Hoe vaccins werken tegen COVID-19: wetenschap vereenvoudigd

Nadat we zijn blootgesteld aan een infectie, onthoudt ons immuunsysteem de dreiging, met name door antilichamen aan te maken. Dit zijn eiwitten die in het bloed en door het hele lichaam circuleren; ze herkennen en schakelen de indringer snel uit bij contact, waardoor ziekte wordt voorkomen of geminimaliseerd. Dit is de reden waarom we meestal niet twee keer ziek worden van dezelfde ziektekiem; wij zijn immuun. Vaccins bootsen dit proces na en moedigen het immuunsysteem aan om antilichamen aan te maken zonder dat we de ziekte moeten doormaken.

Enkele van de toonaangevende SARS-CoV-2-vaccinkandidaten zijn ‘mRNA-vaccins’, gebaseerd op het opnemen van de genetische blauwdruk voor het belangrijkste spike-eiwit op het virusoppervlak in een formule die, wanneer geïnjecteerd in mensen, onze eigen cellen instrueert om het spike-eiwit te maken. Het lichaam maakt dan op zijn beurt antilichamen aan tegen het spike-eiwit en die beschermen ons tegen virale infectie.
Deze strategie is sneller dan meer traditionele benaderingen, waarbij vaak verzwakte of geïnactiveerde vormen van een levend virus worden gegenereerd of grote hoeveelheden van het spike-eiwit worden gemaakt om te bepalen of ze een antilichaamrespons kunnen veroorzaken.

Zodra een mogelijk vaccin is ontdekt, zijn er een aantal checkpoints voordat het aan mensen kan worden toegediend. Allereerst zijn er preklinische testen, waarbij experimenten in een laboratorium en met dieren worden uitgevoerd. Wetenschappers moeten ervoor zorgen dat het kandidaat-vaccin niet alleen effectief is, maar ook veilig. Een antilichaamreactie op een onvolmaakt vaccin kan bijvoorbeeld, onder uiterst zeldzame omstandigheden, het risico op infectie vergroten.
Wanneer het potentiële vaccin de nodige preklinische resultaten behaalt, kunnen klinische proeven beginnen bij een kleine groep mensen. Naarmate het kandidaat-vaccin vordert, wordt het op steeds meer mensen getest, waarbij wetenschappers en artsen de veiligheid, werkzaamheid en dosering nauwlettend in de gaten houden. Na succesvolle afronding van klinische onderzoeken moet het kandidaat-vaccin worden beoordeeld en goedgekeurd door regelgevende instanties, zoals de FDA, voordat grootschalige productie en distributie van start gaat en het goedgekeurde vaccin op grote schaal wordt toegediend.

Nadat we zijn blootgesteld zijn geweest aan een infectie,

onthoudt ons immuunsysteem de dreiging,

in het bijzonder door antilichamen aan te maken.

Dit zijn eiwitten die circuleren
in het bloed en door het hele lichaam;

ze herkennen de indringer snel bij contact en schakelen die uit,

waardoor ziekte wordt voorkomen of geminimaliseerd.

Daarom worden we meestal niet
twee keer ziek door dezelfde ziektekiem,

wij zijn immuun.

Vaccins bootsen dit proces na,

ze stimuleren het immuunsysteem
tot het maken van antistoffen

zonder dat we ziek hoeven te worden.

Enkele van de leidende
SARS-CoV-2-vaccinkandidaten

zijn "mRNA-vaccins,"

op basis van het opnemen
van de genetische blauwdruk

voor het belangrijkste spike-eiwit
op het virusoppervlak

in een formule

dat wanneer geïnjecteerd in mensen,

onze eigen cellen instrueert
om het spike-eiwit te maken.

Het lichaam maakt dan op zijn beurt weer antistoffen aan tegen het spike-eiwit,

en ze beschermen ons
tegen virale infectie.

Deze strategie is sneller
dan meer traditionele benaderingen,

waarbij vaak sprake is van
het genereren van verzwakte

of geïnactiveerde vormen
van een levend virus,

of het maken van grote aantallen
van het spike-eiwit

om te bepalen of ze een
antilichaamreactie kunnen triggeren.

Zodra een mogelijk vaccin is ontdekt,

zijn er een aantal controleposten

voordat het aan mensen kan worden toegediend.

Eerst zijn er preklinische tests,

waar experimenten bij horen
in een laboratorium en met dieren.

Wetenschappers moeten ervoor zorgen dat

de vaccinkandidaat niet alleen
effectief is, maar ook veilig.

Bijvoorbeeld: een antilichaamreactie
naar een imperfect vaccin

kan, onder uiterst zeldzame omstandigheden,

uiteindelijk het gevaar vergroten
besmet raken.

Wanneer het potentiële vaccin
de nodige preklinische resultaten bereikt,

kunnen klinische proeven beginnen
in een kleine groep mensen.

Naarmate de vaccinkandidaat vordert,

het wordt getest op een
toenemend aantal mensen,

met wetenschappers en artsen

die nauwlettend toezicht houden op de veiligheid, werkzaamheid en dosering.

Bij succesvolle afronding
van klinische proeven,

moet de vaccinkandidaat
worden gecontroleerd en goedgekeurd

door regelgevende instanties,

zoals de FDA,

vóór grootschalige productie
en de distributie op gang komt

en het goedgekeurde vaccin
breed toegepast wordt.

Ondertiteling door Ilona