ئەفسانەی ئەزتەکەکان خواوەندی بێ هاوتایی خۆر ناناوات. کەی ئەلمیری رید
-
0:07 - 0:12ناناوات، لاوازترین خواوەندەکانی ئەزتەکەکان
نەخۆش بوو و زیپەک روخساری داپۆشی بوو، -
0:12 - 0:15دەستنیشانکرا تا
جیهانێکی نوێ بنیات بنێت. -
0:15 - 0:19چوار جیهان هەبوون، کە هەر دانەیەکیان
خواوەندێکی خۆری تایبەت بە خۆی هەبوو.، -
0:19 - 0:22یەک لە دوای یەک تێک دەشکێنرێن:
-
0:22 - 0:25یەکەم لە لایەن جاگوارەوە،
دووەم لە لایەن باوە، -
0:25 - 0:29سێیەم بە ئاگر و چوارەمیش بە لافاوەوە.
-
0:29 - 0:31بۆ درووست کردنی جیهانی پێنجەم، خۆر،
-
0:31 - 0:33خواوەند كيتسالكواتل کە مارێکی دڕندە دەبێت،
-
0:33 - 0:37رۆدەچێتە جیهانی خوارەوە و
هێسکی کەسانی مردوو کۆدەکاتەوە، -
0:37 - 0:40خوێنی خۆیی پێیان دەبەخشێت
بۆ بنیات نانی ژیانێکی تازە. -
0:40 - 0:42بەڵام بۆ ئەوەی بژین
پێویستیان بە جیهانێکی تازەیە، -
0:42 - 0:46پێویستی دەکرد خواوەندێکی تر
بچێتە ئاسمان و ببێتە خۆری پێنجەم. -
0:46 - 0:51خواوەندی ڕۆزی و
ئاگر ناناواتیان بەربژێر کرد بۆ ئەم ئەرکە، -
0:51 - 0:54ئەم لە کاتێکدا، خواوەندی
باران و خواوەندی وەرزەکان -
0:54 - 0:59تيكسيستاكاتی زەنگینیان بۆ
ئەم ئەرکە بەربژێر کرد. -
0:59 - 1:03بەربژێرەکان دەبوایە چوار ڕۆژ بەڕۆژوو
بن و دواتر خوێنیان وەک قوربانی ببەخشن. -
1:03 - 1:07ناناوات تەنها گەڵای کاتەسی دەبێت
بۆ ئەوەی خۆی بریندار بکات و خوێن ببەخشێت، -
1:07 - 1:10لاسکی قامیشی لا دەبێت بۆ ئەوەی
لە خوێنی خۆی وێنە بکێشێت، -
1:10 - 1:11بەڵام سوور بوو هەوڵی باش دەدات.
-
1:11 - 1:15لە هەمان کاتدا، تيكسيستاكات
بە سەروەتەکەی دەنازێت و -
1:15 - 1:20پەڕی گرانبەها و پەڕێ ڕازاوە بەکار دەهێنێت
-
1:20 - 1:22بۆ بریندار کردنی خۆی و قوربانیدان.
-
1:22 - 1:25دوای تێپەڕبوونی چوار ڕۆژەکە،
ئاگر هەموو جیهان دەتەنێتەوە. -
1:25 - 1:29تيكسيستاكات لە خۆ بایی، چوار جار
لە ئاگرەکە نزیک دەبێتەوە، -
1:29 - 1:32هەر چوار جار لە ترسان دەگەڕێتەوە دواوە.
-
1:32 - 1:34ناناواتی سادە بەرەو ئاگرەکە هەنگاو دەنێت.
-
1:34 - 1:37خواوەندەکانی تر بۆیەی سپیان پێدا دەکەن
و بە پەڕ لاشەی ناناوات دادەپۆشن. -
1:37 - 1:40بەبێ بیرکردنەوە، خۆی دەخاتە ناو ئاگرەکە.
-
1:40 - 1:43لە ناو ئاگرەکە، هەڵۆیەکی
ڕەش بەرز دەبێتەوە، -
1:43 - 1:46ناناوات دەگرێت و
بۆ ئاسمان بەرزی دەکاتەوە. -
1:46 - 1:49لەوێدا، خواوەند و خوابانووی
ڕۆزی ناناوات دەشۆن، -
1:49 - 1:53لەسەر کورسیەکی لە پەڕ درووست کراو
دایدەنیشێنن و تاجێکی سوریش دەکەنە سەری. -
1:53 - 1:55بەهۆی سەرسامی بە ناناوات،
-
1:55 - 2:00تيكسيستاكات خۆی دەخاتە ناو پاشماوەی
ئاگرەکە، ژیلەمۆی سارد بووەوە. -
2:00 - 2:05جاگوارێک بازدەداتە ناو ئاگرەکە، بەڵام نەی-
توانی تيكسيستاكات هەڵبگرێت بەرەو ئاسمان. -
2:05 - 2:10کاتێک تيكسيستاكات دەگاتە ئاسۆ،
کۆمەڵێک خواوەند بەرگی بالیەی لەبەر دەکەن. -
2:10 - 2:14لەگەڵ ئەوەشدا وەک ناناوات دەگەشایەوە.
-
2:14 - 2:17بەڵأم بە هۆی ئەوەی لە خۆبایی
دەبێت و ئازایی دەرناخات، -
2:17 - 2:21یەکێک لە خواوەندەکان کەروێشکێک
هەڵدەگرێت و بە دەموچاوی دادەدات، -
2:21 - 2:23کە گەشانەوەکەی کەم دەبێتەوە.
-
2:23 - 2:26بەڵام جیهانی پێنجەم هێشتا بنیات نەنرا بوو.
-
2:26 - 2:29ناناوات، خواوەندی خۆر، بۆ ماوەی
چوار ڕۆژ لە ئاسمان دەگەشایەوە -
2:29 - 2:32بەبێ ئەوەی لە ئاسماندا ببزوێت
بە پێچەوانەی خواوەندەکانی پێشووتری خۆر. -
2:32 - 2:36لە ماڵەوەیاندا، تيوتيواكان،
خوداوەندەکان قەلەق دەبن. -
2:36 - 2:40ئەوان بازێکی ئۆبیسیان دەنێرن
بۆ ئەوەی بزانن چی دەگوزەرێت. -
2:40 - 2:44ناناوات وەڵام دەداتەوە کە خۆی کردووە
بە قوربانی بۆ ئەوەی ببێتە خواوەندی خۆر، -
2:44 - 2:47ئێستا پێویستی بە خوێنی
خواوەندەکانی دیکە هەیە بۆ ئەوەی -
2:47 - 2:50بۆ ئەوەی بتوانێت لە ئاسمان ببزوێت.
-
2:50 - 2:55بەهۆی توڕەبوونی، خواوەندی بەرەبەیان
تیرێک لە خواوەندی خۆر دەگرێت. -
2:55 - 2:57خواوەندی خۆر تیرێکی تێدەگرێتەوە،
-
2:57 - 3:00تیرە کوارتێزە بە پەڕ داپۆشراوەکە بەر
ڕوخساری خواوەندی بەرەبەیان دەکەوێت، -
3:00 - 3:01دەبێتە سەهۆڵ.
-
3:01 - 3:04پێش ئەوەی بڕیاری بەپەلە بدەن،
-
3:04 - 3:07خواوەندەکان کۆدەبنەوە و
بیر دەکەنەوە کە چی بکەن. -
3:07 - 3:10بە دڵنیاییەوە، هیچیان نەیاندەویست
خۆیان بکەنە قوربانی، -
3:10 - 3:13بەڵام هیچیان نەیاندەویست
وەک خواوەندی بەرەبەیان بکەن. -
3:13 - 3:17جگە لەوەش، ناناوات خۆی بەخشی
بۆ ئەوەی ژیان بە زەوی ببەخشێت، -
3:17 - 3:19بۆیە، چۆن دەتوانن داواکەی ڕەت بکەنەوە؟
-
3:19 - 3:22بە بیریان هاتوە کە چۆن تيكسيستاكاتی ترسنۆک
-
3:22 - 3:26لە کۆتایدا توانی
لاسایی ئازایەتی ناناوات بکات. -
3:26 - 3:30لە کۆتایدا، پێنج خواداوەندی کە
بڕیاریاندا کە خۆیان بکەنە قوربانی. -
3:30 - 3:34یەک لە دوای یەک، خواوەندی مردن
چەقویەکی لە دڵیانی دەدا، -
3:34 - 3:37و جەستەیان دەبەخشرایە خواوەند خۆری نوێ.
-
3:37 - 3:39کە دوا خواوەند کرا بە قوربانی،
-
3:39 - 3:43خواوەند كيتسالكواتل دیسان ژیان
دەبەخشێتە ئاگرە مەزنەکەی ڕابردوو، -
3:43 - 3:46لە کۆتایدا خۆر دەتوانێت لە ئاسمان بجوڵێت،
-
3:46 - 3:48سەردەمی خواوەندی خۆری پێنجەم دەست پێدەکات.
-
3:48 - 3:52سوپاس بۆ ئەو خواوەندە لاوازەی
کە ئازایەتی دەبەخشێتە خواوەندەکانی تر، -
3:52 - 3:54خۆر لە خولگەی ڕۆژانەی خۆی دەسوڕێتەوە،
-
3:54 - 3:58و مانگی کەروێشک-رووخسار
لە دەوری بە لاوازی دەسوڕێتەوە.
- Title:
- ئەفسانەی ئەزتەکەکان خواوەندی بێ هاوتایی خۆر ناناوات. کەی ئەلمیری رید
- Speaker:
- کەی ئەلمیری رید
- Description:
-
کۆی وانەکە لەم بەستەرە چاو لێ بکە:
https://ed.ted.com/lessons/the-aztec-myth-of-the-unlikeliest-sun-god-kay-almere-read
ناناوات، لاوازترین خواوەندەکانی ئەزتەک، نەخۆش بوو و زیپەک روخساری داپۆشی بوو. دەستنیشان دەکرێت تا جیهانێکی تر بنیات بنێت. چوار جیهان دەبێت هەر دانەیەکیان خواوەندێکی خۆری تایبەت بە خۆی دەبێت. بۆ ئەوەی خواوەندی پێنجەمی خۆر درووست بێت، پێویستە یەکێک لە خواوەندەکان قوربانی بدات و بچێتە ناو ئاگر و ڕزگاری بێت. ئایا ناناوات لەم ئەرکە سەرکەوتوو دەبێت؟ کەی رید باسی ئەفسانەی خۆر دەکات.
وانەکە لە لایەن کەی ریدەوە ئامادە کراوە و کاری دەرهێنانیشی لە لایەنە تۆماس پیچاردۆ ئیسپایلیەت بۆ کراوە.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:58
![]() |
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god | |
![]() |
mabbast chato accepted Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god | |
![]() |
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god | |
![]() |
mabbast chato edited Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god | |
![]() |
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The Aztec myth of the unlikeliest sun god |