-
Digər videolarda, biz verilən elementin
-
atomlari arasinda yarana biləcək
-
rabitələrin novleri haqqında danışdıq.
-
Məsələn, əgər rabitəni iki metal
-
yaradırsa, bu metal rabitəsi olacaq. Əgər
-
2 qeyri-metal varsa
-
(bir növ bağlama fəaliyyəti ilə məşğul
-
olan), bu, ehtimal ki, kovalent rabitə
-
olacaq.
-
Ümumi qayda olaraq,
-
əgər 1 metal və
-
1 qeyri-metal varsa,
-
bu ion rabitəsi olacaq.
-
Bunlar ümumi qaydalardır.
-
Mən bu videoda rabitənin bir spektrdan
-
daha çox olduğunu göstərmək istəyirəm.
-
Rabitələr var, və
-
polyar kovalent rabitə haqqında danışdıq,
-
yəni təbiətdəki ion rabitəsinə bir az çox
-
baxmağa başladıq.
-
Biz bu videoda bu haqda danişacağıq və
-
buna elektromənfilik kontekstində
-
baxacağıq.
-
Xatılatma kimi deyim ki, elektromənfilik
-
haqqında bir çox
-
videolarda danışmışıq. Amma bu
-
xüsusiyyət rabitədə olan atomun elektron
-
alması, ona yaxın olmaq üçün
-
elektron sıxlığına meyl etmesi, elektron
-
cütlərinin həmin atom ətrafinda xeyli
-
zaman sərf etməsi üçündür.
-
Belə ki, elektromenfiliyi yüksək olan
-
elektromenfiliyi alçaq olanla müqayisədə
-
elektrona hərisliyi daha yüksək olacaq.
-
Biz spektr haqqında düşünə bilərik
-
burda ion
-
burda isə kovalent rabitə var.
-
Bu haqda düşünməyin bir yolu sol ucda
-
olmasıdır, elektromenfilikler arasında
-
ciddi bir fərq yoxdur
-
Rabitədə iştirak edən hər iki atomun
-
elektrona hərisliyi təxminən bərabərdir.
-
İon rabitədə isə elektromənfiliklər
-
arasında böyük fərq var, belə ki, bir
-
atom digərindən bir elektron alır.
-
Məsələn, bunu anlamağın bir yolu:
-
bura bir ox çəkim,
-
yəni soldan sağa doğru
-
getdikcə elektromənfiliklər
-
arasında fərq artır.
-
Ortadakı bəzi yerlerlərdə, yaxud
-
soldan sağa doğru getdikcə daha
-
çox polyar kovalent rabitəyə çevriləcək.
-
Məsələn, əgər oksigen və hidrogen
-
arasında rabitə olsa, yeri gəlmişkən hər
-
ikisi qeyri-metaldır, bizim ümumi
-
qaydalarımıza görə bu kovalent
-
rabitə olacaq.
-
Metal və qeyri-metallar arasindakı bölgü,
-
mən onu sırf burdan
-
çəkəcəyəm, burda siz bu mavi xətlə bölgünü
-
görə bilərsiniz,
-
onun ətrafındakılar isə daha maraqlıdır.
-
Amma oksigen və hidrogen qeyri-metaldırlar
-
və elektromenfiliklər arasında ciddi fərq
-
var. Düz burada elektromenfilik
-
məhşur bioloq ve kimyaçı Laynus
-
Polinqin şərəfinə adlandırılmış Polinq
-
miqyası ilə ölçülür,
-
və bu şkalada oksigen 3,44dür ( ən yüksək
-
elektromənfiliyi olan atomlardan biri)
-
Digər videolarda elektromenfilik trendleri
-
haqqında danışdıq (sol aşağı küncdən sağ
-
yuxarı küncə gedir).
-
Sağ yuxarı tərəfdə olanlar təsirsiz qazlar
-
deyil, əksinə bunlar elektron üçün acgöz
-
olanlardır. Və
-
oksigen ən acgözlərdən biridir. Amma
-
hidrogen elektromənfi deyil, əksinə daha
-
aşağıdı, sadəcə 2.20
-
Bunlara əsasən, bu elektronlar
-
oksigenin ətrafında daha çox vaxt
-
sərf edəcəklər.
-
Əgər onlar eyni miqdarda vaxt sərf
-
etsələr, oksigen neytral olacaq.
-
Amma onlar orada bir az çox vaxt sərf
-
edəcəklər, və orda qismən neqativ yük var,
-
kiçik yunan hərfi-delta, və
-
hidrogenin ətrafında çünki
-
paylaşılan elektronlar hidrogenlə
-
müqayisədə oksigenin ətrafında daha çox
-
vaxt xərcləyir, düz
-
burda qismən pozitiv yük yaranır.
-
Beləliklə, bu polyar kovalent rabitə
-
olacaq. Bu
-
spektrda bu düz burda olacaq,
-
sizin necə istəməyinizdən,
-
bu miqyasa necə baxdığınızdan asılı olaraq
-
İndi isə dediyiniz
-
sual, bu kovalent və ion rabitələri
-
arasındakı spektr, bəs metal
-
rabitəsi?
-
Ümumiyyətlə, metal rabitəsi verilən 2
-
elementin elektromənfilikləri çox fərqli
-
olmayan və aşağı elektromənfilikləri olan
-
elementlər arasında qurulur.
-
Buna görə onlar aşağı sol tərəfdə yerləşir
-
və əgər onlardan ikisi rabitə bir-birilə
-
rabitə yaratsa, bu böyük
-
ehtimal metal rabitəsi olacaq, və bu
-
məntiqlidir çünki metal rabitəsində
-
bütün elektronlar ortaq bir hovuzda
-
qarışırlar, hansıki
-
keçiricilik kimi bəzi üstünlüklər verir.
-
Beləliklə, əgər bir neçə
-
elektromənfilikləri təxminən oxşar olan,
-
və ya hamısı aşağı
-
elektromənfikdə
-
olanlardırsa,
-
onlar bu kommunal hovuzda valent
-
elektronlarını
-
paylaşacaqlar.