< Return to Video

Làm cách nào để tạo cảm hứng cho trẻ thành một người đọc sách suốt đời

  • 0:01 - 0:03
    Là một giáo viên tiểu học,
  • 0:03 - 0:08
    mẹ tôi đã làm mọi thứ có thể
    để chắc chắn tôi có kỹ năng đọc tốt.
  • 0:08 - 0:13
    Điều này thường gồm
    các bài học đọc tại bàn bếp vào cuối tuần
  • 0:13 - 0:15
    trong khi các bạn của tôi
    đang chơi đùa ngoài kia.
  • 0:15 - 0:17
    Khả năng đọc của tôi tiến bộ rõ ràng,
  • 0:17 - 0:21
    nhưng những bài học đọc bị ép buộc
    không thực sự tạo cảm hứng
  • 0:21 - 0:24
    ham mê đọc sách trong tôi.
  • 0:24 - 0:26
    Trường học cấp ba đã thay đổi mọi thứ.
  • 0:26 - 0:33
    Lớp 10, lớp tiếng Anh chính quy có
    đọc truyện ngắn và làm bài tập đánh vần.
  • 0:33 - 0:37
    Trong sự chán chường, tôi xin
    được chuyển qua lớp khác.
  • 0:37 - 0:40
    Trong học kỳ tiếp theo,
    tôi tham gia lớp tiếng Anh nâng cao.
  • 0:40 - 0:42
    (Cười)
  • 0:42 - 0:46
    Học kỳ đó, tôi phải đọc hai tiểu thuyết và
    viết hai bài tường trình về sách.
  • 0:46 - 0:50
    Sự khác biệt lớn giữa hai lớp học này
  • 0:50 - 0:52
    làm tôi tức giận và nảy sinh
    những câu hỏi như sau:
  • 0:54 - 0:56
    "Những người da trắng này đến từ đâu?
  • 0:56 - 0:57
    (Cười)
  • 0:57 - 1:01
    Có hơn 70% bạn học cấp ba
    là người da đen và La-tinh,
  • 1:01 - 1:06
    nhưng lớp học nâng cao này
    toàn sinh viên da trắng.
  • 1:06 - 1:07
    Cuộc chạm trán cá nhân
  • 1:07 - 1:10
    với chủ nghĩa phân biệt chủng tộc
    được thể chế hóa
  • 1:10 - 1:13
    thay đổi mối quan hệ
    của tôi với việc đọc mãi mãi.
  • 1:13 - 1:15
    Tôi học được rằng tôi không thể
    dựa vào trường lớp,
  • 1:15 - 1:17
    giáo viên hay chương trình học
  • 1:17 - 1:19
    để dạy tôi điều tôi muốn biết.
  • 1:19 - 1:24
    Và hơn thế nữa,
    một cách khá là nổi loạn,
  • 1:24 - 1:27
    tôi quyết định không để người khác
  • 1:27 - 1:29
    ra lệnh cho tôi đọc gì và khi nào.
  • 1:30 - 1:33
    Và thật bất ngờ,
    tôi đã tình cờ tìm ra chìa khóa
  • 1:33 - 1:35
    để giúp trẻ đọc tốt hơn.
  • 1:36 - 1:37
    Bản sắc.
  • 1:37 - 1:40
    Thay vì ấn định vào kỹ năng
  • 1:40 - 1:44
    và chuyển sinh viên
    từ trình độ đọc này sang trình độ khác,
  • 1:44 - 1:49
    hoặc ép những người đang vật lộn với
    việc đọc nhớ danh sách các từ lạ lẫm,
  • 1:49 - 1:53
    chúng ta nên tự hỏi mình như điều này:
  • 1:53 - 1:57
    Làm sao ta tạo cảm hứng cho trẻ
    thành một đọc giả?
  • 1:59 - 2:03
    DeSean, học sinh lớp một sáng dạ
    mà tôi dạy ở Bronx,
  • 2:03 - 2:07
    em ấy giúp tôi hiểu ra
    cách mà bản sắc thay đổi việc học.
  • 2:07 - 2:10
    Một ngày, trong giờ toán,
    tôi đi tới chỗ Desean và nói:
  • 2:10 - 2:13
    "Desean, em là một nhà toán học vĩ đại."
  • 2:13 - 2:15
    Em nhìn tôi và trả lời,
  • 2:15 - 2:17
    "Em không là nhà toán học
  • 2:17 - 2:18
    mà là thiên tài toán học"
  • 2:18 - 2:19
    (Cười)
  • 2:19 - 2:22
    Được rồi Desean,
  • 2:22 - 2:24
    Đọc thì sao?
  • 2:24 - 2:25
    Là một câu chuyện hoàn toàn khác.
  • 2:25 - 2:27
    "Thầy Irby. Em không đọc được.
  • 2:27 - 2:30
    Em sẽ không bao giờ học đọc",
    em trả lời.
  • 2:30 - 2:33
    Tôi đã dạy Desean đọc,
  • 2:33 - 2:38
    nhưng có vô số bé trai da đen
    vẫn đang trong tình trạng mù chữ.
  • 2:39 - 2:41
    Theo Bộ Giáo dục Hoa Kỳ,
  • 2:41 - 2:45
    hơn 85% học sinh da đen lớp bốn
  • 2:45 - 2:47
    không thành thạo việc đọc.
  • 2:48 - 2:49
    Tới 85%!
  • 2:51 - 2:55
    Trẻ đối mặt với các thử thách
    trong việc đọc càng nhiều
  • 2:55 - 2:58
    thì càng cần có nhà giáo dục
    có năng lực văn hóa bấy nhiêu.
  • 2:59 - 3:03
    Moonlighting là cây hài
    trong tám năm vừa qua.
  • 3:03 - 3:06
    Tôi hiểu tầm quan trọng
    của năng lực văn hóa
  • 3:06 - 3:09
    mà tôi định nghĩa là
    năng lực diễn giải
  • 3:09 - 3:13
    điều bạn muốn người khác biết
    hoặc có thể làm
  • 3:13 - 3:18
    thành giao tiếp hoặc kinh nghiệm mà
    họ thấy có liên quan hoặc đáng tham gia.
  • 3:19 - 3:21
    Trước khi lên sân khấu,
    tôi đánh giá một khán giả.
  • 3:22 - 3:24
    Họ da trắng hay La-tinh?
  • 3:24 - 3:28
    Họ trẻ, hay già,
    chuyên nghiệp, hay bảo thủ?
  • 3:28 - 3:31
    Sau đó tôi sắp xếp và chỉnh sửa
    chuyện hài của mình cho phù hợp
  • 3:31 - 3:34
    dựa vào điều tôi nghĩ
    để mang lại tiếng cười nhiều nhất.
  • 3:34 - 3:38
    Khi diễn ở nhà thờ, tôi có thể kể
    chuyện cười mà tôi dùng trong bar.
  • 3:39 - 3:41
    Nhưng điều đó có thể
    không mang lại tiếng cười.
  • 3:41 - 3:44
    (Cười)
  • 3:44 - 3:48
    Là một cộng đồng, ta đang tạo ra
    kinh nghiệm đọc cho trẻ
  • 3:48 - 3:51
    như thể kể chuyện cười
    trong bar trong một nhà thờ.
  • 3:52 - 3:54
    Sau đó ta tự hỏi sao
    có quá nhiều trẻ không biết đọc.
  • 3:55 - 3:58
    Paulo Freire, nhà giáo dục và triết gia
  • 3:58 - 4:01
    tin rằng việc dạy và học
    là hành động hai chiều.
  • 4:01 - 4:06
    Không nên xem trẻ là những cái xô rỗng
    để lấp đầy kiến thức vào
  • 4:06 - 4:08
    mà là người cùng sáng tạo kiến thức.
  • 4:10 - 4:13
    Chương trình học rập khuôn
    và chính sách trường học
  • 4:13 - 4:16
    yêu cầu học sinh ngồi một chỗ
  • 4:16 - 4:19
    hoặc tư duy học tập trong yên lặng
  • 4:19 - 4:24
    - môi trường này loại trừ
    nhu cầu học tập cá nhân,
  • 4:24 - 4:27
    hứng thú và kỹ năng của trẻ,
  • 4:27 - 4:29
    đặc biệt là các bé trai da đen.
  • 4:30 - 4:33
    Nhiều sách thiếu nhi khuyến khích
    các bé trai da đen
  • 4:33 - 4:38
    tập trung vào các chủ để như
    nô lệ, quyền con người và tiểu sử.
  • 4:38 - 4:42
    Tỉ lệ giáo viên nam da đen ở Mỹ
    là ít hơn 2%,
  • 4:42 - 4:46
    đa số các bé trai da đen
    được nuôi nấng bởi mẹ đơn thân.
  • 4:46 - 4:51
    Đơn giả là những cậu bé này chưa từng thấy
    người đàn ông da đen nào cầm sách đọc.
  • 4:52 - 4:56
    Hoặc chưa từng có người đàn ông da đen nào
    khuyến khích các em đọc.
  • 4:58 - 5:03
    Yếu tố văn hóa nào,
    tình trạng xã hội như thế nào
  • 5:03 - 5:05
    có thể khiến các bé trai da đen
    kết luận rằng
  • 5:05 - 5:08
    đọc sách là điều gì đó đáng làm?
  • 5:08 - 5:12
    Đây là lý do tôi tạo ra Barbershop Books.
  • 5:12 - 5:14
    Nó là tổ chức phi lợi nhuận
    về kỹ năng đọc
  • 5:15 - 5:17
    tạo ra môi trường đọc thân thiện với trẻ
  • 5:17 - 5:20
    trong những tiệm cắt tóc.
  • 5:20 - 5:21
    Sứ mệnh rất đơn giản:
  • 5:21 - 5:24
    giúp trẻ em nam da đen
    trở thành độc giả.
  • 5:26 - 5:29
    Nhiều bé trai đến tiệm hớt tóc
    một đến hai lần/tháng.
  • 5:30 - 5:33
    Một số em gặp người hớt tóc
    nhiều hơn gặp cha mình.
  • 5:34 - 5:39
    Barbershop Books kết nối việc đọc,
    lấy trẻ trai làm trung tâm,
  • 5:39 - 5:43
    nâng cao kinh nghiệm đọc sớm
    ở trẻ trai và đàn ông da đen.
  • 5:44 - 5:46
    Chương trình đọc dựa trên bản sắc này
  • 5:46 - 5:50
    dùng những cuốn sách thiếu nhi
    do các bé trai đề xuất.
  • 5:50 - 5:53
    Đây là những quyển sách
    chúng thực sự muốn đọc.
  • 5:55 - 5:58
    Báo cáo Gia đình và Trẻ em
    năm 2016 của Scholatic
  • 5:58 - 6:04
    chỉ ra rằng thứ trẻ tìm kiếm
    nhiều nhất khi chọn sách
  • 6:04 - 6:06
    là những cuốn sách khiến chúng cười.
  • 6:07 - 6:13
    Vậy nếu ta nghiêm túc
    muốn giúp các em biết đọc
  • 6:13 - 6:15
    dù điều đó được cho là không cần thiết,
  • 6:15 - 6:17
    ta cần kết hợp các mô hình
    nam giới đọc sách liên quan
  • 6:17 - 6:19
    thành kỹ năng đọc sớm.
  • 6:20 - 6:24
    Đổi lại, một vài sách thiếu nhi
    mà người lớn rất thích
  • 6:24 - 6:29
    vừa vui, vừa ngố hay cả sách tổng hợp
    như Gross Gregg.
  • 6:29 - 6:33
    (Cười)
  • 6:34 - 6:36
    "Bạn gọi đó là nhầy mũi khô
  • 6:36 - 6:39
    Greg thì gọi là miếng đường nhỏ."
  • 6:39 - 6:40
    (Cười)
  • 6:40 - 6:44
    Tiếng cười, phản ứng tích cực đó
  • 6:44 - 6:46
    hoặc phản ứng tổng hợp
    mà bạn vừa tạo ra
  • 6:46 - 6:48
    (Cười)
  • 6:48 - 6:51
    trẻ trai người da đen xứng đáng có
  • 6:51 - 6:53
    và thực sự cần nhiều hơn thế.
  • 6:53 - 6:57
    Loại bỏ bất bình đẳng man rợ
    đang tàn phá nền giáo dục Mỹ
  • 6:58 - 7:01
    yêu cầu ta tạo ra trải nghiệm
    về việc đọc
  • 7:01 - 7:05
    mà tạo cảm hứng cho trẻ
    đủ để chúng tự nói ra câu này:
  • 7:06 - 7:07
    Tôi là một độc giả.
  • 7:07 - 7:08
    Xin cảm ơn.
  • 7:08 - 7:14
    (Vỗ tay)
Title:
Làm cách nào để tạo cảm hứng cho trẻ thành một người đọc sách suốt đời
Speaker:
Alvin Irby
Description:

Theo Bộ giáo dục Hoa Kỳ, hơn 85% trẻ trai lớp bốn người da đen không thông thạo việc đọc. Chúng ta cần tạo ra loại kinh nghiệm đọc nào để đảm bảo rằng tất cả trẻ em đọc tốt? Bài diễn thuyết này sẽ làm bạn suy nghĩ lại về cách dạy đọc. Nhà giáo dục, tác giả Alvin Irby giải thích thách thức của việc đọc mà nhiều trẻ em da đen phải đối mặt và trình bày cách các nhà giáo dục thông thạo về văn hóa làm để giúp tất cả trẻ em trở thành độc giả.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:27

Vietnamese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.