Cazibenin bilimi - Dawn Master

Tamamını izle: http://ed.ted.com/lessons/the-science-of-attraction-dawn-maslar

Romantik kimya, kalbin en derininden fışkıran o sıcacık, aşırı duygusal hislerle alakalı...değil mi? Pek değil. Aslında potansiyel bir partner belirlerken çekimin arkasındaki gerçek patron, çok hızlı ve karmaşık bir dizi hesaplar yürüten beyniniz. Dawn Maslar, bazı acayip araştırmaları aktararak, beş duyumuzun bu eşleşme oyununa nasıl katkı sağladığını keşfediyor.

Ders: Dawn Maslar, Animasyon: TOGETHER

Romantik hisler hakkında kendiliğinden

ve ifade edilemeyen, kalpten gelen
şeylermiş gibi düşünmekten hoşlanırız.

Ama aslında beyninizdir,

saniyeler içinde karmaşık
hesaplar yürüterek,

çekime karar vermede sorumlu olan.

O kadar da şairane gelmiyor, değil mi?

Ancak sırf hesaplar beyninizde oluyor diye

o sıcacık, uçuşan hislerin tamamı
kafanızda oluyor demek değil.

Aslında, beş duyunuz da bunda rol oynuyor,

her biri lehine ya da aleyhine karar
vererek, bu tomurcuklanan ilgide.

Gözler çekicilikte ilk bileşen.

Kültürler ve dönemler arasında
pek çok görsel güzellik ölçeği ve

gençlik, doğurganlık, sağlıklılık
belirtileri çeşitleniyor,

mesela uzun, parlak saçlar

ya da pürüzsüz, yarasız cilt,

neredeyse her zaman revaçtadır

çünkü üreme elverişliliği ile
ilişkilendirilmişlerdir.

Ve gözler hoşuna giden bir şey
fark ettiğinde,

içgüdümüz ona yaklaşmaktır,

böylece diğer duyular da inceleyebilir.

Burnun romantizme katkısı ise

parfümü ya da kolonyayı
farketmekten fazlasıdır.

Doğal kimyevi belirtileri bulabiliyor,

ki bunlar feromonlardır.

Bunlar yalnızca kaynağının

önemli fiziksel ve genetik
bilgilerini taşımıyor,

aynı zamanda alıcıda fizyolojik ya da
davranışsal karşılık etkinleştiriyor.

Bir çalışmada, bir grup kadın

ovülasyon döngülerinin
farklı dönemlerindeyken,

3 gece boyunca aynı tişörtü giymişler.

Erkek katılımcılar rastgele
ya giyilmiş tişörtlerden

ya da yeni, giyilmemiş birini koklamak
için ayrıldıktan sonra

yumurtlama dönemindeki bir kadın
tarafından giyilmiş tişörtü koklayanlarda

tükürük örneklerindeki testosteron
artış göstermiş.

Böylesi bir testosteron artışı,

bir erkeğe, aksi durumda
hiç farketmeyeceği

bir kadını izleme dürtüsü verebilir.

Bir kadın burnu özellikle,

hastalıkla savaşmada kullanılan,
MHC moleküllerine uyumludur.

Bu durumda, karşıtlar birbirini çeker.

Kadınların farklı erkeklerce giyilmiş
tişörtleri kokladıkları bir çalışmada,

MHC molekülleri kendilerinden farklı
olan kokuları tercih etmişlerdir.

Bu gayet mantıklı.

Daha çeşitli ayrıcalıklar
meydana getirecek genler

yavruya büyük bir
sağ kalma avantajı verebilir.

Kulaklarımız da çekiciliğe karar verir.

Erkekler, daha küçük beden ölçüleriyle
ilişkili olan tiz, soluklu

ve geniş aralıkta sesli
kadınları tercih eder.

Kadınlarsa, daha geniş beden
ölçüleriyle ilişkili, pesli

ve dar aralıktaki erkekleri tercih eder.

Ve beklendiği üzere,

dokunuş romantizm için can alıcı noktadır.

Bu deneyde, çalışmanın
başladığını farketmeden,

katılımcılardan bir süreliğine
kahveyi tutmaları istendi,

sıcak ya da buzlu.

Sonra katılımcılar, varsayımsal biri
hakkında bir hikaye okudu

ve kişiliğini değerlendirmeleri istendi.

Sıcak kahveyi tutanlar

hikayedeki kişiyi daha mutlu algıladı;

daha sosyal, cömert ve iyi huylu.

Buzlu kahveyi tutanlar ile
karşılaştırıldığında,

ki onlar bu kişiyi soğuk, acılı ve ilgisiz
olarak değerlendirdi.

Eğer potansiyel bir erkek
tüm bu testleri geçmeyi başarmışsa,

hâlâ bir tane daha var:

o meşhur ilk öpücük,

dokunsal ve kimyevi işaretlerin
zengin ve karmaşık alışverişi,

mesela birinin ağız kokusu

veya dudağının tadı gibi.

Bu büyülü an öyle önemli ki,
erkek ve kadınların çoğunluğu

kötü bir ilk öpücükten sonra
birine karşı ilgisini

kaybettiklerini belirtiyor.

Bir kez çekim onaylanınca,
kan akışın norepinefrin

ile dolup taşıyor,

dövüş ya da uçuş sistemini
etkinleştiriyor.

Kalbin daha hızlı çarpıyor,

göz bebeklerin açılıyor

ve bedenin ilave enerji için
glikoz yayıyor,

tehlikede olduğun için değil
ancak bedenin sana önemli

bir şey olduğunu söylediği için.

Odaklanmana yardım etmek için

norepinefrin sınırlı
bir bakış açısı yaratıyor,

çevredeki ilgi dağıtıcıları engelleyerek

muhtemelen zaman algını bile çarpıtarak

ve hafızanı güçlendirerek.

Bu, insanların neden ilk öpücüklerini
asla unutmadığını açıklayabilir.

Çekimimizin çoğunun

kimyevi ve evrimsel biyolojiden
etkilendiği düşüncesi

romantikten çok, soğuk
ve bilimsel gelebilir,

ancak bir daha hoşlandığınız
birini gördüğünüzde,

o güzel yabancının sizin için
doğru olup olmadığına karar verirken,

tüm bedeninizin nasıl da çöpçatanı
oynadığını takdir etmeye çalışın.