Scientific Notation I

0.0000000003457-ni standart
şəkildə göstərin.

Ədədin standart şəklinin
nə olduğunu

xatırlamağa çalışın.

Standart şəkildə yazılış
ədəd vurulsun 10-un hər hansısa

qüvvəti deməkdir --
qoy bu şəkildə yazım.

Bu ədəd 1-dən böyük
və ya 1-ə bərabər,

və 10-dan kiçik
olacaq.

Buraya yazacağımız

ədədin qiymətli hissəsi olacaq və

siz onu tapmaq üçün

ilk sıfır olmayan
rəqəmi axtaracaqsınız.

Bu rəqəmlə də

başlayacaqsınız.

Yəni bu rəqəmlə başlayaraq,

onu vergüldən solda yazacaqsınız.

Beləliklə 3.457-ni yazdıq,

indi isə onu 10 üstü
hər hansısa qüvvətə vuracağıq.

İndi isə gəlin nəyə

vuracağımızı düşünək.

3.457-dən bu çox çox kiçik ədədə
getmək üçün,

siz vergülü

sola doğru sürüşdürməlisiniz.

3-ün soluna çoxlu sayda
sıfır əlavə etməlisiniz.

Yəni, vergülü sola doğru sürüşdürməyə
davam etməlisiniz.

Biz, əslində,

bu ədədi çox-çox kiçildirik.

Deməli, onu 10 üstü hansısa

mənfi qüvvətə vururuq.

10 üstü müsbət qüvvətə yox.

Bunun ekvivalenti

10-un müsbət qüvvətinə bölünməsi əməlidir.

Bu haqda düşünməyin
ən yaxşı yolu,

vergülü bir addım sola doğru
sürüşdürdükdə,

10-a böldüyünüzü və ya
10 üstü mənfi 1-ə vurduğunuzu

təsəvvür etməkdir.

İcazə verin nümunə göstərim.

Yəni 1 vurulsun 10
elə 10-a bərabərdir.

1-i 10 üstü
mənfi 1-ə vursaq,

1/10-ə bərabər olacaq.

1 vurulsun -- icazə verin
bunu onluq kəsrlə yazım.

Əslində, mən bir addımı
burada buraxmışam.

Burada 1 vurulsun 10 üstü 0 yazım.

Yuxarıdakı 1 vurulsun 10
üstü 1-dir.

Buradakı isə, yəni 1 vurulsun 10 üstü 0,

1 vurulsun 1-ə bərabər olacaq.

1 vurulsun 10 üstü mənfi 1
1/10-i verir,

hansı ki, 0.1-ə bərabərdir.

1 vurulsun 10 üstü mənfi 2 isə,
hansı ki, 10 üstü mənfi 2

1 bölünsün 10-un kvadratına
və ya 1/100-ə bərabərdir,

bizə 1/100-i verəcək.
0.01 də yaza bilərik.

Burada nə baş verir?

Əslində, mən onu mənfi 1-ci dərəcədən
qüvvətə yüksəltdikdə,

mahiyyətcə vergülü
1-in sağından

soluna keçirmiş oldum.

Mən onu burdan buraya
sürüşdürdüm.

Mən mənfi 2 qüvvətə
yüksəltdikdə isə,

2 addım sola sürüşdürmüş oldum.

Bəs buradakı sıfırı neçə addım
sola sürüşdürmək lazımdır ki,

yuxarıda verilmiş ədədi ala bilək?

Buradakı sıfırların sayını
tapaq.

Vergülü 3-ün önünə sürüşdürmək üçün
bir addım sola çəkməliyik və

sonra isə sıfırların

sayı qədər
sola sürüşdürməliyik.

3-ü almaq üçün 1 addım sola sürüşdürdük.

Beləliklə buradan başlamışıq və

1, 2, 3, 4, 5 ,6, 7, 8, 9, 10 addım
qədər sürüşdürəcəyik.

Deməli, ifadəmiz 3.457 vurulsun
10 üstü mənfi 10-a

bərabər olacaq.

İcazə verin, yenidən yazım.

Deməli, 3.457 vurulsun 10
üstü mənfi 10.

Ümumiyyətlə,
edəcəyiniz şey

burada ilk sıfır olmayan
rəqəmi tapmaqdır.

Yadınızda saxlayın,
rəqəmimiz 1 ilə 10 arasında olmalıdır.

Bu, 1-ə bərabər ola bilər, lakin 10-dan
kiçik olmalıdır.

3.457 şərtimizə uyğundur.

O ,1 və 10 arasında yerləşir və

sonra isə vergül və
həmin rəqəm

arasındakı sıfırları
saymalısınız.

Rəqəmi daxil etməyi də unutmayın,
çünki sizə deyilir ki,

yuxarıdakı ədədi almaq üçün
vergülü neçə addım

sürüşdürməlisiniz.

Ona görə də cavabımızı almaq üçün

vergülü
10 addım sola sürüşdürməliyik.