Telekinesiz gerçek mi?- Emma Bryce
-
0:07 - 0:10Ünlü kurgusal karakter, Carrie White,
-
0:10 - 0:13lise mezuniyet balo salonunu
alevler içinde terk ettiğinde -
0:13 - 0:15ve yaşadığı kasabayı dehşete düşürdüğünde
-
0:15 - 0:18telekinesiz, yani sadece zihin gücü
-
0:18 - 0:25kullanarak objeleri hareket ettirme
yetisini kullanıyordu. -
0:25 - 0:29Her ne kadar Carrie sadece bir romana
dayalı kurgusal bir film olsa da, -
0:29 - 0:33telekinesize olan inanç hiç de
kurgusal değil. -
0:33 - 0:37Yüzyıllardır insanlar, sadece
zihinlerini kullanarak nesnelerin -
0:37 - 0:41hareketlerini kontrol edebilme gücüne
sahiden sahip olduklarını ileri sürdüler. -
0:41 - 0:45Havada yükselme, irade gücü ile
kapıyı açma ve kaşık bükmenin -
0:45 - 0:47her biri ilginç örneklerdir.
-
0:47 - 0:51Matrix'de Neo havada kurşunları
durdurduğunda olan budur ve -
0:51 - 0:54Yoda'nın bir T'yi kontrol ettiği
yetenektir. -
0:54 - 0:56Ancak telekinesiz gerçek mi,
-
0:56 - 1:01yoksa sadece Carrie, Yoda ve Neo'nun
hepsinin olduğu kadar kurgu mu? -
1:01 - 1:04Araştırmak için, telekinetik iddialarını
bilimsel yöntemler kullanarak -
1:04 - 1:08bilim merceği altında
değerlendirmemiz gerekir. -
1:08 - 1:12Telekinesiz araştırmacıların
psişik olayları incelediği -
1:12 - 1:15parapsikoloji adı verilen
bir disiplinin parçasıdır. -
1:15 - 1:19Parapsikologlar yaptıklarını
bilimsel olarak tanımlarlar ancak -
1:19 - 1:21diiğer bilim insanları
bu fikre katılmamaktadır. -
1:21 - 1:23Haydi bir kaç temel gözlemi ele alalım.
-
1:23 - 1:25Gözlem #1
-
1:25 - 1:29Her ne kadar telekinesis hakkında
bir sürü anekdot olsa da, -
1:29 - 1:32var olduğuna dair hiç bir
bilimsel kanıt mevcut değildir; -
1:32 - 1:34bilimsel metoda uygun hiç
çalışma yapılmadı ve -
1:34 - 1:39lab ortamında tekrarlanan hiç bir çalışma
gerçek olduğunu kanıtlayamamaktadır. -
1:39 - 1:441930'larda, parapsikolojinin sözde
babası, Joseph Banks Rhine, -
1:44 - 1:47insanların bir zarı istedikleri şekilde
atabilmek amacıyla -
1:47 - 1:50telekineziyi kullanıp kullanamayacaklarını
laboratuvarda test etti. -
1:50 - 1:54Ancak bundan sonra bilim adamları
onun bulgularını tekrarlayamadılar, -
1:54 - 1:56ve tekrar bir fikri kanıtlamak
için çok önemli olduğundan -
1:56 - 1:58bu bir problemdi.
-
1:58 - 2:00Bilim adamlarının dışında,
-
2:00 - 2:03telekinetik olduğunu savunan
sayısız insan var -
2:03 - 2:06ancak hepsinin ya sahtekar olduğu
ortaya çıktı -
2:06 - 2:10ya da tamamıyla kontrol edemedikleri
durumlarda başarısızlar, -
2:10 - 2:15bu da istedikleri sonuç için ortamı
düzenlediklerini düşündürmektedir. -
2:15 - 2:21Bugün, psişik yetilerin, telekinesiz gibi,
gerçek olduğunu kanıtlayabilecek herkese -
2:21 - 2:26pek çok organizasyon tarafından sunulan
büyük meblağda para ödülleri bile mevcut. -
2:26 - 2:29Ancak bu servet henüz sahiplenilmedi.
-
2:29 - 2:31Gözlem #2:
-
2:31 - 2:32Telekineziyi incelediğimizde,
-
2:32 - 2:37tam olarak neyin ölçüldüğüne dair
tam bir fikir birliği sağlanamadı. -
2:37 - 2:40Belki de güçlü, Yoda-gibi, beyin dalgaları
söz konusudur? -
2:40 - 2:44Araştırma için bir standart oluşturmak
güç, çünkü hiç kimse aynı fikirde değil, -
2:44 - 2:47ki bu fikirlerin geçerliliğini test için
-
2:47 - 2:49tüm bilim dallarında gerekli bir şeydir.
-
2:49 - 2:51Gözlem#3
-
2:51 - 2:54Bilimin odağı bilinmeyenin keşfidir
-
2:54 - 2:56ve bilimsel araştırma tarihinde,
-
2:56 - 2:58kesinlikle yeni keşiflerin
-
2:58 - 3:01kabul gören bilime
tezat oluşturdukları -
3:01 - 3:04ve hatta koca bir bilim dalını
yerle bir ettikleri görülmüştür. -
3:04 - 3:08Bu tür keşifler daha bir
özenle kanıtlanmalıdır ki -
3:08 - 3:10eleştirelere karşı durabilsinler.
-
3:10 - 3:12Telekinesiz için ise, düşünce
-
3:12 - 3:14kabul gören bilime karşı çıkmaktadır,
-
3:14 - 3:17ancak kabulünü sağlayacak güçlü
kanıttan yoksundur. -
3:17 - 3:21Evrenimiz fizik kuralları tarafından
kontrol edilir ve açıklanır, -
3:21 - 3:25ve bu kurallardan birisi bize, beynimizin
kafatasımızın ötesinde herhangi bir şeyi -
3:25 - 3:28etkileyebilecek kadar güçlü ve uzağa
ulaşabilir olmadığından -
3:28 - 3:32nesneleri kontrol
edemediğini söylemektedir. -
3:32 - 3:36Fizik aynı zamanda bize nesneleri uzaktan
etkileyebilecek yegane gücün manyetik -
3:36 - 3:39ve yerçekimsel güç olduğunu söylemektedir.
-
3:39 - 3:43Muhtemelen bilimin açıklayabileceği
telekinetisize en yakın şey -
3:43 - 3:47bir robot kolunu kontrol amacıyla
düşüncelerin kullanılmasıdır. -
3:47 - 3:50Hareket edemeyen felçli
hastaların beyinlerinde -
3:50 - 3:54hareketi kontrol eden bölgeye araştırmacı
minicik teller yerleştirebilir -
3:54 - 3:58ve sonra da hastayı zihnin bir uzantısı
gibi davranan robot kolunu -
3:58 - 4:02hareket ettirmeye odaklaşmaya eğitebilir
ve bu işe yarar. -
4:02 - 4:04Bu olağanüstü, ancak telekinetiz değil.
-
4:04 - 4:08Hastaların düşünceleri sadece muğlak,
tespit edilemez şeyler değildir. -
4:08 - 4:10Bunlar teller aracılığıyla robota
-
4:10 - 4:13iletilen ölçülebilir beyin dalgalarıdır.
-
4:13 - 4:16Bilim, hareketi ölçebilir,
test edebilir ve açıklayabilir, -
4:16 - 4:20ve bu tür zihin kontrölünün gerçek
olduğunu size böyle gösterdik. -
4:20 - 4:22Bilim bir fikre yönelik
-
4:22 - 4:27karşıt ya da destekleyici kanıtın
toplandığı yavaş bir süreçtir -
4:27 - 4:29Kanıtı topladığımızda,
-
4:29 - 4:31hangi kulenin en yüksek olacağını
görebiliriz -
4:31 - 4:36ve telekinetiz için, bu onun var olduğunu
gösteren kule değil. -
4:36 - 4:40Bazıları bu mistik fenomenin bilimin
sınırlarıyla uyuşmadığını söylerler, -
4:40 - 4:41olabilir.
-
4:41 - 4:45Ama o zamanda telekinetiz tamamıyla
kişisel bir ikna meselesi haline gelir. -
4:45 - 4:48Eğer bir şey bilimsel olarak
test edilemezse, -
4:48 - 4:51o zaman bilimsel olarak da tanımlanamaz.
-
4:51 - 4:53Bu yüzden bizim araştırmalarımızın sonucu
-
4:53 - 4:56ortaya çıkan bulgu şudur ki;
bu gücün içimizde olduğuna -
4:56 - 4:58inanmayı her ne kadar istesekde,
-
4:58 - 5:01telekinetiz için destek
yetersiz kalmaktadır. -
5:01 - 5:03Üzgünüz Neo, Carrie ve Yoda.
-
5:03 - 5:23Yetenekleriniz akla durgunluk verici
ancak şimdilik, sadece filmlerle sınırlı.
- Title:
- Telekinesiz gerçek mi?- Emma Bryce
- Description:
-
Telekinesiz, objeleri sadece zihinle kontrol edebilme yetisi, Neo, Yoda ve elbette Carrie dahil olmak üzere en popüler kurgu karakterlerinin bazıları tarafından sergilenen bir özelliktir. Ancak bu zihin kontrolü gerçek hayatta gerçekten olası mıdır? Emma Bryce telekinesizi bilimsel metoda tabi tutuyor.
Ders Emma Bryce, animasyon Delphie Burrus tarafından hazırlandı.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:23
![]() |
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
Meric Aydonat accepted Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
sevgi özgüngör edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
sevgi özgüngör edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce | |
![]() |
sevgi özgüngör edited Turkish subtitles for Is telekinesis real? - Emma Bryce |