-
-
W poprzednim filmie, zaczęliśmy poznawać Twierdzenie Stokesa.
-
W tym filmie chcę sprawdzić,
-
czy jest ono spójne z tym
-
co już wcześniej widzieliśmy.
-
Aby to zrobić, wyobraźmy sobie... Narysuję osie współrzędnych
-
To jest moja oś z.
-
To jest moja oś x.
-
A to jest oś y.
-
Teraz wyobraźmy sobie obszar na płaszczyźnie xy.
-
Narysuję go w ten sposób.
-
Niech to będzie mój obszar na płaszczyźnie xy.
-
Nazwę go obszarem R.
-
Mam również brzeg tego obszaru.
-
I powiedzmy, że zależy nam na kierunku, w jakim
-
przemierzamy ten brzeg.
-
Powiedzmy, że przemierzamy go w kierunku
-
przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
-
Mamy więc tą drogę, która biegnie wokół tego obszaru.
-
Możemy ją nazwać c.
-
Możemy ją nazwać c i będziemy
-
ją przemierzać w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara
-
Powiedzmy również, że mamy pole wekorowe F.
-
Którego i-ta składowa jest
-
po prostu funkcją x i y.
-
Oraz jego j-ta składowa będzie
-
funkcją x i y.
-
Powiedzmy, że nie ma ono k-tej składowej.
-
Więc pole wektorowe na tym obszarze
-
może wyglądać jakoś tak.
-
Rysuję po prostu losowe rzeczy.
-
Jeśli opuścimy ten obszar,
-
jeśli pójdziemy w kierunku osi z,
-
będzie ono wyglądało tak samo, w miarę posuwania się w górę.
-
Więc ten wektor nie zmieni się
-
jeśli zmienimy współrzędną z.
-
Wszystkie wektory będą zasadniczo równoległe
-
do płaszczyzny xy
-
(lub będą w niej zawarte gdy z=0).
-
Teraz, mając to, zastanówmy się
-
co Twierdzenie Stokesa powie nam o wartości całki krzywoliniowej
-
po tym brzegu.
-
Narysuję tą linię trochę schludniej.
-
Całka krzywoliniowa po tym brzegu z F razy (skalarnie) dr
-
F razy małe dr, gdzie dr
-
biegnie wzdłuż brzegu.
-
Więc jeśli weźmiemy Twierdzenie Stokesa, ta wielkość
-
tutaj powinna być równa tej wielkości
-
tutaj.
-
Powinna być równa podwójnej całce po powierzchni.
-
Właściwie ten obszar po prostu
-
leży na płaszczyźnie xy.
-
Więc to powinna być podwójna całka
-
Napiszę to tym samym...
-
To będzie podwójna całka po naszym obszarze,
-
który jest tym samym co nasza powierzchnia
-
z rotacji F razy (skalarnie) n.
-
Zastanówmy się czym jest rotacja F razy (skalarnie) n.
-
Oraz dS będzie po prostu małym kawałkiem
-
naszego regionu, małym kawałkiem naszej płaskiej powierzchni.
-
O, tutaj.
-
Więc zamiast dS napiszę dA.
-
Pomyślmy jednak czym będzie rotacja razy n.
-
Najpierw zajmijmy się rotacją.
-
Więc rotacja F (sposób w jaki zawsze
-
to pamiętam to, że bierzemy
-
wyznacznik tego i, j, k
-
pochodna cząstkowa względem x, pochodna względem y
-
pochodna względem z.
-
To jest po prostu definicja rotacji
-
Próbujemy rozstrzygnąć jak to pole wektorowe powoduje,
-
że coś się kręci.
-
Dalej chcemy składową "i",
-
która jest funkcją p, zależną od x i y.
-
Składowa j, która jest po prostu funkcją q.
-
Nie było składowej z, więc 0.
-
Więc ta rzecz tutaj będzie równa.. Cóż...
-
Jeśli spojrzymy na składową i,
-
to będzie to pochodna cząstkowa względem y z 0.
-
To będzie po prostu 0. Minus pochodna cząstkowa q
-
względem z.
-
Jaka jest pochodna cząstkowa q względem z?
-
Cóż, q nie jest funkcją zależną od z.
-
Więc to też będzie równe 0.
-
Zapiszę, żeby nie było wątpliwości.
-
Zatem nasza składowa i będzie pochodną cząstkową z 0
-
względem y.
-
Więc będzie to 0 minus pochodna q
-
względem z.
-
Pochodna q względem z
-
będzie równa 0.
-
Więc mam zerową składową i.
-
Dalej chcemy odjąć składową j.
-
A składowa j to pochodna cząstkowa 0 względem x jest równa 0.
-
Dalej od tego odejmujemy pochodną cząstkową p
-
względem z.
-
I znów, p nie jest funkcją z.
-
Więc to będzie znowu równe 0.
-
Dalej jest plus k razy pochodna cząstkowa q
-
względem x.
-
Pamiętaj, że to jest pochodna cząstkowa.
-
Zatem pochodna cząstkowa q względem x.
-
-
I od tego odejmujemy pochodną cząstkową p
-
względem y.
-
-
Więc rotacja F upraszcza się do tego wyrażenia.
-
Teraz, czym jest n?
-
Czym jest wektor normalny
-
Jesteśmy na płaszczyźnie xy
-
Zatem jednostkowy wektor normalny
-
będzie skierowany dokładnie w kierunku osi z.
-
i będzie miał długość 1.
-
Więc w tym przypadku, nasz jednostkowy wektor normalny
-
to po prostu wektor k.
-
Więc zasadniczo będziemy brali... To jest rotacja F.
-
A nasz jednostkowy wektor normalny
-
będzie równy k.
-
To będzie po prostu jednostkowy wektor k.
-
Będzie skierowany prosto w górę.
-
Co się zatem stanie jeśli przemnożymy skalarnie rotację F razy k?
-
Jeśli przemnożymy to skalarnie przez k?
-
Po prostu mnożymy skalarnie to z tym.
-
Cóż, otrzymamy to wyrażenie.
-
Zatem rotacja F razy (skalarnie) jednostkowy wektor normalny
-
będzie po prostu równe temu.
-
Będzie równe pochodnej cząstkowej q względem x
-
minus pochodna cząstkowa p względem y.
-
I to się zgadza, ponieważ używając Twierdzenia Stokesa
-
w tym szczególnym przypadku, mamy do czynienia
-
ze spłaszczoną powierzchnią na płaszczyźnie xy.
-
W tym przypadku, wszystko się sprowadza do twierdzenia Greena.
-
To wyrażenie sprowadza się po prostu do twierdzenia Greena.
-
Zatem, jak widzimy, twierdzenie Greena jest tylko szczególnym przypadkiem.
-
Napiszę twierdzenie bardziej schludnie.
-
Widzimy, że twierdzenie Greena jest tak naprawdę
-
szczególnym przypadkiem twierdzenia Stokesa,
-
gdy nasza powierzchnia jest spłaszczona i leży na płaszczyźnie xy.
-
To powinno nas cieszyć,
-
mimo że nie udowodniliśmy jeszcze twierdzenia Stokesa.
-
Jedną rzeczą jaką lubię to widzieć,
-
że twierdzenie Greena i Stokesa są spójne
-
i to tutaj zaczyna mieć sens.
-
Gdy pierwszy raz uczyliśmy się twierdzenia Greena
-
nie było wiadomo o co chodzi.
-
Co się tutaj dzieje?
-
Ale teraz to mówi nam po prostu,
-
że bierzemy rotację w tym obszarze na powierzchni.
-
I teraz to zaczyna mieć sens, w oparciu o intuicję,
-
jakiej nabraliśmy w poprzednim filmie.