< Return to Video

Gibbs Free Energy Example

  • 0:00 - 0:03
    Bu reaksiyada 1 mol metan 2 mol
  • 0:03 - 0:06
    oksigenlə reaksiyaya girir və 1 mol
  • 0:06 - 0:08
    karbon-dioksid və 2 mol su
  • 0:08 - 0:10
    alınır. Biz bu videoda
  • 0:10 - 0:12
    Bu reaksiyanın spontan olub-olmamasını
  • 0:12 - 0:15
    araşdıracağıq
  • 0:15 - 0:17
    Keçən videoda bu suala cavab verməyi
  • 0:17 - 0:20
    öyrəndik, biz Gibbs sərbəst enerjisindən
  • 0:20 - 0:22
    ya da Gibbs enerjisindəki dəyişikliyə
  • 0:22 - 0:25
    qayıtmalıyıq. Gibbs enerjisindəki dəyişiklik
  • 0:25 - 0:29
    bərabərdir bu reaksiyanın entalpi
  • 0:29 - 0:32
    dəyişikliyi çıxılsın temperatur vurulsun
  • 0:32 - 0:33
    entropiyadakı
  • 0:33 - 0:36
    dəyişiklik. Əgər bu 0dan kiçikdirsə, onda
  • 0:36 - 0:39
    Reaksiya spontandır
  • 0:39 - 0:42
    Mən bu reaksiya üçün entalpi dəyişikliyini
  • 0:42 - 0:46
    əvvəlcədən hesablamışam
  • 0:46 - 0:48
    baxın burdadır. Bunu necə
  • 0:48 - 0:48
    Edəcəyimizi bilirik
  • 0:48 - 0:50
    Əvvəlki videolarda dəfələrcə eləmişik
  • 0:50 - 0:53
    Sadəcə hər bir məhsulun yaranması üçün
  • 0:53 - 0:55
    istiliklərə baxmalıyıq
  • 0:55 - 0:57
    Su üçün bunu 2yə vurmalıyıq çünki 2 mol
  • 0:57 - 0:58
    alınıb
  • 0:58 - 1:01
    İndi hər bir məhsulun yaranması üçün lazım
  • 1:01 - 1:02
    olan istilikləri bilirik, sonra bunu
  • 1:02 - 1:04
    reaktantlarınkından çıxın
  • 1:04 - 1:07
    Əlbəttə, O2 üçün yaranma istiliyi 0dır ona
  • 1:07 - 1:11
    görə onu göstərmişik və cavab -890.3kJdur
  • 1:12 - 1:15
    Bu bizə reaksiyanın eksotermik olduğunu
  • 1:15 - 1:18
    deyir. Yəni reaksiyanın bu tərəfində daha
  • 1:18 - 1:20
    az enerji var, bu cür düşünə bilərsiniz
  • 1:20 - 1:22
    Burada müəyyən miqdarda enerji ayrılmalıdı
  • 1:22 - 1:25
    Hətta burada bunu göstərə də bilərik
  • 1:25 - 1:28
    Müsbət bir enerji ayrılmalıdır:+e
  • 1:28 - 1:30
    Buna görə eksotermikdir
  • 1:30 - 1:32
    Amma sualımız spontanlıq haqqında idi
  • 1:32 - 1:34
    Bunu tapmaq üçün biz burada delta S'i də
  • 1:34 - 1:36
    müəyyən etməliyik
  • 1:39 - 1:43
    ∆S'i tapmaq üçün hər bir molekulun
  • 1:43 - 1:46
    standart molyar entalpiyasına baxmaq
  • 1:46 - 1:48
    lazımdır
  • 1:48 - 1:50
    Məsələn, bunu burada fərqli bir rənglə
  • 1:50 - 1:52
    göstərəcəm
  • 2:01 - 2:05
    Standart--burada da boşluq işarəsini
  • 2:05 - 2:08
    qoyuruq--standard molyar entalpiya--
  • 2:08 - 2:11
    Standard deyiriksə, deməli bu 298Kelvin
  • 2:11 - 2:13
    dərəcədədir. Amma dərəcə demək
  • 2:13 - 2:16
    olmaz. 298 Kelvində, dərəcə sözünü demirik
  • 2:16 - 2:17
    Çünki Kelvin haqqında danışırıq
  • 2:17 - 2:21
    298Kelvin yəni 25 dərəcə selsidə, yəni
  • 2:21 - 2:22
    otaq temperaturu
  • 2:22 - 2:25
    Buna görə buna standart deyirlər
  • 2:25 - 2:30
    Otaq temperaturunda metanın standart
  • 2:30 - 2:31
    Entolpiyası 186 Kelvin
  • 2:31 - 2:38
    molda coula bərabərdir
  • 2:38 - 2:42
    Əgər 1 mol metan varsa, onda 186 Kelvində
  • 2:42 - 2:44
    Coula bərabərdir onun entalpiyası
  • 2:44 - 2:46
    Əgər 2 mol olsa, 2yə vur
  • 2:46 - 2:49
    3 mol olsa, 3ə vur
  • 2:49 - 2:55
    Bu reaksiyadakı ümumi entalpiya dəyişiklik
  • 2:55 - 2:59
    ==Məhsulların standart entalpiyaları cəmi
  • 2:59 - 3:01
    çıxılsın reaktantlarınkı
  • 3:01 - 3:02
    Entalpiyada elədiyimiz kimi
  • 3:02 - 3:12
    Bu müsbət 213.6ya bərabər olacaq-2 mol su
  • 3:12 - 3:18
    var. Üstəgəl 2 vurulsun 70, yəni
  • 3:18 - 3:20
    69.9≈70
  • 3:20 - 3:25
    Sonra isə reaktantların entolpiyalarını
  • 3:25 - 3:29
    çıxırıq, ya da bu tərəfdəkiləri deyək
  • 3:29 - 3:43
    1 mol CH4 186 üstəgəl 2 vurulsun 205
  • 3:43 - 3:45
    Gözəyarı baxsaq, bu rəqəm bu rəqəmə yaxın
  • 3:45 - 3:48
    olacaq, amma bu rəqəm daha böyükdür
  • 3:48 - 3:51
    Maye suyun entalpiyası daha kiçik
  • 3:51 - 3:52
    olacaq
  • 3:52 - 3:55
    Oksigen qazından daha kiçik olacaq
  • 3:55 - 3:56
    Məntiqlidir
  • 3:56 - 4:00
    Çünki maye formalaşıb, bir neçə step var
  • 4:00 - 4:03
    Hamısı konteynerin aşağısına düşür
  • 4:03 - 4:05
    Əksinə olaraq qaz formasını alır və
  • 4:05 - 4:07
    genişlənir. Təbii olaraq qazın
  • 4:07 - 4:08
    Entalpiyası mayekindən daha çoxdur
  • 4:08 - 4:12
    Və görünür ki, məhsulların entalpiyası
  • 4:12 - 4:14
    Reaktantlarınkından daha azdır
  • 4:14 - 4:15
    Bu çox güman mənfi rəqəm olar
  • 4:15 - 4:19
    Gəlin təstiqləyək
  • 4:19 - 4:31
    213.6+140(2*70)
  • 4:31 - 4:36
    Bu bərabərdir 353.6
  • 4:40 - 4:48
    Sonra bunlardan çıxılsın--186+2*205
  • 4:48 - 4:55
    Bu da bərabərdir 596
  • 4:55 - 4:59
    Çıxılsın 596
  • 4:59 - 5:07
    -596+353.6 bu da bərabərdir
  • 5:07 - 5:11
    Mənfi 242.4
  • 5:11 - 5:18
    Deməli ∆S=-242.4coul/Kelvin
  • 5:22 - 5:24
    Deməli bu qədər entalpiya itirdik
  • 5:24 - 5:26
    Bu vahidlər sizin üçün məna kəsb etmiyə
  • 5:26 - 5:29
    Bilər indi, bilirik ki bunlar ixtiyaridir
  • 5:29 - 5:31
    Amma diqqətlə baxsaq, görərik ki bu
  • 5:31 - 5:34
    Çox böyükdür, amma bu məntiqlidir çünki
  • 5:34 - 5:36
    1 ton qazımız var, 3ayrı molekul var, 1i
  • 5:36 - 5:38
    burda və 2 molekul oksigen
  • 5:38 - 5:41
    Sonra da 3 molekul olur, amma su maye
  • 5:41 - 5:42
    Halında olacaq
  • 5:42 - 5:46
    Buna görə entalpiya itiririk
  • 5:46 - 5:47
    Bir neçə step var mayeni
  • 5:47 - 5:49
    Götürmək üçün
  • 5:49 - 5:52
    Gəlin bunun spontal olub-olmamasına baxaq
  • 5:52 - 5:57
    ∆G bərabərdir ∆Hə
  • 5:57 - 6:01
    Çıxan enerji mənfi 890
  • 6:01 - 6:03
    Gəlin tam ədədlərlə işləyək
  • 6:03 - 6:04
    Çox dəqiq olması vacib deyil
  • 6:04 - 6:06
    Çıxılsın temperatur
  • 6:06 - 6:09
    Biz otaq temperaturunu əsas götürürük
  • 6:09 - 6:10
    298Kelvin dərəcə
  • 6:10 - 6:13
    Sadəcə 298 Kelvin
  • 6:13 - 6:15
    Dərəcə sözünü deməməyi
  • 6:15 - 6:16
    vərdiş halına gətirin
  • 6:16 - 6:23
    Və ya 25selsi dərəcə vurulsun entalpiyada
  • 6:23 - 6:25
    dəyişiklik, indi bu mənfi olacaq
  • 6:25 - 6:28
    Siz bura sadəcə mənfi 242 yazmaq istəyə
  • 6:28 - 6:29
    bilərsiniz
  • 6:29 - 6:30
    Amma diqqətli olun
  • 6:30 - 6:33
    Baxın burada kilocouldur
  • 6:33 - 6:35
    Burda isə coul
  • 6:35 - 6:38
    Əgər hamısını kilocoulla yazmaq
  • 6:38 - 6:40
    istəyiriksə, çünki artıq burdakı kilocoul
  • 6:40 - 6:40
    ilə yazılıb
  • 6:40 - 6:47
    Onda 0.242 yazaq
  • 6:52 - 6:56
    İndi Gibbs sərbəst enerjisi bərabər olacaq
  • 6:56 - 7:01
    Mənfi 890 çıxılsın 290--iki mənfi burada
  • 7:01 - 7:03
    Müsbəti verəcək
  • 7:03 - 7:06
    Məntiqlidir, çünki entalpiya Gibbs
  • 7:06 - 7:08
    Enerjisini daha müsbət eliyəcək
  • 7:08 - 7:11
    Bildiyimiz kimi, bu aşağıda 0 almaq
  • 7:11 - 7:14
    İstəyir, bu spontanlıqla vuruşur
  • 7:14 - 7:19
    Gəlin baxaq həqiqi entalpiyanı aşa biləcək
  • 7:19 - 7:20
    mi? Bunu eksotermik təbiəti
  • 7:20 - 7:22
    Görünür ki, eliyəcək çünki bunu kəsr
  • 7:22 - 7:24
    hissəyə vururuq, ona görə daha
  • 7:24 - 7:25
    Kiçik bir rəqəm alınır
  • 7:25 - 7:28
    Gəlin hesablayaq
  • 7:28 - 7:32
    Bölünsün 1,2,3
  • 7:32 - 7:37
    Bu entalpiyadakı dəyişiklik vurulsun 298
  • 7:37 - 7:40
    Bu da temperatur, bərabərdir mənfi 72
  • 7:40 - 7:44
    Bunu yerinə qoyanda da müsbət 72yə
  • 7:44 - 7:47
    Bərabər olacaq
  • 7:47 - 7:50
    Bu standart temperaturdakı entalpiyadı
  • 7:50 - 7:51
    Və buna çevrildi
  • 7:51 - 7:53
    Bu bizim entalpiyamız
  • 7:53 - 7:56
    Görürük ki, entalpiyamız daha mənfi bir
  • 7:56 - 7:58
    Ədəddir temperaturun entalpiya dəyişməsilə
  • 7:58 - 8:00
    hasilindən alınan rəqəmlə müqayisədə
  • 8:00 - 8:05
    Bu tərəf qalib gəlmiş olacaq
  • 8:05 - 8:08
    Entalpiyada itirməyimizə baxmayaraq
  • 8:08 - 8:11
    Daha çox enerji ayrılır və spontan olur
  • 8:11 - 8:14
    Bu 0dan aşağı olur, deməli reaksiyanız da
  • 8:14 - 8:17
    spontan olur
  • 8:17 - 8:20
    Gördüyünüz kimi Gibbs sərbəst enerjisi
  • 8:20 - 8:21
    Məsələləri çox çətin
  • 8:21 - 8:24
    Deyil. Sadəcə bu rəqəmləri tapmalısınız
  • 8:24 - 8:27
    Tapmaq ya da sizə hazır verilə də bilər ∆H
  • 8:27 - 8:30
    Amma ∆Hı necə hesablamalı olduğunu
  • 8:30 - 8:32
    Bilməlisiniz. Bütün məhsulların yaranma
  • 8:32 - 8:35
    istiliyindən reaktantlarınkını çıxın və
  • 8:35 - 8:38
    Əlbəttə əmsalları nəzərə alın
  • 8:38 - 8:40
    Entalpiyadakı dəyişikliyi tapın və eyni
  • 8:41 - 8:44
    Prosesdir. Məhsulların standart molyar
  • 8:44 - 8:47
    Entalpiyalarına əmsallarla birgə baxın
  • 8:47 - 8:50
    Sonra ondan reaktantlarınkını çıxın
  • 8:50 - 8:52
    Sonra burda yerinə qoyub Gibbs
  • 8:52 - 8:55
    Sərbəst enerjisini tapın
  • 8:55 - 8:57
    Burada bu mənfi oldu
  • 8:57 - 8:58
    Bunu yüksək temperatur
  • 8:58 - 9:01
    üçün düşünün, məsələn Günəşin səthində
  • 9:01 - 9:06
    Yəni 298 yerinə 2000 yaxud 4000 ola bilər
  • 9:06 - 9:08
    Onda daha maraqlı bir şey
  • 9:08 - 9:11
    Olacaq. Təsəvvür eləyin 40000Kelvin
  • 9:11 - 9:15
    Temperaturda, onda entolpiya və itirilən
  • 9:15 - 9:18
    Entolpiya, onda burada daha fərqli bir
  • 9:18 - 9:20
    Şeylər olacaq.
  • 9:20 - 9:22
    Onda belə çıxır ki, bu reaksiya çox yüksək
  • 9:22 - 9:26
    Temperaturda spontan olaraq
  • 9:26 - 9:28
    Baş verə bilməyəcək
  • 9:28 - 9:29
    Başqa sözlə desək
  • 9:29 - 9:35
    Reaksiyanın yaratdığı yaxud da ayrılan
  • 9:35 - 9:37
    Enerjinin miqdarı o qədər də önəmli
  • 9:37 - 9:40
    Olmayacaq çünki ətrafda onsuz da xeyli
  • 9:40 - 9:43
    Miqdarda enerji var.əgər temperatur
  • 9:43 - 9:46
    Kifayət qədər yüksəkdirsə, reaksiya
  • 9:46 - 9:47
    Spontan olmayacaq.
  • 9:47 - 9:49
    Biz sadəcə bunu sizin üçün hesablayıb
  • 9:49 - 9:51
    Göstərmək istədik ki, yəni bu abstrakt
  • 9:51 - 9:54
    Deyil. Bunu özünüz də yoxluyub spontan
  • 9:54 - 9:56
    Olduğunu görə bilərsiniz.
Title:
Gibbs Free Energy Example
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
09:57

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.