< Return to Video

Reaksiya sürətinə təsir edən amillər | Kinetik | AP Kimya| Khan Academy

  • 0:00 - 0:02
    Reaksiyanın sürətinə təsir edən
  • 0:02 - 0:04
    bir sıra amillər var.
  • 0:04 - 0:09
    Bir amil reagentin qatılılığıdır.
  • 0:09 - 0:10
    Reagentlərdən birinin qatılılığı artanda
  • 0:10 - 0:14
    kimyəvi reaksiyaların çoxunun sürəti artmağa başlayır.
  • 0:14 - 0:17
    Məsələn gəlin, bərk sink və
  • 0:17 - 0:20
    hidroxlorid turşusunun , sink xlorid məhlulu və hidrogen qazı
  • 0:20 - 0:23
    əmələ gətirə bilməsi üçün reaksiyaya girməsinə baxaq.
  • 0:23 - 0:26
    Deyək ki, biz bir az sink elementi qoyduq.
  • 0:26 - 0:30
    Davam edək və bu tərkibində 3 mol hidroxlorid turşusu
  • 0:30 - 0:35
    olan qabda olan sink elementini çəkək.
  • 0:36 - 0:39
    Buradakı qabımızda
  • 0:39 - 0:41
    3 mol hidroxlorid məhlulu var.
  • 0:42 - 0:46
    Reaksiya baş verdikcə, hidrogen qazı yaranır.
  • 0:46 - 0:48
    Buna görə biz reaksiyanın sürətinə
  • 0:48 - 0:51
    qabdan çıxan hidrogen qabarcıqlarının
  • 0:51 - 0:53
    miqdarını ölçməklə nəzarət edirik.
  • 0:53 - 0:55
    Deyək ki, biz eksperimenti təkrarlayırıq.
  • 0:55 - 0:58
    Bu səfər 3 mol hidroxlorid istifadə etmək yerinə,
  • 0:58 - 1:01
    biz 6 mol hidroxlorid istifadə edəcəyik.
  • 1:01 - 1:04
    Beləliklə, biz hidroxlorid turşusu məhlulunun
  • 1:04 - 1:09
    qatılılığını artırdıq.
  • 1:09 - 1:12
    Bu dəfə , biz 6 mol hidroxlorid
  • 1:12 - 1:15
    turşusu məhluluna bir qədər sink qoyanda,
  • 1:15 - 1:19
    biz qabdan daha çox
  • 1:19 - 1:22
    hidrogen qaz qabarcıqlarının çıxdığını görəcəyik.
  • 1:23 - 1:25
    Buna görə biz reagentlərdən biri olan
  • 1:25 - 1:28
    hidroxlorid turşusunun qatılılığını artırdıq.
  • 1:28 - 1:33
    Reaksiyanın sürətində artım müşahidə olunur.
  • 1:34 - 1:37
    Hidroxlorid turşusunun artmasına görə,
  • 1:37 - 1:39
    sink parçaları ilə birləşə biləcək
  • 1:39 - 1:41
    daha çox turşu hissəciyi var.
  • 1:41 - 1:43
    Və buna görə , hidroxlorid
  • 1:43 - 1:46
    turşusunun qatılılığı artıdığı üçün,
  • 1:46 - 1:48
    birləşmənin tezliyi artır
  • 1:48 - 1:52
    və reaksiyanın sürəti artır.
  • 1:52 - 1:53
    Gəlin eyni reaksiyadan istifadə etməklə
  • 1:53 - 1:54
    reaksiyanın sürətinə təsir edən
  • 1:54 - 1:57
    başqa bir faktordan danışaq.
  • 1:57 - 2:00
    Və bu faktor səthin sahəsidir.
  • 2:00 - 2:02
    Biz artıq bir qədər öncə sink ilə
  • 2:02 - 2:03
    hidroxlorid turşusunun reaksiyasını apardıq.
  • 2:03 - 2:06
    Biz yenidən 3 mol hidroxlorid turşusu istifadə edə bilərik.
  • 2:06 - 2:09
    Sinkdən bir qədər qaz qabarcığının çıxdığını görürük.
  • 2:09 - 2:12
    Bu da hidrogenin alındığını göstərir.
  • 2:12 - 2:14
    Bu dəfə, gəlin sinki
  • 2:14 - 2:16
    hissəciklərə ayırmağa cəhd edək.
  • 2:16 - 2:19
    Beləliklə, böyük parça sink istifadə etmək yerinə,
  • 2:19 - 2:22
    burada kiçik hissələrdən ibarət sink var.
  • 2:22 - 2:26
    Və əgər biz eksperimenti yenidən etsək,
  • 2:26 - 2:28
    3 mol hidroxlorid turşusu ilə
  • 2:28 - 2:33
    bu dəfə görərik ki, o kiçik hissəli sinkdən
  • 2:33 - 2:37
    daha çox hidrogen qabarcıqları çıxır.
  • 2:37 - 2:41
    Beləliklə biz maddənin səthinin sahəsini artırdıq
  • 2:41 - 2:46
    və gördük ki, reaksiyanın sürəti də artır.
  • 2:47 - 2:50
    Burada bir parça sink olduqda,
  • 2:50 - 2:52
    reaksiyanın sürəti bu bir parçanın
  • 2:52 - 2:55
    səthinin sahəsi ilə limitlənir.
  • 2:55 - 2:57
    Buna görə onu kiçik hissələrə bölməklə,
  • 2:57 - 3:02
    reaksiyanın sürətini artıra bildik.
  • 3:02 - 3:03
    Temperatur da reaksiyanın sürətinə
  • 3:03 - 3:06
    təsir edən başqa bir amildir.
  • 3:06 - 3:09
    Tutaq ki, solda içində soyuq su olan
  • 3:09 - 3:13
    qabın içində parlayan çubuq var.
  • 3:13 - 3:14
    Və tutaq ki, bu çubuq
  • 3:14 - 3:16
    artıq parıldayır.
  • 3:16 - 3:21
    Gəlin parlaq çubuğumuzu bu rəngdə çəkək.
  • 3:21 - 3:22
    Yəni parlayan çubuqdan gələn parıltı
  • 3:22 - 3:25
    kimyəvi reaksiyadan gəlir.
  • 3:25 - 3:27
    Və əgər biz temperaturu artırsaq,
  • 3:27 - 3:30
    məsələn, soldakı qabı qızdıraq.
  • 3:30 - 3:32
    Temperaturu artırırıq.
  • 3:32 - 3:35
    Görəcəyik ki, parlaqlıq artır.
  • 3:35 - 3:38
    Gəlin davam edək və onu çəkək,
  • 3:38 - 3:41
    parlayan çubuğumuzdan daha çox parıltı gəlir.
  • 3:41 - 3:43
    buna görə temperatur artırmaq
  • 3:43 - 3:48
    reaksiyanın sürətini artırır.
  • 3:48 - 3:50
    Temperatur artanda
  • 3:50 - 3:52
    reaksiyanın sürətinin artmasına səbəb odur ki,
  • 3:52 - 3:53
    temperaturun artması
  • 3:53 - 3:55
    molekulların daha sürətli hərəkət etməsi deməkdir.
  • 3:55 - 3:58
    Və buna görə molekullar bir- biri ilə
  • 3:58 - 4:01
    daha yüksək tezliklə və sürətlə toqquşurlar.
  • 4:01 - 4:03
    Bu da reaksiyanın sürətini artırır.
  • 4:03 - 4:05
    Katalizator reaksiyanın sürətinə təsir edən
  • 4:05 - 4:08
    başqa bir amildir.
  • 4:08 - 4:11
    Gəlin hidrogen peroksidin parçalanma reaksiyasına baxaq.
  • 4:11 - 4:15
    O, suya və oksigenə parçalanır.
  • 4:15 - 4:18
    Və deyək ki, soldakı qabda
  • 4:18 - 4:21
    hidrogen peroksid məhlulu var.
  • 4:21 - 4:25
    Hidrogen peroksid otaq temperaturunda parçalanır,
  • 4:25 - 4:27
    amma reaksiya çox yavaş baş verir.
  • 4:27 - 4:31
    Yəni biz baş verdiyini görmürük.
  • 4:31 - 4:34
    Katalizator əlavə etməklə reaksiyanı sürətləndirə bilərik.
  • 4:34 - 4:39
    Deyək ki, qabımızda
  • 4:40 - 4:41
    kalium yodid məhlulu var.
  • 4:41 - 4:45
    Belə ki, kalium yodid məhlulunu
  • 4:45 - 4:50
    içində hidrogen peroksid olan qaba tökürük.
  • 4:50 - 4:54
    Yod katalizator kimi əlavə edilir,
  • 4:54 - 4:56
    və hidrogen peroksidin parçalanmasını
  • 4:56 - 4:58
    sürətləndirir.
  • 4:58 - 5:02
    Nəticədə reaksiya qabından çıxan
  • 5:02 - 5:05
    böyük bir qaz kütləsini görə bilərik.
  • 5:05 - 5:07
    Beləliklə, katalizatorun əlavə edilməsi,
  • 5:07 - 5:10
    yod olduğu halda, ion,
  • 5:10 - 5:14
    reaksiyanın sürətini artırır.
  • 5:16 - 5:18
    Katalizator hissəciklər arasında olan
  • 5:18 - 5:20
    toqquşmasına təsir etməklə
  • 5:20 - 5:23
    reaksiyanın sürətini artırır.
  • 5:23 - 5:26
    Və katalizatordan sərf edilmədən,
  • 5:26 - 5:28
    reaksiyanın sürəti artır.
Title:
Reaksiya sürətinə təsir edən amillər | Kinetik | AP Kimya| Khan Academy
Description:

Kimyəvi reaksiya sürətinə reaktiv qatılığı, səth sahəsi, temperatur və katalizatorlar daxil olmaqla bir çox fərqli faktor təsir edir. Ümumiyyətlə, məhluldakı bir reaktivin konsentrasiyasını artırmaq, bərk reaktivin səthini artırmaq və reaksiya sisteminin temperaturunu artırmaq reaksiya sürətini artıracaqdır. Reaksiya qarışığına bir katalizator əlavə etməklə də reaksiya sürətləndirilə bilər. Daha çox dərslərə baxın və ya bu mövzunu tətbiq edin https://www.khanacademy.org/science/ap-chemistry-beta/x2eef969c74e0d802:kinetics/x2eef969c74e0d802:reaction-rates/v/factors-affecting-reaction-rates.

Khan Academy, hər kəsə, hər yerdə pulsuz, dünya səviyyəli təhsil vermək missiyasına sahib olan qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Riyaziyyat, biologiya, kimya, fizika, tarix, iqtisadiyyat, maliyyə, qrammatika, məktəbəqədər və daha çox daxil olmaqla müxtəlif akademik mövzularda testlər, suallar, təhsil videoları və məqalələr təqdim edirik. Müəllimlərə şagirdlərinə məktəbdə və xaricində uğur qazanmaq üçün bacarıq, vərdiş və düşüncə tərzini inkişaf etdirmələrinə kömək edə biləcək vasitələr və məlumatlar təqdim edirik. Xan Akademiyası onlarla dilə tərcümə edilib və hər ay dünyada 15 milyon insan Khan Academy -də təhsil alır. 501 (c) (3) qeyri -kommersiya təşkilatı olaraq köməyinizi çox istərdik!

Bu gün ianə edin və ya könüllü olun! Buradan bağışlayın: https://www.khanacademy.org/donate?utm_source=youtube&utm_medium=desc

Buradan könüllü olun: https://www.khanacademy.org/contribute?utm_source=youtube&utm_medium=desc
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
05:29

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.