Nefesin kötü kokmasının nedeni ne? - Mel Rosenberg

Dersin tamamı için bkz. http://ed.ted.com/lessons/what-causes-bad-breath-mel-rosenberg

Halitosis insanları antik dönemden bu yana canından bezdiren bir lanet. Peki bunun sebebi ne ve neden küresel ölçekte endişe kaynağı? Mel Rosenberg kötü kokan nefes hakkında bilinmesi gereken temel hususları ve başınıza gelirse neler yapabileceğinizi özetliyor.

Ders: Mel Rosenberg, Animasyon: Andrew Foerster.

İnsanlığı antik dönemden bu yana
canından bezdiren bir lanet var.

Yunanlar çam sakızı
çiğneyerek, Çinliler ise

yumurta kabuğundan medet
umarak çözmeye çalışmış.

Bu lanet eski Tevrat'ta

boşanma sebebi olarak geçiyor.

Bu belanın adı halitosis,
namı diğer kötü kokan nefes.

Peki bunun sebebi ne ve neden
küresel ölçekte endişe kaynağı?

Hayal edebileceğiniz en kötü
kokuları düşünün

çöp, dışkı ve çürümüş et gibi.

Bunların hepsi mikroorganizmaların
faaliyetleri sonucu,

özellikle de bakteriler,

ne kadar iğrenç gelirse gelsin

aynı tür bakteriler, sizin nem yönünden
zengin ağzınızda da yaşıyor.

Panik yok.

Vücudunuzda bakterilerin bulunması
normal olmanın da ötesinde

sindirim ve hastalıkların önlenmesi gibi

her türden faaliyet için gerekli.

Tüm canlılar gibi bakterilerin de
bir şeyler yemesi lazım.

Ağzınızdaki bakteriler mukus,

yemek kalıntıları

ve ölü doku hücreleriyle besleniyor.

Besinleri hücre zarlarından
geçirebilmek için

organik maddeleri daha küçük moleküller
haline getirmeleri gerekiyor.

Örneğin proteinleri, yapı taşları
olan amino asitlere ayrıyor

daha sonra onları da daha
küçük parçalara çeviriyorlar.

Hidrojen sulfat ve kadaverin gibi

kötü kokulu bazı yan ürünler

havaya karışıyor

ve masum burunlara doğru
havada süzülüyorlar.

Bu kokulara karşı hassasiyetimiz ve onları
kötü koku olarak değerlendirmemiz

bizi çürümüş gıdalara ve bunlarda bulunan
hastalıklara karşı bizi uyaran

evrimsel bir mekanizma olabilir

En içsel ve önde gelen
duyularımızdan olan koklamak

olası dostlarımıza yönelik çekiciliğimizde
önemli bir rol oynuyor.

Bir araştırmaya katılan kadınların
%70'i ve erkeklerin %59'u

nefesi kötü kokan biriyle
randevulaşmayacaklarını söyledi.

Amerikalıların nefes ferahlatan ürünlere

yılda 1 milyar dolar harcamaları
bu araştırma nedeniyle olabilir.

Neyse ki kötü kokan nefes
kolayca tedavi edilebiliyor.

En kötü kokan yan ürünler gram-negatif
bakterilerin neden olduklarıdır.

Bunlar dişeti ve dişler ile

dilin arka bölümünde yaşarlar.

Dişinizi fırçalayarak
ve diş ipi kullanarak

yatmadan önce antibakteriyel
gargara kullanarak

dilinizin arkasını plastik bir
kazıyıcıyla hafifçe temizleyerek

ve hatta kahvaltıda
sağlıklı şeyler yiyerek

bu bakterilerin çoğunu ve bunların
besin kaynaklarını yok edebilirsiniz.

Diş sağlığı sorunlarına,
burnumuzla ilgili hususlara

ve karaciğer hastalığı ve diabet gibi
diğer bazı rahatsızlıklara bağlı olarak

bazı durumlarda, bahsettiğim
yöntemler yeterli olmayabilir.

Sigara içmek ve aşırı alkol
tüketimi gibi alışkanlıklar da

kaydadeğer kokuya neden olur.

Sebebi ne olursa olsun

kötü koku neredeyse her
zaman ağızdan kaynaklanır,

mide veya başka bir organımızdan değil.

Nedeni belli olmamakla birlikte,

en büyük sınamalardan biri
nefesimizin aslında

nasıl koktuğunu anlamak.

Bulunduğumuz ortama nefesimizin kokusunu

anlayamayacak kadar
uyum sağlıyor olabiliriz.

Elimizi ağzımıza yaklaştırma

ya da bileğimizi yalamak ve koklamak
da kesin sonuç vermez.

Bir çalışmaya göre bunları
yapan insanlar dahi

nefeslerinin ne kadar kötü kokacağını

tam olarak belirleyemiyor.

Sosyal bakımdan zor olmakla birlikte

bunun basit bir yöntemi var esasen:

derin bir nefes alın ve
arkadaşınıza sorun.