< Return to Video

Czym jest entropia? - Jeff Phillips

  • 0:07 - 0:10
    Pewna koncepcja odgrywa
    w chemii i fizyce kluczową rolę.
  • 0:10 - 0:15
    Pomaga wyjaśnić działanie
    procesów fizycznych.
  • 0:15 - 0:17
    Dlaczego lód topnieje,
  • 0:17 - 0:19
    śmietanka miesza się z kawą,
  • 0:19 - 0:23
    a z przebitej opony
    wydostaje się powietrze.
  • 0:23 - 0:27
    To entropia, zjawisko
    bardzo trudne do zrozumienia.
  • 0:27 - 0:32
    Entropia jest często opisywana
    jako miara nieuporządkowania.
  • 0:32 - 0:36
    To wygodne określenie
    jest niestety mylące.
  • 0:36 - 0:39
    Co jest bardziej nieuporządkowane?
  • 0:39 - 0:43
    Szklanka pokruszonego lodu
    czy wody o temperaturze pokojowej?
  • 0:43 - 0:45
    Większość powie, że szklanka z lodem,
  • 0:45 - 0:49
    ale tak naprawdę ma ona niższą entropię.
  • 0:49 - 0:53
    Do opisania entropii
    można użyć prawdopodobieństwa.
  • 0:53 - 0:57
    Może być to trudniejsze do zrozumienia,
    ale porządnie przetwórzcie te informacje,
  • 0:57 - 1:01
    a zrozumiecie entropię o wiele lepiej.
  • 1:01 - 1:04
    Wyobraźmy sobie dwie bryły.
  • 1:04 - 1:08
    Każda składa się
    z sześciu wiązań atomowych.
  • 1:08 - 1:13
    W tym modelu energia każdej bryły
    jest przechowywana w wiązaniach.
  • 1:13 - 1:15
    Można je sobie wyobrazić
    jako proste pojemniki
  • 1:15 - 1:20
    mieszczące niepodzielne
    jednostki energii, czyli kwanty.
  • 1:20 - 1:25
    Im więcej energii w bryle,
    tym jest ona cieplejsza.
  • 1:25 - 1:29
    Energia może być dystrybuowana
    na wiele sposobów
  • 1:29 - 1:31
    w tych dwóch bryłach
  • 1:31 - 1:35
    i wciąż mieć w każdej
    taką samą wartość całkowitą.
  • 1:35 - 1:39
    Każda z tych opcji to stan mikroskopowy.
  • 1:39 - 1:43
    Dla sześciu kwantów energii
    w Bryle A i dwóch kwantów w Bryle B
  • 1:43 - 1:48
    istnieje 9702 stanów mikroskopowych.
  • 1:48 - 1:53
    Te osiem kwantów
    można też rozłożyć inaczej.
  • 1:53 - 1:58
    W Bryle A może być
    cała energia, a w Bryle B nic
  • 1:58 - 2:01
    albo po połowie w każdej z nich.
  • 2:01 - 2:04
    Zakładając, że każdy stan mikroskopowy
    jest tak samo prawdopodobny,
  • 2:04 - 2:07
    widać, że niektóre rozkłady energii
  • 2:07 - 2:11
    mają wyższe prawdopodobieństwo
    wystąpienia niż inne.
  • 2:11 - 2:14
    Wynika to z dużej liczby
    obecnych stanów mikroskopowych.
  • 2:14 - 2:20
    Entropia to bezpośredni wskaźnik
    prawdopodobieństwa rozkładu energii.
  • 2:20 - 2:23
    Rozkład energii,
  • 2:23 - 2:27
    w którym energia jest najbardziej
    rozłożona między bryłami,
  • 2:27 - 2:29
    ma najwyższy wskaźnik entropii.
  • 2:29 - 2:30
    Ogólnie rzecz biorąc,
  • 2:30 - 2:35
    entropia może być pojmowana
    jako miernik rozłożenia tej energii.
  • 2:35 - 2:38
    Niski poziom entropii
    oznacza skupienie energii.
  • 2:38 - 2:42
    Wysoki poziom entropii
    oznacza większe rozłożenie energii.
  • 2:42 - 2:46
    Żeby zrozumieć przydatność entropii
    w wyjaśnianiu procesów samoistnych,
  • 2:46 - 2:48
    jak schładzanie się gorących przedmiotów,
  • 2:48 - 2:52
    trzeba spojrzeć na układ dynamiczny,
    w którym porusza się energia.
  • 2:52 - 2:55
    W rzeczywistości
    energia nie stoi w miejscu.
  • 2:55 - 2:58
    Ciągle porusza się między
    sąsiadującymi wiązaniami.
  • 2:58 - 3:00
    Podczas ruchu energii
  • 3:00 - 3:03
    jej rozkład może ulec zmianie.
  • 3:03 - 3:05
    Rozłożenie stanów mikroskopowych sprawia,
  • 3:05 - 3:10
    że istnieje 21% szans na to,
    że w późniejszym rozkładzie układu
  • 3:10 - 3:14
    energia będzie maksymalnie rozłożona,
  • 3:14 - 3:17
    13% szans, że powróci do punktu wyjścia
  • 3:17 - 3:23
    i 8%, że energia w Bryle A wzrośnie.
  • 3:23 - 3:27
    Większa liczba sposobów
    uzyskania rozproszonej energii
  • 3:27 - 3:30
    i wysokiej wartości entropii
    niż energii skupionej
  • 3:30 - 3:33
    prowadzi do rozkładania się energii.
  • 3:33 - 3:36
    To dlatego umieszczenie
    gorącego przedmiotu obok zimnego
  • 3:36 - 3:40
    sprawia, że zimna rzecz
    ogrzewa się, a gorąca stygnie.
  • 3:40 - 3:42
    Nawet w tym przykładzie
  • 3:42 - 3:47
    jest 8% szans na wzrost
    temperatury gorącego przedmiotu.
  • 3:47 - 3:51
    Dlaczego nigdy się tak nie dzieje?
  • 3:51 - 3:54
    Chodzi o rozmiar układu.
  • 3:54 - 3:58
    Nasze hipotetyczne bryły
    miały tylko po sześć wiązań.
  • 3:58 - 4:04
    Powiększmy liczbę wiązań do 6 tysięcy,
    a jednostek energii do 8 tysięcy
  • 4:04 - 4:08
    i stwórzmy układ, w którym
    trzy czwarte energii jest w Bryle A,
  • 4:08 - 4:10
    a jedna czwarta w Bryle B.
  • 4:10 - 4:14
    Bryła A ma znikome szanse
  • 4:14 - 4:17
    na samoistne pozyskanie większej energii.
  • 4:17 - 4:22
    Przedmioty codziennego użytku
    mają o wiele większą liczbę cząsteczek.
  • 4:22 - 4:26
    Prawdopodobieństwo, że temperatura
    gorącego przedmiotu wzrośnie,
  • 4:26 - 4:28
    jest tak niewielkie,
  • 4:28 - 4:30
    że wzrost praktycznie
    nigdy nie ma miejsca.
  • 4:30 - 4:32
    Lód topnieje,
  • 4:32 - 4:33
    śmietanka miesza się z kawą,
  • 4:33 - 4:35
    a opony tracą powietrze,
  • 4:35 - 4:40
    bo stany te mają więcej
    rozproszonej energii niż stany pierwotne.
  • 4:40 - 4:44
    Nie istnieje tajemnicza siła
    powodująca zwiększenie entropii układu.
  • 4:44 - 4:49
    Większa entropia jest po prostu
    statystycznie bardziej prawdopodobna.
  • 4:49 - 4:52
    To dlatego entropię
    nazywa się strzałką czasu.
  • 4:52 - 4:56
    Energia rozkłada się,
    kiedy tylko ma taką możliwość.
Title:
Czym jest entropia? - Jeff Phillips
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/what-is-entropy-jeff-phillips

Istnieje koncepcja mająca kluczowe znaczenie dla chemii i fizyki. Pomaga wyjaśnić działanie procesów fizycznych: dlaczego topnieje lód, śmietanka miesza się
z kawą, a powietrze wydostaje się z przebitej opony. To entropia, zjawisko bardzo trudne do zrozumienia. Jeff Phillips krótko je wyjaśnia.

Lekcja: Jeff Phillips, animacja: Provincia Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:20
Marta Konieczna approved Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Marta Konieczna edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska accepted Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Ola Królikowska edited Polish subtitles for Entropy - Jeff Phillips
Show all

Polish subtitles

Revisions