наменето за син ми
кога ќе научи да чита. -
2:21 - 2:23И тоа писмо прерасна во книга
-
2:23 - 2:25за основните принципи
на тоа да се биде човек -
2:25 - 2:28што живее на Земјата во 21 век.
-
2:28 - 2:31Некои работи се многу очигледни.
-
2:31 - 2:33Па, планетата е направена од два дела:
-
2:33 - 2:35копно и вода.
-
2:35 - 2:38Некои помалку очигледни
сѐ додека не размислиш за нив. -
2:38 - 2:40Како времето.
-
2:40 - 2:43Работите понекогаш се движат
бавно на Земјата. -
2:44 - 2:47Но многу почесто, се движат брзо.
-
2:47 - 2:49Па добро искористи го времето,
ќе го снема пред да сфатиш. -
2:50 - 2:52Или луѓето.
-
2:52 - 2:56Има луѓе во различна форма,
големина и боја. -
2:56 - 2:57Сите изгледаме различно
-
2:57 - 2:59се однесуваме и звучиме различно,
-
2:59 - 3:00но не се залажувај.
-
3:00 - 3:02Сите сме луѓе.
-
3:02 - 3:05Не ме изненадува што од
сите места во универзумот, -
3:05 - 3:06луѓето живеат на Земјата,
-
3:06 - 3:08и можат да живеат само на
Земја. -
3:08 - 3:10И дури тогаш,
само на некои од сувите делови. -
3:10 - 3:13Има само мал дел од
површината на нашата планета -
3:13 - 3:15што е наменет за живеење на луѓе,
-
3:15 - 3:17и собрани тука
ние живееме. -
3:17 - 3:20Лесно е да се заборави
кога си блиску до нечистотијата, -
3:20 - 3:23камењата, зеленилото,
бетонот на нашите земји, -
3:23 - 3:26колку е лимитиран просторот
за маневрирање. -
3:26 - 3:28Од сет затворени очи до земјата,
-
3:28 - 3:31хоризонтот личи како да е бесконечен.
-
3:31 - 3:33Покрај сѐ, не е секојдневен ритуал
-
3:33 - 3:35да размислуваме каде сме
на топката од планетата -
3:35 - 3:37и каде таа топка е во вселената.
-
3:37 - 3:40Не сакав да му ја кажам на син ми
истата приказна за држави -
3:40 - 3:43која мене ми ја кажуваа додека растев
во Северна Ирска. -
3:43 - 3:45Дека сме од една мала парохија,
-
3:45 - 3:47која го игнорира животот
вон најблиските потреби. -
3:47 - 3:51Сакав да се почувствувам
како е да ја гледам нашата планета -
3:51 - 3:53како еден систем, како еден објект,
-
3:53 - 3:55стоејќи во вселената.
-
3:55 - 3:56За да го направам ова,
-
3:56 - 3:58треба да преминам од
цртежи за книги, -
3:58 - 4:00во 3Д скулптури на улица,
-
4:00 - 4:02и би ми биле потребни 200 јарди,
-
4:02 - 4:03населба во Њујорк Сити,
-
4:03 - 4:06за да направам голем модел на Месечината,
-
4:06 - 4:08Земјата и ние.
-
4:08 - 4:11Овој проект се случи
на Њујоршкиот хајлајн парк -
4:11 - 4:12претходната зима
-
4:12 - 4:15на 50 годишнината
од мисијата на Аполо 11 околу Месечината. -
4:15 - 4:17По нејговата инсталација
-
4:17 - 4:19Успеав да ставам вселенски шлем
со син ми, -
4:19 - 4:22и да лансирам, како Аполо 11
пред половина век, -
4:22 - 4:24кон Месечината.
-
4:24 - 4:25Кружевме наоколу
-
4:25 - 4:28и погледавме назад кон нас.
-
4:28 - 4:29Почувствував
-
4:29 - 4:32осаменост таму во темницата.
-
4:32 - 4:34А само се преправав.
-
4:34 - 4:35Месечината е единствен објект
-
4:35 - 4:37на помала близина до нас.
-
4:37 - 4:39И во рамката на проектов,
-
4:39 - 4:41каде планетата беше 10 јарди во дијаметар,
-
4:41 - 4:44следната планета, Марс
ќе биде колку јога топка -
4:44 - 4:46и неколку милји оддалечена.
-
4:46 - 4:49Иако границите не се
видливи од вселената, -
4:49 - 4:50на мојата скулптура
-
4:50 - 4:52секоја граница беше впишана.
-
4:52 - 4:55Но наместо да пишувам имиња на
држави на изградена земја, -
4:55 - 4:56Напишав насекаде
-
4:56 - 4:59„луѓе живеат тука, луѓе живеат тука.“
-
4:59 - 5:02„Луѓе живеат тука.“
-
5:02 - 5:04А на Месечината беше напишано,
-
5:04 - 5:06„Никој не живее тука. “
-
5:06 - 5:08Често, очигледните работи
-
5:08 - 5:11не се толку очигледни
сѐ додека не помислиш на нив. -
5:11 - 5:13Гледајќи од
доволно голема дистанца -
5:13 - 5:15менува сѐ,
-
5:15 - 5:17како што искусиле многу астронаути.
-
5:17 - 5:19И човековите очи
ја виделе нашата Земја -
5:19 - 5:21само од далечина на Месечината.
-
5:21 - 5:22Има многу долги патишта
-
5:22 - 5:25пред да стигнеме до аглите
на нашиот Сончев Систем. -
5:25 - 5:28И дури до другите ѕвезди,
другите соѕвездија. -
5:28 - 5:32Има една точка
во целиот космос -
5:32 - 5:34што ја има во сите
соѕвездија и ѕвезди, -
5:34 - 5:37и тоа присуство е
-
5:37 - 5:39тука, планетата Земја.
-
5:39 - 5:42Тие фотографии што сме ги направиле
од клопчињата ѕвезди -
5:42 - 5:45прават смисла само
од оваа гледна точка тука долу. -
5:46 - 5:49Тие приказни имаат смисла
само на Земјата. -
5:49 - 5:51И само на нас.
-
5:51 - 5:53Луѓето.
-
5:53 - 5:55Ние сме суштества од приказни.
-
5:55 - 5:57Ние сме приказните за кажување
-
5:57 - 5:59ние сме приказните што ги кажуваме.
-
5:59 - 6:03Па, приказната за човековата
цивилизација на Земјата. -
6:03 - 6:06Раскажува за генијалност, елеганција,
-
6:06 - 6:08дарежлива и негувaчка природа на еден вид
-
6:08 - 6:11кој е и фокусиран на себеси, ранлив
-
6:11 - 6:13и пркосно заштитнички настроен.
-
6:13 - 6:16Ние, луѓето, го штитиме
пламенот на нашето постоење -
6:16 - 6:18од сировите, широки елементи
надвор од наша контрола, -
6:18 - 6:20големата широчина.
-
6:20 - 6:23Но, секогаш гледаме кон пламенот.
-
6:24 - 6:26„Сѐ што знаеме,“
-
6:26 - 6:27кажано како изјава,
-
6:27 - 6:30го означува збирот на целото знаење.
-
6:30 - 6:32Но кажано на друг начин,
-
6:32 - 6:34„сѐ што знаеме,“
-
6:34 - 6:36значи дека ништо не знаеме.
-
6:36 - 6:41Ова е убавата,
кршлива драма на цивилизацијата. -
6:41 - 6:43Ние сме актери и гледачи
на космичка претстава -
6:43 - 6:45што премногу ни значи нам,
-
6:45 - 6:47но не значи ништо на друго место.
-
6:47 - 6:49Дури не значи ни толку многу
тука, долу. -
6:49 - 6:52Ако навистина помисливме на
врската со нашиот брод, -
6:52 - 6:53со нашата Земја,
-
6:53 - 6:56би било повеќе приказна
на незнаење и алчност. -
6:57 - 6:59Како случајот со Фаусто,
-
6:59 - 7:01човек кој верувал дека имал сѐ
-
7:01 - 7:04и тргнал да бара што било негово.
-
7:04 - 7:06Тој лесно добива сопственост на цвет,
-
7:06 - 7:09овца, дрво и поле.
-
7:09 - 7:11Езерото и планината
се потешки за освојување, -
7:11 - 7:13но и тие се предаваат.
-
7:13 - 7:15Пробувајќи да го освои отвореното море
-
7:15 - 7:18каде неговата алчност му ги отвара очите,
-
7:18 - 7:20кога, во борба со ароганцијата
-
7:20 - 7:23се качува на палубата
да се покаже пред морето. -
7:23 - 7:25Но тој не сфаќа,
-
7:25 - 7:27паѓа помеѓу брановите,
тоне на дното. -
7:28 - 7:30Морето тажеше по него
-
7:30 - 7:32но продолжи да биде море.
-
7:33 - 7:35Како и на сите објекти
во негова сопственост, -
7:35 - 7:38судбината на Фаусто
не им е важна ним. -
7:40 - 7:43За сето тоа мислиме дека
е важно во космосот, -
7:43 - 7:45би немале ништо
-
7:45 - 7:47ако не е на Земјава.
-
7:47 - 7:49Додека таа среќно би се вртела,
-
7:49 - 7:51несвесно без нас.
-
7:51 - 7:53На оваа планета, има луѓе.
-
7:54 - 7:56Ни поминуваат деновите,
-
7:56 - 7:58понекогаш гледаме горе и надвор,
-
7:58 - 8:01најчесто гледаме долу и внатре.
-
8:01 - 8:04Гледајќи горе и цртајќи линии
помеѓу светлата на небото, -
8:04 - 8:07пробавме да направиме
смисла од хаосот. -
8:07 - 8:10Гледајќи долу, цртавме линии
низ земјата за да знаеме каде припаѓаме -
8:10 - 8:12а каде не припаѓаме.
-
8:12 - 8:14Често забораваме дека линиите
што ги спојуваат ѕвездите -
8:14 - 8:16и линиите што ја делат земјата
-
8:16 - 8:19постојат само во нашите глави.
-
8:19 - 8:21И тие се приказни.
-
8:21 - 8:23Ги правиме дневните рутини
и ритуали -
8:23 - 8:25според приказните во
кои веруваме, -
8:26 - 8:28и денеска, приказната
се менува како што ја пишуваме. -
8:28 - 8:30Има многу страв во
денешнава приказна, -
8:30 - 8:31и до неодамна,
-
8:31 - 8:34приказните кои
имаат најмногу моќ -
8:34 - 8:35се оние од горчина,
-
8:35 - 8:38за тоа како се влошиле работите
индивидуално и колективно. -
8:38 - 8:41Многу е инспиративно да се види
како најдоброто доаѓа од најлошото. -
8:41 - 8:44Како луѓето се будат
во ова време на глобална пресметка -
8:44 - 8:48сфаќајќи дека врските еден со друг
-
8:48 - 8:49се најважните работи.
-
8:50 - 8:51Враќајќи се назад.
-
8:51 - 8:53За сѐ што жалиме,
-
8:53 - 8:56поминуваме малку време
ценејќи ја работата -
8:56 - 8:58што е добра за нас.
-
8:58 - 8:59Што сме тука воопшто,
-
8:59 - 9:01што сме воопшто живи.
-
9:01 - 9:02Што сме сѐ уште живи.
-
9:02 - 9:05Милион и половина години
по наоѓање на кутијата со чкорчиња, -
9:05 - 9:08не сме ја изгореле целата куќата.
-
9:08 - 9:09Сѐ уште.
-
9:10 - 9:12Шансите да бидеме тука
се бесконечни. -
9:12 - 9:13И еве сме.
-
9:13 - 9:14Со опасностите.
-
9:14 - 9:17Никогаш немало повеќе
луѓе на Земјата. -
9:17 - 9:18Користејќи повеќе работи.
-
9:18 - 9:21И станува очигледно
дека многу стари системи -
9:21 - 9:23што сме ги измислиле за себе
-
9:23 - 9:24се застарени.
-
9:24 - 9:26И сме изградиле нови.
-
9:26 - 9:27Ако не беа микробите,
-
9:27 - 9:31нашиот заеднички оган
би нѐ загушил многу рано. -
9:31 - 9:34Додека ги гледаме тркалата
на индустријата како запираат, -
9:34 - 9:36машинеријата на напредокот стишува,
-
9:36 - 9:38ги имаме најлудите можности
-
9:38 - 9:40да го притиснеме копчето за ресетирање.
-
9:40 - 9:42Да одбереме друг пат.
-
9:42 - 9:44Ние сме тука на Земјата.
-
9:44 - 9:47И живеењето на Земјата е прекрасна работа.
-
9:47 - 9:48Личи голема, Земјава,
-
9:48 - 9:50но има многу од нас тука.
-
9:50 - 9:53Седум ипол милијарди,
-
9:53 - 9:56со многу повеќе секој ден.
-
9:56 - 9:57Дури и тогаш,
-
9:57 - 9:59има доволно за сите,
-
9:59 - 10:00ако делиме по нешто.
-
10:01 - 10:03Па те молам,
-
10:03 - 10:04биди фин.
-
10:05 - 10:07Ако размислиш поинаку,
-
10:07 - 10:09Земјата е единственото место
каде луѓето живеат -
10:09 - 10:12и е всушност најсоцијалното
место во универзумот. -
10:13 - 10:16Има многу луѓе што те сакаат,
-
10:16 - 10:18и многу луѓе за сакање.
-
10:18 - 10:20Потребни сме еден на друг.
-
10:20 - 10:22Го знаеме тоа сега, повеќе од кога било.
-
10:23 - 10:24Добра ноќ.
- Title:
- Ода за живеењето на Земјата
- Speaker:
- Оливер Џеферс
- Description:
-
Ако морате да објасните на новороденче што значи да се биде човечко суштество и да се живее на Земјата, што би рекле? Визуелниот уметник Оливер Џеферс ги става неговите одговори во писмо за неговиот син, споделувајќи бисери на мудроста за постоењето и разновидноста на животот. Тој проникнува во „убавата, кревка драма на човечката цивилизација“ во овој поетски говор надополнет со неговите оригинални илустрации и анимации.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:46
![]() |
ALEKSANDAR MITEVSKI approved Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
ALEKSANDAR MITEVSKI edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Mimi Vojnovska accepted Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Mimi Vojnovska edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Stefan Mitikj edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Stefan Mitikj edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Stefan Mitikj edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth | |
![]() |
Stefan Mitikj edited Macedonian subtitles for An ode to living on Earth |