< Return to Video

ဆွဲဆောင်မှုရဲ့ သိပ္ပံ။

  • 0:07 - 0:09
    စိတ်ကူးယဉ်အချစ် ခံစားမှုတွေကို
  • 0:09 - 0:13
    နှလုံးသားကနေလာတဲ့ သဘာဝအလျောက်၊
    ထူးထူးခြာ၊ခြား အရာတွေလို့ ထင်ချင်ကြတယ်။
  • 0:13 - 0:15
    ဒါပေမဲ့ တကယ်က ဆွဲဆောင်မှုကို
  • 0:15 - 0:19
    စိစစ်ဖို့ တာဝန်ရှိတဲ့ စက္ကန့်ပိုင်းအတွင်း
    ရှုပ်ထွေးတဲ့ တွက်ချက်မှု
  • 0:19 - 0:21
    အစဉ်အတန်းတစ်ခုကို
    လုပ်ဆောင်နေတဲ့ သင့်ဦးနှောက်ပါ။
  • 0:22 - 0:24
    အတော်လေး ကဗျာဟန်နေတဲ့ပုံ မပေါက်ဘူးလား။
  • 0:24 - 0:27
    ဒါပေမဲ့ တွက်ချက်မှုတွေဟာ
    သင့်ဦးနှောက်ထဲမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာက
  • 0:27 - 0:30
    ဒီနွေးထွေး၊မပီသတဲ့ ခံစားချက်အားလုံး
    ခေါင်းထဲမှာရှိတယ်လို့မဆိုလိုလို့ပါ
  • 0:30 - 0:33
    တကယ်ကတော့ သင့်အာရုံငါးပါးစလုံးက
    ကဏ္ဍတစ်ခု ပါဝင်ပါတယ်။
  • 0:33 - 0:36
    တစ်ခုစီက ပေါ်ထွန်းစ ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုကို
    မဲပေးတာ(သို့)ပယ်ချနိုင်စွမ်းရှိတယ်။
  • 0:37 - 0:39
    မျက်လုံးတွေက ဆွဲဆောင်မှုမှာ
    ပထမ အစိတ်အပိုင်းတွေပါ
  • 0:39 - 0:43
    များစွာသော ပသာဒ အလှ အဆင့်အတန်းတွေဟာ
    ယဉ်ကျေးမှုတွေနဲ့ခေတ်တွေကြားမှာ ကွဲပြားတယ်။
  • 0:43 - 0:46
    နုပျိုမှု လက္ခဏာ၊ မျိုးပွားမှု၊
    ကျန်းမာရေးကောင်းမှု
  • 0:46 - 0:47
    ဥပမာ ရှည်ပြီး စိုပြေတဲ့ ဆံပင်၊
  • 0:47 - 0:50
    သို့) ချောမွတ်ပြီး အမာရွက်ကင်းတဲ့
    အသားအရေဟာ
  • 0:50 - 0:51
    အမြဲ လိုအပ်ချက်လိုလိုဖြစ်နေတာက
  • 0:51 - 0:54
    ဒါတွေဟာ မျိုးပွားစေတဲ့ ကြံ့ခိုင်မှုနဲ့
    ဆက်နွယ်နေတာကြောင့်ပါ။
  • 0:54 - 0:56
    မျက်လုံးတွေဟာ နှစ်သက်တာ
    တစ်ခုခုကို တွေ့တဲ့အခါ
  • 0:56 - 0:59
    ကျွန်ုပ်တို့ ဗီဇစိတ်က ပိုနီးနီးကပ်သွားတော့
  • 0:59 - 1:01
    အခြားအာရုံတွေက စုံစမ်းစစ်ဆေးလို့ရသွားတယ်။
  • 1:01 - 1:03
    ချစ်ရေးချစ်ရာအတွက် နှာခေါင်းရဲ့ ပါဝင်မှုက
  • 1:03 - 1:06
    ရေမွေးကို သတိပြုမိခြင်းထက် ပိုများတယ်။
  • 1:06 - 1:08
    ၎င်းက pheromones လို့ သိတဲ့
    သဘာဝ ဓာတုအချက်ပြမှုတွေကို
  • 1:08 - 1:10
    ဖမ်းယူနိုင်စွမ်းရှိတယ်။
  • 1:10 - 1:11
    ဒါတွေက ရင်းမြစ်အကြောင်း
  • 1:11 - 1:15
    အရေးပါတဲ့ ရုပ်ပိုင်း(သို့) ဗီဇဆိုင်ရာ
    အချက်အလက်ကို ပို့နိုင်ရုံသာမက
  • 1:15 - 1:20
    လက်ခံသူမှာရှိတဲ့ ဇီဝကမ္မ(သို့) အပြုအမူ
    ဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုပါ လှုပ်နှိုးနိုင်တယ်။
  • 1:20 - 1:22
    သုတေသန တစ်ခုမှာ မျိုးဥတည်တဲ့ စက်ဝန်းတွေမှာ
  • 1:22 - 1:24
    အမှတ်အမျိုးမျိုးရှိကြတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ခုဟာ
  • 1:24 - 1:27
    တီရှပ်တစ်မျိုးတည်းကို သုံးည ဝက်ဆင်ခဲ့တယ်။
  • 1:27 - 1:29
    ဒီအမျိုးသမီးတွေရဲ့တီရှပ်တစ်ထည်
    (သို့) မဝတ်ရသေးတဲ့
  • 1:29 - 1:33
    အသစ်ကို ရှူကြည့်ဖို့ အမျိုးသား စေတနာ့
    ဝန်ထမ်းတွေကို ကျပန်း တာဝန်ပေးပြီးတဲ့အခါ
  • 1:33 - 1:37
    မျိုးဥတည်တဲ့ အမျိုးသမီးဝတ်ထားတဲ့
    တီရှပ်တစ်ထည်ကို ရှူမိတဲ့သူတွေမှာ
  • 1:37 - 1:41
    ဝှေးစေ့ဟိုမုန်း တိုးပွားမှုတာကို တံတွေး
    နမူနာတွေက ပြသတယ်။
  • 1:41 - 1:42
    ဒီလို ဟိုမုန်း တိုးပွားမှုဟာ
  • 1:42 - 1:45
    အမျိုးသားကို အမျိုးသမီး နောက်
    လိုက်ဖို့ တွန်းပေးလောက်တယ်
  • 1:45 - 1:47
    ဒီလိုမဟုတ်ရင် သူ သတိမပြုမိနိုင်ဘူး။
  • 1:47 - 1:49
    အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရဲ့ နှာခေါင်းဟာ
  • 1:49 - 1:53
    ရောဂါပိုးတွေ တိုက်ဖျက်ဖို့ အသုံးပြုတဲ့
    MHC မော်လီကျူးတွေနဲ့ အထူးကို ယဉ်ပါးတယ်။
  • 1:53 - 1:56
    ဒီဖြစ်ရပ်မှာ ဆန့်ကျင်ဘက်တွေ ဆွဲဆောင်တာပါ။
  • 1:56 - 2:00
    လေ့လာမှုတစ်ခုက အမျိုးသမီးတွေကို မတူတဲ့
    အမျိုးသားတွေဝတ်တဲ့တီရှပ်တွေကို ရှူစေတဲ့အခါ
  • 2:00 - 2:05
    သူတို့တွေရဲ့ MHC မော်လီကျူးတွေ မတူသူတွေရဲ့
    အနံ့တွေကို ပိုနှစ်သက်ကြတယ်။
  • 2:05 - 2:06
    ဒါက အဓိပ္ပာယ်ရှိတယ်။
  • 2:06 - 2:09
    ခုခံအားရဲ့ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ မျိုးကွဲ
    ကို ဖြစ်စေတဲ့ဗီဇတွေဟာ
  • 2:09 - 2:12
    အဓိက ရှင်ကျန်ရေး တစ်ပန်းသာမှုကို
    ဖောက်ဖွားနိုင်တယ်။
  • 2:13 - 2:15
    နားတွေကလည်း ဆွဲဆောင်မှုကို သတ်မှတ်ပေးတယ်။
  • 2:15 - 2:19
    အမျိုးသားတွေဟာ အသံမြင့်၊ အသက်ရှူသံပါတဲ့
    စကားသံတွေနဲ့ ပိုငယ်တဲ့
  • 2:19 - 2:23
    ကိုယ်အရွယ်နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ ကျယ်တဲ့ အသံလှိုင်း
    အကွာအဝေးကို ပိုနှစ်သက်ကြတယ်။
  • 2:23 - 2:27
    အမျိုးသမီးတွေက ပိုကြီးတဲ့ကိုယ်အရွယ်ကို
    ညွှန်း တဲ့ ကျဉ်းတဲ့ အသံလှိုင်း အကွာနဲ့
  • 2:27 - 2:29
    နိမ့်တဲ့အသံတွေကို ပိုနှစ်သက်တယ်။
  • 2:30 - 2:31
    အံ့ဩစရာမရှိတာက
  • 2:31 - 2:34
    ထိတွေ့မှုတွေက ချစ်ရေးချစ်ရာအတွက်
    အရေးပါတာပါ။
  • 2:34 - 2:37
    လေ့လာမှု စတင်ခဲတာကို
    မသိလိုက်ရတဲ့ ဒီစမ်းသပ်မှုမှာ
  • 2:37 - 2:41
    ပါဝင်သူတွေကို ခဏလေး ကော်ဖီကို
    ကိုင်ခိုင်းထားတာပါ။
  • 2:41 - 2:43
    အပူ(သို့) အအေးဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။
  • 2:43 - 2:46
    နောက် ပါဝင်သူတွေဟာ စိတ်ကူးသာရှိတဲ့
    လူတစ်ယောက်ရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ဖတ်ပြီး
  • 2:46 - 2:48
    သူရဲ့့ ပင်ကိုယ်စရိုက်ကို သတ်မှတ်ခိုင်းတယ်။
  • 2:48 - 2:51
    ကော်ဖီခွက် အပူကို ကိုင်ခဲ့တဲ့လူတွေဟာ
  • 2:51 - 2:54
    ဇာတ်လမ်းထဲက လူကို ပိုပျော်ရွှင်၊
    ပို အပေါင်းအသင်းဆံ့၊
  • 2:54 - 2:58
    ပိုရက်ရောပြီး စိတ်နေစိတ်ထား
    ပိုကောင်းတယ်လို့မြင်ကြတယ်။
  • 2:58 - 3:00
    ကော်ဖီခွက်အအေးကို ကိုင်ခဲ့သူတွေကတော့
  • 3:00 - 3:04
    ဇာတ်လမ်းထဲကလူကို အေးစက်တယ်၊ ကြံ့ကြံ့ခံ
    ပြီး မဖော်ရွေဘူးလို့ သတ်မှတ်သူတွေပါ။
  • 3:05 - 3:08
    အလားအလာရှိတဲ့ ကြင်ဖော်ဟာ
    ဒီစမ်းသပ်ချက်တွေကို အောင်မြင်နိုင်ရင်
  • 3:08 - 3:09
    နောက်တစ်ခု ရှိပါသေးတယ်။
  • 3:09 - 3:12
    ဆိုးရွားလွန်းတဲ့ အနမ်းဦးပါ။
  • 3:12 - 3:16
    အတွေ့အထိနဲ့ ဓာတု အချိတ်အဆက်တွေရဲ့
    ထူးကဲ ရှုပ်ထွေးတဲ့ ဖလှယ်မှုတစ်ခုပါ။
  • 3:17 - 3:18
    လူတစ်ဦးရဲ့ အသက်ရှူမှု အနံ့နဲ့
  • 3:18 - 3:20
    ခံတွင်း အရသာတွေလိုမျိုးတွေပါ
  • 3:20 - 3:24
    ဆိုးဝါးတဲ့ ပထမဆုံး အနမ်းနောက်မှာ
    အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး အများစုဟာ
  • 3:24 - 3:26
    သူတို့ရဲ့ဆွဲဆောင်မှု
    ပျောက်သွားတယ်လို့ ဆိုတဲ့
  • 3:26 - 3:28

    မှော်ဆန်တဲ့ အချိန်ကာလပါ။
  • 3:29 - 3:32
    ဆွဲဆောင်မှုက ခိုင်မာသွားပြီဆိုတာနဲ့
    သင့်သွေးကြောဟာ
  • 3:32 - 3:33
    တိုက်၊ မတိုက်ရင် ပြေးစနစ်ကို
  • 3:33 - 3:36
    လှုံ့ဆော်တဲ့ norepinephrine နဲ့
    လွှမ်းသွားတယ်။
  • 3:36 - 3:37
    နှလုံးခုန်သံက ပိုမြန်လာတယ်၊
  • 3:37 - 3:39
    သူငယ်အိမ်က ကျယ်လာပြီး
  • 3:39 - 3:42
    ထပ်ဆောင်း စွမ်းအင်အတွက် သင့်ကိုယ်က
    ဂလူးကို့စ်ကို ထုတ်ပေးတယ်။
  • 3:42 - 3:45
    သင်ဟာ ဘေးသင့်နေလို့ မဟုတ်ဘဲ
    အရေးကြီးတဲ့ တစ်ခုခု ဖြစ်နေပါတယ်လို့
  • 3:45 - 3:47
    ခန္ဓာကိုယ်က သင့်ကို ပြောပြနေလို့ပါ။
  • 3:47 - 3:48
    အာရုံစိုက်တာကို ကူညီဖို့
  • 3:48 - 3:50
    norepinephrine က ပတ်ဝန်းကျင်
    အနှောင့်အယှက်တွေကို
  • 3:50 - 3:53
    တားဆီးကာ ဘေးဘီကို
    မမြင်ရတာမျိုး ဖန်တီးပေးတယ်။
  • 3:53 - 3:55
    ဖြစ်နိုင်တာက သင့်ရဲ့ အစချိန်သဘောကို
    နစ်မြုပ်စေရင်း
  • 3:55 - 3:57
    မှတ်ဉာဏ်ကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းပါ။
  • 3:57 - 4:00
    ဒါက အနမ်းဦးကို ဘာလို့ လူတွေ
    မေ့မသွားတာကို ရှင်းပြနိုင်လောက်တယ်။
  • 4:01 - 4:03
    ဓာတုနည်းတွေနဲ့ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ် ဇီဝဗေဒရဲ့
  • 4:03 - 4:06
    လွှမ်းမိုးတာခံနေရတဲ့ ဆွဲဆောင်မှု
    အများအပြားဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ
  • 4:06 - 4:09
    စိတ်ကူးယဉ်ဆန်တာထက်
    အေးစက်ပြီး သိပ္ပံနည်းကျပုံရပေမဲ့
  • 4:09 - 4:11
    နောက်တစ်ခါ သင် သဘောကျတဲ့
    တစ်ယောက်ကို တွေ့ရင်
  • 4:11 - 4:15
    လှပတဲ့ သူစိမ်းတစ်ယောက်ဟာ သင့်အတွက်
    သင့်၊မသင့်ဆုံးဖြတ်ဖို့ သင့်တစ်ကိုယ်လုံးက
  • 4:15 - 4:18
    အောင်သွယ် လုပ်နေပုံကို
    သဘောပေါက်ဖို့ ကြိုးစားပါ။
Title:
ဆွဲဆောင်မှုရဲ့ သိပ္ပံ။
Speaker:
Dawn Maslar
Description:

ချစ်ရေးချစ်ရာ ဓာတ်သဘောဟာ နှလုံးသားရဲ့ အနက်ရှိုင်းဆုံး အတွင်းကျကျ အစိတ်အပိုင်းတွေကနေ ပန်းထွက်လာတဲ့ နွေးထွေး၊ သွဲ့နွဲ့တဲ့ ခံစားချက်တွေအကြောင်းပဲမို့လား။ အဲဒီလောက် မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ်တမ်းကျတော့ ဆွဲဆောင်မှုရဲ့ နောက်ကွယ်မှာရှိတဲ့ တကယ့် ဆရာကြီးက သင့်ရဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ လက်တွဲဖော်ကို အကဲဖြတ်နေတုန်းမှာ အင်မတန် မြန်၊ အင်မတန် ရှပ်ထွေးတဲ့ တွက်ချက်မှု အစဉ်အတန်းကြီးကို တက်သုတ်နှင် အကဲခတ်နေတဲ့ သင့်ဦးနှောက်ပါ။ Dawn Maslar ကနေပြီး အတော်လေးကို အထိန်းအကွပ်မဲ့တဲ့ လေ့လာမှုတွေကို တစ်လျှောက်လုံး ကိုးကားရင်း အာရုံငါးပါးကနေပြီး ဒီကြင်ဖော်ရှာတဲ့ ကစားပွဲကို ပံ့ပိုးပေးပုံကို စူစမ်းထားပါတယ်။ TOGETHER မှ ရိုက်ကူးပြီး Addison Anderson ကနေ ဇာတ်ကြောင်း ပြန်ထားပါတယ်။
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:34

Burmese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.