-
Bu videoda yaşıl rənglə işarələdiyim
-
hissənin sahəsini tapmaq istəyirəm.
-
Bu, bir az çətin görünə bilər.
-
Aşağıda bir funksiyamız var.
-
Aşağı sərhəd y bərabərdir
-
x kvadratı böl 4 çıx 1-dir.
-
Ancaq başqa bir yuxarı sərhəddimiz də var.
-
Bunu həll etmək üçün
-
bu sahəni iki
-
hissəyə böləcəyik.
Sağ və
-
sol hissələrə böləcəyik.
-
Birinci hissə üçün-- bir az da
-
sarı ilə rəngləyim-- birinci hissə üçün
-
x-dəki interval
-
0 və1 arasındadır.
-
y bərabərdir-- x 1-ə bərabər olduqda
-
funksiya da 1-ə bərabər olur.
-
Bu, (1, 1) nöqtəsidir.
-
Onlar kəsişirlər.
-
Bu hissə üçün
-
y bərabərdir kökaltında x
yuxarı sərhəddə aiddir.
-
Bu hissənin
-
sahəsini ayrılıqda
-
tapa bilərik.
-
x bərabərdir 1-dən
x bərabərdir 2-yə.
-
y bərabərdir 2 çıx x, üstdəki funksiyadır.
-
Baxaq.
-
Əvvəlcə, bu hissəyə baxaq.
-
Müəyyən inteqralda x bərabərdir
-
0-dan x bərabərdir 1-ə.
-
Üstdəki funksiya kökaltında x-dir.
-
Bundan altdakı funksiyanı çıxacağıq--
-
kökaltında x çıx x kvadratı böl 4 çıx 1.
-
Vur dx.
-
Bu, sarı hissənin sahəsidir.
-
Bu hissə burada
-
iki funksiya arasındakı fərqi,
-
mahiyyətcə, hündürlüyü bildirir.
-
Gəlin başqa rəngdən istifadə edək.
-
Vur dx.
-
Eni dx olan balaca bir düzbucaqlı aldıq.
-
Bunu hər bir x üçün edirik.
-
Hər bir x üçün fərqli
düzbucaqlı əldə edirik.
-
Daha sonra onların hamısını toplayırıq.
-
Limit x yaxınlaşır 0-a.
-
Sonsuz sayda
-
nazik düzbucaqlılar əldə edirik.
-
Riman tərifinə görə
-
müəyyən inteqral nədir?
-
Bu, sol hissənin sahəsidir.
-
Eyni qayda ilə
-
sağ hissənin də sahəsini tapaq.
-
Bu hissə-- bu ikisini
-
toplayacağıq.
-
Sağ hissə, x bərabərdir
-
0-dan-- üzr istəyirəm, x bərabərdir
1-dən x bərabərdir 2-yə.
-
Üstdəki funksiya 2 çıx x-dir.
-
Altdakı funksiyanı,
-
yəni x kvadratı böl 4 çıx 1-i çıxacağıq.
-
İndi isə inteqralı hesablamalıyıq.
-
Əvvəlcə, bunu sadələşdirək.
-
Bu, müəyyən inteqral
-
0-dan 1-ə kökaltında x çıx
x kvadratı böl 4 üstəgəl 1
-
vur dx-- bunların hamısını eyni
rənglə yazacağam-- üstəgəl
-
müəyyən inteqral 1-dən 2-yə 2 çıx x
-
çıx x kvadratı böl 4.
-
Mənfini çıxsaq, üstəgəl 3 olacaq,-- yaxud
müsbət 1.
-
Sadəcə 2-ni əlavə etdik.
-
2 çıx mənfi 1
-
3-ə bərabərdir, dx.
-
İndi ibtidai funksiyanı tapıb
-
1 və 0-da hesablayacağıq.
-
Bunun ibtidai funksiyası-- bu,
-
x üstü 1/2-dir.
-
Qüvvəti 1 vahid
-
artırsaq, x üstü 3/2 alınacaq və
-
qüvvətin tərsinə
-
vuraq-- 2/3 x üstü 3/2.
-
Çıx-- x kvadratı böl 4-ün
ibtidai funksiyası
-
x üstü 3 böl 3, böl 4-dür.
x üstü 3 böl 12.
-
Üstəgəl x.
-
1-in ibtidai funksiyası budur.
-
1 və 0-da hesablayaq.
-
Burada ibtidai funksiya
-
3x çıx x kvadratı böl 2 çıx
-
üstü 3 böl 12 olacaq.
-
1-dən 2-yə
-
hesablayacağıq.
-
İfadəni 1 qiymətində hesablayaq.
-
2/3 çıx 1/12 üstəgəl 1 alırıq.
-
İndi isə bundan bunun
0-dakı qiymətini çıxaq.
-
Bunun hamısı 0-dır ona
görə də heçnə qalmır.
-
Bu, sadələşdirdiyimiz sarı hissəyə aiddir.
-
Bu bənövşəyi hissə, yaxud tünd
-
qırmızı hissəni isə, əvvəlcə,
2 qiymətində hesablayaq.
-
6 çıx-- 2-nin kvadratı böl
2 bərabərdir 2, çıx 8
-
böl 12.
-
Bundan bunun 1-dəki
-
qiymətini çıxaq.
-
3 vur 1-- bu, 3-dür-- çıx 1/2 çıx 1
-
böl 12.
-
Bir neçə kəsr
-
əldə etdik.
-
Davam edək.
-
Məlumdur ki, burada ortaq məxrəc
-
12-dir.
-
8/12 çıx 1/12 üstəgəl 12/12.
-
Sadələşdirsək, nə alırıq?
-
Sarı ilə rənglədiyimiz hissə
19/12-dur.
-
Bu ifadə, bu rənglə yazaq.
-
6 çıx 2 bərabərdir 4.
-
Bunu 48/12 kimi yaza
bilərik-- bu, 4-dür-- çıx 8/12.
-
3-ü çıxsaq, 36/12 alınır.
-
1/2-i əlavə etsək, bu da
6/12-ya bərabərdir.
-
1/12-i əlavə edirik.
-
Sadələşirsək,-- 48 çıx 8, 40
-
çıx 36, 4
üstəgəl 6, 10 üstəgəl 1, 11.
-
11/12 alınacaq.
-
Baxaq görək düzmü yazdıq.
-
48 çıx 8, 40 çıx 36, 4.
10, 11.
-
Məncə, düzdür.
-
İndi bu ikisini toplaya bilərik.
-
19 üstəgəl 11 bərabərdir 30/12.
-
Bir az da sadələşdirmək istəsək,
-
surət və məxrəci 6-ya
ixtisar apara bilərik.
-
Bu, 5/2, yaxud 2 tam 1/2-ə bərabərdir.
-
Bitirdik.
-
Bu hissənin sahəsini tapdıq.
-
2 tam 1/2.