Umowa Sykes-Picot i deklaracja Balfoura

Stworzone przez: Sal Khan

Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości

Obejrzyj następną lekcję: https://www.khanacademy.org/humanities/world-history/euro-hist/middle-east-20th-century/v/arabia-after-world-war-i?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=worldhistory

Przegapiłeś poprzednią lekcję? Obejrzyj ją tutaj: https://www.khanacademy.org/humanities/world-history/euro-hist/middle-east-20th-century/v/sinai-palestine-and-mesopotamia-campaigns?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=worldhistory

Historia świata w Akademii Khana: Od najwcześniejszych cywilizacji do dzisiejszych czasów, geografia, religia, handel i polityka zarówno łączyły, jak i dzieliły ludzi oraz narody. Wyrusz w podróż w czasie i przestrzeni i odkryj fascynującą historię świata, w którym żyjemy.

O Akademii Khana: Akademia Khana oferuje praktyczne ćwiczenia, filmy instruktażowe i panel indywidualnych planów nauczania, który daje uczniom możliwość pracy we własnym tempie, w i poza klasą. Zajmujemy się matematyką, naukami ścisłymi, programowaniem, historią, historią sztuki i ekonomią. Nasza matematyczna misja to przeprowadzenie uczniów od przedszkola do rachunku różniczkowego za pomocą nowoczesnych technologii adaptacyjnych, które identyfikują mocne i słabe strony ucznia. Nawiązaliśmy także współpracę z instytucjami takimi jak NASA, The Museum of Modern Art, California Academy of Sciences i MIT w celu zaoferowania wyspecjalizowanych treści.

Za darmo. Dla wszystkich. Na zawsze. #MożeszNauczyćSięWszystkiego

Zasubskrybuj Akademię Khana: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy

Jak zobaczymy w tym i innych filmach,

źródłem wielu obecnych

Rozumiem, że jest to niezwykle
delikatny temat,

i moim celem jest jak najlepiej

postarać się dotrzeć do tego,
co naprawdę się wydarzyło.

Szczerze zachęcam was do kwestionowania tego co mówię,

sprawdzenia tego we własnym zakresie

i dojścia do własnych wniosków.

Cofnijmy się do października 1915 roku,

albo ogólnie do 1915 roku.

Brytyjczycy byli już w stanie
wojny z Turkami.

Krótkie przypomnienie tego, co się wydarzyło w 1915 roku,

bitwa o Gallipoli,

pod koniec 1915 było już wiadomym,

że będzie to porażka aliantów.

Turkom udało się odeprzeć aliantów,

wycofywali się.

Brytyjczykom udało się odeprzeć Turków,

kiedy ci zaatakowali Kanał Sueski w 1915 r.

Tak wyglądała sytuacja,
możemy więc sobie wyobrazić

że Brytyjczycy żarliwie szukali wsparcia

w walce przeciwko Turkom.

Szczególnie zależało im na uzyskaniu pomocy

ze strony Arabów, którzy byli pod władzą

Turków od setek lat.

Tła tych wydarzeń dostarcza nam

korespondencja pomiędzy brytyjskim wysokim komisarzem

Egiptu, sir Henrym McMahon'em

i szarifem Mekki,

Husajnem Ibn Ali, którego aspiracją było

zostać władcą niezależnego

imperium arabskiego.

Od połowy 1915 do początku 1916 roku trwała pomiędzy nimi dyskusja

o tym, jak powinno wyglądać to imperium.

Brytyjczycy oczywiście pragnęli jego wsparcia,

by pokierował rewolucją przeciwko Turkom.

On natomiast wyznaczył upragnione granice

przyszłego imperium.

Tak pisze sir Henry McMahon do Husajna:

"... z wielką przyjemnością pragnę

w jego imieniu przekazać" - w imieniu brytyjskiego rządu,

"następujące postanowienie, które jestem pewien, że

przyjmiesz z satysfakcją.

Dwa okręgi Mersinu i Aleksandretty

oraz obszary Syrii leżące na zachód

od okręgów Damaszku, Homsu, Hamy

i Aleppo nie mogą być uznane za czysto arabskie

i należy je wykluczyć z żądanych granic."

Jest to odniesienie do granic zażądanych

przez Husajna Ibn Aliego

w poprzedniej korespondencji.

"Wliczając powyższe modyfikacje," - czyli tylko

ten region, tutaj jest

Mersin, Aleksandretta, to jest Hama,

Homs, Damaszek, czyli odnosi się tak naprawdę

do tego obszaru, na zachód od tych miast

o tutaj.

Mówi: zobacz, nie możesz na serio uznać

tego obszaru za czysto arabskiego, więc nie zaliczę go

z granic do tych granic tego potencjalnego

niezależnego arabskiego imperium.

"Wliczając powyższe modyfikacje, oraz bez uszczerbku

dla naszych istniejących traktatów z arabskimi przywódcami,

akceptujemy dane granice".

"Jeśli chodzi o regiony leżące w tych granicach,

w których Wielka Brytania może działać bez szkody

dla interesów jej sojusznika,

Francji," - czyli dopóki nie będziemy sprawiać kłopotów

Francji, "Zostałem upoważniony, w imieniu

rządu Wielkiej Brytanii, do udzielenia następujących

zapewnień i udzielenia następującej odpowiedzi

na Twój list; Z zastrzeżeniem powyższych zmian,"

czyli usuwając tę część, "Wielka Brytania jest gotowa

uznać i poprzeć niepodległość

Arabów we wszystkich regionach leżących w granicach

żądanych przez Szarifa Mekki. "

Więc, w zasadzie
obejmowało to cały ten region,

a właściwie znacznie więcej niż
to, co tu pokazuję,

można powiedzieć, że była to dzisiejsza Syria, Jordania, Irak,

część dzisiejszej Arabii Saudyjskiej.

I zasadniczo Brytyjczycy mówią:

ta, pozwolimy ci mieć to wszystko,

mieć tam niezależne państwo.

"Wielka Brytania gwarantuje ochronę Świętych Miejsc

przed wszelką zewnętrzną agresją

i uzna ich nienaruszalność.

jestem przekonany, że
niniejsza deklaracja zapewni Cię

ponad wszelką wątpliwość",

ponad wszelką wątpliwość," o sympatii

Wielkiej Brytanii dla aspiracji jej przyjaciół

- Arabów i zaowocuje mocnym

i trwałym sojuszem, którego bezpośrednim rezultatem

będzie wypędzenie Turków

z krajów arabskich i uwolnienie

narodów arabskich od tureckiego jarzma,

które od tak wielu lat

na nich ciążyło".

I faktycznie pomogło to przekonać Arabów

do powstania przeciwko Turkom,

przeciwko Imperium Osmańskiemu,
co odegrało znaczącą

rolę w kampanii palestyńskiej,

powstanie wybuchło czerwca 1916 roku.

Pod filmikiem, który nagrałem na temat kampanii palestyńskiej

niektórzy cynicznie wypowiadali się

o intencjach Brytyjczyków, i faktycznie wyglądana to, że

te opinie nie są bezpodstawne.

T.E. Lawrence, znany jako
Lawrence z Arabii,

często był przedstawiany jako ktoś enigmatyczny,

mający wyjątkową więź z Arabami.

Jego właściwa korespondencja

z brytyjskim rządem pokazuje jednak, że kierował się...

powiedzmy, że wprowadzał w życie,

jakby to powiedział George W. Bush, odrobinę strategii,

miał bardziej cyniczny stosunek

do jego relacji z Arabami.

To korespondencja prowadzona przez niego

na początku 1916 roku, czyli w czasie, gdy

miały miejsce te wszystkie wydarzenia.

albo działań Husajna.

"Działalność Husajna wydaje się być dla nas korzystna,

ponieważ odpowiada naszym bezpośrednim celom,

rozpadowi islamskiego 'bloku'

oraz pokonaniu i zaburzeniu

Imperium Osmańskiego".

"Jeśli uda nam się zaaranżować,
że do tej zmiany politycznej

dojdzie za pomocą siły, zniesiemy

zagrożenie islamu, dzieląc go przeciwko sobie

w samym sercu.

Będzie wtedy kalif" -

- tytuł przywódcy w Islamie, "w Turcji

i kalif w Arabii, oboje w teologicznej walce".

To słowa T.E. Lawrence'a, pochodzą z książki

"The Golden Warrior: The Life and Legend

of Lawrence of Arabia".

Nawet osoba, która uważana jest za bohatera,

kierowała się bardzo

strategicznymi powodami.

Na domiar złego dla Arabów,

podczas gdy Brytyjczycy próbowali przekonać ich

do buntu, jednocześnie prowadzili tajne negocjacje

z Francuzami na temat tego, jak podzielą

Bliski Wschód, jeśli uda im się

pokonać Turków.

Na tym etapie wojny Brytyjczycy osiągnęli już

pewien postęp w Mezopotamii,

ale tak naprawdę nie rozpoczęli jeszcze

działań w kierunku kampanii palestyńskiej.

Więc wszystko to było tylko przypuszczeniami.

Wielką Brytanię reprezentował Sykes,

a Francję Picot,

odbywało się to za zgodą Rosjan.

W Rosji nie poszło jeszcze do rewolucji,

więc w 1916 roku w maju zawarte

zostało to tajne porozumienie.

Umowa Sykes-Picot,

tajna umowa.

Pozwólcie, że to zapiszę - tajna umowa

pomiędzy Wielką Brytanią i Francją
zasadniczo o to,

jak podzielą między siebie
cały Bliski Wschód.

Ten niebieski obszar zostałby zajęty

przez Francuzów, a część wschodniej Turcji,

dzisiejszej Turcji, zostałaby przekazana

Rosjanom.

Brytyjczycy mogliby okupować,

okupowaliby południową Mezopotamię,

zapewniając tym samym ochronę
ropy naftowej

pochodzącej z Persji.

Ropa stawała się wtedy coraz bardziej

istotnym czynnikiem w kształtowaniu
globalnej władzy.

Tutaj natomiast mamy dwa protektoraty,

które w teorii mogłyby być

jednym niezależnym państwem arabskim,

albo dwoma takimi państwami
objętymi ochroną.

Dam to może w cudzysłów,

bo "protektorat" zawsze nie jest taki przyjemny, na jaki brzmi,

być pod ochroną Francuzów

lub Brytyjczyków oznacza:

"Tak, jesteście niepodległym państwem, ale będziemy was

chronić na wypadek, gdyby ktoś chciał was najechać".

W rzeczywistości protektorat zazwyczaj polega na tym,

że ludzie chroniący posiadają całą

rzeczywistą władzę i wszystkie
rzeczywiste wpływy.

Pisze tam: "Drogi Lordzie Rothschild,

z przyjemnością przekazuję Panu

w imieniu Rządu Jego Królewskiej Mości,

następującą deklarację sympatii

z dążeniami żydowskich syjonistów, jaka została

przedstawiona i przyjęta przez Gabinet.

Rząd Jego Królewskiej Mości przychylnie zapatruje się

na ustanowienie w Palestynie narodowego domu

dla narodu żydowskiego

i dołoży wszelkich starań, aby umożliwić

osiągnięcie tego celu,

przy czym jest rzeczą zupełnie zrozumiałą, że nie uczyni on nic,

co mogłoby zaszkodzić obywatelskim czy religijnym prawom

istniejących w Palestynie społeczności nieżydowskich

oraz prawom i statusowi politycznemu, z jakich Żydzi korzystają

w każdym innym kraju.

Byłbym wdzięczny, gdyby zechciał Pan

zapoznać z tą deklaracją

Federację Syjonistów."

Podpisano: Artur Balfour.

Wiele problemów, z którymi musimy sobie teraz radzić,

ja muszę sobie teraz radzić,

są konsekwencją

naszej kolonialnej przeszłości

konsekwencją naszej kolonialnej przeszłości

Deklaracja Balfoura i sprzeczne

zapewnienia,

które były udzielane Palestyńczykom

prywatnie w tym samym czasie, w jakim

były one przekazywane Izraelczykom -

znowu dla nas interesująca historia,

ale nie całkowicie honorowa.