< Return to Video

Birinci tərtibli reaksiyalar | Kinetika| AP Kimya | Khan Academy

  • 0:01 - 0:03
    Deyək ki, hipotetik reaksiyamız var
  • 0:03 - 0:06
    burada reaktant A məhsullara çevrilir və
  • 0:06 - 0:10
    reaksiya A-ya görə birinci dərəcəlidir.
  • 0:12 - 0:15
    Reaksiya A-ya görə birinci dərəcəlidirsə,
  • 0:15 - 0:18
    sürət qanunu üçün reaksiya sürətini
  • 0:18 - 0:20
    sürət sabiti K vuraq
  • 0:20 - 0:23
    A-nın qatılığı yaza bilərik.
  • 0:23 - 0:26
    Həmçinin reaksiyanın sürətini
  • 0:26 - 0:29
    A-nın qatılığın dəyişməsinin mənfisinin
  • 0:29 - 0:31
    zaman dəyişməsinə nisbəti yaza bilərik.
  • 0:33 - 0:35
    Hər ikisini bərabərləşdirərək,
  • 0:35 - 0:37
    və bəzi hesablamalar edərək,
  • 0:37 - 0:39
    inteqrasiya konsepsiyası daxil olmaqla,
  • 0:39 - 0:41
    inteqrasiya olunmuş sürət qanununa
  • 0:41 - 0:43
    birinci dərəcəli reaksiya üçün çatırıq
  • 0:43 - 0:46
    A qatılığının ln-i olduğunu söyləyən
  • 0:46 - 0:50
    bir müddətdə T mənfi KT-yə bərabərdir
  • 0:50 - 0:52
    burada K sürət sabiti
  • 0:52 - 0:55
    üstəgəl A-nın ilkin qatılığının ln-i dir.
  • 0:57 - 0:58
    İnteqrasiya edilmiş sürət qanunu
  • 0:58 - 1:03
    Y forması mx plus b-yə bərabərdir
  • 1:04 - 1:07
    hansı ki, bir düz xətt üçün tənlikdir.
  • 1:07 - 1:11
    Belə ki,A qatılığın ln-i qrafikə yazsaq,
  • 1:11 - 1:15
    Y oxunda, davam edək və buraya qoyaq
  • 1:15 - 1:19
    A qatılığının natural loqarifmi
  • 1:19 - 1:24
    və X oxuna vaxt qoyduq
  • 1:24 - 1:26
    düz bir xətt əldə edərik
  • 1:26 - 1:29
    və bu düz xəttin bucaq əmsalı
  • 1:29 - 1:32
    mənfi K-yə bərabər olardı.
  • 1:32 - 1:34
    Yəni bu xəttin bucaq əmsalı,
  • 1:35 - 1:37
    bucaq əmsalı sürət sabiti K-ın mənfisi ilə
  • 1:37 - 1:39
    bərabər olardı və
  • 1:39 - 1:43
    Y kəsəni ilkin A qatılığının
  • 1:43 - 1:45
    natural loqarifminə bərabər olardı.
  • 1:45 - 1:49
    Yəni bu xəttin Y oxuna uyğun olduğu yerdə
  • 1:49 - 1:52
    bu nöqtə ilkin A qatılığının
  • 1:52 - 1:55
    natural loqarifminə bərabərdir.
  • 1:56 - 2:00
    Metil izonitrilin asetonitrilə çevrilməsi
  • 2:00 - 2:02
    birinci dərəcəli reaksiyadır.
  • 2:02 - 2:05
    Və bu iki molekul bir-birinin izomeridir.
  • 2:05 - 2:08
    Cədvəldə olan məlumatları çevrilmənin 1-ci
  • 2:08 - 2:13
    dərəcəli olduğunu göstərməyə istifadə edək
  • 2:13 - 2:16
    Metil izonitrilin əmsalı 1 olduğundan
  • 2:16 - 2:20
    sürət qanununun bu formasından
  • 2:20 - 2:22
    bucaq əmsalının sürət sabiti K-ya bərabər
  • 2:22 - 2:24
    olduğu yerlərdə istifadə edək.
  • 2:25 - 2:28
    Balanslı tənliyimiz reaktivin qarşısında
  • 2:28 - 2:31
    əmsal olaraq 2 olsaydı,1/2 hissəsini daxil
  • 2:32 - 2:36
    etməli idik stexiometrik əmsal kimi.
  • 2:36 - 2:39
    İki nisbəti bir-birinə bərabər etdikdə və
  • 2:39 - 2:43
    mənfi KT almaq əvəzinə hesabladıqda
  • 2:43 - 2:46
    iki mənfi KT əldə etdik.
  • 2:46 - 2:51
    Ancaq reaksiyamız üçün 2 əmsalımız yoxdur.
  • 2:51 - 2:54
    Bir əmsalımız var, buna görə sürət
  • 2:54 - 2:58
    düsturunun bu formasından istifadə edirik
  • 3:00 - 3:02
    Həm də nəzərə alın ki, bu A qatılığı
  • 3:02 - 3:06
    baxımından sürət düsturu formasıdır
  • 3:06 - 3:09
    lakin metil izonitril qatılığı yoxdur
  • 3:09 - 3:10
    məlumat cədvəlimizdə,
  • 3:10 - 3:13
    metil izonitril təzyiqimiz var.
  • 3:13 - 3:16
    Amma təzyiq ideal qaz qanunundan qatılıq
  • 3:16 - 3:21
    ilə əlaqəlidir, PV nRT-yə bərabərdir.
  • 3:21 - 3:25
    Hər iki tərəfi V-yə bölsək,
  • 3:25 - 3:29
    onda təzyiqin bərabər olduğunu görərik,
  • 3:29 - 3:31
    n mol və V həcmdir,
  • 3:31 - 3:34
    Beləcə həcmə bölünən mollar molyarlıq,
  • 3:34 - 3:38
    molarlıq vur R vur T olar.
  • 3:38 - 3:41
    Buna görə təzyiq qatılıq ilə birbaşa
  • 3:41 - 3:46
    mütənasibdir və qaz üçün təzyiqi ölçmək
  • 3:46 - 3:48
    qatılıq əldə etmədən daha asandır.
  • 3:48 - 3:50
    Tez-tez təzyiq baxımından qazlar üçün
  • 3:50 - 3:54
    məlumatları görəcəksiniz.
  • 3:54 - 3:56
    Buna görə,inteqrasiya olunmuş sürət qanunu
  • 3:56 - 4:00
    bu formasını T-dəki qazın təzyiqinin
  • 4:00 - 4:04
    ln-in mənfi KT-yə və üstəgəl qazın ilkin
  • 4:04 - 4:08
    təzyiqinin ln-ə bərabər olduğunu düşünün.
  • 4:08 - 4:10
    Buna görə reaksiyanın 1-ci dərəcəli
  • 4:10 - 4:14
    olduğunu göstərmək üçün metil izonitril
  • 4:14 - 4:18
    təzyiqinin Y oxu üzərində və X oxundakı
  • 4:18 - 4:21
    vaxtın ln qrafiki üzərində qurmalıyıq.
  • 4:21 - 4:24
    Cədvəldə yeni sütuna ehtiyacımız var.
  • 4:25 - 4:28
    Metil izonitril təzyiqinin natural
  • 4:28 - 4:33
    loqarifmini qoymalıyıq.
  • 4:34 - 4:36
    Məsələn,zaman 0-a bərabər olduqda
  • 4:36 - 4:41
    metil izonitrilin təzyiqi 502 torrdur.
  • 4:42 - 4:45
    502-nin natural loqarifmini götürməliyik.
  • 4:45 - 4:49
    Və 502-nin natural loqarifmi 6.219-dur.
  • 4:55 - 4:57
    Vaxt üçün irəli getdim və
  • 4:57 - 4:59
    son sütunu burada doldurdum,
  • 4:59 - 5:02
    təzyiq metil izonitrilin natural loqarifmi
  • 5:02 - 5:05
    Vaxt artdıqca nələrin baş verdiyinə baxın,
  • 5:05 - 5:09
    zaman metil izonitrilin təzyiqini artdıqca
  • 5:09 - 5:14
    asetonitril çevrildiyi üçün azalır.
  • 5:14 - 5:17
    Qrafikimiz üçün metil izonitrilin y oxuna
  • 5:17 - 5:20
    təzyiqinin natural loqarifmimiz olacaq.
  • 5:20 - 5:24
    Və X oxunda vaxtımız olacaq.
  • 5:24 - 5:26
    Burada ilk məqama diqqət yetirin
  • 5:26 - 5:28
    zaman 0 saniyəyə bərabər olduqda,
  • 5:28 - 5:33
    təzyiqin natural loqarifmi 6.219-dur.
  • 5:34 - 5:37
    Beləliklə, aşağı enib qrafikə baxaq.
  • 5:37 - 5:40
    Buna görə artıq onu qrafikdə göstərmişəm.
  • 5:40 - 5:43
    Və yalnız vaxtın 0 olduğunu gördük,
  • 5:43 - 5:48
    ilk nöqtə 6.219-a bərabərdir.
  • 5:48 - 5:53
    Artıq qrafikdə olan digər nöqtələr var.
  • 5:53 - 5:56
    1-ci dərəcəli reaksiya üçün sürət qanunu
  • 5:56 - 6:01
    və qatılıqlar əvəzinə təzyiqlər etdim.
  • 6:01 - 6:04
    Beləliklə,metil izonitrilin təzyiqinin
  • 6:04 - 6:07
    natural loqarifmi y oxunda və X oxunda
  • 6:07 - 6:10
    vaxtımız var və
  • 6:10 - 6:13
    xəttin bucaq əmsalı sürət sabiti K-nın
  • 6:13 - 6:16
    mənfisinə bərabər olmalıdır.
  • 6:16 - 6:19
    Xəttin b.əmsalını tapmaq üçün çox yol var,
  • 6:19 - 6:23
    1 yol qrafik kolkulyatorundan istifadədir.
  • 6:23 - 6:25
    Bir qrafik kolkulyatorundan istifadə etdim
  • 6:25 - 6:28
    və məlumatları cədvəldə yerləşdirdim
  • 6:28 - 6:31
    və xəttin bucaq əmsalını tapdim ki,
  • 6:31 - 6:34
    mənfi 2.08 vur on üstü mənfi dördə
  • 6:37 - 6:42
    bərabərdir.
  • 6:42 - 6:46
    Davam etsəm və y mx plus b-ə bərabərdir
  • 6:46 - 6:50
    yazsam,bucaq əmsalının mənfisini götürməyi
  • 6:50 - 6:52
    xatırlamalıyam K sürət sabiti tapmaq üçün
  • 6:52 - 6:56
    Buna görə K müsbət 2.08 vur
  • 6:58 - 7:02
    on üstü mənfi dördə bərabərdir.
  • 7:02 - 7:04
    Vahidləri sürətin sabit olması
  • 7:04 - 7:06
    üçün bucaq əmsalının X-dəki dəyişikliyə
  • 7:06 - 7:10
    nisbətən Y-dəkinə bərabər olduğunu bilək.
  • 7:10 - 7:14
    Y-dəki təzyiqin natural loqarifmidir,
  • 7:14 - 7:19
    heç vahidi olmayan və saniyələr içindədir.
  • 7:19 - 7:24
    K üçün bir saniyədən çox vaxtımız olardı.
  • 7:25 - 7:28
    Və nəhayət, düz bir xətt aldığımız üçün
  • 7:28 - 7:33
    təzyiqin ln-i zamana qarşı qrafik etdikdə,
  • 7:33 - 7:37
    məlumatı 1. dərəcəli reaksiya üçün bilirik
  • 7:37 - 7:39
    Bu səbəbdən metil izonitrilin asetonitrilə
  • 7:39 - 7:41
    çevrilməsinin birinci dərəcəli reaksiya
  • 7:41 - 7:43
    olduğunu sübut etdik.
Title:
Birinci tərtibli reaksiyalar | Kinetika| AP Kimya | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:44

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.