hideAmara will be doing a system update on Monday, June 30th, 2025, at 7:00pm - 8:00pm ET​ (US Time)
Please save your work often if you are working during this time.

< Return to Video

شیزوفرنی چیست؟ - انیس باجی

  • 0:07 - 0:11
    شیزوفرنی اولین بار یک قرن پیش شناسایی شد،
  • 0:11 - 0:14
    اما هنوز علل دقیق آن رانمی‌دانیم.
  • 0:14 - 0:19
    مرضی بدنام که امروزه بیشترین
    سوءتفاهمات درباره آن وجود دارد.
  • 0:19 - 0:24
    خب بیایید ببینیم درباره علائم و
    دلایل و درمان آن چه می‌دانیم.
  • 0:24 - 0:27
    شیزوفرنی سندرم تلقی می‌شود،
  • 0:27 - 0:30
    که شاید شماری از اختلالات مرتبط
    را در برگیرد که
  • 0:30 - 0:34
    علائم مشابه‌ای دارند اما عللی متنوع دارند.
  • 0:34 - 0:38
    علائم هر شخص مبتلا به شیزوفرنی
    اندکی متفاوت است،
  • 0:38 - 0:44
    و متوجه نخستین علائم نشدن آسان است--
    تغییرات نامحسوس شخصیتی، کج خلقی،
  • 0:44 - 0:48
    یا تجاوز تدریجی افکار غیرمعمول.
  • 0:48 - 0:52
    بیماران معمولاً بعد از شروع روان‌پریشی
    تشخیص داده می‌شوند،
  • 0:52 - 0:56
    که عموماً در اواخر نوجوانی یا ابتدای
    دهه بیست سالگی برای مردان و اواخر
  • 0:56 - 0:59
    دهه بیست سالگی و ابتدای
    سی سالگی برای زنان رخ می‌دهد.
  • 0:59 - 1:04
    از خصایص بخش نخست روان‌پریشی
    می‌توان به هذیان، توهمات و
  • 1:04 - 1:06
    اختلال در گفتار و رفتار اشاره کرد.
  • 1:06 - 1:08
    این‌ها علائم مثبت هستند،
  • 1:08 - 1:11
    یعنی در افراد دچار شیزوفرنی اتفاق می‌افتند
  • 1:11 - 1:14
    اما نه در کل جمعیت آنها.
  • 1:14 - 1:17
    یک سوءبرداشت متداول درباره افراد شیزوفرنی
  • 1:17 - 1:19
    داشتن تعدد شخصیتی است،
  • 1:19 - 1:23
    اما این نشانه‌ها دلالت بر نوعی خلل
    در فرایند فکری هستند تا
  • 1:23 - 1:27
    نشان دادن شخصیتی دیگری.
  • 1:27 - 1:30
    شیزوفرنی علائم منفی نیز دارد،
  • 1:30 - 1:34
    اینها ویژگی‌هایی هستند که در افراد دچار
    شیزوفرنی کاهش می‌‌یابد،
  • 1:34 - 1:38
    مانند انگیزه، ابراز احساسات یا گفتار.
  • 1:38 - 1:42
    علائم ادراکی هم هستند از جمله
    دشواری در تمرکز،
  • 1:42 - 1:45
    به خاطر آوردن اطلاعات و تصمیم‌ گیری.
  • 1:45 - 1:48
    خب چه چیز باعث شروع روان‌پریشی است؟
  • 1:48 - 1:51
    احتمالاً فقط یک علت نیست بلکه ترکیبی از
  • 1:51 - 1:55
    عوامل خطر محیطی و ژنتیکی است
    که باعث آن می‌شوند.
  • 1:55 - 2:00
    شیزوفرنی برخی از قویترین ارتباطات
    ژنتیکی از امراض روانپزشکی را داراست.
  • 2:00 - 2:04
    گرچه تنها ۱% آدمها شیزوفرنی دارند،
  • 2:04 - 2:08
    بچه‌ها یا هم‌‌خونهای افراد دچار شیزوفرنی
    ۱۰ بار بیشتر احتمال دارد که
  • 2:08 - 2:10
    دچار این مرض شوند،
  • 2:10 - 2:13
    و یک قل همسان فردی که شیزوفرنی دارد
  • 2:13 - 2:16
    ۴۰% احتمال مبتلا شدن دارد.
  • 2:16 - 2:19
    اغلب، خویشاوندان نزدیک شخص
    مبتلا به شیزوفرنی
  • 2:19 - 2:23
    نسخه‌های ملایم‌تری از علائم منتسب
    به آن اختلال را بروز می‌دهند-
  • 2:23 - 2:27
    البته آن قدری نیست که نیازمند درمان شوند.
  • 2:27 - 2:29
    چندین ژن قریب به یقین نقشی کلیدی
    ایفاء می‌کنند،
  • 2:29 - 2:33
    البته نمی‌دانیم چه تعداد و کدامشان.
  • 2:33 - 2:38
    عوامل محیطی مانند در معرض برخی
    ویروسها قرار داشتن در ابتدای نوزادی
  • 2:38 - 2:42
    احتمالاً شانس این که فرد دچار شیزوفرنی شود
    را افزایش می‌دهد،
  • 2:42 - 2:45
    و استفاده از برخی مواد مثل ماریجوانا،
  • 2:45 - 2:47
    شاید شروع روان‌پریشی را در اشخاص
  • 2:47 - 2:50
    به شدت مستعد جرقه بزند.
  • 2:50 - 2:53
    اثر این فاکتورها بر روی همه یکسان نیست.
  • 2:53 - 2:56
    برای آن دسته با خطر ژنتیکی خیلی کم،
  • 2:56 - 2:59
    بدون هیچ میزان قرار گرفتن
    در معرض عوامل خطر محیطی،
  • 2:59 - 3:02
    منجر خواهد شد فرد دچار شیزوفرنی شود؛
  • 3:02 - 3:08
    برای آن دسته با خطر خیلی بالا، خطر
    اضافی متوسط شاید این توازن را به هم زند.
  • 3:08 - 3:12
    داروهای ضدروان‌پریشی استفاده شده
    برای مداوای شیزوفرن به محققان کمک کرده
  • 3:12 - 3:17
    در عملیاتی معکوس تاثیرات اختلال
    را در مغز ردیابی کنند.
  • 3:17 - 3:21
    ضدروان‌پریشهای سنتی، دریافتگرهای
    دوپامین را مسدود می‌کند.
  • 3:21 - 3:24
    آنها می‌توانند در کاهش
    علائم مثبت بسیار موثر باشند،
  • 3:24 - 3:29
    که به ازدیاد دوپامین در مسیرهای
    خاص مغز متصل هستند.
  • 3:29 - 3:32
    اما همان داروها قادرند
    علائم منفی را بدتر کنند،
  • 3:32 - 3:36
    و ما دریافته‌ایم که علائم منفی
    شیزوفرنی شاید مرتبط با
  • 3:36 - 3:39
    میزان خیلی اندکی دوپامین در
    سایر مناطق مغز باشند.
  • 3:39 - 3:43
    در برخی افراد مبتلا به شیزوفرنی نوعی
    افت بافت عصبی دیده می‌شود،
  • 3:43 - 3:47
    که معلوم نیست این تحلیل رفتن
    ناشی از خود بیماری است یا
  • 3:47 - 3:51
    سرکوب علامت‌دهی ناشی از مصرف دارو است.
  • 3:51 - 3:55
    خوشبختانه، هدف نسل‌های جدید
    ضد روان پریش‌ها برخی از این
  • 3:55 - 3:59
    مسائل اصابت قرار دادن پیام‌رسانهای
    عصبی چندگانه است.
  • 3:59 - 4:02
    مانند سروتونین علاوه بر دوپامین.
  • 4:02 - 4:07
    روشن است که هیچ تک سیستم انتقالی
    مسئول همه این علائم نیست،
  • 4:07 - 4:11
    و چون این داروها روی علامت‌دهی
    در طول بدن و مغز اثر می‌گذارند.
  • 4:11 - 4:14
    می‌توانند اثرات جانبی دیگری مثل افزایش
    وزن داشته‌ باشند.
  • 4:14 - 4:19
    با وجود این پیچیدگی‌ها، ضدروان‌پریشی‌ها
    می‌توانند خیلی موثر باشند،
  • 4:19 - 4:22
    به خصوص وقتی با دیگر مداخلات ترکیب شوند،
  • 4:22 - 4:24
    مثل مداوای ادراکی- رفتاری.
  • 4:24 - 4:29
    الکتروکانوالسیوتراپی، گر چه تسکین
    نسبتا کوتاه مدتی را فراهم می‌کند،
  • 4:29 - 4:31
    اما در قالب یک مداوای موثر دوباره
    در حال ظهور است.
  • 4:31 - 4:34
    به خصوص وقتی دیگر گزینه‌ها
    ناموفق بوده‌اند.
  • 4:34 - 4:38
    دخالت اولیه نیز بی‌نهایت مهم است.
  • 4:38 - 4:41
    بعد از ماه‌ها یا سال‌ها روان‌پریشی‌های
    مداوا نشده،
  • 4:41 - 4:45
    برخی جنون‌‌ها می‌توانند در
    شخصیت فرد ریشه بدوانند،
  • 4:45 - 4:49
    و بابت بدنامی غیرانسانی که تشخیص
    این بیماری هنوز دارد
  • 4:49 - 4:52
    می‌تواند مانع آدمها در جستجوی کمک شوند.
  • 4:52 - 4:55
    افراد مبتلا به شیزوفرنی اغلب
    خطرناک قلمداد می‌شوند،
  • 4:55 - 4:59
    اما در واقع بیشتر احتمال دارد
    که قربانی خشونت باشند تا
  • 4:59 - 5:01
    عامل آن.
  • 5:01 - 5:04
    و معالجه صحیح شاید به کاستن
    احتمال خشونت نسبت داده شده به
  • 5:04 - 5:07
    شیزوفرنی کمک کند.
  • 5:07 - 5:11
    برای همین است که آموزش-
    برای والدین، خانواده‌ها و جامعه--
  • 5:11 - 5:15
    کمک به از بین بردن بدنامی و
    تسهیل در دریافت درمان می‌کند.
Title:
شیزوفرنی چیست؟ - انیس باجی
Speaker:
انیس باجی جی
Description:

مشاهده کامل درس در: https://ed.ted.com/lessons/what-is-schizophrenia-anees-bahji

شیزوفرنی اولین بار بیش از یک قرن پیش تشخیص داده شد، اما ما هنوز دلایل قطعی آن را نمی‌دانیم. و هنوز یکی از بیماری‌های بسیار بد نام و اشتباه فهمیده شده باقی مانده است. ما واقعا برای فهمیدن علائم، دلایل و معالجه‌اش چه می‌کنیم؟ انیس باجی در این مورد تحقیق کرده است.

درس توسط انیس باجی، کارگردانی استودیو آرترک.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:16
Leila Ataei approved Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 31, 2020, 7:55 AM
Leila Ataei edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 31, 2020, 7:55 AM
‌Behdad Khazaeli accepted Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 31, 2020, 4:16 AM
‌Behdad Khazaeli edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 31, 2020, 4:16 AM
Leila Ataei edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 30, 2020, 9:58 PM
Leila Ataei edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 30, 2020, 5:43 PM
Leila Ataei edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 30, 2020, 5:40 PM
Leila Ataei edited Persian subtitles for What is schizophrenia? Mar 30, 2020, 4:13 PM
Show all

Persian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.