< Return to Video

Neden "Godot'yu Beklerken"i okumalısınız?

  • 0:07 - 0:09
    Estragon adında kılıksız bir adam
  • 0:09 - 0:13
    alacakaranlıkta bir ağacın yanına oturur
    ve çizmelerini çıkarmaya uğraşır.
  • 0:13 - 0:15
    Yanına az sonra, arkadaşı Vladimir gelir
  • 0:15 - 0:17
    ve kaygılı arkadaşına,
    Godot isimli birini
  • 0:17 - 0:21
    beklemeleri gerektiğini hatırlatır.
  • 0:21 - 0:24
    Böylece, Godot ne zaman gelecek,
    neden bekliyoruz
  • 0:24 - 0:26
    ve acaba doğru ağacın yanında mıyız
  • 0:26 - 0:30
    diye can sıkıcı bir sohbete başlarlar.
  • 0:30 - 0:33
    O andan sonra, Godot'yu Beklerken
    daha da tuhaflaşır -
  • 0:33 - 0:36
    ancak bu oyun modern tiyatroyu
  • 0:36 - 0:38
    değiştiren bir oyun kabul edilir.
  • 0:38 - 0:42
    1949 ve 1955 yılları arasında
    Samuel Beckett tarafından yazılan eser,
  • 0:42 - 0:46
    basit ama heyecan uyandıran
    bir soru sorar:
  • 0:46 - 0:49
    Karakterler ne yapmalı?
  • 0:50 - 0:53
    Estragon: Hiçbir şey yapmayalım.
    Böylesi daha güvenli.
  • 0:53 - 0:57
    Vladimir: Bekleyip ne diyeceğini görelim.
  • 0:57 - 0:58
    Estragon: Kimin?
  • 0:58 - 1:00
    Vladimir: Godot'nun.
  • 1:00 - 1:02
    Estragon: İyi fikir.
  • 1:02 - 1:05
    Bu tür esrarengiz diyaloglar
    ve döngüsel akıl yürütmeler
  • 1:05 - 1:07
    Absürt Tiyatronun
    temel özelliklerindendir.
  • 1:07 - 1:10
    Bu hareket, İkinci Dünya Savaşı'ndan
    sonraki yıkımın içinde
  • 1:10 - 1:12
    bir anlam bulmaya çalışan
  • 1:12 - 1:15
    sanatçılar tarafından başlatıldı.
  • 1:15 - 1:19
    Absürdist olay dizi çözümlemesi,
    karakterler ve dil
  • 1:19 - 1:22
    anlamı sorgulamaya ve
  • 1:22 - 1:25
    sahnede büyük bir belirsizliğe yol açar.
  • 1:26 - 1:28
    Acımasız gibi görünse de
  • 1:28 - 1:31
    absürt, umutsuzluğu mizahla harmanlar.
  • 1:31 - 1:33
    Bu, Beckett'in "iki perdelik trajikomedi"
  • 1:33 - 1:35
    olarak adlandırdığı benzersiz tür
  • 1:35 - 1:40
    Godot'yu Beklerken'de yansıtılır.
  • 1:40 - 1:42
    Trajik olarak, karakterler
    varoluşsal bir çıkmaza saplanır
  • 1:42 - 1:45
    ve onlara bir amaç vermesi için
  • 1:45 - 1:48
    bilinmeyen birini boş yere beklerler
  • 1:48 - 1:50
    fakat onların tek amacı
  • 1:50 - 1:53
    bekleme eylemidir.
  • 1:53 - 1:55
    Beklerken can sıkıntısına kapılırlar,
  • 1:55 - 2:00
    dini korkulardan bahsederler
    ve intiharı düşünürler.
  • 2:00 - 2:04
    Ama komik bir biçimde,
    bu çıkmazlarında
  • 2:04 - 2:07
    dil ve hareketlere yansıyan
    sivri bir mizah vardır.
  • 2:07 - 2:10
    Etkileşimleri, tuhaf kelime oyunları
  • 2:10 - 2:12
    tekrarlamalar ve
    iki anlamlı sözlerle doludur
  • 2:12 - 2:15
    ve ayrıca palyaçoluk yapar,
    şarkı söyler, dans eder
  • 2:15 - 2:17
    ve çılgınca şapka değiştirler.
  • 2:17 - 2:20
    Seyircinin ağlaması mı
    yoksa gülmesi mi gerektiği
  • 2:20 - 2:23
    çoğu zaman belirsizdir
  • 2:23 - 2:26
    veya Becket'e göre
    ikisi arasında fark yoktur.
  • 2:26 - 2:28
    Dublin'de doğan Beckett,
  • 2:28 - 2:31
    tiyatro şiir ve nesir yazarak
    yaşadığı Paris'ten önce
  • 2:31 - 2:34
    İngilizce, Fransızca
  • 2:34 - 2:36
    ve İtalyanca okudu.
  • 2:36 - 2:39
    Beckett yaşamı boyunca dile sevgi duysa da
  • 2:39 - 2:43
    eselerinde sessizlik, boşluklar
  • 2:43 - 2:47
    ve duraklamaları da kullanıyordu.
  • 2:47 - 2:50
    Bu bozuk tempo ve kara mizah
  • 2:50 - 2:53
    onun belirgin özelliğiydi
  • 2:53 - 2:56
    ve Absürt Tiyatro akımında
    popüler bir tarz oldu.
  • 2:56 - 2:59
    Ayrıca gizemli bir karakter yarattı
  • 2:59 - 3:02
    ve eserinin anlamına dair yapılan
  • 3:02 - 3:05
    her tür spekülasyounu reddetti.
  • 3:05 - 3:07
    Bu durum
    seyirciye tahminler yaptırıp
  • 3:07 - 3:10
    onun gerçek üstü dünyasının
    ve esrarengiz karakterlerinin
  • 3:10 - 3:13
    büyüsüne kapılmaya iter.
  • 3:13 - 3:15
    Belirgin bir anlamı olmayan Godot
  • 3:15 - 3:18
    yorumlara sonsuza kadar açıktır.
  • 3:18 - 3:21
    Eleştirmenler oyuna sayısız
    açıdan yorum yapıyor
  • 3:21 - 3:24
    ve bu durum tıpkı oyunun kendi konusu gibi
  • 3:24 - 3:28
    bir belirsizlik ve akıl yürütme
    döngüsüne yol açıyor.
  • 3:28 - 3:31
    Oyun, Soğuk Savaşın, Fransız Direnişinin
  • 3:31 - 3:33
    ve İngiltere'nin İrlanda'yı işgalinin
  • 3:33 - 3:36
    simgesel bir temsili olarak yorumlandı.
  • 3:36 - 3:38
    İki baş rol olması da
  • 3:38 - 3:40
    yoğun tartışmalara yol açtı.
  • 3:40 - 3:43
    Soykırımdan sağ kurtulanlar olarak
  • 3:43 - 3:46
    yaşlı bir çift, iki iktidarsız arkadaş
    olarak yorumlandılar,
  • 3:46 - 3:52
    hatta Freud'un ego ve benliği olarak.
  • 3:52 - 3:54
    Beckett, Vladimir ve Estragon hakkında
  • 3:54 - 3:57
    tek emin olduğu şeyin
  • 3:57 - 4:00
    "melon şapka giymeleri" olduğunu söyledi.
  • 4:00 - 4:03
    Eleştirel spekülasyonlar
    ve çıldırtıcı konusu gibi
  • 4:03 - 4:05
    karakterlerin dili de bir döngüye saplanır
  • 4:05 - 4:08
    ve ikili tartışmaya devam ettikçe
    mantıksızlaşırlar
  • 4:08 - 4:11
    ve bıraktıkları yerden devam ederler:
  • 4:11 - 4:15
    Vladimir: Belki de baştan
    başlasak iyi olacak
  • 4:15 - 4:17
    Estragon: Bu çok kolay olur
  • 4:17 - 4:20
    Vladimir: Zor olan başlamak
  • 4:20 - 4:23
    Estragon: İstediğin yerden başla o zaman
  • 4:23 - 4:26
    Vladimir: Tamam, ama sen karar ver.
  • 4:26 - 4:29
    Beckett bize, tıpkı günlük
    hayatımızdaki şeyler gibi
  • 4:29 - 4:32
    sahnedeki dünyanın da
    her zaman anlamlı olmadığını hatırlatır.
  • 4:32 - 4:35
    Hem gerçekliği hem yanılgıyı
  • 4:35 - 4:37
    hem bilineni hem bilinmeyeni yansıtabilir.
  • 4:37 - 4:41
    Düz anlatı hâlâ albenisini korusa da
  • 4:42 - 4:47
    iyi tiyatro, bizi düşündüren
    ve bekleyişe sevk eden tiyatrodur.
Title:
Neden "Godot'yu Beklerken"i okumalısınız?
Speaker:
Iseult Gillespie
Description:

Tüm dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-waiting-for-godot-iseult-gillespie

İki adam, Estragon ve Vladimir, Gotod isminde birini beklemek için alacakaranlıkta bir ağacın yanında buluşurlar ve Godot'un ne zaman geleceği, neden bekledikleri ve hatta doğru ağaçta bekleyip beklemedikleri üzerine can sıkıcı bir tartışmaya başlarlar. Oyun basit ama heyecan verici bir soru sorar: Karakterler ne yapmalıdır? İseult Gillespie, trajikomediyi yorumlamada bilmeniz gereken her şeyi sizlerle paylaşıyor.

Ders, Iseult Gillespie tarafından anlatılmış, yönetmenliğini Tomás Pichardo-Espaillat yapmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:03

Turkish subtitles

Revisions