< Return to Video

Her çocuğu okuyucu olmaya nasıl teşvik ederiz?

  • 0:01 - 0:03
    Bir ilkokul öğretmeni olarak annem,
  • 0:03 - 0:08
    iyi okuma becerilerine sahip olduğumdan
    emin olmak için elinden geleni yaptı.
  • 0:08 - 0:13
    Bu genellikle hafta sonu arkadaşlarım
    dışarıda oynarken mutfak masamızda
  • 0:13 - 0:15
    okuma dersleri yapmak demekti.
  • 0:15 - 0:17
    Okuma kabiliyetim gelişti
  • 0:17 - 0:23
    ama bu zorlama dersler tam olarak
    okuma sevgisi aşılamadı.
  • 0:24 - 0:26
    Lisede her şey değişti.
  • 0:26 - 0:33
    10. sınıfta, İngilizce dersinde kısa
    hikâye okuyup heceleme testleri yapardık.
  • 0:33 - 0:37
    Tamamen sıkıntıdan dolayı başka bir sınıfa
    geçmeyi talep ettim.
  • 0:37 - 0:40
    Bir sonraki dönem, İleri İngilizce
    dersine katıldım.
  • 0:40 - 0:42
    (Kahkahalar)
  • 0:42 - 0:45
    O dönem iki roman okuyup iki de
    kitap incelemesi yazdık.
  • 0:46 - 0:50
    Bu iki sınıf arasındaki ani
    ve keskin değişim
  • 0:50 - 0:52
    beni öfkelendirdi ve
    "Bu beyaz insanlar nereden geldi?"
  • 0:54 - 0:56
    tarzı sorular ortaya çıkardı aklımda.
  • 0:56 - 0:57
    (Kahkahalar)
  • 0:57 - 1:01
    Lisemin %70'inden fazlası zenci ve Latin
    kökenli insanlardan oluşuyordu
  • 1:01 - 1:06
    ama İleri İngilizce sınıfı komple beyaz
    öğrencilerden oluşuyordu.
  • 1:06 - 1:10
    Meşrulaştırılmış bu ırkçılıkla
    bireysel karşılaşmam
  • 1:10 - 1:13
    okumayla olan ilişkimi tamamen değiştirdi.
  • 1:13 - 1:17
    Bilmem gerekenleri bana öğretmesi için
    bir okula, bir öğretmene ya da müfredata
  • 1:17 - 1:19
    güvenemeyeceğimi öğrendim.
  • 1:19 - 1:24
    Entellektüel olmaktan ziyade
    isyan etmek amacıyla
  • 1:24 - 1:27
    diğer insanların neyi ne zaman
    okuyacağımı söylemelerine
  • 1:27 - 1:29
    izin vermemeye karar verdim.
  • 1:30 - 1:33
    Farkında bile olmadan aslında
    çocukların okumasına yardımcı olacak
  • 1:33 - 1:35
    bir ipucuna rastlamıştım.
  • 1:36 - 1:37
    "Kimlik."
  • 1:37 - 1:40
    Becerilere yoğunlaşmak ve
  • 1:40 - 1:44
    öğrencileri bir okuma düzeyinden
    öbürüne sürüklemek ya da
  • 1:44 - 1:49
    okuma zorluğu çeken okuyuculara farklı
    kelimeleri ezberletmeye odaklanmak yerine
  • 1:49 - 1:53
    kendimize şu soruyu sormalıyız:
  • 1:53 - 1:57
    "Çocukları kendilerini okur olarak
    nitelendirmeye nasıl teşvik ederiz?"
  • 1:59 - 2:03
    DeSean, Bronx'ta ders verdiğim müthiş
    bir ilkokul öğrencisi,
  • 2:03 - 2:07
    bana kimliğin öğrenmeyi nasıl etkilediğini
    anlamamda yardımcı oldu.
  • 2:07 - 2:10
    Bir gün matematik dersinde,
    DeSean'a dedim ki:
  • 2:10 - 2:13
    "DeSean, sen harika bir matematikçisin."
  • 2:13 - 2:15
    Bana baktı ve
  • 2:15 - 2:18
    "Ben matematikçi değilim, matematik
    dehasıyım!" dedi.
  • 2:18 - 2:19
    (Kahkahalar)
  • 2:19 - 2:22
    Pekâlâ DeSean, sen öyle diyorsan.
  • 2:22 - 2:24
    Okumak mı?
  • 2:24 - 2:25
    Bambaşka bir hikâye.
  • 2:25 - 2:27
    "Mr. Irby, ben okuyamıyorum.
  • 2:27 - 2:30
    Okumayı asla öğrenemeyeceğim." derdi.
  • 2:30 - 2:33
    Ona okumayı öğrettim.
  • 2:33 - 2:38
    Ama onun dışında okuma yazma bilmeyen
    sayısız zenci erkek çocuğu vardı.
  • 2:39 - 2:41
    Amerika Birleşik Devletleri Eğitim
    Bakanlığına göre
  • 2:41 - 2:45
    dördüncü sınıfta okuyan zenci erkek
    çocuklarının %85'ten fazlası
  • 2:45 - 2:47
    okumada yeterli seviyede değiller.
  • 2:48 - 2:49
    Yüzde 85!
  • 2:51 - 2:55
    Çocukların okuması ne kadar
    daha fazla mücadele gerektiriyorsa,
  • 2:55 - 2:59
    o kadar kültürlerarası yetkinliğe
    sahip eğitmenler olmak gerekli.
  • 2:59 - 3:03
    Geçen sekiz yılda stand-up komedyeni
    olarak öne çıkmış birisi olarak
  • 3:03 - 3:06
    kültürlerarası yetkinliğin
    önemini anlıyorum.
  • 3:06 - 3:09
    Ki, kültürlerarası yetkinliği ben
    başkalarının bilmesi ve
  • 3:09 - 3:13
    yapabilmesi gerektiğini düşündüğümüz
    şeyleri iletişime ve
  • 3:13 - 3:18
    gerekli deneyimlere çevirebilme
    yeteneği olarak tanımlıyorum.
  • 3:19 - 3:21
    Sahneye çıkmadan önce
    seyircimi değerlendiririm.
  • 3:22 - 3:24
    Beyaz ya da Latin kökenliler mi?
  • 3:24 - 3:28
    Genç, yaşlı, profesyonel ya da
    muhafazakârlar mı?
  • 3:28 - 3:31
    Buna göre şakalarımı genel
    olarak onları güldürecek
  • 3:31 - 3:34
    biçimde düzenler ve değiştiririm.
  • 3:34 - 3:38
    Bir kilisede sahne alırken
    bar şakaları anlatabilirim
  • 3:39 - 3:41
    ama bu muhtemelen kahkaha
    ile sonuçlanmazdı.
  • 3:41 - 3:43
    (Kahkahalar)
  • 3:43 - 3:48
    Topluluk olarak çocuklara
    kilisede bar şakaları yapmakla eşdeğer
  • 3:48 - 3:51
    bir okuma deneyimi yaşatıyoruz.
  • 3:52 - 3:55
    Sonra da bu kadar çok çocuğun neden
    okumadığını merak ediyoruz.
  • 3:55 - 3:58
    Eğitmen ve filozof Paulo Freire
  • 3:58 - 4:01
    öğretmenin ve öğrenmenin çift yönlü
    olması gerektiğine inanır.
  • 4:01 - 4:06
    Öğrenciler çeşitli unsurlarla doldurulması
    gereken boş tenekeler gibi değil de
  • 4:06 - 4:08
    bilginin eşyaratıcıları
    olarak görülmeliler.
  • 4:10 - 4:13
    Basmakalıp müfredatlar; öğrencilerden
  • 4:13 - 4:16
    heykel gibi hareketsiz oturmalarını
    ya da mutlak sessizlik içinde
  • 4:16 - 4:19
    çalışmalarını talep eden okul kuralları...
  • 4:19 - 4:24
    Bu ortamlarda çocukların
    bireysel öğrenme ihtiyaçları,
  • 4:24 - 4:27
    ilgi ve uzmanlıkları
    genelde gözardı ediliyor.
  • 4:27 - 4:29
    Özellikle de zenci erkeklerin.
  • 4:30 - 4:33
    Zenci erkeklere verilen çoğu
    çocuk kitabı
  • 4:33 - 4:38
    kölelik, vatandaşlık hakları ve
    biyografiler gibi ciddi konuları içeriyor.
  • 4:38 - 4:42
    Amerika'daki öğretmenlerin %2'den
    azı zenci erkeklerden oluşuyor
  • 4:42 - 4:46
    ve zenci erkeklerin çoğu yalnızca
    anneleri tarafından yetiştiriliyor.
  • 4:46 - 4:51
    Hayatları boyunca zenci bir erkeğin kitap
    okuduğunu görmeyen ya da onları okumaya
  • 4:52 - 4:56
    teşvik edecek zenci bir adam tanımayan
    genç zenci erkekler var.
  • 4:58 - 5:03
    Zenci genç bir erkeği okuma eylemini
    yapılması gereken bir şey olarak
  • 5:03 - 5:05
    görmeye yönlendirecek
    ne gibi kültürel
  • 5:05 - 5:07
    faktörler ve sosyal ipuçları mevcut ki?
  • 5:08 - 5:11
    Barbershop Books'u
    bu yüzden yarattım.
  • 5:12 - 5:15
    Bu, çocuklara uygun bir okuma
    alanı ortaya çıkaran
  • 5:15 - 5:19
    kâr amacı gütmeyen bir
    okur-yazarlık projesi.
  • 5:20 - 5:21
    Amaç basit:
  • 5:21 - 5:24
    Genç zenci erkeklerin kendilerine okur
    demelerine yardımcı olmak.
  • 5:26 - 5:29
    Çoğu zenci erkek çocuğu ayda bir
    ya da iki kere berbere gidiyor.
  • 5:30 - 5:33
    Bazıları berberlerini babalarından
    daha uzun süre görüyor.
  • 5:34 - 5:39
    Barbershop Books, okumayı
    erkek merkezci bir alana taşıyor
  • 5:39 - 5:43
    ve zenci erkeklerle genç çocukların
    ilk okuma tecrübelerini kapsıyor.
  • 5:44 - 5:46
    Bu kimlik bazlı okuma programı,
  • 5:46 - 5:50
    zenci erkek çocuklarının önerdiği
    düzenlenmiş bir çocuk kitapları listesi.
  • 5:50 - 5:53
    Bunlar gerçekten okumak
    istedikleri kitaplar.
  • 5:55 - 5:58
    Scholastic'in 2016 Çocuk ve Aile Raporu
  • 5:58 - 6:04
    çocukların bir kitabı seçerken
    baktıkları ilk şeyin
  • 6:04 - 6:06
    onları güldürmesi olduğunu gösteriyor.
  • 6:07 - 6:13
    Yani, eğer zenci erkek çocuklarının ve
    diğer çocukların gerekmediği zaman bile
  • 6:13 - 6:15
    okumalarını gerçekten istiyorsak
  • 6:15 - 6:17
    erkek okuma modellerini onların
    erken okuma dönemlerine
  • 6:17 - 6:19
    dâhil etmeliyiz.
  • 6:20 - 6:24
    Bazı yetişkinlerin çok sevdiği
    komik, saçma, hatta iğrenç
  • 6:24 - 6:29
    olan "Gross Greg" gibi çocuk
    kitapları gibi.
  • 6:29 - 6:33
    (Kahkahalar)
  • 6:34 - 6:39
    "Sen onlara sümük dersin ama Greg için
    onlar küçük leziz şekerlerdir."
  • 6:39 - 6:40
    (Kahkahalar)
  • 6:40 - 6:44
    Bu kahkaha, bu pozitif tepki
  • 6:44 - 6:47
    ya da bazılarınızın iğrendiğini
    gösteren o tepki.
  • 6:47 - 6:48
    (Kahkahalar)
  • 6:48 - 6:52
    Zenci erkek çocukları bunu daha fazla
    hak ediyorlar ve buna çok ihtiyaçları var.
  • 6:53 - 6:57
    Amerikan eğitim sisteminin başına bela
    olan katı eşitsizlikleri aradan çıkarmak
  • 6:58 - 7:01
    için çocukları şu üç kelimeyi
    söylemeye teşvik edecek
  • 7:01 - 7:05
    yeni bir eğitim deneyimi yaratmalıyız:
  • 7:06 - 7:07
    "Ben bir okuyucuyum."
  • 7:07 - 7:08
    Teşekkürler.
  • 7:08 - 7:14
    (Alkış)
Title:
Her çocuğu okuyucu olmaya nasıl teşvik ederiz?
Speaker:
Alvin Irby
Description:

Amerika Eğitim Bakanlığına göre, dördüncü sınıfta okuyan zenci erkek çocuklarının %85'inden fazlası okumada usta düzeyde değiller. Tüm çocukların iyi okumalarını sağlayabilmek için onlara ne gibi deneyimler yaratmalıyız? Okumayı ne kadar öğretebildiğimizi düşündüren bu konuşmada eğitmen ve yazar Alvin Irby birçok zenci çocuğun karşılaştığı zorlukları açıklıyor ve bize kültürlerarası yetkin eğitmenlerin, tüm çocukların kendini okuyucu olarak nitelendirmesine yardımcı olmak için ne yapabileceklerini anlatıyor.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:27

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.