< Return to Video

Boston Çay Partisi'nin ardındaki hikaye - Ben Labaree

  • 0:15 - 0:18
    Muhtemelen bir grup kızgın sömürgecinin
  • 0:18 - 0:19
    Amerikan Yerlileri gibi giyinerek
  • 0:19 - 0:21
    kutularca çayı suya döktüğü
  • 0:21 - 0:23
    Boston Çay Partisini duydunuz.
  • 0:23 - 0:25
    Ama hikâye bundan daha karmaşık
  • 0:25 - 0:26
    ve imparatorluk entrikaları,
  • 0:26 - 0:27
    kurumsal kriz,
  • 0:27 - 0:28
    kaçakçılık
  • 0:28 - 0:32
    ve Amerikan Devrimi'nin
    esas kökenleri ile dolu.
  • 0:32 - 0:35
    1700'lerdeki çay hakkında
    bilmeniz gereken ilk şey
  • 0:35 - 0:37
    çok ama çok popüler olduğu.
  • 0:37 - 0:39
    İngiltere'de her bir erkek, kadın ve çocuk
  • 0:39 - 0:42
    yılda yaklaşık 300 fincan çay tüketiyor.
  • 0:42 - 0:45
    Ve İngiltere
    Amerika'yı sömürgeleştirdiğinden,
  • 0:45 - 0:47
    Amerikalılar da çaya deli oluyordu.
  • 0:47 - 0:49
    1760'larda Amerikalılar her yıl
  • 0:49 - 0:51
    bir milyon poundu aşan
    miktarda çay içiyordu.
  • 0:51 - 0:53
    Böylece, İngiltere
    Amerikadaki çayın vergisini
  • 0:53 - 0:55
    arttırmak istediğinde
  • 0:55 - 0:56
    insanlar pekte mutlu olmadı.
  • 0:56 - 0:59
    Bunun nedeni Londra'da verilen
    vergi kararlarında hiçbir söz hakları
  • 0:59 - 1:00
    olmamasıydı.
  • 1:00 - 1:01
    Şu ünlü sözü hatırlayın:
  • 1:01 - 1:03
    "Fikir belirmeden vergileme olmaz."
  • 1:03 - 1:06
    Amerikalılar uzun yıllar
    yeterince temsil edilemeyen
  • 1:06 - 1:08
    Parlamento'da alınan vergi kararlarından
  • 1:08 - 1:10
    sorumlu olmadıklarına inandılar.
  • 1:10 - 1:11
    Hatta, vergileri ödemek yerine
  • 1:11 - 1:14
    tahsildarlardan kaçtılar.
  • 1:14 - 1:16
    Amerika'nın doğu kıyıları
    yüzlerce kilometre uzun
  • 1:17 - 1:19
    ve İngiliz infazı dikkatsiz olduğundan
  • 1:19 - 1:21
    Amerikalıların içtiği çayın yaklaşık 3/4'ü
  • 1:21 - 1:23
    Hollanda'dan kaçak geliyordu.
  • 1:23 - 1:25
    Ancak İngilizler
    parlamentoda sömürgecileri
  • 1:25 - 1:28
    vergilendirme yetkisine
    sahip olduklarını iddia ettiler,
  • 1:28 - 1:30
    bilhassa İngiltere
    Fransızlarla Yedi Yıl Savaşları'nda
  • 1:30 - 1:32
    savaşıp derin borca girdikten sonra.
  • 1:32 - 1:34
    Bütçe açığını kapatmak için,
  • 1:34 - 1:35
    Londra Amerika'ya döndü
  • 1:35 - 1:38
    ve 1767’de çeşitli ithalat
    ürünlerine yeni vergiler koydu,
  • 1:38 - 1:41
    Amerika'nın sevgili
    çayı da dâhil olmak üzere.
  • 1:41 - 1:42
    Amerika'nın karşılığı: hayır kalsın!
  • 1:42 - 1:44
    İngiltere'den çay ithalatını
    boykot ettiler
  • 1:44 - 1:46
    ve bunun yerine kendi çaylarını ürettiler.
  • 1:46 - 1:49
    Yeni bir grup İngiliz gümrük komisyoncusu
  • 1:49 - 1:52
    Londra’dan askerlerin vergi uygulamalarına
    yardım etmesini istedikten sonra
  • 1:52 - 1:53
    işler o kadar karıştı ki
  • 1:53 - 1:55
    Red Coats Boston'daki bir çeteye ateş etti
  • 1:55 - 1:56
    ve birkaç kişiyi öldürdü.
  • 1:56 - 1:58
    Ardından bu olaya Boston Katliamı dendi.
  • 1:58 - 2:01
    1773 Çay Yasası şartlarının dışında
  • 2:01 - 2:03
    Parlamento yeni bir strateji hazırladı.
  • 2:03 - 2:05
    Şimdi Doğu Hindistan Şirketi fazla çayı
  • 2:05 - 2:09
    doğrudan Amerika’daki elle toplanan
    alıcılar aracılığıyla satacaktı.
  • 2:09 - 2:10
    Bu, fiyatı tüketicilere düşürecektir
  • 2:10 - 2:13
    ve vergilerin bir kısmını elde tutarken
    İngiliz çayını
  • 2:13 - 2:16
    kaçakçılık ürünleriyle
    rekabet edebilir hale getirecektir.
  • 2:16 - 2:18
    Ama sömürgeciler
    İngiltere'nin numarasını gördü
  • 2:18 - 2:19
    ve "Monopoly" diye bağırdı!
  • 2:19 - 2:22
    Şimdi soğuk ve yağmurlu bir
    16 Aralık 1773 günü.
  • 2:22 - 2:24
    Yaklaşık 5.000 Bostonlı
  • 2:24 - 2:25
    Eski Güney Toplantı Evine doluştu
  • 2:25 - 2:27
    limana varan yeni çay gönderilerinin
  • 2:27 - 2:29
    satış için boşaltılıp boşaltılmayacağını
  • 2:29 - 2:30
    beklemeye koyuldu.
  • 2:30 - 2:32
    Bu gemilerden birinin kaptanının
  • 2:32 - 2:34
    yükü gemideyken
    ayrılamayacağı bildirildiğinde,
  • 2:34 - 2:36
    Sam Adams bağırmaya başladı.
  • 2:36 - 2:39
    "Bu toplantı ülkeyi kurtarmak için
    daha fazlasını yapamaz!"
  • 2:39 - 2:42
    "Boston Limanı bu akşam bir demlik!"
  • 2:42 - 2:43
    sesleri kalabalıktan yükseldi
  • 2:43 - 2:44
    ve yaklaşık 50 adam,
  • 2:44 - 2:47
    bazıları görünüşe göre
    Yerli Amerikalılar gibi giyinmişti,
  • 2:47 - 2:48
    Griffin's Wharf'a doğru yürüdü
  • 2:48 - 2:49
    ve üç gemideki
  • 2:49 - 2:53
    340 çay sandığını denize attı.
  • 2:53 - 2:55
    Öfkeli İngiliz hükûmeti
  • 2:55 - 2:57
    diğer şeylerin yanı sıra yerliler çay için
  • 2:57 - 3:00
    Doğu Hindistan Şirketini
    tazmin edene kadar
  • 3:00 - 3:02
    Boston limanını kapatan
  • 3:02 - 3:05
    1774'teki sözde Zorlayıcı Yasalar ile
    cevap verdi.
  • 3:05 - 3:05
    Bu asla olmadı.
  • 3:05 - 3:07
    Sömürgelerin temsilcileri
  • 3:07 - 3:09
    devam eden İngiliz baskısına
    cevap vermenin en iyi yolunu
  • 3:09 - 3:12
    düşünmek için Philadelphia'da toplandı.
  • 3:12 - 3:15
    İlk Kıta Kongresi,
    çayın tahrip edilmesini destekledi
  • 3:15 - 3:17
    ve devam eden bir boykotu
    destekleme sözü verdi,
  • 3:17 - 3:20
    1774 Ekim’in sonunda
  • 3:20 - 3:22
    haklarını ve özgürlüklerini
    koruma konusunda
  • 3:22 - 3:24
    daha kararlı bir biçimde eve gitti.
  • 3:24 - 3:27
    Boston Çay Partisi biraz duraklama ile
  • 3:27 - 3:28
    Bağımsızlık Bildirgesi'ne yol açan
  • 3:28 - 3:30
    zincirleme bir reaksiyon
  • 3:30 - 3:31
    ve sonrasında yeni milletin
  • 3:31 - 3:34
    çayını az ya da çok
    huzur içinde özgürce içebildiği
  • 3:34 - 3:36
    kanlı bir isyan başlattı.
Title:
Boston Çay Partisi'nin ardındaki hikaye - Ben Labaree
Description:

Tüm ders için: http://ed.ted.com/lessons/the-story-behind-the-boston-tea-party-ben-labaree

Devrim Savaşı'ndan önce, Amerikan sömürgecileri Britanya'dan çay ithal ettiği için ağır bir şekilde vergilendirildi. "Temsilciliği olmayan vergilendirme"bin hayranı olmayan sömürgeciler, günümüzde Boston Çay Partisi olarak bilinen bir gecede Boston Limanı'na çay dökerek tepki gösterdiler. Ben Labaree, o ünlü devrimci eylemin anlatıyor.

Ders: Ben Labaree
Animasyon: Nick Fox-Gieg Animation
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:48

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.