McCarthyizm nedir? Nasıl ortaya çıktı? - Ellen Schrecker
-
0:07 - 0:11Günün birinde, iktidar heyetince
çağrıldığınızı düşünün. -
0:11 - 0:13Hiçbir suç işlememiş
-
0:13 - 0:16veya resmi olarak suçlanmamış
olmanıza rağmen, -
0:16 - 0:19siyasi görüşleriniz hakkında
durmaksızın sorgulanıyor, -
0:19 - 0:21ihanet ile suçlanıyor ve sizden
-
0:21 - 0:26arkadaşlarınızı ve meslektaşlarınızı
ispiyonlamanız isteniyor. -
0:26 - 0:30İşbirliği yapmazsanız, hapse girebilir
veya işinizi kaybedebilirsiniz. -
0:30 - 0:35Bu, tam da 1950'lerin Amerikası'nda,
sözde komünistleri ortaya çıkarmak için -
0:35 - 0:40yürütülen operasyonun bir parçasıydı.
-
0:40 - 0:43Adını bu operasyonların en bela
uygulayıcısından alan -
0:43 - 0:50McCarthyizm olgusu, binlerce
hayatı ve kariyeri bitirdi. -
0:50 - 0:54On yılı aşkın süre boyunca, Amerikalı
siyasi liderler, demokratik özgürlükleri, -
0:54 - 0:57onları korumak bahanesiyle
ayaklar altına aldılar. -
0:57 - 0:591930 ve 1940'larda,
-
0:59 - 1:04ABD'de aktif, ama küçük bir
komünist parti vardı. -
1:04 - 1:06Sicili biraz karışıktı.
-
1:06 - 1:09İşçi ve sivil hakları için
daha geniş çaplı bir -
1:09 - 1:12mücadelenin örgütlenmesinde
kritik rol oynarken, -
1:12 - 1:15aynı zamanda Sovyetler
Birliği'ni destekliyordu. -
1:15 - 1:18Amerikan Komünist Partisi
başından beri muhafazakârlardan, -
1:18 - 1:21iş çevrelerinden ve Sovyet
rejimi ile bağlarından ötürü -
1:21 - 1:26liberallerden gelen saldırılar
ile karşı karşıyaydı. -
1:26 - 1:312. Dünya Savaşı sırasında, ABD ve
SSCB Hitler'e karşı ittifak kurmuşken, -
1:31 - 1:35bazı Amerikalı komünistler,
Ruslar için de casusluk yapıyordu. -
1:35 - 1:39Soğuk Savaş kızıştığında ve bu casusluk
faaliyetleri açığa çıktığında ise, -
1:39 - 1:44ülke içi komünizm artık milli güvenlik
için bir tehdit olarak görülmeye başladı. -
1:44 - 1:46Ancak bu tehdidi ortadan
kaldırma girişimi, -
1:46 - 1:49kısa zamanda Amerikan tarihinin
en uzun süreli ve geniş kapsamlı -
1:49 - 1:53siyasi baskı dönemine evrildi.
-
1:53 - 1:55Bürokratlar,
-
1:55 - 1:56siyasetçiler,
-
1:56 - 1:57gazeteciler,
-
1:57 - 1:58ve işadamlarınca
-
1:58 - 2:03desteklenen operasyonda, komünist yıkım
tehlikesi abartılı bir şekilde sunuldu. -
2:03 - 2:05Bu perdenin arkasındakiler,
-
2:05 - 2:08merkez sol görüşlü veya o kişilerle
ilişiği olduğu saptanan -
2:08 - 2:12kişilere ciddi zararlar verdi.
-
2:12 - 2:14Duvarına modern sanat tablosu astığında,
-
2:14 - 2:16çok ırklı bir sosyal çevren olduğunda
-
2:16 - 2:19veya nükleer silahlara karşı
bir dilekçeye imza attığında -
2:19 - 2:22komünist olarak damgalanabiliyordun.
-
2:22 - 2:241940'ların sonlarında başlayarak
-
2:24 - 2:26FBI direktörü J. Edgar Hoover
-
2:26 - 2:30büro kaynaklarını, komünist olduğu
düşünülen kişilerin peşine düşmek -
2:30 - 2:33ve onları Amerikan toplumunda
etki yaratacakları herhangi bir -
2:33 - 2:36noktadan uzaklaştırmak için kullandı.
-
2:36 - 2:39Hoover ve yandaşlarının
federalleri taramak için kullandığı -
2:39 - 2:41bu küçük çaplı soruşturma,
-
2:41 - 2:44ülke çapına yayıldı.
-
2:44 - 2:46Hollywood stüdyoları,
-
2:46 - 2:47üniversiteler,
-
2:47 - 2:48araba imalatçıları
-
2:48 - 2:51ve binlerce devlet ile özel iş
verenleri, kısa bir süre içinde -
2:51 - 2:57kendileri için çalışan herkese,
aynı politik testleri dayatıyorlardı. -
2:57 - 3:00Bu esnada Meclis kendi cadı avını kurdu
-
3:00 - 3:05ve Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme
Komitesi gibi araştırıcı kuruluşlardan -
3:05 - 3:09önce tanıklık etmeleri için yüzlerce
insana mahkeme celbi gönderdi. -
3:09 - 3:12İş birliği yapmayı reddettikleri takdirde,
itaatsizlikle suçlanarak -
3:12 - 3:16hapse girebilir veya daha yaygın olarak
kovulup kara listeye alınabilirlerdi. -
3:16 - 3:19Richard Nixon ve Joseph McCarthy gibi
-
3:19 - 3:20hırslı politikacılar,
-
3:20 - 3:24yandaş silah olarak,
-
3:24 - 3:27demokratları komünistlere
karşı ılımlı olmaları -
3:27 - 3:31ve Çin'i kasıtlı olarak Komünist Cehpesine
kaptırmaları pozlarını kullandılar. -
3:31 - 3:34Wisconsin'den Cumhuriyetçi
senato üyesi McCarthy, -
3:34 - 3:39Dışişleri Bakanlığı çalışanlarını
içeren ve sürekli değişen -
3:39 - 3:41sözde komünist listeleri ile nam saldı.
-
3:41 - 3:43Diğer politikacıların
-
3:43 - 3:46teşvik ve takdiriyle, kanıt
değiştirerek veya yaratarak -
3:46 - 3:49sonu gelmeyen suçlamalarına devam etti.
-
3:49 - 3:54Çoğu vatandaş McCarthy'yi yererken,
diğerleri övgülerini eksik etmedi. -
3:54 - 3:58Kore savaşı patlak verdiğinde,
McCarthy aklanmış göründü. -
3:58 - 4:001953'te soruşturma hususunda,
-
4:00 - 4:04senatonun kalıcı alt komisyonun
kurul başkanı olduğunda, -
4:04 - 4:07Carthy pervasızlığın sınırlarını zorladı.
-
4:07 - 4:13Sonunda kamuoyunun desteğini kaybettiği
ve gücünün azaldığı nokta, -
4:13 - 4:15ordu üzerine yaptığı soruşturma ile oldu.
-
4:15 - 4:18McCarthy'nin Senatodaki
meslektaşları onu kınadılar -
4:18 - 4:23ve 3 yıldan kısa bir süre sonra,
kuvvetle muhtemel ayyaşlıktan öldü. -
4:23 - 4:25McCarthysizm de böylece son buldu.
-
4:25 - 4:28Yüzlerce, belki de binlerce
hayatı söndürdü -
4:28 - 4:32ve Amerikan siyasi yelpazesini
sert bir şekilde sınırladı. -
4:32 - 4:36Demokratik kuruluşlara verdiği yara
uzun süre kapanmayacak. -
4:36 - 4:39Büyük ihtimalle anti-komünistlerin
yaptığı temizliğin insafsızca -
4:39 - 4:44olduğunun bilincinde olan Demoktratlar ve
Cumhuriyetçiler vardı, fakat onlara karşı -
4:44 - 4:48direkt ayaklanmanın kariyerlerinde
leke olarak kalacağından korkuyorlardı. -
4:48 - 4:51Yüksek Mahkeme bile cadı avını
engellemeyi başaramadı -
4:51 - 4:54ve milli güvenlik adı altında
yapılan ciddi anayasal -
4:54 - 4:57hak ihlallerine göz yummuş oldu.
-
4:57 - 5:01Milli komünizm, Amerikan hükûmetine
karşı gerçek bir tehdit miydi? -
5:01 - 5:04Belki de, ama küçük bir tehdit.
-
5:04 - 5:08Karşılık verilen tepki öyle uç bir
noktadaydı ki, tehditin kendisinden -
5:08 - 5:10daha çok zarara sebep oldu.
-
5:10 - 5:14Yeni laf cambazları günün birinde,
vatanseverlik adı adında -
5:14 - 5:18tanınmayan azınlıklara saldırmak
için ortaya çıkarlarsa, -
5:18 - 5:20hepsi tekrar yaşanabilir mi?
- Title:
- McCarthyizm nedir? Nasıl ortaya çıktı? - Ellen Schrecker
- Description:
-
Tüm ders için: http://ed.ted.com/lessons/what-is-mccarthyism-and-how-did-it-happen-ellen-schrecker
Bu tam da 1950'lerin Amerikası'nda, sözde komünistleri ortaya çıkarmak için yürütülen operasyonun bir parçasıydı. Adını bu operasyonların en bela uygulayıcısından alan McCarthyizm olgusu, binlerce hayatı ve kariyeri bitirdi.
Bu siyasi baskı dönemi nasıl patlak verdi? Ellen Schrecker, McCarthyizm dönemine ışık tutuyor.Dersi veren Ellen Schrecker, animasyonu yapan Patrick Smith.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:43
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Suleyman Cengiz accepted Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Esra Çakmak edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Esra Çakmak edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Esra Çakmak edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker | ||
Sarper Hıra edited Turkish subtitles for What is McCarthyism? And how did it happen? - Ellen Schrecker |