< Return to Video

Biến đổi khí hậu: Trò chơi xếp hình khổng lồ của Trái đất - Joss Fong

  • 0:06 - 0:08
    Để hiểu về biến đổi khí hậu,
  • 0:08 - 0:10
    hãy nghĩ tới trò "xếp hình".
  • 0:10 - 0:14
    Từ lâu, Trái đất đã chơi trò này
    với phiên bản những khối cacbon.
  • 0:14 - 0:18
    Khí CO2 thải ra môi trường
    từ núi lửa
  • 0:18 - 0:19
    xác thực vật,
  • 0:19 - 0:21
    hô hấp của động vật
  • 0:21 - 0:22
    và mặt biển.
  • 0:22 - 0:26
    Chúng bị loại bỏ khỏi khí quyển
    trong quang hợp của cây cối,
  • 0:26 - 0:28
    sự hấp thụ lại của biển
  • 0:28 - 0:30
    hay lưu trữ trong đất và trầm tích.
  • 0:30 - 0:32
    Trò xếp hình này
    được gọi là chu trình cacbon,
  • 0:32 - 0:35
    và là sự vận động
    của sự sống trên Trái đất.
  • 0:35 - 0:37
    Nó liên quan như thế nào
    tới khí hậu ?
  • 0:37 - 0:39
    Khi CO2 ở trong không khí,
  • 0:39 - 0:41
    chờ được tái hấp thụ,
  • 0:41 - 0:45
    nó phản xạ một phần
    nhiệt mặt trời.
  • 0:45 - 0:48
    Vì vậy mà CO2
    còn được gọi là khí nhà kính.
  • 0:48 - 0:50
    Nó tạo ra một tấm lưới sức nóng
  • 0:50 - 0:51
    được biết đến là Hiệu ứng nhà kính,
  • 0:51 - 0:54
    giữ cho Trái đất
    không nguội lạnh như sao Hỏa.
  • 0:54 - 0:58
    Càng nhiều tảng CO2 trong không khí
    chờ được làm sạch,
  • 0:58 - 1:00
    Trái đất càng trở nên ấm hơn.
  • 1:00 - 1:02
    Mặc dù lượng khí cacbon trong khí quyển
  • 1:02 - 1:05
    thay đổi nhờ vào kỉ băng hà
    và tác động của sao chổi,
  • 1:05 - 1:09
    khí hậu ổn định
    trong suốt 8000 năm qua
  • 1:09 - 1:12
    cho phép nền văn mình con người
    phát triển mạnh.
  • 1:12 - 1:14
    Nhưng khoảng 200 năm trước,
  • 1:14 - 1:18
    ta bắt đầu nhận ra
    khí cacbon đã được lưu trữ trong đất.
  • 1:18 - 1:21
    Nhiên liệu hóa thạch, than,
    dầu và khí tự nhiên
  • 1:21 - 1:24
    được tạo ra từ xác thực - động vật
  • 1:24 - 1:27
    chết rất lâu trước khi có loài người.
  • 1:27 - 1:29
    Năng lượng được tích trữ
    bên trong chúng
  • 1:29 - 1:32
    cho phép vận hành
    nhà máy, xe cộ và nguồn điện.
  • 1:32 - 1:37
    Nhưng việc đốt nhiên liệu cũng tạo thêm
    khối cacbon vào trò chơi xếp hình này.
  • 1:37 - 1:40
    Cùng lúc đó, chúng ta lại
    chặt rừng làm nông nghiệp,
  • 1:40 - 1:43
    làm giảm khả năng xóa đi
    những khối khí đó.
  • 1:43 - 1:47
    Từ năm 1750,
    lượng khí cacbon trong khí quyển
  • 1:47 - 1:49
    đã tăng lên tới 40%,
  • 1:49 - 1:51
    và không có dấu hiệu suy giảm.
  • 1:51 - 1:54
    Cũng như trò xếp hình,
    càng nhiều khối chồng chất,
  • 1:54 - 1:57
    càng khó để giữ được sự ổn định.
  • 1:57 - 1:59
    Lượng khí CO2 trong khí quyển
    tăng lên
  • 1:59 - 2:01
    làm tăng hiệu ứng nhà kính
  • 2:01 - 2:03
    khi phản chiếu càng nhiều
    nhiệt gần mặt đất
  • 2:03 - 2:06
    và làm tan chảy càng nhiều
    băng ở hai cực.
  • 2:06 - 2:09
    Khi đó, chúng càng khó có thể
    phản chiếu ánh sáng mặt trời,
  • 2:09 - 2:12
    khiến đại dương ấm lên nhanh hơn.
  • 2:12 - 2:16
    Mực nước biển dâng lên,
    người dân ven biển bị đe dọa bởi lũ lụt,
  • 2:16 - 2:18
    Hệ sinh thái tự nhiên bị gián đoạn,
  • 2:18 - 2:21
    khí hậu trở nên khắc nghiệt hơn
    theo thời gian.
  • 2:21 - 2:25
    Biến đổi khí hậu ảnh hưởng khác nhau
    đến nhiều người, nhiều nơi
  • 2:25 - 2:29
    Nhưng cuối cùng thì, đó là trò chơi
    mà chúng ta đều bị mắc kẹt.
  • 2:29 - 2:33
    Và không giống như trò xếp hình,
    ta sẽ không có cơ hội thứ hai.
Title:
Biến đổi khí hậu: Trò chơi xếp hình khổng lồ của Trái đất - Joss Fong
Description:

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/climate-change-earth-s-giant-game-of-tetris-joss-fong

Có một trò chơi Xếp hình điện tử diễn ra trên phạm vi toàn cầu: Không gian chơi là cả Trái đất, và tất cả những mảnh xếp là carbon dioxide - một loại khí nhà kính được tích tụ nhanh hơn bao giờ hết khi chúng ta đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch để vận hành xe cộ, nhà máy và nhà máy điện. Joss Fong chỉ ra rằng tình trạng quá tải CO2 này gây ra biến đổi khí hậu và nhắc nhở rằng, không giống như trò xếp hình, chúng ta sẽ không có cơ hội thứ hai.

Bài học của Joss Fong, hoạt hình bởi Provincia Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:49
  • Chào bạn
    Bài dịch khá tốt. :)
    Lưu ý là câu dài quá 42 ký tự thì xuống dòng nhé. Đó là quy định của TED để người xem dễ theo dõi hơn.

    Bạn có thề xem những hướng dẫn và quy định khác tại đây: https://www.youtube.com/user/OTPTED

    Hi vọng sẽ nhận được nhiều bài dịch hơn nữa từ bạn.

    Best,
    Như

Vietnamese subtitles

Revisions