-
ადამიანებს ყოველთვის ჰქონდათ
გააზრებული,
-
რომ ნივთებს განსხვავებული
სიგრძეები აქვთ.
-
მაგალითად, ეს ხაზი
-
უფრო გრძელია ვიდრე ეს
-
მაგრამ მარტო ეს დასკვნა
არაა დამაკმაყოფილებელი.
-
თქვენ უნდა შეგეძლოთ მისი გაზომვა.
-
თქვენ უნდა შეძლოთ რაოდენობრივი დადგენა,
-
რამდენად უფრო გრძელია ერთი ნივთი მეორეზე
-
როგორ უნდა შევძლოთ ამის გაკეთება?
-
ჩვენ განვსაზღვრავთ სიგრძის ერთეულს.
-
თუ ჩვენ ამას ჩავთვლით
ჩვენი სიგრძის ერთეულად
-
ვიტყვით, რომ ეს ერთეულია,
შევძლებთ იმის თქმას,
-
რამდენი ასეთი სიგრძე ჩაეტევა,
თითოეულ ხაზში?
-
პირველი ხაზი გამოიყურება
ისე, თითქოს--
-
შეგვიძლია, მოვნიშნოთ ერთი ერთეული,
და კიდევ ერთი,
-
გამოდის, რომ ორი ერთეულია
-
ამას რომ შევხედოთ კი
დავინახავთ
-
აქ არის 1, 2, 3 ერთეული.
-
აქ არის სამი ერთეული.
-
აქ მე უბრალოდ ვამბობ ერთეულს.
-
ხანდახან ჩვენ ვთანხმდებით სანტიმეტრის
განსაზღვრაზე, ამ დროს
-
ერთეული გამოიყურება ასე.
-
ეს შეიძლება სხვანაირად გამოიყურებოდეს
თქვენი ეკრანის გამო
-
ან შეიძლება, გამოვიყენოთ ინჩი,
რომელიც ასე გამოიყურება.
-
შეიძლება, გვქონდს ფუტი,
რომელსაც
-
ამ ეკრანზე ვერ დავატევ,
იქიდან გამომდინარე,
-
რამხელაზე დავხატე ინჩი ან მეტრი
-
არსებობს სხვადასხვა ერთეულები
-
რომელთა გამოყენებაც შეიძლება.
-
მოდით ახლა დავფიქრდეთ
განზომილებებზე.
-
ეს პირდაპირი მნიშვნელობითაა
ერთგანზომილებიანი შემთხვევა.
-
ეს არის 1 განოზომილება
-
რატომაა ერთი განზომილება?
-
მე მარტო სიგრძის გაზომვა შემიძლია.
-
მოდით, ახლა განვიხილოთ
ორგანზომილებიანი შემთხვევა.
-
გადავიდეთ ორ განზომილებაზე,
სადაც
-
ნივთებს აქვთ სიგრძე და სიგანე
ან სიგანე და სიმაღლე.
-
მოდით, წარმოვიდგინოთ ასეთი
ორი ფიგურა.
-
ჩავთვალოთ, რომ ეს
ერთ-ერთი მათგანია.
-
ერთ-ერთია ეს.
-
მიაქციეთ ყურადღება, მას
სიგანე და სიმაღლე აქვს
-
ან სიგანე და სიგრძე.
-
დამოკიდებულია იმაზე,
თუ როგორ შევხედავთ.
-
ეს არის ერთი ფიგურა.
-
და ეს მეორე ფიგურაა.
-
მეორე არის აი, აქ.
-
შეეცადეთ, შედარებით
კარგად დახატოთ.
-
ესე იგი, ჩვენ გადავედით
ორ განზომილებაში
-
და გვინდა, ვთქვათ, თუ რამდენ
ადგილს
-
იკავებენ ორ განზომილებაში?
-
ან რა სივრცეს იკავებენ
ეს ფიგურები?
-
ისევ და ისევ, შეგვიძლია, უბრალოდ
შევადაროთ.
-
მეორე, შეგიძლიათ, შეხედოთ, როგორც
ხალიჩებს ან მართკუთხედებს,
-
მეორე მართკუთხედი
მეტ ადგილს იკავებს ეკრანზე
-
ვიდრე პირველი, მაგრამ მე მინდა,
შემეძლოს მისი გაზომვა
-
როგორ უნდა გავზომოთ?
-
ჩვენ ისევ განვსაზღვრავთ
კვადრატულ ერთეულს.
-
უბრალოდ სიგრძის ერთეულის გარდა,
ჩვენ უკვე ორი განზომილება გვაქვს.
-
განვსაზღვრავთ კვადრატულ ერთეულს.
-
მოდით,
დავხატოთ ჩვენი კვადრატული ერთეული.
-
კვადრატულ ერთეულს , რომელსაც
განვსაზღვრავთ,
-
მისი სიმაღლე და სიგანე
-
უდრის ჩვენი სიგრძის ერთეულს.
-
მისი სიგანეა ერთი ერთეული,
მისი სიმაღლეც ერთი ერთეულია.
-
ჩვენ ამას ხშირად ვუწოდებთ
კვადრატულ ერთეულს.
-
ხშირად დავუძახებთ ამას
ერთ ერთეულს.
-
შევაერთებთ ამ ორს, ეს პირდაპირი
მნიშვნელობითაა 1 კვადრატული ერთეული.
-
და ერთეულების წერის მაგივრად
-
შეგვიძლია, გამოვიყენოთ სანტიმეტრი.
-
ანუ, ეს იქნება 1 კვადრატული საინტიმეტრი.
-
ახლა შეგვიძლია, ეს გამოვიყენოთ
ფართობის გასაზომად
-
როგორც ვნახეთ, რამდენი ერთეული
სიგრძე ჩაეტევა ამ ხაზებში?
-
ასევე, ვნახოთ, რამდენი
კვადრატული ერთეული ჩეტევა აქ?
-
შეგვიძლია, ავიღოთ ერთ-ერთი
ჩვენი კვადრატული ერთეული.
-
ის ავსებს აი, ამდენ სივრცეს.
-
ყველაფრის დასაფარად მეტი გვჭირდება.
-
ამოტიმ, დავუმატებთ კიდევ ერთ
კვადრატულ ერთეულს
-
კიდევ ერთი
კვადრატული ერთეული აქ
-
კიდევ ერთი კვადრატული ერთეული
აი, აქ.
-
4 კვადრატული ერთეული
ზუსტად ფარავს ამ ფართობს
-
შესაბამისად ვიტყვით, რომ
ამის მართობია
-
4 კვადრატული ერთეული,
ან 4 ერთეული კვადრატში
-
ახლა, რა ხდება აქეთ?
-
მოდით, ვნახოთ, აქ დავატევ
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8,
-
და 9
-
აქ დავატიე 9 ერთეული,
9 ერთეული კვადრატში.
-
გავაგრძელოთ.
-
ჩვენ ვცხოვრობთ სამგანზომილებიან
სამყაროში
-
რატომ უნდა შევიზღუდოთ თავი
მხოლოდ ერთით ან ორით?
-
გადავიდეთ სამგანზომილებიან
შემთხვევაზე.
-
კიდევ ერთხელ, როდესაც
ლაპარაკია 3D-ზე
-
იგულისხმება 3 განზომილება
-
ლაპარაკია განსხვავებულ მიმართულებებზე
-
რომლებშიც იზომება ნივთი.
-
აქ მხოლოდ სიგრძე გვაქვს.
-
აქ არის სიგრძე და სიგანე
ან სიგანე და სიმაღლე
-
აქ კი, აქ იქნება სიგანე და
სიმაღლე და სიგრძე.
-
კიდევ ერთხელ, დავუშვათ,
გაქვთ რაიმე ნივთი,
-
ჩვენ ვართ სამ განზომილებაში,
სამყაროში
-
სადაც ვცხოვრობთ მიახლოებით ასე
გამოიყურება
-
და გაქვთ ნივთი, რომელიც
ასე გამოიყურება
-
როგორც ჩანს, მეორე ობიქეტი
მეტ სივრცეს იკავებს,
-
მეტ ფიზიკურ სივრცეს, ვიდრე
პირველი ობიექტი.
-
როგორც ჩანს, მას
მეტი მოცულობა აქვს.
-
მაგრამ როგორ უნდა გავზომოთ?
-
გახსოვდეთ, მოცულობა ნიშნავს,
თუ რა სივრცეს იკავებს ობიექტი
-
სამ განზომილებაში.
-
ფართობი არის, რა სივრცეს იკავებს
ნივთი ორ განზომილებაში.
-
სიგრძე გვაჩვენებს, რა სივრცეს
იკავებს რაიმე
-
ერთ განზომილებაში.
-
მაგრამ როდესაც ვფიქრობთ
სივრცეზე
-
ჩვეულებრივ ვფიქრობთ
სამ განზომილებაზე
-
რამდენ სივრცეს დაიკავებდით
სამყაროში,
-
რომელშიც ვცხოვრობთ?
-
როგორც უკვე გავაკეთეთ,
შეგვიძლია, განვსაზღვროთ
-
არა სიგრძის ერთეული
ან ფართობის ერთეული,
-
არამედ უნდა განვსაზღვროთ
მოცულობა, ანუ, კუბური ერთეული.
-
მოდით, დავიწყოთ.
-
განვსაზღვროთ ჩვენი კუბური ერთეული.
-
ეს არის კუბი, შესაბამისად, მისი
სიგრძე, სიგანე და სიმაღლე
-
ერთნაირი მნიშვნელობისაა.
-
ჩემი საუკეთესო მცდელობა
კუბის ხაზვისა.
-
ყველაფერი ერთი სიგრძისაა.
-
უნდა იყოს ერთი ერთეულის სიმაღლე,
ერთი ერთეული სიგანე,
-
და ერთი ერთეული სიგრძე.
-
იმისათვის, რომ
გავზომოთ მოცულობა,
-
უნდა ვნახოთ, რამდენი
კუბური ერთული ჩაეტევა
-
ამ განსხვავებულ ფორმებში?
-
მაგალითად, ამაში
-
და თქვენ ვერ დაინახავთ ყველას.
-
შევეცდები, გასაგებად გავაკეთო.
-
-- ვნახოთ, როგორ გამომივა,
-
რომ ყველას დათვლა შევძლოთ.
-
რთულია ყველას დანახვა,
-
რადგან ზოგიერთი კუბი უკან არის.
-
მაგრამ თუ შეხედავთ,
როგორც ორმაგ ფენას
-
ერთი გამოიყურება აი, ასე.
-
ერთი ფენა ასეთია.
-
წარმოიდგინეთ ორი ცალი აი, ასეთი,
ერთმანეთზე დადებული.
-
აი, აქ ჩაეტევა 1, 2, 3, 4, კუბი.
-
აქ იქნება ორი მსგავსი
-
ერთმანეთის თავზე.
-
ესე იგი, აქ გვექნება 8 კუბური ერთეული.
-
ან 8 ერთეული კუბში მოცულობა.
-
რას ვიტყვით აი, ამაზე?
-
თუ შევეცდებით, ყველაფერი
ჩავატიოთ აქ -- ვეცდები,
-
კარგად დავხატო.
-
მიახლოებით ასე გამოიყურება.
-
და, რა თქმა უნდა, ეს უხეში ნახაზია
-
და თუ ვეცდებით ამის დაყოფას,
-
გვექნება სამმაგი ფენა
-
და თითოეული იქნება აი, ასეთი.
-
ძალიან ვეცადე, კარგად დამეხატა.
-
სამი ნაწილი, რომელიც ასე გამოიყურება
-
რასაც ახლა დავხატავ.
-
იქნება აი, ასეთი.
-
ასეთ სამს თუ აიღებთ და
დაამაგრებთ
-
ერთმანეთის თავზე, მივიღებთ ამას.
-
და თითოს ექნება 1, 2, 3,
4, 5, 6, 7, 8, 9 კუბი.
-
9 ჯერ 3, და აქ გვექნება
27 კუბური ერთეული
-
გვექნება აი, აქ.
-
იმედია, ეს დაგვეხმარება
უკეთ გავიაზროთ
-
ის, თუ როგორ გავზომოთ ნივთები
-
განსაკუთრებით, გავზომოთ ნივთები
განსხვავებულ განზომილებებში,
-
განსაკუთრებით სამ განზომილებაში,
რასაც ვუწოდებთ მოცულობას.